Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Γκάρι με τον Ashley Bickerton, περ. 1986. Φωτ.: Courtesy of Larry Johnson
0

Μικρός το δέμας, αλλά σπουδαίο μυαλό, ο Γκάρι Χόισινγκτον, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Γκάρι Ιντιάνα, γεννήθηκε στο Νιου Χαμσάιρ. Ξεκίνησε σπουδές στο Μπέρκλεϊ, όμως τα παράτησε, και αφού έζησε για κάποια χρόνια στο Σαν Φρανσίσκο, εγκαταστάθηκε, μετά το 1978, στη Νέα Υόρκη.

To γνωστότερο συγγραφικό έργο του είναι η τριλογία πραγματικών εγκλημάτων Resentment, Three Month Fever: The Andrew Cunanan Story και Depraved Indifference, όπου εξιστορεί την κατάσταση «διεφθαρμένης αδιαφορίας» που χαρακτήριζε την αμερικανική κοινωνία στο τέλος της χιλιετίας. O κριτικός Christopher Glazek επινόησε τον όρο «αποπληθωριστικός ρεαλισμός» για να περιγράψει τη γραφή του Iντιάνα, ο οποίος συνέταξε και δύο κλασικά δοκίμια για την τέχνη των μέσων του 20ού αιώνα για το «Artforum» και το «Art in America». Μέσα στο 2023 επανεκδόθηκαν δύο σημαντικά μυθιστορήματά του με έντονο queer στοιχείο, το Rent Boy (1994) και το Do everything in the dark (2003).

Όμως δεν ήταν μόνο συγγραφέας. Σκηνοθέτησε και συμμετείχε σε δώδεκα θεατρικά έργα που αρχικά παίχτηκαν σε underground στέκια του «Μεγάλου Μήλου» όπως το Mudd Club, το Club 57, το Performing Garage και η «Πίσω Αυλή» του Bill Rice Studio στην East 3rd. Έπαιξε και σε διάφορες πειραματικές, κυρίως, ταινίες όπως «Η αποπλάνηση του Πάτρικ», που συνέγραψε με τον σκηνοθέτη Μάικλ Όντερ (1979), και Ο Ντόριαν Γκρέι στον καθρέφτη του κίτρινου Τύπου της Ούλρικε Ότινγκερ (1984).

Στο μυθιστόρημά του Gone tomorrow μετέφερε μάλιστα τις εμπειρίες του από αυτά τα κινηματογραφικά γυρίσματα: «Δεν σπούδασα ποτέ υποκριτική και σίγουρα δεν είχα την τεχνική κατάρτιση ενός επαγγελματία ηθοποιού. Οι σκηνοθέτες με έπαιρναν στο κάστινγκ λόγω αυτού που ήμουν, όχι λόγω αυτού που θα μπορούσα να προσποιηθώ ότι είμαι», έλεγε.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου.

Σε ένα μεταγενέστερο έργο του, το Mrs. Watson's missing parts, τροποποίησε δραστικά μια θεατρική διασκευή του μυθιστορήματος του Οκτάβιου Μιρμπό «Ο κήπος των βασανιστηρίων», αντικαθιστώντας όλους τους διαλόγους με μια «σχεδόν ακατανόητη, γεμάτη αισχρότητες λιβιδική γλωσσολαλιά», ενώ το Horse Crazy (1989) ήταν ένα από τα πρώτα δυνατά μυθιστορήματα για την κρίση του AIDS, γραμμένο με ενσυναίσθηση, θυμό αλλά και χιούμορ. Ιστορία έγραψε και η viral στήλη κριτικής που κρατούσε στην εβδομαδιαία εφημερίδα Village Voice την περίοδο 1985-1988.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα του. Φωτ.: © Timothy Greenfield-Sanders, @tgs

Από τις καλλιτεχνικές του δουλειές ιδιαίτερη μνεία αξίζει το βίντεο Stanley Park που συμμετείχε στη Whitney Biennale του 2014. Συνδυάζοντας πλάνα από μια πρώην φυλακή της Κούβας, το πανοπτικό Presidio Modelo και σκηνές από τις ταινίες Το άγγιγμα του Κακού και The Shanghai Gesture, το έργο συνδέει τις συνέπειες της παγκόσμιας περιβαλλοντικής υποβάθμισης με τις ολοένα πιο αυταρχικές κυβερνητικές πρακτικές.

Ως μεταφορά για την ασφυκτική κρατική επιτήρηση χρησιμοποίησε τη μέδουσα, «έναν οργανισμό χωρίς εγκέφαλο και με πλήθος δηλητηριώδη πλοκάμια που συλλέγουν αυτό που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε δεδομένα», έλεγε.

Η video art του Ιντιάνα περιλαμβάνει ακόμα τα έργα Soap (2004-2012), εμπνευσμένο από το ομώνυμο ποίημα του Francis Ponge, «Plutot la vie» (2005), ένα σχόλιο πάνω στην κοινωνία του θεάματος και στη μαζική ύπνωση, και Unfinished Story (2004-2005), όπου καταγράφει αναγνώσεις και συζητήσεις μεταξύ του καλλιτέχνη και της φωτογράφου Λιν Ντέιβις. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Ο Taylor Mead και η Chris Kapp στην παράσταση του Ιντιάνα «The Roman Polanski Story» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 1984. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Κολάζ του Ιντιάνα, 2012. Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.

Ο Ιντιάνα διακρινόταν για το κοφτερό πνεύμα, το σκοτεινό χιούμορ, την ανελέητη σάτιρα και τον αντιφατικό του χαρακτήρα. Ακόμα και όταν είχε την οικονομική δυνατότητα, δεν εγκατέλειψε ποτέ το μικρό διαμέρισμα που νοίκιαζε στο Ιστ Βίλατζ όπου μοιραζόταν την ίδια τουαλέτα με όλους τους ενοίκους του ορόφου. Δεν έκανε τρομερές καταχρήσεις, όπως συνήθιζαν άλλοι στο σινάφι του, έπινε όμως πολύ. «Η στοργή είναι η θανάσιμη ασθένεια των μοναχικών ανθρώπων», ήταν μια διάσημη ρήση του, όντας και ο ίδιος κατά βάθος μοναχικός.

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Το αυτοβιογραφικό «I can give you anything but love» (Rizzoli Ex Libris).

«Η Αμερική αγαπάει τους επιτυχημένους κοινωνιοπαθείς και θεωρεί φυσιολογικό να ονειρεύεται κανείς να γίνει κάτι τέτοιο», «Τίποτε δεν συμβαίνει τώρα ούτε και πρόκειται να συμβεί (σ.σ. στην πολιτική, την τέχνη κ.λπ.) γιατί το χρήμα έχει καταπιεί τα πάντα», «Οι ομοφυλόφιλοι κατατάσσονται ευρέως στην κατηγορία των παράνομων βρόμικων πραγμάτων, όπως τα ναρκωτικά, από τα οποία οι άνθρωποι πρέπει να προστατεύονται... δεδομένου ότι ο ομοφυλόφιλος αυθυποβάλλεται συνεχώς από τον κόσμο γύρω του ότι ο φυσικός του χώρος είναι ο υπόνομος είναι μοναδικά εξοπλισμένος για να ανακαλύψει τι πραγματικά ανήκει και τι όχι σε αυτόν τον υπόνομο», ήταν μερικά ακόμα αποφθέγματα αυτού του «ήρωα του underground», όπως τον αποκάλεσε στη νεκρολογία της η «Guardian».

«Ας είσαι ευλογημένος, τοξικέ νάνε!» ήταν το αγαπησιάρικο άρθρο-κατευόδιο που έγραψε o Άιρα Σίλβερμπεργκ, «ένα από τα πολλά αποξενωμένα φιλικά του πρόσωπα», στο ψηφιακό νεοϋορκέζικο περιοδικό Vulture. 

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Αφίσα για το έργο του Ιντιάνα «Phantoms of Louisiana» (1981). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ  Facebook Twitter
Flyer για το έργο του Ιντιάνα «Curse of the Dog People» (1980). Φωτ.: Courtesy of the artist and the Fales Library and Special Collections, N.Y.U.
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LiFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ