ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΕΝΑ από τα άρθρα που δεν θα ήθελα να γράψω, γιατί χρειάζεται να συγκεντρωθώ στο πένθος και στη μνήμη τρανς¹ φίλων που δεν θα ξαναδώ ποτέ. Πρέπει να αναφερθώ σε στατιστικές και άλλα επίσημα στοιχεία που συλλέγονται από δημόσιους φορείς καταγραφής βίας εναντίον των ΛΟΑΤΚΙ+ και από ΜΚΟ. Καμία στατιστική δεν είναι αρκετή όταν μιλάμε για δολοφονίες, αλλά… Όπως δεν είναι αρκετή η εκπαίδευση στα σχολεία, στα νοσοκομεία, στην αστυνομία και όπου αλλού θα προσφύγει μια τρανς γυναίκα που χρειάζεται βοήθεια.
Γνωρίζω προσωπικά τον φαύλο κύκλο της γραφειοκρατίας που δομήθηκε για να προλάβει ή να προστατεύσει και του συστήματος που μπορεί να σε κάνει να μετανιώσεις που απευθύνθηκες σε αυτό.
Η Ημέρα Τρανς Μνήμης καθιερώθηκε το 1998 μετά τη δολοφονία της Rita Ester. Από τότε κάθε χρόνο στις 20 Νοεμβρίου θυμόμαστε τα τρανς άτομα που δολοφονήθηκαν, οδηγήθηκαν στην αυτοκτονία ή υπέστησαν βίαιες επιθέσεις εξαιτίας του τρανσφοβικού μίσους.
Ποια τρανς ζωή θα ζήσω και τι μέτρα ασφαλείας πρέπει να πάρω για να επιβιώσω, αν θα πάω στην πορεία του Πολυτεχνείου, αν θα ψάξω να νοικιάσω σπίτι, αν θα διαπραγματευτώ τα εργασιακά μου, αν θα κάνω dating.
Στην Ελλάδα τα επίσημα καταγεγραμμένα στοιχεία είναι από ελάχιστα έως ανύπαρκτα, μιας και με δεδομένη τη μη αναγνώριση της ταυτότητας φύλου των τρανς ατόμων έως το 2017, ακόμα και αν υπήρξαν θύματα, δεν θα είχαν καταγραφεί ως «τρανς» αλλά σύμφωνα με το φύλο που τους αποδόθηκε κατά τη γέννηση ή το φύλο που αναφέρεται στα επίσημα έγγραφά τους.
Από τον Οκτώβρη του 2024 μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025 είχαν καταγραφεί 281 θάνατοι τρανς ατόμων παγκοσμίως, εκ των οποίων 90% τρανς θηλυκότητες, 70% μαύρα/μη λευκά άτομα, 34% sex workers και 14% ακτιβιστ@.²
Πριν προλάβω να πιω δεύτερο καφέ, έχοντας ήδη αργήσει να φύγω από το σπίτι –ίσως και να μη θέλω να βγω πια μετά από τόση μνήμη και τόσο πένθος– και καθώς τρέχω να προλάβω το 11 (Άνω Πατήσια - Ν. Παγκράτι - Ν. Ελβετία), αναρωτιέμαι πόσες και ποιες τρανς έχουν δολοφονηθεί στην Ελλάδα από τη δεκαετία του ’60 ως σήμερα και λόγω τρανσφοβικής πολιτικής παράδοσης δεν θα μάθουμε ποτέ τα ονόματά τους και δεν θα τιμήσουμε ποτέ τη μνήμη τους.
Δεν ξέρω αν τα εργαλεία τύπου «protect the dolls», «trans lives matter» ή το πρόσφατο «not in our name» είναι αρκετά· σίγουρα είναι ενθαρρυντικά. Ξέρω όμως πως κάθε φορά συνεννοούμαστε με τις φιλενάδες, και τις σις και τις τρανς και τις non binary, για το ιερό μήνυμα που «οφείλουμε» να στείλουμε η μια στην άλλη κάθε φορά.
«Έφτασες; Όλα καλά;»
«Έφτασα, όλα καλά».
Ξέρω ότι η παλιά συγκάτοικός μου και φιλενάδα μου, Ε. Βουκελάτου, αναγκάστηκε να μεταναστεύσει από την Ελλάδα προκειμένου να ξεκινήσει τη φυλομετάβασή της. Σε μια από τις συζητήσεις μας το μακρινό 2015 μού έλεγε: «Δεν μπορώ να κάνω transition στα Εξάρχεια, δεν είμαι σαν εσένα».
Τότε δεν καταλάβαινα τι εννοούσε· στη συνέλευση που γνωριστήκαμε ήμασταν όλες άνεργες και περιμέναμε τα ραντεβού με την ενδοκρινολόγο του δημόσιου νοσοκομείου κάθε τρεις μήνες, στην καλύτερη. Κι όμως, στα μάτια της είχα προνόμια που εκείνη δεν είχε.
Επίσης ξέρω ότι η δολοφονημένη Ά. Ιβάνκοβα έφτασε στην Ελλάδα πρόσφυγας και κυνηγημένη από τη χώρα της, την Κούβα. Στη Λατινική Αμερική συμβαίνουν 6 στις 10 τρανς δολοφονίες³ παγκοσμίως και η Α. Ιβάνκοβα δολοφονήθηκε από έναν άντρα στο διαμέρισμά της στον Άγιο Παντελεήμονα.
Θυμάμαι ακόμα τις ημέρες τρανς μνήμης του Σωματείου Υποστήριξης Διεμφυλικών με την παρουσία εκπροσώπων του ελληνικού κοινοβουλίου· στημένοι λόγοι, ψεύτικες υποσχέσεις, οίκτος, ψηφοθηρία. Ο σημερινός πρωθυπουργός άλλωστε είναι ο πολιτικός που δεν ντράπηκε να αφηγηθεί την ιστορία με τα άλιεν από το βήμα της Βουλής. Γι’ αυτό δεν ανησυχώ τόσο για τον Τραμπ, γνωρίζοντας πώς βλέπει την τρανς κοινότητα ο πρωθυπουργός της χώρας.
Είτε με Τραμπ είτε με Μητσοτάκη, και πάλι θα πρέπει κάθε μέρα να απαντάω στα τρανς διλήμματα της ζωής στην Αθήνα: ποια τρανς ζωή θα ζήσω και τι μέτρα ασφαλείας πρέπει να πάρω για να επιβιώσω, αν θα πάω στην πορεία του Πολυτεχνείου, αν θα ψάξω να νοικιάσω σπίτι, αν θα διαπραγματευτώ τα εργασιακά μου, αν θα κάνω dating, αν θα πάω στο αφτεράδικο ή αν θα μείνω σπίτι με τη γάτα μου, τη Σουσού· αν θα συμμετάσχω στους ιντερνετικούς καβγάδες για το ποια τρανς είναι πολιτικά ορθή, ποια είναι ειλικρινής, ποια τα λέει καλά και ποια κερδίζει από τον κανιβαλισμό στα σόσιαλ μίντια. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα πάω στην πρώτη πορεία τρανς μνήμης του αυτοοργανωμένου Pride το Σάββατο στις 18:00 στην πλατεία Κλαυθμώνος.
1. Τρανς, non binary, intersex
2. Με στοιχεία από το Trans Murder Monitoring 2025 TGEU
3. Ό.π.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 24.11.2025