Η Ευρωπαϊκή Ένωση κατέληξε την Παρασκευή σε μια σημαντική εμπορική συμφωνία με πέντε χώρες της Νότιας Αμερικής, ολοκληρώνοντας μια διαπραγμάτευση που είχε καθυστερήσει επί μακρόν και η οποία απέκτησε νέα επείγουσα σημασία, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ απειλεί να επιβάλει δασμούς σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου.
Η συμφωνία, μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των μελών της Mercosur - ενός μπλοκ που περιλαμβάνει την Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη - θα δημιουργήσει μία από τις μεγαλύτερες εμπορικές ζώνες στον κόσμο και θα είναι η μεγαλύτερη εμπορική συμφωνία που έχει συνάψει ποτέ η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με τους Ευρωπαίους ηγέτες να προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο η επιστροφή του Τραμπ στην εξουσία να οδηγήσει σε μια πιο κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία, η συμφωνία αποτελεί σημαντική νίκη για τους υποστηρικτές του ελεύθερου εμπορίου, συνδέοντας αγορές με 780 εκατομμύρια ανθρώπους. Θα μπορούσε όμως να τροφοδοτήσει την απογοήτευση στο εσωτερικό του ευρωπαϊκού μπλοκ, με τη Γαλλία να αντιτίθεται στη συμφωνία λόγω ανησυχιών για το ενδεχόμενο πωλήσεων κάτω του κόστους φθηνών γεωργικών εισαγωγών στην Ευρώπη, το οποίο θα μπορούσε να πλήξει τον ανταγωνισμό.
Τι περιλαμβάνει η εμπορική συμφωνία
Εάν επικυρωθεί, η συμφωνία θα άρει τους δασμούς σε προϊόντα όπως το κρέας, τα αυτοκίνητα, το κρασί και η σοκολάτα. Η ημερομηνία για την ψηφοφορία επικύρωσης δεν έχει ακόμη οριστεί. Η Γαλλία έχει αντιταχθεί σθεναρά στη συμφωνία, αλλά το Παρίσι δεν φαίνεται να έχει πείσει αρκετές ευρωπαϊκές χώρες να την καταψηφίσουν.
Με την εκλογή του Τραμπ, η Ευρώπη αντιμετωπίζει την απειλή υψηλών δασμών στις εξαγωγές προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον μεγαλύτερο εμπορικό της εταίρο. Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προτείνει ότι θα επιβάλει δασμούς 10% έως 20% σε προϊόντα σε όλο τον κόσμο και δασμούς 60% ή και περισσότερο στα κινεζικά προϊόντα.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε την Παρασκευή ότι η πολιτική συμφωνία αποτελεί ορόσημο για την Ευρώπη και τη Νότια Αμερική. «Και οι δύο πιστεύουμε ότι το άνοιγμα και η συνεργασία είναι οι πραγματικές κινητήριες δυνάμεις της προόδου και της ευημερίας», δήλωσε η ίδια μιλώντας στην Ουρουγουάη. «Γνωρίζω ότι ισχυροί άνεμοι πνέουν προς την αντίθετη κατεύθυνση, προς την απομόνωση και τον κατακερματισμό, αλλά αυτή η συμφωνία είναι η απάντησή μας».
Οι διαπραγματεύσεις για την εμπορική συμφωνία ξεκίνησαν πριν από 25 χρόνια και έφτασαν κοντά το 2019. Η φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι η συμφωνία θα εξοικονομήσει στις ευρωπαϊκές εταιρείες 4 δισεκατομμύρια ευρώ σε εξαγωγικούς δασμούς ετησίως. Η προοπτική των δασμών έκανε επίσης τη συμφωνία πιο ελκυστική για τα μέλη της Mercosur, τα οποία ενδιαφέρονται να πωλούν περισσότερο βόειο κρέας και βιομηχανικά προϊόντα στην Ευρώπη. Η πρόθεση της Κίνας να αυξήσει τη γεωργική παραγωγή σημαίνει ότι ένας σημαντικός αγοραστής κρέατος και σόγιας από την Αργεντινή και τη Βραζιλία θα μπορούσε να μειώσει το κόστος.
Ο Jacob Funk Kirkegaard, ανώτερος συνεργάτης στις Βρυξέλλες στο Peterson Institute for International Economics, δήλωσε ότι η συμφωνία ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή. «Το μήνυμα είναι ότι μπορεί οι Ηνωμένες Πολιτείες να αποσύρονται από το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, αλλά ο υπόλοιπος κόσμος έχει την πρόθεση να ακολουθήσει μια διαφορετική πορεία», δήλωσε.
Ευλογία για τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες
Οι οικονομολόγοι λένε ότι η συμφωνία είναι κρίσιμη για την Ευρώπη, η οποία αντιμετωπίζει απογοητευτικές οικονομικές προοπτικές, και ιδιαίτερα για τη Γερμανία, τον μεγαλύτερο εξαγωγέα στην περιοχή της Mercosur. Οι δασμοί που θα επιβληθούν από τον Τραμπ θα επιδεινώσουν τις προκλήσεις για σημαντικές ευρωπαϊκές βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της αυτοκινητοβιομηχανίας, των φαρμακευτικών προϊόντων και των μηχανημάτων.
Οι ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των BMW, Fiat, Peugeot και Volkswagen, θα επωφεληθούν από τους χαμηλότερους δασμούς στις εισαγωγές και εξαγωγές μεταξύ των δύο μπλοκ. Η Novartis, η Sanofi και άλλοι ευρωπαϊκοί φαρμακευτικοί κολοσσοί θα αποκτήσουν ευκολότερη πρόσβαση σε μια μεγάλη αγορά για προϊόντα υγειονομικής περίθαλψης.
Μια σειρά άλλων ευρωπαϊκών βιομηχανιών, όπως ο τομέας της τεχνολογίας, οι κατασκευές και οι τράπεζες, θα μπορούσαν επίσης να προσεγγίσουν εκατοντάδες εκατομμύρια καταναλωτές.
Η Ισπανία, ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές της συμφωνίας, παράγει μεγάλες ποσότητες χημικών και φαρμακευτικών προϊόντων. Η ισπανική κυβέρνηση δήλωσε ότι η συμφωνία θα αυξήσει τις εξαγωγές έως και κατά 40% και θα δημιουργήσει περίπου 22.000 θέσεις εργασίας.
Ακόμη και αν η Ευρώπη γλιτώσει από τους αμερικανικούς δασμούς, η κλιμάκωση της έντασης μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στις ευρωπαϊκές εταιρείες. Οι ηγέτες των επιχειρήσεων ανησυχούν ότι εάν τα κινεζικά προϊόντα αποκλείονται από τις αγορές των ΗΠΑ, ένα κύμα φθηνών κινεζικών εισαγωγών θα εισέλθειστην Ευρώπη ή σε άλλες αγορές όπου η Ευρώπη ανταγωνίζεται. Η Ευρώπη πρέπει να δώσει προτεραιότητα όχι μόνο στην επικύρωση της εμπορικής συμφωνίας για τη Νότια Αμερική, αλλά και στις εμπορικές συμφωνίες με άλλες χώρες και περιοχές, όπως η Βρετανία και η Ελβετία και τα έθνη στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, δήλωσε ο Ignacio García Bercero, πρώην εμπορικός αξιωματούχος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. .
Η Νότια Αμερική είναι επίσης μια δεξαμενή πρώτων υλών όπως το λίθιο, το νικέλιο και το μαγγάνιο που είναι απαραίτητα για τη μετάβαση της Ευρώπης στην πράσινη ενέργεια.
Γιατί η Γαλλία αντιτίθεται στη συμφωνία
Η Γαλλία έχει αντιταχθεί με πικρία στο σύμφωνο, λέγοντας ότι θα ανοίξει τις γεωργικές αγορές της Ευρώπης σε φθηνές εισαγωγές τροφίμων, συμπεριλαμβανομένου του βοείου κρέατος και του σιταριού, που χρησιμοποιούν ορμόνες και φυτοφάρμακα που απαγορεύονται στην Ευρώπη. Οι Γάλλοι αγρότες, ένα πολιτικά ισχυρό λόμπι, έχουν ενωθεί με άλλους σε όλο το μπλοκ για να καταγγείλουν αυτό που φοβούνται ότι θα ισοδυναμεί με ντάμπινγκ τροφίμων που θέτει σε κίνδυνο την οικονομική τους επιβίωση.
Η συγκυρία είναι επισφαλής για τον Εμμανουέλ Μακρόν, η κυβέρνηση του οποίου βρίσκεται σε κρίση. Ο ίδιος χαρακτήρισε τη συμφωνία «απαράδεκτη».
Περιβαλλοντικές ομάδες αντιτίθενται επίσης στη συμφωνία, λέγοντας ότι θα επιταχύνει την καταστροφή των δασών στον Αμαζόνιο για να γίνει χώρος για την αύξηση της γεωργικής παραγωγής.
Η απόφαση της φον ντερ Λάιεν να προωθήσει τη συμφωνία χωρίς την έγκριση του Μακρόν θα μπορούσε να τροφοδοτήσει την καχυποψία στη Γαλλία για την παροχή υπερβολικής εξουσίας στις Βρυξέλλες και θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην υποστήριξη της Μαρίν Λεπέν.
«Πρόκειται για ένα μικρό κουτί με προσάναμμα», δήλωσε ο Kirkegaard. «Η συμφωνία θα υπενθυμίσει σε πολλούς Γάλλους ψηφοφόρους ότι δεν έχουν πλέον μεγάλη επιρροή στην Ε.Ε.»
Με πληροφορίες από New York Times
