«Ψυχορραγήματα»: Μια παράσταση του Γιώργου Κουτλή για τον θάνατο στο Νεκρομαντείο του Αχέροντα

Γιώργο Κουτλή, τι ανεβάζεις στο Νεκρομαντείο Αχέροντα στην Πρέβεζα; Facebook Twitter
«Μόνο ακουμπώντας το θέμα του θανάτου μπορούμε να κατανοήσουμε τη ζωή, και το ανάποδο». Φωτ.: Σ. Μισίνας
0


ΣΤΙΣ 1 ΚΑΙ 2 Ιουλίου, στο πλαίσιο του προγράμματος 2024 του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός», που προσφέρεται δωρεάν από το υπουργείο Πολιτισμού, παρουσιάζεται στο Νεκρομαντείο Αχέροντα στην Πρέβεζα η θεατρική παράσταση «Ψυχορραγήματα» σε σκηνοθεσία και επιμέλεια σκηνικού χώρου του Γιώργου Κουτλή και κείμενο του Suyako.

Στον κατεξοχήν φορτισμένο τόπο του Νεκρομαντείου του Αχέροντα συναντάμε μια γυναίκα στην αυλή του σπιτιού της. Μας καλωσορίζει και μας μαζεύει γύρω της για να μας διηγηθεί την εμπειρία της από την πρώτη της συνάντηση με το φαινόμενο του θανάτου. Μαζί της, δίπλα της, ένας μουσικός σαν μια αόρατη φιγούρα τη συνοδεύει ηχητικά σε αυτήν τη σύγχρονη και συνάμα παραδοσιακή αφήγηση για το πέρασμα από την εγκόσμια κατάσταση στην υπερκόσμια. Είναι μια προσπάθεια κατανόησης και εξαγνισμού του δεύτερου μέρους του ζεύγους «Ζωή και Θάνατος», αυτού του τόσο καθημερινού και αναπόσπαστου μέρους κάθε ύπαρξης που ακόμη δυσκολευόμαστε να αποδεχτούμε.

Λίγο πριν από την πρεμιέρα, ο Γιώργος Κουτλής μάς λέει δυο λόγια για την ιδιαιτερότητα της παράστασης «Ψυχορραγήματα», που ανοίγει το πρόγραμμα του θεσμού «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του ΥΠΠΟ, ο οποίος φέτος περιλαμβάνει παραστάσεις σε αρχαιολογικούς χώρους όπως το Ανάκτορο του Νέστορα στην Πύλο, το αρχαίο θέατρο Πλευρώνας στο Μεσολόγγι, ο Αύλειος Χώρος του Αρχαιολογικού Μουσείου Νεμέας, το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρόδου και άλλοι δέκα αρχαιολογικοί χώροι.

«Ο διάλογος της λογοτεχνίας, της ποίησης και της μουσικής με το φαινόμενο του θανάτου είναι η βασική πηγή έμπνευσης της παράστασης. Το κυρίως σώμα του κειμένου, που είναι του Suyako και λέγεται "Οι φίλοι μας που πέθαναν να στείλουν καρτ ποστάλ", είναι ουσιαστικά μια παραλογή, γραμμένη σε σημερινή γλώσσα, πότε λαϊκή και πότε λόγια».

— Γιατί επέλεξες το Νεκρομαντείο του Αχέροντα στην Πρέβεζα για να ανεβάσεις τα «Ψυχορραγήματα»;
Το Νεκρομαντείο του Αχέροντα ήταν ο κατεξοχήν τόπος συνάντησης των ζωντανών με τον Κάτω Κόσμο και σήμερα στην Ελλάδα δεν υπάρχει άλλο αντίστοιχό του. Ήταν φτιαγμένο για να βοηθά, στην πραγματικότητα, τους ζωντανούς να έρθουν σε επαφή –έστω και συμβολικά– με τους νεκρούς τους, ένας τρόπος διαχείρισης του πένθους, κατά τη γνώμη μου. Γι’ αυτό και η επιλογή έμοιαζε αυτονόητη.

Γιώργο Κουτλή, τι ανεβάζεις στο Νεκρομαντείο Αχέροντα στην Πρέβεζα; Facebook Twitter
Το Νεκρομαντείο Αχέροντα στην Πρέβεζα.

— Πες μου για τον τίτλο της παράστασης.
Ο τίτλος της παράστασης προέκυψε ως τίτλος-ομπρέλα την περίοδο της έρευνας. Κατά τη διάρκεια της συλλογής του υλικού φάνηκε πως αυτό που μας ενδιέφερε περισσότερο ήταν να φωτίσουμε τις τελευταίες στιγμές ενός ανθρώπου, να δούμε το τελευταίο του ταξίδεμα και «να του κρατήσουμε το χέρι», παρά να πενθήσουμε τον χαμό κάποιου. Έτσι, μαζέψαμε ιστορίες που η κεντρική τους ιδέα ήταν αυτή και σιγά σιγά συνθέσαμε ένα κείμενο που κάνει ακριβώς αυτό. Στην αρχή, για να είμαι ειλικρινής, σκεφτόμουν το «Χαροπαλέματα», αλλά η Ελένη Κουτσιούμπα πρότεινε το «Ψυχορραγήματα» που ακούγεται σαφώς καλύτερα.

— Γιατί ήθελες να κάνεις ένα έργο για τον θάνατο;
Γιατί είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής! Μόνο ακουμπώντας το θέμα του θανάτου μπορούμε να κατανοήσουμε τη ζωή, και το ανάποδο.

— Τι είναι αυτό που κάνει αυτή την προαιώνια σύγκρουση της ζωής με τον θάνατο τόσο ελκυστική στην τέχνη;
Το άγνωστο του φαινομένου, φαντάζομαι. Και η ατέρμονη προσπάθεια κατανόησής του μαζί με την ανάγκη της παρηγοριάς. Οι άνθρωποι μέσα στην άγνοιά μας έχουμε και πολύ μεγάλη ιδέα για τον εαυτό μας οπότε, αρνούμενοι να παραδεχθούμε ότι είμαστε απλώς στοιχεία που παροδικά έχουν αυτήν τη μορφή και στη συνέχεια θα διαλυθούμε εις τα εξ ων συνετέθημεν, κάνουμε την αγωνία μας τέχνη.

— Ποιες είναι οι αναφορές του κειμένου της παράστασης; Από πού είναι εμπνευσμένο;
Ο διάλογος της λογοτεχνίας, της ποίησης και της μουσικής με το φαινόμενο του θανάτου είναι η βασική πηγή έμπνευσης της παράστασης. Το κυρίως σώμα του κειμένου, που είναι του Suyako και λέγεται «Οι φίλοι μας που πέθαναν να στείλουν καρτ ποστάλ», είναι ουσιαστικά μια παραλογή, γραμμένη σε σημερινή γλώσσα, πότε λαϊκή και πότε λόγια, πότε σε δεκαπεντασύλλαβο και πότε όχι, που δημιουργήθηκε ως μια απόπειρα συνομιλίας με τις παραδοσιακές ελληνικές παραλογές, όσον αφορά στον τρόπο αλλά και στη θεματική τους. Το κείμενο αυτό εμπλουτίστηκε με παραδοσιακά τραγούδια, μοιρολόγια, ποιήματα, αποσπάσματα από τους «Νεκρικούς Διαλόγους» του Λουκιανού και κάποιους στίχους που (μάλλον) ανήκουν στον Αισχύλο. Η δεξαμενή αυτών των υλικών είναι, πραγματικά, απύθμενη.

— Ποιο είναι το πρώτο έργο που σου έρχεται στο μυαλό που να αναφέρεται στη σύγκρουση του ανθρώπου με τον Χάρο;
Το πρώτο πράγμα που μου ήρθε αυτήν τη στιγμή ήταν ο μύθος της Περσεφόνης και οι ΖΝ (χιπ-χοπ συγκρότημα). Ό,τι να 'ναι γίνεται μες στο κεφάλι μου! Έργο… Οι «Βάτραχοι»; «Του νεκρού αδερφού»;

— Τι ακριβώς παρουσιάζει η παράσταση;
Παρακολουθούμε μια γυναίκα στην αυλή του σπιτιού της. Μας υποδέχεται και μας διηγείται μια ιστορία από τα παιδικά της χρόνια. Τις τελευταίες στιγμές ενός γέρου ψαρά, κάποτε στο χωριό της. Ουσιαστικά, την πρώτη της συνάντηση με τον θάνατο. Τη συνοδεύει ένας ορατός-αόρατος μουσικός σε όλη την αφήγηση και μάλλον και στη δική της έξοδο από τη ζωή.

— Πόσο διαφορετικό είναι το στήσιμο μιας παράστασης σε εξωτερικό χώρο από ό,τι στη σκηνή ενός θεάτρου;
Είναι τεράστια η διαφορά. Η διαχείριση, φυσικά, εξαρτάται από το είδος της παράστασης, τις δυνατότητες της παραγωγής, αλλά και από το ίδιο το φυσικό περιβάλλον. Στην προκειμένη περίπτωση, επειδή ο χώρος είναι τόσο συγκεκριμένος, φορτισμένος και πραγματικά μέσα στη φύση, αποφάσισα να μην επέμβω ιδιαίτερα, ούτε σκηνογραφικά ούτε φωτιστικά. Το θέμα, άλλωστε, και ο παραμυθητικός τρόπος της αφήγησης της ιστορίας μας χρειάζεται την καθαρότητα του τοπίου και μόνο.

Η θεατρική παράσταση «Ψυχορραγήματα» θα παρουσιαστεί στο Νεκρομαντείο Αχέροντα της Πρέβεζας στις 1 & 2/7, στις 20:45.

Με δωρεάν είσοδο (καταβάλλεται μόνο το αντίτιμο εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο, όπου υπάρχει) αλλά υποχρεωτική προκράτηση. Πληροφορίες-προκρατήσεις: www.allofgreeceoneculture.gr

Συντελεστές
Σκηνοθεσία, επιμέλεια σκηνικού χώρου: Γιώργος Κουτλής
Κείμενο: Suyako
Δραματουργία: Ελένη Κουτσιούμπα
Μουσική σύνθεση: Panú
Ερμηνεύουν: Ελένη Κουτσιούμπα, Πάνος Μανουηλίδης
ΑΜΚΕ: OBRAZ

Θέατρο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Ούρλιχ Ράσε και το παρασκήνιο της ιστορίας της Ισμήνης

Θέατρο / Η σκηνή του Ούρλιχ Ράσε στριφογύριζε - και πέταξε έξω την Ισμήνη

Στην παράσταση που άνοιξε την Επίδαυρο, ο Γερμανός σκηνοθέτης επέλεξε να ανεβάσει μια Αντιγόνη χωρίς Ισμήνη. Η απομάκρυνση της Κίττυς Παϊταζόγλου φωτίζει τις λεπτές –και άνισες– ισορροπίες εξουσίας στον χώρο του θεάτρου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μέσα στη γοητεία και στον τρόμο του Δράκουλα

Πρώτες Εικόνες / Dracula: Η υπερπαραγωγή που έρχεται το φθινόπωρο στην Αθήνα

Ο Θάνος Παπακωνσταντίνου μιλά αποκλειστικά στη LiFO για την πιο αναμενόμενη παράσταση της επερχόμενης σεζόν, για τη διαχρονική γοητεία του μύθου που φαντάστηκε ο Μπραμ Στόκερ στα τέλη του 19ου αιώνα, για το απόλυτο και το αιώνιο μιας ιστορίας που, όπως λέει, τον «διαλύει».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ερωτευμένος με τον Κρέοντα

Θέατρο / Ο Rasche αγάπησε τον Κρέοντα περισσότερο από την Αντιγόνη

«Η εκφορά του λόγου παραδίδεται αμαχητί σε μια άκρατη δραματικότητα, σε ένα υπερπαίξιμο, σε μια βεβιασμένη εμφατικότητα, σε έναν στόμφο παλιακό που θα νόμιζε κανείς πως έχει εξαλειφθεί πλέον. Η σοβαροφάνεια σε όλο το (γοερό) μεγαλείο της». Έτσι ξεκίνησε φέτος η Επίδαυρος.
ΛΟΥΙΖΑ ΑΡΚΟΥΜΑΝΕΑ
Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στο ζόφο του πολέμου

Θέατρο / Πολεμικοί Ανταποκριτές: Ψάχνοντας την αλήθεια μέσα στον ζόφο του πολέμου

Σε μια περίοδο που ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, μια παράσταση εξετάζει όσα μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή και την ιστορική μνήμη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Θέατρο / Η τραγική ιστορία και η άγρια δολοφονία μιας θαρραλέας περφόρμερ

Όταν η Πίπα Μπάκα ξεκίνησε να κάνει oτοστόπ από την Ιταλία για να φτάσει στην Ιερουσαλήμ δεν φαντάστηκε ότι αυτό το ταξίδι-μήνυμα ειρήνης θα κατέληγε στον βιασμό και τη δολοφονία της. Mια παράσταση που θα δούμε στο Φεστιβάλ Αθηνών αναφέρεται στην ιστορία της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Θέατρο / Ο Σίμος Κακάλας ξορκίζει τα χάλια μας με μια κωμωδία γέλιου και αίματος

Τα «Κακά σκηνικά» είναι «μια κωμική κόλαση» αφιερωμένη στη ζοφερή ελληνική πραγματικότητα, μια απόδραση από τα χάλια της χώρας, του θεάτρου, του παγκόσμιου γεωπολιτικού γίγνεσθαι, ένα ξόρκι στην κατάθλιψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Παπαδόπουλος: «Κάθε μορφή τέχνης χρειάζεται το εσωτερικό βάθος»

Θέατρο / Χρήστος Παπαδόπουλος: «Mε αφορά πολύ το "μαζί"»

Το «τρομερό παιδί» από τη Νεμέα που συμπληρώνει φέτος δέκα χρόνια στη χορογραφία ανοίγει το φετινό 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με τους Dance On Ensemble και το «Mellowing», μια παράσταση για τη χάρη και το σθένος της ωριμότητας.  
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κάνεις χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη σου ανάγκη

Χορός / «Κάνουμε χορό γιατί αυτή είναι η μεγάλη μας ανάγκη»

Με αφορμή την παράσταση EPILOGUE, ο διευθυντής σπουδών της σχολής της Λυρικής Σκηνής Γιώργος Μάτσκαρης και έξι χορευτές/χορεύτριες μιλούν για το δύσκολο στοίχημα τού να ασχολείται κανείς με τον χορό στην Ελλάδα σήμερα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μαρία Κωνσταντάρου: «Ερωτεύτηκα αληθινά στα 58»

Οι Αθηναίοι / Μαρία Κωνσταντάρου: «Δεν παίζω πια γιατί δεν υπάρχουν ρόλοι για την ηλικία μου»

Μεγάλωσε χωρίς τη μάνα της, φώναζε «μαμά» μια θεία της, θυμάται ακόμα τις παιδικές της βόλτες στον βασιλικό κήπο. Όταν είπε πως θέλει να γίνει ηθοποιός, ο πατέρας της είπε «θα σε σφάξω». Η αγαπημένη ηθοποιός που έπαιξε σε μερικές από τις σημαντικότερες θεατρικές παραστάσεις αλλά και ταινίες της εποχής της είναι η Αθηναία της εβδομάδας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Γιάννος Περλέγκας ανεβάζει τον «Κατσούρμπο» του Χορτάτση

Θέατρο / Γιάννος Περλέγκας: «Ο Κατσούρμπος μας είναι μια απόπειρα να γίνουμε πιο αθώοι»

Ο Γιάννος Περλέγκας σκηνοθετεί το έργο του Χορτάτση στο πλαίσιο του στο πλαίσιο του Κύκλου Ρίζες του Φεστιβάλ Αθηνών. Τον συναντήσαμε στις πρόβες όπου μας μίλησε για την αξία του Κρητικού συγγραφέα και του έργου του και την ανάγκη για περισσότερη λαϊκότητα στο θέατρο. Κάτι που φιλοδοξεί να μας δώσει με αυτό το ανέβασμα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Βασίλης Παπαβασιλείου

Απώλειες / Βασίλης Παπαβασιλείου (1949-2025): Ένας σπουδαίος διανοητής του ελληνικού θεάτρου

«Αυτό, λοιπόν, το οφείλω στο θέατρο: τη σωτηρία από την κακομοιριά μου»: Ο σκηνοθέτης, μεταφραστής, ηθοποιός και δάσκαλος Βασίλης Παπαβασιλείου πέθανε σε ηλικία 76 ετών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΓΚΟΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

Θέατρο / Δημήτρης Γκοτσόπουλος: «Ήμουν ένα αγρίμι που είχε κατέβει από τα βουνά»

Ο ταλαντούχος ηθοποιός φέτος ερμηνεύει τον Νεοπτόλεμο στον «Φιλοκτήτη» του Σοφοκλή. Πώς κατάφερε από ένα αγροτικό περιβάλλον να πρωταγωνιστήσει σε μεγάλες τηλεοπτικές επιτυχίες και γιατί πέρασε ένα ολόκληρο καλοκαίρι στην Πολύαιγο, διαβάζοντας «Βάκχες»;
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Θέατρο / Γιάννης Χουβαρδάς: «Το κοινό που έρχεται να σε δει είναι ο καθρέφτης σου»

Ο κορυφαίος Έλληνας σκηνοθέτης διασκευάζει φέτος τις τραγωδίες του Οιδίποδα σε ένα ενιαίο έργο και μιλά στη LiFO, για το πώς η μοίρα είναι μια παρεξηγημένη έννοια, ενώ σχολιάζει το αφήγημα περί «καθαρότητας» της Επιδαύρου, καθώς και τις ακραίες αντιδράσεις που έχει δεχθεί από το κοινό.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΓΙΑ 28 ΜΑΙΟΥ Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Θέατρο / Elena Souliotis: Η Ελληνίδα που θα γινόταν η επόμενη Κάλλας 

Σαν σήμερα, το 1943, γεννήθηκε η Ελληνίδα σοπράνο που διέπρεψε για μια ολόκληρη δεκαετία στην Ευρώπη και την Αμερική, αλλά κάηκε εξαιτίας μιας σειράς ιδιαίτερα απαιτητικών ρόλων, τους οποίους ερμήνευσε πολύ νωρίς. Ο κόντρα τενόρος Άρης Χριστοφέλλης, ένας από τους λίγους στην Ελλάδα που γνωρίζουν σε βάθος την πορεία της, περιγράφει την άνοδο και την πτώση της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Θέατρο / Δημήτρης Καπουράνης: «Το αόρατο νήμα που ενώνει τα παιδιά μεταναστών είναι το πένθος»

Από τους Αγίους Σαράντα της Αλβανίας μέχρι τη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, η ζωή του βραβευμένου ηθοποιού, τραγουδιστή και σεναριογράφου είναι μια διαρκής προσπάθεια συμφιλίωσης με την απώλεια. Η παράσταση «Μια άλλη Θήβα» τον καθόρισε, ενώ ο ρόλος του στο «Brokeback Mountain» τού έσβησε κάθε ομοφοβικό κατάλοιπο. Δηλώνει πως αυτό που τον ενοχλεί βαθιά είναι η αδράνεια απέναντι σε όσα συμβαίνουν γύρω μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μιχαήλ Μαρμαρινός: Το έπος μάς έμαθε να αναπνέουμε ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΑΡΚΕΤΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ

Θέατρο / Μιχαήλ Μαρμαρινός: «Από μια κοινωνία της αιδούς, γίναμε μια κοινωνία της ξεδιαντροπιάς»

Με τη νέα του παράσταση, ο Μιχαήλ Μαρμαρινός επιστρέφει στην Οδύσσεια και στον Όμηρο και διερευνά την έννοια της φιλοξενίας. Αναλογίζεται το «απύθμενο θράσος» της εποχής μας, εξηγεί τη στενή σχέση του έπους με το βίωμα και το θαύμα που χάσαμε και παραμένει σχεδόν σιωπηλός για τη νέα του θέση ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ Αθηνών.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ