Ενώ πολλοί άνθρωποι δίνουν προτεραιότητα στον χώρο των ποδιών ή στην πρόσβαση στην τουαλέτα, όταν πρόκειται για αεροπορικά ταξίδια, κάποιοι άλλοι σκέφτονται λίγο πιο προσεκτικά όταν επιλέγουν τη θέση τους.
Αν πάρουμε για παράδειγμα την περίπτωση του Viswashkumar Ramesh, του μοναδικού επιζώντα της πτήσης της Air India που συνετρίβη στην Ινδία, τότε μπορούμε να αντιληφθούμε τη σημασία της θέσης μέσα στο αεροπλάνο.
Ο Ramesh, που ταξίδευε μαζί με τον αδελφό του, καθόταν στη θέση 11Α στο ταξίδι από το Αχμενταμπάντ προς το Λονδίνο. Η επιβίωσή του όπως είναι λογικό έχει επαναφέρει στο προσκήνιο τις συζητήσεις σχετικά με την ασφάλεια της εκάστοτε θέσης μέσα στο αεροπλάνο.
Η γενική αντίληψη ανέκαθεν ήταν ότι το να κάθεται κανείς στο μέσο ή στο πίσω μέρος του αεροπλάνου είναι στατιστικά πιο ασφαλές. Μια μελέτη του National Transportation Safety Board το 2017, η οποία εξέτασε 20 αεροπορικά δυστυχήματα από το 1971, διαπίστωσε ότι οι επιβάτες που κάθονταν στο πίσω μέρος του αεροσκάφους είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης από όσους βρίσκονταν στο μπροστινό μέρος. Επιπλέον, όσοι κάθονταν κοντά στα φτερά, είχαν επίσης καλύτερες πιθανότητες να επιβιώσουν.
Την ίδια στιγμή, μια μελέτη του περιοδικού TIME το 2015 διαπίστωσε ότι οι μεσαίες θέσεις στο πίσω μέρος του αεροσκάφους είχαν τα χαμηλότερα ποσοστά θνησιμότητας, ενώ οι χειρότερες θέσεις από πλευράς επιβίωσης ήταν οι θέσεις διαδρόμου στο μεσαίο τμήμα της καμπίνας.
Τι υποστηρίζουν οι ειδικοί
Ο Steve Wright, πρώην μηχανικός συστημάτων και λογισμικού στη βιομηχανία εμπορικής αεροπλοΐας και πρώην αναπληρωτής καθηγητής αεροηλεκτρονικών και συστημάτων αεροσκαφών στο Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, έχει αναρωτηθεί αρκετές φορές για το ζήτημα της «ασφαλέστερης θέσης» στο αεροπλάνο.
Για τον Wright, η ιστορία επιβίωσης του Ramesh από την πτήση της Air India ήταν μοναδική για πολλούς λόγους. Αναφέρει ότι, αν και το να κάθεται κανείς προς το μπροστινό μέρος του αεροσκάφους συνήθως θεωρείται «επισφαλές» από άποψη πιθανοτήτων επιβίωσης, το συγκεκριμένο ατύχημα στην Ινδία ήταν «ασυνήθιστο».
«Όταν ένα αεροσκάφος πέφτει, συνήθως χτυπά πρώτα με τη μύτη, γι’ αυτό και η θέση 11A θα ήταν από τις πρώτες που θα ένιωθαν τη σύγκρουση», εξηγεί ο Wright. Όμως, η πτήση της Air India 'βυθίστηκε' στο έδαφος με 'ανασηκωμένη τη μύτη'». Ο Wright αποδίδει την επιβίωση του Ramesh στο γεγονός ότι, «παραδόξως, επέζησε εν μέρει επειδή καθόταν μπροστά».
Στις πιο «παραδοσιακές» περιπτώσεις όπου το αεροπλάνο πέφτει με τη μύτη, το μπροστινό μέρος του αεροσκάφους λειτουργεί σαν «αμορτισέρ», σύμφωνα με τον John Hansman, καθηγητή αεροναυτικής και αστροναυτικής στο MIT.
Ο Wright επισημαίνει ότι το πιο ασφαλές σημείο μέσα σε ένα αεροπλάνο είναι κοντά στα φτερά, όπου υπάρχει μεγαλύτερη δομική στήριξη, ικανή να προστατέψει τους επιβάτες σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Ο Jim Braucle, δικηγόρος αεροπορικών υποθέσεων, αναφέρει ότι σύμφωνα με σχεδιαγράμματα που έχει δει, η θέση του Ramesh ήταν δίπλα στην έξοδο κινδύνου και μπροστά από το φτερό του αεροσκάφους. Η θέση αυτή, δίπλα σε παράθυρο, βρισκόταν ακριβώς πίσω από το τμήμα της business class στο Boeing 787.
«Δομικά, το πιο ενισχυμένο σημείο του αεροπλάνου είναι εκεί όπου συνδέονται τα φτερά», λέει ο Braucle. «Και ήταν κοντά σε έξοδο κινδύνου - ξέρω ότι δεν βγήκε από εκεί επειδή τον εμπόδιζαν τα συντρίμμια, αλλά οι περιοχές γύρω από τις εξόδους είναι ενισχυμένες, ώστε σε περίπτωση ατυχήματος να μην παραμορφωθεί η πόρτα και να μπορούν να διαφύγουν οι επιβάτες».
Ο δικηγόρος Jim Braucle επισημαίνει ότι οι θέσεις μπροστά από την έξοδο κινδύνου μπορεί να αποδειχθούν σωτήριες χάρη στον επιπλέον χώρο που προσφέρουν.
«Όταν αρχίζουν να καταρρέουν πράγματα και οι επιβάτες πέφτουν προς τα πίσω στις θέσεις τους... ξέρω πως δεν πρόκειται για τεράστια διαφορά, αλλά πιστεύω ότι ακόμα και μερικά εκατοστά μπορούν να παίξουν ρόλο», τονίζει.
Στο ίδιο πνεύμα, ο Wright υπογραμμίζει τη σημασία του να κάθεται κανείς κοντά σε έξοδο κινδύνου, εξηγώντας πως οι περισσότερες καταστάσεις ανάγκης που γνωρίζει δεν προκύπτουν από συντριβές, αλλά από περιστατικά στο έδαφος, κατά την παραμονή ή μετακίνηση του αεροσκάφους.
«Ο πιο συνηθισμένος κίνδυνος που μπορεί να αντιμετωπίσει κανείς σε ένα αεροπλάνο είναι στο έδαφος, όταν κάτι πάει στραβά - για παράδειγμα, μια φωτιά», λέει ο Wright. «Σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν έχει σημασία ποια είναι η έξοδος· το σημαντικό είναι να μπορείς να αποβιβαστείς γρήγορα».
Με πληροφορίες από Time
