Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με μία από τις μεγαλύτερες κρίσεις στην ιστορία του ποδοσφαίρου της, μια υπόθεση παράνομου στοιχηματισμού που εμπλέκονται εκατοντάδες παίκτες, διαιτητές και παράγοντες, και αποκαλύπτει βαθύτερα προβλήματα στη λειτουργία του κράτους και των θεσμών.
Στο στόχαστρο σχεδόν 300 επαγγελματίες ποδοσφαιριστές, οι οποίοι έχουν τεθεί προσωρινά εκτός δράσης, ενώ τρίτη και τέταρτη κατηγορία ανεστάλησαν για δύο εβδομάδες. Πάνω από 150 διαιτητές φέρονται να στοιχημάτιζαν σε αγώνες, ακόμη και πρώτης κατηγορίας.
Ο πρόεδρος της τουρκικής ομοσπονδίας μίλησε για μια «ηθική κρίση», ενώ οι εισαγγελείς προειδοποιούν πως η έρευνα «μπορεί να επεκταθεί συστηματικά», καθώς ο αριθμός των εμπλεκομένων αυξάνεται καθημερινά.
Τουρκία: Η υπόθεση ξετυλίγεται
Όλα ξεκίνησαν στα τέλη Οκτωβρίου με εσωτερικό έλεγχο, όταν η Ομοσπονδία (TFF) αποκάλυψε πως πάνω από 300 διαιτητές διατηρούσαν λογαριασμούς σε στοιχηματικές πλατφόρμες, περισσότεροι από 150 τούς χρησιμοποιούσαν ενεργά. Ένας μάλιστα είχε πραγματοποιήσει 18.227 στοιχήματα.
Καθώς η έρευνα πέρασε στην αρμοδιότητα της Εισαγγελίας Κωνσταντινούπολης, αποκαλύφθηκε ότι και πάνω από 1.000 παίκτες είχαν ανοίξει λογαριασμούς, κάτι που απαγορεύεται αυστηρά από TFF, UEFA και FIFA. Πρόεδρος ομάδας συνελήφθη για απόπειρα χειραγώγησης αποτελεσμάτων.
Το ζήτημα «κουμπώνει» σε μια μεγάλη πολιτική συγκυρία στην Τουρκία. Οι αποκαλύψεις συμπίπτουν με έρευνες κατά προσώπων της αντιπολίτευσης, ενώ η σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης, Εκρέμ Ιμάμογλου, έχει διχάσει τη χώρα. Την ίδια ώρα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αξιοποίησε το σκάνδαλο για να υποστηρίξει ότι «κανείς δεν είναι υπεράνω του νόμου». Όμως πολλοί στην Τουρκία αμφισβητούν κατά πόσο η έρευνα διεξάγεται με διαφάνεια ή αν αποτελεί μέρος ενός βαθύτερου πολιτικού παιχνιδιού.
Τουρκία: Το οικονομικό υπόβαθρο
Η υψηλή ακρίβεια και η πίεση στην οικονομία έχουν αναφερθεί ως πιθανά κίνητρα. Παρά τις πρόσφατες αυξήσεις, οι Τούρκοι διαιτητές κερδίζουν λιγότερα από 2.000 δολάρια ανά αγώνα, πολύ κάτω από τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Ωστόσο, η έρευνα έδειξε κάτι πολύ σοβαρότερο: πολλοί διαιτητές είχαν ενθαρρυνθεί να δημιουργήσουν λογαριασμούς σε στοιχηματική πλατφόρμα που ανήκει στον όμιλο Ντεμιρορέν, στενό σύμμαχο του Ερντογάν.
Πολλοί γνωστοί παίκτες υποστηρίζουν ότι στοχοποιήθηκαν άδικα. Ο Ερέν Ελμαλί της Γαλατασαράι λέει πως το τελευταίο του στοίχημα έγινε πριν από πέντε χρόνια. Δύο ακόμη ποδοσφαιριστές απειλούν με μηνύσεις, αφού οι Αρχές επιβεβαίωσαν ότι δεν είχαν στοιχηματίσει.
Το σκάνδαλο ήρθε σε μια περίοδο που το ποδόσφαιρο στην Τουρκία βρισκόταν σε άνοδο, με καλή παρουσία στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 2024, σημαντικές μεταγραφές και τη συνδιοργάνωση του Euro 2032 με την Ιταλία. Παρ’ όλα αυτά, η χώρα παραμένει ψηλά στον Παγκόσμιο Δείκτη Οργανωμένου Εγκλήματος, και πολλοί φοβούνται ότι τίποτα δεν θα αλλάξει ουσιαστικά.
«Δεν πιστεύω ότι η έρευνα θα καταλήξει κάπου», λέει φίλαθλος στον FT. «Κάποιοι θα συλληφθούν, μετά θα αφεθούν ελεύθεροι. Έτσι γίνεται πάντα».
Για τους περισσότερους Tούρκους φιλάθλους, το σκάνδαλο απλώς επιβεβαιώνει αυτό που ήδη πίστευαν: ένα σύστημα διαβρωμένο από νεποτισμό, καχυποψία και έλλειψη πραγματικής λογοδοσίας.
Με πληροφορίες από Financial Times