Μια νέα διεθνής έρευνα αποκαλύπτει ποιες κοινωνίες διατηρούν την ισχυρότερη σχέση με τον φυσικό κόσμο και ποιες έχουν απομακρυνθεί περισσότερο.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Ambio, ανέλυσε απαντήσεις 57.000 ανθρώπων σε 61 χώρες, εξετάζοντας πώς η θρησκευτικότητα, η οικονομική ανάπτυξη, η εκπαίδευση και ο τρόπος ζωής επηρεάζουν το πόσο «συνδεδεμένοι» νιώθουν οι πολίτες με τη φύση.
Στην κορυφή της λίστας βρίσκονται χώρες όπως το Νεπάλ, το Ιράν, η Νότια Αφρική, το Μπανγκλαντές και η Νιγηρία — κοινωνίες όπου, σύμφωνα με τους ερευνητές, η πνευματικότητα και η καθημερινή επαφή με το φυσικό περιβάλλον παραμένουν κεντρικά στοιχεία της ζωής. Αντίθετα, στην άλλη άκρη της κλίμακας, χώρες όπως η Βρετανία, ο Καναδάς, η Γερμανία, η Ιαπωνία και η Ισπανία εμφανίζονται με τα χαμηλότερα επίπεδα «σύνδεσης με τη φύση».
Η Ελλάδα κατατάσσεται περίπου στο μέσο της παγκόσμιας κατάταξης, σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα της Λιθουανίας και της Βουλγαρίας, αλλά υψηλότερα από πολλές δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Με δείκτη 0,516, οι Έλληνες εμφανίζονται λιγότερο «συνδεδεμένοι» με τη φύση από τους Κροάτες και τους Γάλλους, αλλά πιο κοντά στο περιβάλλον απ’ ό,τι οι Ιταλοί, οι Αυστριακοί ή οι Αμερικανοί.
Τι σημαίνει «σύνδεση με τη φύση»
Ο όρος «σύνδεση με τη φύση» (nature connectedness) περιγράφει το πόσο στενή θεωρεί ένα άτομο τη σχέση του με τον φυσικό κόσμο, όχι μόνο μέσω των πράξεών του, αλλά κυρίως μέσα από τα συναισθήματα και τις αξίες του. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι όσοι νιώθουν κοντύτερα στη φύση δηλώνουν υψηλότερα επίπεδα ευεξίας και είναι πιο πιθανό να υιοθετήσουν συμπεριφορές φιλικές προς το περιβάλλον.
Η νέα έρευνα, με επικεφαλής τον Miles Richardson, καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Derby, και ομάδα ερευνητών από τη Βρετανία και την Αυστρία, εντόπισε ότι ο σημαντικότερος παράγοντας που ενισχύει τη σύνδεση με τη φύση είναι η η αίσθηση ενός ανώτερου σκοπού ή δύναμης (spirituality). Κοινωνίες όπου η πίστη, η θρησκεία ή η μεταφυσική διάσταση της ζωής παραμένουν έντονες, παρουσιάζουν και ισχυρότερη σχέση με το φυσικό περιβάλλον.
Αντίθετα, δείκτες που συνδέονται με την οικονομική ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό, όπως το επίπεδο αστικοποίησης, το μέσο εισόδημα, η χρήση του διαδικτύου ή η «ευκολία στο επιχειρείν», συσχετίζονται με χαμηλότερη σύνδεση με τη φύση. Με άλλα λόγια, όσο πιο τεχνολογικά και οικονομικά ανεπτυγμένη μια κοινωνία, τόσο πιο απομακρυσμένη φαίνεται να αισθάνεται από τον φυσικό της περίγυρο.
«Η σχέση μας με τη φύση δεν είναι μόνο θέμα συμπεριφοράς, αλλά κυρίως του πώς σκεφτόμαστε και του πώς αντιλαμβανόμαστε τη θέση μας στον ζωντανό κόσμο», δήλωσε ο Richardson. «Οι δυτικές κοινωνίες έχουν γίνει πιο ορθολογικές και οικονομικά προσανατολισμένες, κάτι που έφερε μεγάλα οφέλη, αλλά και μια απόσταση από τη φύση. Το ζητούμενο είναι πώς θα ξαναεντάξουμε αυτή τη φυσική σκέψη στην καθημερινότητά μας».
Με πληροφορίες από Guardian