Δύο εβδομάδες μετά την εκεχειρία στη Γάζα που διαμεσολάβησαν οι ΗΠΑ, η Χαμάς δείχνει πως δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τη σκηνή. Η οργάνωση επιχειρεί να επαναφέρει την επιρροή της, ζητώντας ρόλο στη μεταπολεμική διακυβέρνηση της Λωρίδας της Γάζας, σε πλήρη αντίθεση με το ειρηνευτικό σχέδιο του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο προβλέπει πλήρη αποστρατιωτικοποίηση και απομάκρυνσή της από κάθε πολιτική θέση.
Η νέα στάση της Χαμάς προκαλεί έντονη ανησυχία τόσο στο Ισραήλ όσο και στους Άραβες μεσολαβητές που προσπαθούν να διατηρήσουν την εύθραυστη ηρεμία. Σύμφωνα με πηγές από το Κάιρο, η Χαμάς δηλώνει πως «δεν πρόκειται να εξαφανιστεί» και ότι αναμένει να συμμετάσχει στην ανασυγκρότηση της διοίκησης στη Γάζα, ακόμη και υπό διεθνή εποπτεία.
Την ίδια στιγμή, η οργάνωση φαίνεται να δοκιμάζει τα όρια της εκεχειρίας, πραγματοποιώντας περιορισμένες επιθέσεις κατά ισραηλινών δυνάμεων, γεγονός που προκάλεσε αντίποινα με αεροπορικά πλήγματα από το Ισραήλ. Ο φόβος μιας νέας ανάφλεξης είναι διάχυτος, καθώς η Χαμάς επιδιώκει να δείξει ότι παραμένει η κυρίαρχη δύναμη στη Γάζα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, από την πλευρά του, έχει προειδοποιήσει πως «αν η Χαμάς παραβιάσει τη συμφωνία, το ζήτημα θα λυθεί πολύ γρήγορα». Ωστόσο, η κυβέρνηση του επιδιώκει να αποφύγει νέα πολεμική σύγκρουση, με κορυφαίους αξιωματούχους όπως ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ και ο αντιπρόεδρος Τζ.Ντ. Βανς να πραγματοποιούν αλλεπάλληλες επισκέψεις στο Ισραήλ.
Γάζα: Η δεύτερη φάση του σχεδίου Τραμπ και οι αντιδράσεις
Η δεύτερη φάση του ειρηνευτικού σχεδίου των ΗΠΑ στοχεύει στη δημιουργία διοικητικής αρχής «χωρίς Χαμάς» για τη Γάζα. Το σχέδιο προβλέπει αφοπλισμό της οργάνωσης, εγκαθίδρυση πολυεθνικής ειρηνευτικής δύναμης και ανοικοδόμηση υπό διεθνή εποπτεία. Ωστόσο, σύμφωνα με Άραβες διαμεσολαβητές, η Χαμάς ζητά δεκαετή εκεχειρία και εγγυήσεις για την ασφάλειά της προτού παραδώσει τα όπλα.
Η οργάνωση υποστηρίζει ότι το Ισραήλ παραβιάζει ήδη τη συμφωνία, περιορίζοντας την είσοδο ανθρωπιστικού προσωπικού και εξοπλισμού, ενώ οι επιδρομές γύρω από τη Ράφα συνεχίζονται. Την περασμένη Κυριακή, δύο Ισραηλινοί στρατιώτες σκοτώθηκαν σε επίθεση κοντά στα σύνορα, γεγονός που προκάλεσε ισραηλινή απάντηση με πάνω από 120 πυραύλους εναντίον θέσεων της Χαμάς.
Αν και η οργάνωση αρνήθηκε την ευθύνη, Ισραηλινοί αξιωματούχοι και Άραβες μεσολαβητές εκτιμούν πως το περιστατικό δεν ήταν τυχαίο. Παράλληλα, εκφράζονται φόβοι ότι η ηγεσία της Χαμάς έχει χάσει τον έλεγχο μέρους των ενόπλων της στη Γάζα, καθώς πολλοί ανώτεροι διοικητές έχουν σκοτωθεί από ισραηλινές επιθέσεις τους τελευταίους μήνες.
Η Ουάσιγκτον, αν και στηρίζει το Ισραήλ, πιέζει τον Μπενιαμίν Νετανιάχου να τηρήσει την αναλογικότητα στις απαντήσεις του ώστε να μην καταρρεύσει η εκεχειρία. Η αμερικανική διπλωματία θεωρεί κρίσιμο το επόμενο δεκαπενθήμερο για να σταθεροποιηθεί η κατάσταση και να προχωρήσει η δεύτερη φάση του σχεδίου.
Παράλληλα, το ενδεχόμενο δημιουργίας ειρηνευτικής δύναμης υπό αιγυπτιακή ηγεσία, με συμμετοχή χωρών όπως η Τουρκία, η Ινδονησία και το Αζερμπαϊτζάν, προκαλεί αντιδράσεις. Το Ισραήλ έχει ήδη εκφράσει την αντίθεσή του στη συμμετοχή της Τουρκίας ή της Παλαιστινιακής Αρχής, γεγονός που περιπλέκει περαιτέρω τις συνομιλίες.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι η Χαμάς εκμεταλλεύεται την εκεχειρία για να αναδιοργανώσει τις δυνάμεις της: να επανασυγκροτήσει ταξιαρχίες, να ορίσει νέους διοικητές και να μεταφέρει οπλισμό κοντά στη «κίτρινη γραμμή», τη ζώνη που ελέγχουν τα ισραηλινά στρατεύματα. «Δεν επιδιώκουν άμεση κλιμάκωση, αλλά οι κινήσεις τους αυξάνουν τον κίνδυνο νέων συγκρούσεων», σχολιάζει ο Μάικλ Μιλστάιν, πρώην επικεφαλής των Παλαιστινιακών Υποθέσεων στις ισραηλινές στρατιωτικές υπηρεσίες πληροφοριών.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι το μέλλον της Γάζας παραμένει αβέβαιο — και η εκεχειρία, όσο ανθεκτική κι αν φαίνεται, ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί.
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
