Το εκδικητικό μένος της αμερικανικής κυβέρνησης εναντίον της Φραντσέσκα Αλμπανέζε
Η Φραντσέσκα Αλμπανέζε, σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου, περιγράφει τις σκληρές επιπτώσεις των τιμωρητικών αμερικανικών κυρώσεων εναντίον της:
"Δεν μπορώ καν να ανοίξω τραπεζικό λογαριασμό"
"Είμαι αναγκασμένη να κυκλοφορώ με μετρητά"
"Επέστρεψα στη Νάπολη για οικογενειακούς λόγους και, επειδή δεν έχω πιστωτική κάρτα, δεν μπορούσα ούτε αυτοκίνητο να νοικιάσω"
"Κατηγορούμαι ότι αποτελώ απειλή για την παγκόσμια οικονομία. Oι άνθρωποι που έχουν σχέσεις μαζί μου, ιδίως από οικονομική άποψη, μπορούν να υποβληθούν σε ποινικές και χρηματικές κυρώσεις μέχρι ένα δισεκατομμύριο και 20 χρόνια φυλάκισης"
"H κόρη μου, που είναι Aμερικανίδα υπήκοος, θα συλληφθεί άμεσα εάν με κεράσει έναν καφέ"
Patrick Boylan
L'Indipendente - 5 Σεπτεμβρίου 2025
Συνιδρυτής των οργανώσεων Rete NoWar, U.S. Citizens for Peace & Justice και Free Assange Italia. Σπούδασε δημοσιογράφος στην τότε International Herald Tribune (Παρίσι), και είναι συγγραφέας των βιβλίων Free Assange και Progressisti con l'elmetto: la Sinistra pacifista viene enliste.
Στις 9 Ιουλίου, η Φραντσέσκα Αλμπανέζε, ειδική εισηγήτρια των Ηνωμένων Εθνών για τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, υπέστη βαριές αμερικανικές κυρώσεις. Ο λόγος; Επειδή στην τελευταία της έκθεση για τα Ηνωμένα Έθνη περιέγραψε λεπτομερώς τη συνενοχή πολλών επιχειρήσεων και ιδρυμάτων – ιδίως εκείνων με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες – στο ισραηλινό σχέδιο γενοκτονικής εκκένωσης των παλαιστινιακών εδαφών με σκοπό την αποίκισή τους και την εκμετάλλευση των πόρων τους. Οι κυρώσεις κατά της Αλμπανέζε περιλαμβάνουν όχι μόνο την απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ, αλλά και το πάγωμα των περιουσιακών της στοιχείων. Για να εξετάσει τον πραγματικό αντίκτυπο αυτών των τιμωρητικών μέτρων, χθες (4 Σεπτεμβρίου) η κοινοβουλευτική ομάδα για την ειρήνη μεταξύ Παλαιστίνης και Ισραήλ συγκάλεσε διάσκεψη στη Γερουσία, στην οποία η Αλμπανέζε περιέγραψε τις επιπτώσεις που είχαν οι κυρώσεις που της επιβλήθηκαν στην προσωπική της ζωή.
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα Caduti di Nassirya της [ιταλικής] Γερουσίας, με την παρουσία της ίδιας της Αλμπανέζε, μαζί με τον Ντομένικο Γκάλο, πρώην δικαστή του Ανωτάτου Δικαστηρίου, τον Ναζαρένο Γκαμπριέλι, γενικό διευθυντή της Banca Etica, και τον Ντούτσιο Φακίνι, διευθυντή της Altreconomia.
Ο πραγματικός αντίκτυπος των τιμωρητικών μέτρων είναι τεράστιος, εξήγησε η Αλμπανέζε. Στην πραγματικότητα, η Ιταλίδα νομικός δεν μπορεί να μεταβεί στο γραφείο της στην έδρα του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη για να συναντήσει τους ανθρώπους που της ανέθεσαν το έργο. Και όχι μόνο αυτό: δεν μπορεί να έχει τραπεζικό λογαριασμό, ούτε στις Ηνωμένες Πολιτείες ούτε στην Ιταλία. Ο τρέχων ιταλικός λογαριασμός της έχει παγώσει και, όταν προσπάθησε να ανοίξει έναν νέο στην Banca Etica, το ίδρυμα αναγκάστηκε να απορρίψει το αίτημά της. Διαφορετικά, εξήγησε με μεγάλη του λύπη ο Ναζαρένο Γκαμπριέλι, η τράπεζα θα διακινδύνευε δευτερεύουσες κυρώσεις και ένα πολύ υψηλό πρόστιμο. Επιπλέον, θα μπλοκαριζόταν κάθε συναλλαγή σε δολάρια, εμποδίζοντας έτσι τις διεθνείς συναλλαγές της.
Και όχι μόνο αυτό: λόγω της εντολής των ΗΠΑ, η Αλμπανέζε δεν μπορεί να πραγματοποιήσει καμία συναλλαγή που να έχει οικονομική αξία, ούτε καν με ιδιώτη – ακόμα και αν πρόκειται απλώς για την αποδοχή ενός καφέ στο μπαρ (αν της τον πρόσφερε ένας Αμερικανός πολίτης, θα κινδύνευε με 20 χρόνια φυλάκιση και πρόστιμο εκατομμυρίων). Έτσι, κατέληξε η Αλμπανέζε, αυτές οι κυρώσεις είχαν ως αποτέλεσμα να δημιουργήσουν γύρω της ένα κενό, το οποίο αισθάνεται και στην Ιταλία – οι άνθρωποι φοβούνται τις πιθανές συνέπειες.
Ο Ντομένικο Γκάλο εξήγησε στη συνέχεια τις τεχνικές πτυχές του μέτρου των ΗΠΑ. Στις 9 Ιουλίου – λιγότερο από μια εβδομάδα μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της Αλμπανέζε που καταγγέλλει τις εταιρείες που επωφελούνται από τη γενοκτονική αποικιοποίηση της Γάζας και της Δυτικής Όχθης – ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάρκο Ρούμπιο συμπεριέλαβε την Αλμπανέζε στον κατάλογο των προσώπων που επηρεάζονται από την εκτελεστική εντολή 14023 που υπογράφηκε στις 6 Φεβρουαρίου από τον πρόεδρο Τραμπ και στρέφεται κατά του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου, το οποίο τόλμησε να κατηγορήσει τον πρωθυπουργό του Ισραήλ για γενοκτονία. Η εντολή αυτή απαγορεύει την είσοδο στις Ηνωμένες Πολιτείες σε αξιωματούχους και υπαλλήλους που εμπλέκονται στο ερευνητικό έργο του ΔΠΔ, καθώς και στους στενότερους συγγενείς τους, και προβλέπει επίσης το πάγωμα των περιουσιακών τους στοιχείων. Επιπλέον, μια ρήτρα της εντολής αυτής επιτρέπει στον υπουργό να συμπεριλάβει στη συνέχεια οποιονδήποτε θεωρεί ότι θα μπορούσε να διευκολύνει το έργο του ΔΠΔ – όπως ακριβώς η Αλμπανέζε με τις έρευνές της.
Ο Γκάλο δεν μάσησε τα λόγια του: η περιβόητη εκτελεστική εντολή 14023, που καταργεί το ρόλο του ΔΠΔ, είναι – σύμφωνα με τον διακεκριμένο νομικό – μια "ανατρεπτική πράξη που παραβιάζει τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα, ένα διεθνές πραξικόπημα". Ως εκ τούτου, κατέληξε ο Γκάλο, η αμυντική γραμμή της Φραντσέσκα Αλμπανέζε θα πρέπει να είναι η συμπερίληψη της εν λόγω εντολής σε έναν μηχανισμό που θα εμποδίζει την ισχύ της στην Ευρώπη, καθώς είναι εξωεδαφική. Για το σκοπό αυτό, όμως, απαιτείται κινητοποίηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα.
Η Αλμπανέζε είχε ήδη καταγγείλει, ενώπιον της Γερουσίας στις 30 Ιουλίου, τον παράνομο και εκφοβιστικό χαρακτήρα των κυρώσεων που της επιβλήθηκαν. "Είμαι η πρώτη διεθνής αξιωματούχος που υφίσταται αυτή την τιμωρία – και ελπίζω να είμαι η τελευταία", πρόσθεσε, καθώς οι κυρώσεις αποτελούν "επίθεση στην καρδιά της πολυμερούς συνεργασίας. Και, δεδομένης της νότιας καταγωγής μου, γνωρίζω καλά τι μπορεί να νικήσει αυτήν την μαφιόζικη λογική της σιωπής".
Στην πραγματικότητα, οι μόνοι που δεν έμειναν σιωπηλοί απέναντι στις αμερικανικές κυρώσεις κατά της Αλμπανέζε ήταν ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ Γιούργκ Λάουμπερ, καθώς και η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι οποίοι αμφισβήτησαν έντονα τη νομική βάση της απόφασης του Ρούμπιο και της ίδιας της εκτελεστικής εντολής του Τραμπ. Αλλά ήταν οι μόνοι που το έκαναν: η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η ύπατη εκπρόσωπος για τις εξωτερικές υποθέσεις και την πολιτική ασφάλειας Κάγια Κάλλας και το ίδιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν προέβησαν σε καταδίκες.
Αλλά και η Ιταλία απέφυγε να υπερασπιστεί μια συμπολίτισσά της που έπεσε θύμα άδικης επίθεσης. Στην ομιλία του σήμερα στη Γερουσία, ο γερουσιαστής Ντε Κριστόφαρο χαρακτήρισε "ντροπιαστικό" το γεγονός ότι η ιταλική κυβέρνηση "δεν κουνάει ούτε το μικρό της δαχτυλάκι". Προκειμένου να δικαιολογήσει τη σιωπή της Ιταλίας, ο υπουργός Εξωτερικών Ταγιάνι πρόσφατα έφτασε στο σημείο να ισχυριστεί ότι η Φραντσέσκα Αλμπανέζε δεν τιμωρήθηκε ως Ιταλίδα, αλλά ως υπάλληλος του ΟΗΕ, όπως δήλωσε ο Ταγιάνι σε πρόσφατη συνέντευξή του. Επομένως, δεν είναι αρμοδιότητα της Ιταλίας να την υπερασπιστεί, αλλά μόνο του ΟΗΕ.
Εδώ έγκειται η σημασία του να σπάσουμε τη σιωπή γύρω από τις σοβαρές καταχρήσεις του υπουργού Ρούμπιο και του προέδρου Τραμπ, με πρωτοβουλίες όπως η χθεσινή διάσκεψη στη Γερουσία, που προωθήθηκε από τον γερουσιαστή Ντε Κριστόφαρο και τους βουλευτές της διακομματικής κοινοβουλευτικής ομάδας. Όλες οι θεσμικές αρχές πρέπει να καταγγείλουν δυναμικά τη χρήση εκφοβιστικών κυρώσεων από ένα μεμονωμένο κράτος που θέλει να επηρεάσει ολόκληρες πολυμερείς θεσμικές αρχές, όπως οι ειδικοί εισηγητές των Ηνωμένων Εθνών και το ίδιο το ΔΠΔ.
Αλλά γιατί αυτές οι καταστροφικές κυρώσεις επιβλήθηκαν μόνο μετά την τελευταία έκθεση της Αλμπανέζε και όχι νωρίτερα, για παράδειγμα μετά την έκδοση του βιβλίου της Ανατομία μιας γενοκτονίας, το οποίο καταγγέλλει αμείλικτα τα εγκλήματα που διέπραξε το Ισραήλ στη Γάζα;
Αυτό μας το εξηγεί η Maryam Jamshidi, αναπληρώτρια καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Κολοράντο. Με την τελευταία της έκθεση, η Αλμπανέζε κατάφερε να χτυπήσει τις ΗΠΑ εκεί όπου είναι πιο ευαίσθητες: ακριβώς στον ανέγγιχτο μηχανισμό συσσώρευσης κερδών. Η Jamshidi αναφέρει τον υπουργό , ο οποίος διαμαρτυρήθηκε έντονα για τις επιστολές που έστειλε η Αλμπανέζε σε ορισμένες αμερικανικές εταιρείες, ενημερώνοντάς τις για τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και δίνοντάς τους τη δυνατότητα να απαντήσουν πριν από τη δημοσίευση της έκθεσης. Ο Ρούμπιο χαρακτήρισε αυτές τις πρωτοβουλίες ως "οικονομικό πόλεμο" που απειλεί τα εθνικά συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Πράγματι, η έκθεση της Αλμπανέζε, αποδεικνύοντας ότι αυτές οι εταιρείες συμμετείχαν και επωφελήθηκαν από τις παράνομες ενέργειες και τα εγκλήματα του Ισραήλ, απειλεί την εικόνα και τα οικονομικά αποτελέσματα αυτών των εταιρειών, οι οποίες τώρα ενδέχεται να αντιμετωπίσουν μποϊκοτάζ από τους καταναλωτές και ακόμη και ποινικές διώξεις στα εθνικά δικαστήρια.
Όταν ο κόσμος κοιμάται: Ιστορίες, λόγια και πληγές της Παλαιστίνης. Το βιβλίο της Φραντζέσκα Αλμπανέζε θα κυκλοφορήσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις Τόπος τον Νοέμβριο του 2025.
'Εκτακτη είδηση
Με μεγάλη πλειοψηφία —σύμφωνα με διάφορες πηγές, περισσότερα από 140 κράτη ψήφισαν υπέρ, έναντι μόνο δύο— η Γενική Συνέλευση ενέκρινε πρόταση για τη μεταφορά των επερχόμενων συνεδριάσεών της στη Γενεύη, προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμετοχή των Παλαιστινίων και να μην επιτραπεί στην Ουάσιγκτον να χρησιμοποιήσει τη Σύμβαση της Έδρας του 1947 ως πολιτικό όπλο για να αποκλείσει αντιπροσωπείες που κρίθηκαν ενοχλητικές. Αυτή η ψηφοφορία θυμίζει το προηγούμενο του 1988, όταν ο Ρόναλντ Ρίγκαν αρνήθηκε βίζα στον Γιασέρ Αραφάτ και ο ΟΗΕ συνεδρίασε στην Ελβετία για να του επιτρέψει να μιλήσει.
Ωστόσο, και αυτό είναι το λεπτό σημείο, η επίσημη ανακοίνωση σύγκλησης του ΟΗΕ διατηρεί τη Νέα Υόρκη ως τον τόπο διεξαγωγής της 80ής συνόδου, η οποία ξεκινά στις 9 Σεπτεμβρίου και η γενική συζήτηση της οποίας έχει προγραμματιστεί για τις 23 έως 29 του ίδιου μήνα. Ο επίσημος ιστότοπος του ΟΗΕ, καθώς και οι ημερήσιες διατάξεις πολλών διεθνών οργανισμών, επιβεβαιώνουν τη Νέα Υόρκη ως τον τόπο διεξαγωγής.
Αυτό σημαίνει ότι, στην πράξη, ο ΟΗΕ βρίσκεται σε μια άνευ προηγουμένου διφορούμενη θέση: αφενός, η Γενική Συνέλευση έχει εκφράσει την πολιτική της βούληση να συνεδριάσει στη Γενεύη για να εγγυηθεί την κυρίαρχη ισότητα όλων των κρατών μελών. Από την άλλη πλευρά, ο θεσμικός και υλικοτεχνικός μηχανισμός διατηρεί τη διεξαγωγή της συνόδου στη Νέα Υόρκη.
Πέρα από αυτή τη θεσμική ασάφεια, το πολιτικό μήνυμα είναι σαφές: η διεθνής κοινότητα δεν δέχεται να χρησιμοποιούν οι Ηνωμένες Πολιτείες το καθεστώς τους ως χώρα υποδοχής για να φιμώσουν την Παλαιστίνη. Αυτή η ψήφος καταδικάζει την εργαλειοποίηση του ΟΗΕ και επιβεβαιώνει την αρχή της κυρίαρχης ισότητας που κατοχυρώνεται στον Χάρτη του ΟΗΕ.
