Τζέιν Μπίρκιν: Το αιώνιο και αυθεντικό it girl

Τζέιν Μπίρκιν: Το αιώνιο και αυθεντικό It Girl Facebook Twitter
Η Μπίρκιν ήταν it girl μέχρι τον θάνατό της το 2023. Ποια άλλη μπορεί να ισχυριστεί το ίδιο; Φωτ.: Getty Images/Ideal Image
0


Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ για να είσαι it girl είναι ότι κάποιος άλλος πρέπει να σε αποκαλέσει έτσι. Δεν μπορείς να απονείμεις η ίδια τον τίτλο στον εαυτό σου. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια ενδεικτικά σημάδια. Ο νεποτισμός και τα χρήματα βοηθούν πάντα ένα it girl να εδραιωθεί – μια πλήρης απασχόληση και μια κανονική ζωή, όσo να ’ναι, εμποδίζουν το να είσαι πάντα το επίκεντρο της προσοχής. Πού θα βρισκόταν σήμερα η Πάρις Χίλτον αν ήταν αναγκασμένη να εργάζεται σε κάποια εταιρεία μάρκετινγκ στα είκοσί της, αντί να κάνει την DJ και να εμφανίζεται σε πάρτι ντυμένη στα ροζ;

Η Τζέιν Μπίρκιν γεννήθηκε στο Λονδίνο και η οικογένειά της ήταν μεγαλοαστική και δημιουργική. Η μητέρα της, η Τζούντι Κάμπελ, ήταν γνωστή ηθοποιός του θεάτρου και μούσα του Νόελ Κάουαρντ. Από εκείνη κληρονόμησε η Τζέιν τη ροπή προς τη θεατρικότητα. Προκειμένου να διαφύγει από το αριστοκρατικό οικοτροφείο που την είχαν βάλει οι γονείς της κατάπιε χαλίκια και αποβλήθηκε για ιατρικούς λόγους. Στα δεκάξι της, πέρασε μερικούς μήνες στο Παρίσι των αρχών της δεκαετίας του 1960, στην ίδια γειτονιά του 16ου διαμερίσματος με την Εντίθ Πιαφ. Η Τζέιν Μπίρκιν ήταν εκεί όταν η Πιαφ πέθανε το 1963, προκαλώντας έκρηξη θρήνου και αυθόρμητες αγρυπνίες στους δρόμους. Η 16χρονη Αγγλίδα είχε υιοθετήσει τόσο επιτυχώς το παρισινό στυλ που, μέσα στο χάος, κάποιοι την μπέρδεψαν με την Γαλλίδα τραγουδίστρια Φρανσουάζ Αρντί.  

Αυτό που εδραίωσε τη φήμη της Μπίρκιν ήταν η συμπερίληψή της σε μια λίστα της «Daily Mail» με τίτλο «Η τάξη του '65 – 50 γυναίκες που αξίζουν την προσοχή μας)», στην οποία περιλαμβάνονταν επίσης η Nico και η Μαριάν Φέιθφουλ.

Επιστρέφοντας στο Λονδίνο, το στυλ της Μπίρκιν απέκτησε πιο προσωπικές πινελιές με μίνι φούστες και έντονο eyeliner σε συνδυασμό με γυναικείες μπαλαρίνες που είχε ανακαλύψει κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Γαλλία. Χρησιμοποιούσε ένα πορτογαλικό καλάθι που είχε αγοράσει από την αγορά της Berwick Street για να μεταφέρει τα μετρητά, τα καλλυντικά και το ημερολόγιό της σε ένα ακατάστατο συνονθύλευμα. Ένα υφασμένο καλάθι για καθημερινή τσάντα ήταν μια ιδιόμορφη επιλογή, αλλά θα γινόταν το χαρακτηριστικό της αξεσουάρ για τα επόμενα τριάντα χρόνια. Το να έχεις κάτι που θα συνδέεται πάντα με σένα (και μόνο) και να το φοράς με επιτυχία (εσύ και μόνο) είναι βασικό χαρακτηριστικό ενός it girl. Πολλές έχουν μιμηθεί την Κέιτ Μος με τις γαλότσες της στο Φεστιβάλ του Glastonbury, αλλά είναι κάτι που πραγματικά δεν αντιγράφεται.

Αυτό που εδραίωσε τη φήμη της Μπίρκιν ήταν η συμπερίληψή της σε μια λίστα της «Daily Mail» με τίτλο «Η τάξη του '65 - 50 γυναίκες που αξίζουν την προσοχή μας)», στην οποία περιλαμβάνονταν επίσης η Nico και η Μαριάν Φέιθφουλ. Στη συνέχεια έπαιξε σε ταινίες όπως το «μοδάτο» The knack... and how to get it (στους τίτλους αναφέρεται ως Motorbike Girl) και στο Blow-Up του Αντονιόνι. Η Μπίρκιν συμμετείχε σε μιούζικαλ, σε μια διαφήμιση της σοκολάτας Cadbury και ήταν το κεντρικό θέμα ενός μικρού άρθρου στη «Vogue».

Παντρεύτηκε έναν μεγαλύτερό της άντρα, τον επιφανή και μπον-βιβέρ συνθέτη σάουντρακ Τζον Μπάρι. Ο γάμος δεν κράτησε πολύ και το 1968 η Μπίρκιν έφυγε στο Παρίσι για να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία με τον Γάλλο τραγουδοποιό Σερζ Γκενσμπούρ με τίτλο Slogan. Αμέσως ερωτεύτηκαν και έγιναν ένα από τα πιο σκανδαλώδη ζευγάρια της εποχής με τη γεμάτη ερωτικούς αναστεναγμούς επιτυχία τους «Je t’aime... moi non plus». Το Βατικανό αφόρισε το τραγούδι, κάτι που πάντα βοηθάει ένα it girl. Τα περιοδικά έπεσαν πάνω της, αποκαλώντας την «Παγκοσμίως διάσημη σε τρία λεπτά». Το 1970, το BBC τής έκανε ένα ολόκληρο τηλεοπτικό αφιέρωμα: «Ανοίξτε οποιοδήποτε περιοδικό στο Παρίσι και θα τη δείτε κάπου... Είναι μια ιστορία επιτυχίας βγαλμένη από παραμύθι, που γίνεται ακόμα πιο εξωτική από το γεγονός ότι συνέβη σε άλλη χώρα».

cover
Μαρίσα Μέλτζερ,
It girl: Η ζωή και η κληρονομιά της Jane Birkin

Το 1985, η Hermès ονόμασε προς τιμή της την περίφημη πλέον τσάντα Birkin, κάτι που αρκούσε για να ανακηρύξει οποιαδήποτε γυναίκα σε αιώνια βασίλισσα των it girls. Αλλά εκείνη δεν επωφελήθηκε ποτέ οικονομικά από αυτό – την ικανοποίησαν η τιμή, η δωρεάν προμήθεια των συγκεκριμένων προϊόντων για όλη της τη ζωή και μια μικρή ετήσια δωρεά προς τα φιλανθρωπικά της ιδρύματα.

Αυτή η στάση σπάνια απαντά στα σημερινά it girls που δεν δανείζουν μόνο το όνομά τους σε προϊόντα, με το αζημίωτο φυσικά. Συχνά είναι δραστήριες entrepreneurs, αξιοποιώντας πλήρως το στάτους τους μέσω αυτόνομων, συχνά πολύ επιτυχημένων εμπορικών σημάτων, όπως το Rhode της Hailey Bieber και το Skims της Kim Kardashian. Πρόκειται για μια ραγδαίως καπιταλιστική εξέλιξη του  it girl από ένα αορίστως αναγνωρίσιμο «σήμα κατατεθέν» σε μια πλήρως ανεπτυγμένη businesswoman.

Το να σε φωτογραφίζουν διαρκώς ήταν πάντα ένα αναπόσπαστο μέρος της εικόνας του it girl. Αλλά και αυτό έχει εξελιχθεί από την εποχή της Μπίρκιν. Η αλλαγή επήλθε γύρω στα τέλη των '90s και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, την εποχή των παπαράτσι, όταν τα it girls παρακολουθούνταν μονίμως από φωτογράφους που τα απαθανάτιζαν να κάνουν ψώνια την ημέρα και να βγαίνουν από κλαμπ τη νύχτα – τότε έχασαν τον έλεγχο της εικόνας τους. Ωστόσο, η έλευση των κοινωνικών μέσων έφερε μία ακόμη επανάσταση. Τα it girls μπορούσαν να πλέον να κάνουν τα ίδια τη δουλειά στις προσωπικές τους σελίδες στο Instagram και το TikTok, καταγράφοντας τη ζωή τους και προσφέροντάς την σε εκατομμύρια ακόλουθους. Ορισμένες κέρδισαν μια περιουσία με αυτόν τον τρόπο, αξιοποιώντας την επιρροή τους για να διαπραγματευτούν συμφωνίες με διάφορες επώνυμες φίρμες.

Αυτό που κατάφερε η Τζέιν Μπίρκιν –και δεν κατάφερε ποτέ κανένα άλλο it girl– ήταν να παραμείνει διαχρονική, αναμφισβήτητα το πιο δύσκολο επίτευγμα για ένα it girl. Η Μπίρκιν ήταν it girl μέχρι τον θάνατό της το 2023. Ποια άλλη μπορεί να ισχυριστεί το ίδιο;

Με στοιχεία από «The Financial Times»

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Βιβλίο / Τι ήξερε ο Παζολίνι;

Πενήντα χρόνια μετά την άγρια δολοφονία του, οι προγνώσεις του για τον φασισμό είναι πιο επείγουσες από ποτέ, σημειώνει η Βρετανίδα συγγραφέας Ολίβια Λέινγκ, το νέο βιβλίο της οποίας περιστρέφεται γύρω από τη δημιουργία του «Σαλό (120 Μέρες στα Σόδομα)».
THE LIFO TEAM
Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Βιβλίο / Μαύρη, λεσβία, μητέρα, πολεμίστρια, ποιήτρια, καρκινοπαθής

Η διάσημη συγγραφέας Όντρι Λορντ αντιμετώπισε τη διάγνωσή της με το θάρρος και το ακτιβιστικό πνεύμα που πάντα τη διέκρινε: Τα «Ημερολόγια Καρκίνου» δεν είναι μια «καταγραφή δακρύων μόνο» αλλά και μια κραυγή οργής εναντίον της καταπίεσης που βιώνουν οι γυναίκες.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Βιβλίο / Η Μάργκαρετ Άτγουντ στο μονοπάτι του πένθους

Σ’ ένα απόσπασμα από τα απομνημονεύματά της με τίτλο «Book of Lives: A Memoir of Sorts», που προδημοσιεύει η «Guardian», η διάσημη συγγραφέας περιγράφει τον τρόπο που βίωσε την απώλεια του επί μισό αιώνα συντρόφου της Γκρέαμ Γκίμπσον το 2019.
THE LIFO TEAM
«Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Βιβλίο / «Intermezzo»: Το βιβλίο της Σάλι Ρούνεϊ που έσπασε όλα τα αναγνωστικά ρεκόρ

Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη το πολυαναμενόμενο νέο βιβλίο της Ιρλανδής συγγραφέως, που έχει κάνει ρεκόρ πωλήσεων και αναγνωσιμότητας. Καταγράφουμε τις πρώτες εντυπώσεις από την ανάγνωσή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Άμιτι Γκέιτζ «Ο καλός πατέρας»

Το πίσω ράφι / Έχουν και οι ψεύτες τη χάρη τους. Στα μυθιστορήματα τουλάχιστον

Ο «Καλός πατέρας» της Άμιτι Γκέιτζ πραγματεύεται την κατασκευή της ανθρώπινης ταυτότητας, τον άρρηκτο δεσμό γονιού και παιδιού και τη μεταναστευτική εμπειρία, θίγοντας όψεις του αμερικανικού ονείρου.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Σπίτι από ζάχαρη»: Το δίκτυο των ανθρώπινων σχέσεων στο μυθιστόρημα της Τζένιφερ Ίγκαν

Βιβλίο / Πώς θα ήταν αν μπορούσαμε να βιώσουμε ξανά όσα ζήσαμε στο παρελθόν;

Το «Σπίτι από ζάχαρη» είναι ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα με στοιχεία επιστημονικής φαντασίας που διερευνά τους κινδύνους της ψηφιακής εποχής, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την αξία της μνήμης και της σύνδεσης.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM