Λίγες μέρες πριν από τη λήξη της θητείας του προέδρου Μπάιντεν, η κυβέρνησή του είπε ότι θα αφαιρέσει την Κούβα από τη λίστα των ΗΠΑ με τα κράτη που θεωρούνται χορηγοί της τρομοκρατίας ως μέρος μιας συμφωνίας που εκπονήθηκε με τη βοήθεια της Καθολικής Εκκλησίας για την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στο νησί.
Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η απόφαση για την Κούβα, η οποία έρχεται λιγότερο από μία εβδομάδα πριν από την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για δεύτερη θητεία, θα οδηγήσει στην απελευθέρωση «πολλών δεκάδων» Κουβανών πολιτικών κρατουμένων.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Κούβας ανακοίνωσε ότι θα απελευθερώσει 553 κρατούμενους. Όλοι οι κρατούμενοι είναι φυλακισμένοι από τον Ιούλιο του 2021, όταν διαδηλώσεις συγκλόνισαν το νησί, είπε ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα, το οποίο πρόσθεσε ότι οι αποφυλακίσεις θα μπορούσαν να ξεκινήσουν ακόμα και από την Τετάρτη.
Η κίνηση ανατρέπει την απόφαση που έλαβε ο Τραμπ να ορίσει την Κούβα κράτος χορηγό της τρομοκρατίας τον Ιανουάριο του 2021, λίγο πριν το τέλος της πρώτης του θητείας. Δεν είναι σαφές εάν θα επαναφέρει τον χαρακτηρισμό όταν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο την επόμενη εβδομάδα. Η ομάδα του Τραμπ που είναι επιφορτισμένη με τις διαδικασίες μετάβασης εξουσίας δεν απάντησε σε αίτημα για σχόλιο. Έρχεται επίσης την παραμονή της ακρόασης για την επιβεβαίωση διορισμού του γερουσιαστή Μάρκο Ρούμπιο στην ηγεσία του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ. Ο Ρούμπιο είναι γιος Κουβανών μεταναστών και επί μακρόν επικριτής του κουβανικού καθεστώτος.
Η Κούβα διέρχεται τη χειρότερη οικονομική κρίση των τελευταίων δεκαετιών. Το νησί μαστίζεται από πανεθνικές διακοπές ρεύματος, καθώς τρόφιμα και φάρμακα εξακολουθούν να είναι σε έλλειψη. Περισσότεροι από ένα εκατομμύριο Κουβανοί έχουν εγκαταλείψει το νησί τα τελευταία τρία χρόνια. Περίπου 850.000 από αυτούς έχουν εγκατασταθεί στις ΗΠΑ από το 2022, σύμφωνα με στοιχεία της Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας των Συνόρων των ΗΠΑ. Οι τράπεζες σχεδόν γενικά αποφεύγουν την Κούβα λόγω του χαρακτηρισμού της χώρας ως σπόνσορας τρομοκρατών. Η απόφαση να αφαιρεθεί από τη λίστα, αν υπάρχει, θα μπορούσε να είναι ένα πρώτο βήμα για να βοηθηθεί η Αβάνα να αποκτήσει κάποια οικονομική ανακούφιση.
Το Υπουργείο Εξωτερικών της Κούβας χαιρέτισε την απόφαση, η οποία είπε ότι τερμάτισε έναν χαρακτηρισμό που είχε βλάψει την οικονομία του νησιού και έπληξε σκληρά τον πληθυσμό. Ωστόσο, σημείωσε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές άλλες κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ. Οι αξιωματούχοι του Μπάιντεν μίλησαν για «χειρονομία καλής θέλησης» αφού μια αμερικανική ανασκόπηση δεν βρήκε «αξιόπιστα στοιχεία αυτή τη στιγμή που να δείχνουν ότι η Κούβα συνεχίζει να υποστηρίζει τρομοκράτες διεθνώς». Η επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ «θα έχει την ευκαιρία να αναθεωρήσει και αυτή τη θέση», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης.
Κούβα: Η εμπλοκή της Καθολικής Εκκλησίας
Η κυβέρνηση Μπάιντεν και η Κούβα δήλωσαν ότι στη διευθέτηση της συμφωνίας, έβαλε το χέρι της και η Εκκλησία. Ο Μπάιντεν μίλησε με τον Πάπα Φραγκίσκο την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο που είπε ότι η κυβέρνηση είχε «εμπιστοσύνη στη δύναμη του διαλόγου που είχε η Καθολική Εκκλησία με την Κούβα για αυτά τα θέματα». Η Κούβα είπε ότι ο πρόεδρος Μιγκέλ Ντίαζ-Κανέλ έγραψε στον Πάπα για την απελευθέρωση στις αρχές του έτους. Η εκκλησία δεν απάντησε αμέσως σε αίτημα για σχολιασμό.
Η κίνηση προκάλεσε την καταδίκη των συμμάχων του Τραμπ. Ο γερουσιαστής Τεντ Κρουζ, μέλος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας, το χαρακτήρισε «κατευνασμό κατάταξης του κουβανικού καθεστώτος» και δεσμεύθηκε να συνεργαστεί με την κυβέρνηση Τραμπ για να «ανατρέψει αμέσως και να περιορίσει τη ζημιά από αυτή την απόφαση». Ο γερουσιαστής Ρικ Σκοτ επέκρινε την κίνηση ως «ένα δώρο αποχωρισμού σε δικτάτορες και τρομοκράτες σε όλο τον κόσμο». Η απόφαση επικρίθηκε και από τους Δημοκρατικούς της Φλόριντα. «Καταδικάζουμε με τον πιο έντονο τρόπο τη διαγραφή της Κούβας από αυτή τη λίστα», δήλωσε η πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος της Φλόριντα, Νίκι Φριντ, καλώντας την κυβέρνηση Μπάιντεν να «αντιστρέψει αμέσως την πορεία της».
Ο Πέδρο Φρέιρ, δικηγόρος του γραφείου της Akerman LLP στο Μαϊάμι, και ειδικός επί θεμάτων της Κούβας, είπε ότι η κίνηση θα αποσπάσει ανάμεικτα σχόλια από Κουβανοαμερικανούς στη Νότια Φλόριντα, μια σημαντική εκλογική περιφέρεια για τον Τραμπ. «Κάποιοι θα πουν ότι είναι ευλογία το ότι οι κρατούμενοι απελευθερώνονται, ενώ άλλοι θα επικρίνουν την κίνηση για την αφαίρεση ενός χαρακτηρισμού που στιγματίζει την κουβανική κυβέρνηση», είπε.
Ο Ρούμπιο, ο οποίος θα δεχτεί ερωτήσεις από γερουσιαστές στην ακρόαση επιβεβαίωσής του την Τετάρτη, εισήγαγε νομοθεσία το 2023 που θα εμπόδιζε την Κούβα από το να αφαιρεθεί από τη λίστα των κρατών-χορηγών της τρομοκρατίας μέχρι να διεξαχθούν δημοκρατικές εκλογές και να απελευθερωθούν οι πολιτικοί κρατούμενοι.
Ο Λευκός Οίκος δήλωσε επίσης την Τρίτη ότι θα χαλαρώσει άλλους περιορισμούς στην Κούβα, συμπεριλαμβανομένης της ακύρωσης του μνημονίου εθνικής ασφάλειας της εποχής Τραμπ που επιτρέπει κυρώσεις σε ορισμένες κουβανικές οντότητες. Πρόκειται για 65 έως 80 ξενοδοχεία και άλλες εταιρείες που λειτουργούν από τον στρατό της Κούβας, δήλωσε άτομο που γνωρίζει το θέμα.
Τα τελευταία χρόνια, οι ΗΠΑ άσκησαν πιέσεις για την άρση του χαρακτηρισμού της τρομοκρατίας από ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη Διάσκεψη των Καθολικών Επισκόπων των ΗΠΑ, καθώς και από πολλές χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Βραζιλίας, της Κολομβίας και της Χιλής. «Από διπλωματική σκοπιά», είπε άλλος ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης, «πιστεύουμε ότι αυτές οι ενέργειες θα βάλουν τις Ηνωμένες Πολιτείες σε σταθερή βάση με τους συμμάχους μας που υποστηρίζουν την απομάκρυνση της Κούβας από τη λίστα της κρατικής τρομοκρατίας».
Με πληροφορίες από Wall Street Journal
