Τζέιν Μπίρκιν: Το αιώνιο και αυθεντικό it girl

Τζέιν Μπίρκιν: Το αιώνιο και αυθεντικό It Girl Facebook Twitter
Η Μπίρκιν ήταν it girl μέχρι τον θάνατό της το 2023. Ποια άλλη μπορεί να ισχυριστεί το ίδιο; Φωτ.: Getty Images/Ideal Image
0


Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΑΝΟΝΑΣ για να είσαι it girl είναι ότι κάποιος άλλος πρέπει να σε αποκαλέσει έτσι. Δεν μπορείς να απονείμεις η ίδια τον τίτλο στον εαυτό σου. Υπάρχουν, ωστόσο, κάποια ενδεικτικά σημάδια. Ο νεποτισμός και τα χρήματα βοηθούν πάντα ένα it girl να εδραιωθεί – μια πλήρης απασχόληση και μια κανονική ζωή, όσo να ’ναι, εμποδίζουν το να είσαι πάντα το επίκεντρο της προσοχής. Πού θα βρισκόταν σήμερα η Πάρις Χίλτον αν ήταν αναγκασμένη να εργάζεται σε κάποια εταιρεία μάρκετινγκ στα είκοσί της, αντί να κάνει την DJ και να εμφανίζεται σε πάρτι ντυμένη στα ροζ;

Η Τζέιν Μπίρκιν γεννήθηκε στο Λονδίνο και η οικογένειά της ήταν μεγαλοαστική και δημιουργική. Η μητέρα της, η Τζούντι Κάμπελ, ήταν γνωστή ηθοποιός του θεάτρου και μούσα του Νόελ Κάουαρντ. Από εκείνη κληρονόμησε η Τζέιν τη ροπή προς τη θεατρικότητα. Προκειμένου να διαφύγει από το αριστοκρατικό οικοτροφείο που την είχαν βάλει οι γονείς της κατάπιε χαλίκια και αποβλήθηκε για ιατρικούς λόγους. Στα δεκάξι της, πέρασε μερικούς μήνες στο Παρίσι των αρχών της δεκαετίας του 1960, στην ίδια γειτονιά του 16ου διαμερίσματος με την Εντίθ Πιαφ. Η Τζέιν Μπίρκιν ήταν εκεί όταν η Πιαφ πέθανε το 1963, προκαλώντας έκρηξη θρήνου και αυθόρμητες αγρυπνίες στους δρόμους. Η 16χρονη Αγγλίδα είχε υιοθετήσει τόσο επιτυχώς το παρισινό στυλ που, μέσα στο χάος, κάποιοι την μπέρδεψαν με την Γαλλίδα τραγουδίστρια Φρανσουάζ Αρντί.  

Αυτό που εδραίωσε τη φήμη της Μπίρκιν ήταν η συμπερίληψή της σε μια λίστα της «Daily Mail» με τίτλο «Η τάξη του '65 – 50 γυναίκες που αξίζουν την προσοχή μας)», στην οποία περιλαμβάνονταν επίσης η Nico και η Μαριάν Φέιθφουλ.

Επιστρέφοντας στο Λονδίνο, το στυλ της Μπίρκιν απέκτησε πιο προσωπικές πινελιές με μίνι φούστες και έντονο eyeliner σε συνδυασμό με γυναικείες μπαλαρίνες που είχε ανακαλύψει κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Γαλλία. Χρησιμοποιούσε ένα πορτογαλικό καλάθι που είχε αγοράσει από την αγορά της Berwick Street για να μεταφέρει τα μετρητά, τα καλλυντικά και το ημερολόγιό της σε ένα ακατάστατο συνονθύλευμα. Ένα υφασμένο καλάθι για καθημερινή τσάντα ήταν μια ιδιόμορφη επιλογή, αλλά θα γινόταν το χαρακτηριστικό της αξεσουάρ για τα επόμενα τριάντα χρόνια. Το να έχεις κάτι που θα συνδέεται πάντα με σένα (και μόνο) και να το φοράς με επιτυχία (εσύ και μόνο) είναι βασικό χαρακτηριστικό ενός it girl. Πολλές έχουν μιμηθεί την Κέιτ Μος με τις γαλότσες της στο Φεστιβάλ του Glastonbury, αλλά είναι κάτι που πραγματικά δεν αντιγράφεται.

Αυτό που εδραίωσε τη φήμη της Μπίρκιν ήταν η συμπερίληψή της σε μια λίστα της «Daily Mail» με τίτλο «Η τάξη του '65 - 50 γυναίκες που αξίζουν την προσοχή μας)», στην οποία περιλαμβάνονταν επίσης η Nico και η Μαριάν Φέιθφουλ. Στη συνέχεια έπαιξε σε ταινίες όπως το «μοδάτο» The knack... and how to get it (στους τίτλους αναφέρεται ως Motorbike Girl) και στο Blow-Up του Αντονιόνι. Η Μπίρκιν συμμετείχε σε μιούζικαλ, σε μια διαφήμιση της σοκολάτας Cadbury και ήταν το κεντρικό θέμα ενός μικρού άρθρου στη «Vogue».

Παντρεύτηκε έναν μεγαλύτερό της άντρα, τον επιφανή και μπον-βιβέρ συνθέτη σάουντρακ Τζον Μπάρι. Ο γάμος δεν κράτησε πολύ και το 1968 η Μπίρκιν έφυγε στο Παρίσι για να πρωταγωνιστήσει σε μια ταινία με τον Γάλλο τραγουδοποιό Σερζ Γκενσμπούρ με τίτλο Slogan. Αμέσως ερωτεύτηκαν και έγιναν ένα από τα πιο σκανδαλώδη ζευγάρια της εποχής με τη γεμάτη ερωτικούς αναστεναγμούς επιτυχία τους «Je t’aime... moi non plus». Το Βατικανό αφόρισε το τραγούδι, κάτι που πάντα βοηθάει ένα it girl. Τα περιοδικά έπεσαν πάνω της, αποκαλώντας την «Παγκοσμίως διάσημη σε τρία λεπτά». Το 1970, το BBC τής έκανε ένα ολόκληρο τηλεοπτικό αφιέρωμα: «Ανοίξτε οποιοδήποτε περιοδικό στο Παρίσι και θα τη δείτε κάπου... Είναι μια ιστορία επιτυχίας βγαλμένη από παραμύθι, που γίνεται ακόμα πιο εξωτική από το γεγονός ότι συνέβη σε άλλη χώρα».

cover
Μαρίσα Μέλτζερ,
It girl: Η ζωή και η κληρονομιά της Jane Birkin

Το 1985, η Hermès ονόμασε προς τιμή της την περίφημη πλέον τσάντα Birkin, κάτι που αρκούσε για να ανακηρύξει οποιαδήποτε γυναίκα σε αιώνια βασίλισσα των it girls. Αλλά εκείνη δεν επωφελήθηκε ποτέ οικονομικά από αυτό – την ικανοποίησαν η τιμή, η δωρεάν προμήθεια των συγκεκριμένων προϊόντων για όλη της τη ζωή και μια μικρή ετήσια δωρεά προς τα φιλανθρωπικά της ιδρύματα.

Αυτή η στάση σπάνια απαντά στα σημερινά it girls που δεν δανείζουν μόνο το όνομά τους σε προϊόντα, με το αζημίωτο φυσικά. Συχνά είναι δραστήριες entrepreneurs, αξιοποιώντας πλήρως το στάτους τους μέσω αυτόνομων, συχνά πολύ επιτυχημένων εμπορικών σημάτων, όπως το Rhode της Hailey Bieber και το Skims της Kim Kardashian. Πρόκειται για μια ραγδαίως καπιταλιστική εξέλιξη του  it girl από ένα αορίστως αναγνωρίσιμο «σήμα κατατεθέν» σε μια πλήρως ανεπτυγμένη businesswoman.

Το να σε φωτογραφίζουν διαρκώς ήταν πάντα ένα αναπόσπαστο μέρος της εικόνας του it girl. Αλλά και αυτό έχει εξελιχθεί από την εποχή της Μπίρκιν. Η αλλαγή επήλθε γύρω στα τέλη των '90s και στις αρχές της δεκαετίας του 2000, την εποχή των παπαράτσι, όταν τα it girls παρακολουθούνταν μονίμως από φωτογράφους που τα απαθανάτιζαν να κάνουν ψώνια την ημέρα και να βγαίνουν από κλαμπ τη νύχτα – τότε έχασαν τον έλεγχο της εικόνας τους. Ωστόσο, η έλευση των κοινωνικών μέσων έφερε μία ακόμη επανάσταση. Τα it girls μπορούσαν να πλέον να κάνουν τα ίδια τη δουλειά στις προσωπικές τους σελίδες στο Instagram και το TikTok, καταγράφοντας τη ζωή τους και προσφέροντάς την σε εκατομμύρια ακόλουθους. Ορισμένες κέρδισαν μια περιουσία με αυτόν τον τρόπο, αξιοποιώντας την επιρροή τους για να διαπραγματευτούν συμφωνίες με διάφορες επώνυμες φίρμες.

Αυτό που κατάφερε η Τζέιν Μπίρκιν –και δεν κατάφερε ποτέ κανένα άλλο it girl– ήταν να παραμείνει διαχρονική, αναμφισβήτητα το πιο δύσκολο επίτευγμα για ένα it girl. Η Μπίρκιν ήταν it girl μέχρι τον θάνατό της το 2023. Ποια άλλη μπορεί να ισχυριστεί το ίδιο;

Με στοιχεία από «The Financial Times»

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η πρώτη αγάπη: Ένας τόπος όπου ζεις πραγματικά

Βιβλίο / Αρρώστια είναι ν’ αγαπάς, αρρώστια που σε λιώνει*

«Ανοίξτε, ουρανοί»: Το queer μυθιστόρημα ενηλικίωσης του Βρετανοϊρλανδού ποιητή Σον Χιούιτ αποτελεί το εντυπωσιακό ντεμπούτο του στην πεζογραφία, προσφέροντας μια πιστή, ποιητική και βαθιά συγκινητική απεικόνιση του πρώτου έρωτα.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Είναι το «Singapore Sling» η πιο παρεξηγημένη ταινία του ελληνικού σινεμά;

Βιβλίο / Είναι το «Singapore Sling» η πιο παρεξηγημένη ταινία του ελληνικού σινεμά;

Μια συζήτηση με τη Μαρί Λουίζ Βαρθολομαίου Νικολαΐδου για την ταινία που αδικήθηκε στην εποχή της, αλλά σήμερα προκαλεί εκ νέου το ενδιαφέρον, και για την «επιστροφή» της μέσα από ένα βιβλίο.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Ντόμινικ Αμερένα: «Έκανα το πειραματόζωο σε ιατρικές δοκιμές για να έχω χρόνο να γράφω ελεύθερα»

Βιβλίο / Ντόμινικ Αμερένα: «Έκανα το πειραματόζωο σε ιατρικές δοκιμές για να έχω χρόνο να γράφω ελεύθερα»

Το πρώτο βιβλίο του Αυστραλού συγγραφέα Ντόμινικ Αμερένα, με τίτλο «Τα θέλω όλα», που πήρε διθυραμβικές κριτικές, κυκλοφορεί στα ελληνικά. Βασικό του θέμα είναι πόσο μπορείς να προσποιηθείς ότι είσαι κάποιος άλλος για να καταφέρεις τους στόχους σου.
M. HULOT
ΕΠΕΞ Μπορούμε να αγαπήσουμε ξανά την Πανεπιστημίου;

Βιβλίο / Μπορούμε να αγαπήσουμε ξανά την Πανεπιστημίου;

«Ένας δρόμος που μοιάζει με κοίτη ποταμού και παρασύρει τους πάντες χωρίς περιορισμούς και απαγορεύσεις», όπως γράφουν οι συγγραφείς του βιβλίου «Οδός Πανεπιστημίου (19ος-20ός αιώνας) - Ιστορία και ιστορίες», Θανάσης Γιοχάλας και Ζωή Βαΐου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιάννης Σολδάτος: «Ο μεγαλύτερος εχθρός μου είναι ο μικροαστισμός» ή «Το σινεμά ως μαζικό λαϊκό θέαμα έχει σχεδόν τελειώσει»

Βιβλίο / Γιάννης Σολδάτος: «Το σινεμά ως μαζικό λαϊκό θέαμα έχει σχεδόν τελειώσει»

Μια συζήτηση με τον σκηνοθέτη, εκδότη και συγγραφέα της συνοπτικής «Ιστορίας του Ελληνικού Κινηματογράφου» που πρόσφατα επανακυκλοφόρησε εμπλουτισμένη και σε ενιαία μορφή από τις εκδόσεις Αιγόκερως.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Βιβλίο / Απόστολος Βέττας: «Στο θέατρο οι πιστοί δηλώνουν την πίστη τους με το χειροκρότημα»

Ο σπουδαίος σκηνογράφος συγκέντρωσε την πολύτιμη σαραντάχρονη εμπειρία του σε ένα δίτομο λεξικό για τη σκηνογραφία, αναδεικνύοντάς την ως αυτόνομη τέχνη και καταγράφοντας την εξέλιξή της στο ελληνικό θέατρο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μ. Αναγνωστάκης «Η χαμηλή φωνή»

Το πίσω ράφι / Μανόλης Αναγνωστάκης: «Τι μένει λοιπόν από τον ποιητή, αν μένει τίποτα;»

Τρεις δεκαετίες μετά την πρώτη της δημοσίευση, η προσωπική ανθολογία του Μανόλη Αναγνωστάκη «Χαμηλή Φωνή» παρουσιάζεται στην Ελληνοαμερικανική Ένωση, υπενθυμίζοντας τους θεωρούμενους ήσσονες ποιητές μας, όσους έμειναν έξω από κάθε μορφής υψηλή ποίηση.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες…

Βιβλίο / Το παρασκήνιο της διαγραφής του Αντώνη Σαμαρά και άλλες ιστορίες

Προδημοσίευση από τα «Αδημοσίευτα», το νέο βιβλίο του Νίκου Χασαπόπουλου, όπου ο έμπειρος πολιτικός συντάκτης αποκαλύπτει ιστορίες και παρασκήνια που διαμόρφωσαν την πολιτική ζωή της χώρας.
THE LIFO TEAM
Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Βιβλίο / Δημήτρης Καράμπελας: «Σήμερα κανείς δεν πιστεύει στην αλληγορία»

Ένας από τους ελάχιστους διανοούμενους στη χώρα, που υπήρξε προνομιακός συνομιλητής του Παπαγιώργη και του Λορεντζάτου. Το τελευταίο του βιβλίο «Το πνεύμα και το τέρας» συνιστά μια ανανέωση του δοκιμιακού λόγου στην Ελλάδα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Για τον Ομάρ Καγιάμ

Ποίηση / «Πίνε, και μη θαρρείς κουτέ, και συ πως είσαι κάτι»: Τα Ρουμπαγιάτ του Ομάρ Καγιάμ

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1131 ο μεγάλος Ιρανός ποιητής που έγραψε αριστουργηματικά ποιήματα για τη ματαιότητα των πραγμάτων, τη μεγαλοσύνη της στιγμής και το νόμο του εφήμερου.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΝΤΑΜΟΝ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Το πίσω ράφι/ Μαρία Πάουελ «Δεσμά αίματος»

Το πίσω ράφι / «Η ευλογία αλλά και η κατάρα που είναι η οικογένεια»

Η Μαρία Πάουελ, με τη νουβέλα της «Δεσμά αίματος», ζωντάνεψε μια βυθισμένη στη μοναξιά και κυριευμένη από πάθος γυναίκα χωρίς να μαρτυρήσει ούτε ένα από τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά, κι εξερεύνησε ένα θέμα που ίσως δεν θα πάψει ποτέ να μας ταλανίζει, την οικογένεια.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
«Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Βιβλίο / «Από τότε που με έφεραν εδώ, έχω πειστεί ότι έχω πεθάνει»

Το πρωτότυπο science fiction μυθιστόρημα «Οι υπάλληλοι» της Δανής Όλγκα Ράουν κερδίζει υποψηφιότητα για Booker, προβλέποντας εικόνες από τη ζωή αλλόκοτων υπαλλήλων στο μέλλον, βγαλμένες από το πιο ζοφερό παρόν.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει – και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Βιβλίο / Ευάρεστος Πιμπλής: «Η ηδονή σήμερα τρομάζει και αυτό λέει πολλά για εμάς»

Ο πρωτοεμφανιζόμενος συγγραφέας μιλά στη LiFO με αφορμή το βιβλίο του «Πέρα από τη συναίνεση» για μερικά από τα πιο δύσκολα ζητήματα της εποχής: τη βία μέσα στη φαντασίωση, τον νέο πουριτανισμό, τα όρια της επιθυμίας και την εύθραυστη, συνεχώς μεταβαλλόμενη έννοια του τι σημαίνει να είσαι άνδρας σήμερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Lgbtqi+ / Μοντ Ρουαγιέ: «Πού θα βρίσκονται σε δέκα χρόνια όλοι αυτοί που μας επιτίθενται;»

Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο «Τρανσφοβία» που μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά, η τρανσφεμινίστρια Μοντ Ρουαγιέ επιχειρεί να καταγράψει τη νέα πραγματικότητα για την τρανς συνθήκη και τα τρανς δικαιώματα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
H παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πύλες της

Αποκλειστικές φωτογραφίες / Η παλιά Εθνική Βιβλιοθήκη ανοίγει ξανά τις πόρτες της

Η LiFO μπήκε στο ιστορικό Βαλλιάνειο Μέγαρο το οποίο, μετά την ολοκλήρωση των αναγκαίων εργασιών αποκατάστασης και συντήρησης, θα υποδεχθεί ξανά το κοινό στις αρχές του 2026.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ