«Ghostwatch»: Γιατί αυτή η ταινία τρόμου προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό το 1992;

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Χρειάστηκε να έρθει η δεκαετής επέτειος από τη μετάδοση του «Ghostwatch» για να διαπιστώσει ο Στίβεν Φολκ πόσοι άνθρωποι αγάπησαν το εγχείρημά του.
0

ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ προβάλλεται στις αίθουσες το Late Night with the Devil, ένα μικρό, μα θαυματουργό φιλμ τρόμου από την Αυστραλία, για το οποίο διαβάζουμε από πέρσι τέτοιον καιρό. Το format της ταινίας είναι εκείνο ενός late night show των ‘70s. Βλέποντας το τρέιλερ και μόνο, οι πιο hardcore φαν του είδους σκεφτήκαμε αμέσως το «Ghostwatch» (1992) του BBC.

Εντός βρετανικών συνόρων το «Ghostwatch» αγγίζει τα όρια του θρύλου. Εκτός Βρετανίας παραμένει εγκληματικά άγνωστο. Σκεφτείτε ότι το ανέφερα σε συναδέλφους κριτικούς κινηματογράφου που λατρεύουν το είδος και διαπίστωσα με έκπληξη ότι δεν είχαν ακούσει ποτέ ξανά γι' αυτό – αν με ρωτάς, είναι ευλογία να ανακαλύπτεις ταινία τρόμου σαν αυτή από το πουθενά. Τι εστί «Ghostwatch» λοιπόν; 

Μόνο εκείνη τη βραδιά, το τηλεφωνικό κέντρο του BBC δέχτηκε πάνω από 20 χιλιάδες τηλεφωνήματα, ανάμεσά τους κι από έναν εφημέριο που τους κατηγορούσε ότι ξύπνησαν δαιμονικές δυνάμεις και πρέπει να λάβoυν επειγόντως μέτρα για να εξαγνιστεί το πλατό.

Εμπνευσμένος από το περιβόητο «Enfield Poltergeist» –εκεί βασίστηκε και το «Conjuring 2»–, ο δημιουργός Στίβεν Φολκ σκέφτηκε να σκαρώσει μια μίνι σειρά μυθοπλασίας με αντικείμενο ένα στοιχειωμένο σπίτι, η οποία θα κορυφωνόταν με τη live μετάδοση μιας fake τηλεοπτικής εκπομπής. Οι παραγωγοί δεν έδιναν στον Φολκ το απαραίτητο μπάτζετ για την εκπόνηση ολόκληρης της σειράς και έτσι αποφασίστηκε να γυριστεί μόνο το τελευταίο επεισόδιο, δηλαδή μια υποτιθέμενα «ζωντανή» εκπομπή με καλεσμένους στο στούντιο, αλλά και συνεργείο που θα μεταδίδει σε απευθείας σύνδεση τα τεκταινόμενα στο «πιο στοιχειωμένο σπίτι της Μεγάλης Βρετανίας». Την παρουσίαση στο πλατό της «εκπομπής» ανέλαβε ο εθνικός θησαυρός της βρετανικής τηλεόρασης, o παρουσιαστής σερ Μάικλ Πάρκινσον – ακόμα μια απόδειξη για το πόσο ωραίος τύπος ήταν. Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ από το σπίτι επιστρατεύτηκε η Σάρα Γκριν, δημοφιλέστατη παρουσιάστρια παιδικού show. 

radio times
Το τεύχος των «Radio Times» που είχε στο εξώφυλλό του τον Πάρκινσον, καθώς και εκτενές αφιέρωμα στην ταινία.

Οι δημιουργοί ήθελαν να προβάλλουν την ταινία δίχως τίτλους αρχής και να αποκαλύψουν ότι πρόκειται για μυθοπλασία στο φινάλε, αντλώντας έμπνευση από την περιβόητη ραδιοφωνική μετάδοση του «Πολέμου των Κόσμων» διά χειρός Όρσον Γουέλς, που υποτίθεται ότι είχε προκαλέσει μαζική υστερία στις ΗΠΑ – σ.σ. όντως κάποιοι ακροατές πίστεψαν ότι πρόκειται για πραγματική μετάδοση και ότι οι ΗΠΑ υφίστανται εισβολή και διαμαρτυρήθηκαν, επιβεβαιωμένα ο αριθμός τους ήταν θεαματικά μικρότερος σε σχέση με τις διαστάσεις που πήρε η ιστορία στη συνέχεια. Το κανάλι είπε όχι στο αίτημά τους και έτσι τη νύχτα του Halloween του 1992, όταν μεταδόθηκε για πρώτη φορά το «Ghostwatch», προστέθηκαν επεξηγηματικοί τίτλοι αρχής. Μάλιστα, λίγες μέρες πριν, το σχετικό τεύχος των «Radio Times» είχε στο εξώφυλλό του τον Πάρκινσον, καθώς και εκτενές αφιέρωμα στην ταινία.

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Την παρουσίαση στο πλατό της «εκπομπής» ανέλαβε ο εθνικός θησαυρός της βρετανικής τηλεόρασης σερ Μάικλ Πάρκινσον και επιστρατεύτηκε και η Σάρα Γκριν, δημοφιλέστατη παρουσιάστρια παιδικού show. 

Έλα, όμως, που πολλοί τηλεθεατές δεν διάβαζαν «Radio Times» και δεν παρακολούθησαν το πρόγραμμα από την αρχή. Άλλαξαν κανάλι σε δεύτερο χρόνο, είδαν τον Πάρκινσον να παρουσιάζει ή τη Σάρα Γκριν να περιφέρεται στο στοιχειωμένο σπίτι για ρεπορτάζ και υπέθεσαν ότι πρόκειται για κανονική εκπομπή. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το 1992, που μεταδόθηκε η ταινία, το κοινό καθόλου εξοικειωμένο δεν ήταν με το είδος του found footage. Για την ακρίβεια, δεν υπήρχε ούτε ο όρος, ούτε και το είδος. Το αποτέλεσμα ήταν τα τηλεφωνήματα από τρομοκρατημένους και εξοργισμένους τηλεθεατές να πέσουν βροχή. Μόνο εκείνη τη βραδιά, το τηλεφωνικό κέντρο του BBC δέχτηκε πάνω από 20 χιλιάδες τηλεφωνήματα, ανάμεσά τους κι από έναν εφημέριο που τους κατηγορούσε ότι ξύπνησαν δαιμονικές δυνάμεις και πρέπει να λάβoυν επειγόντως μέτρα για να εξαγνιστεί το πλατό.

Τις υπόλοιπες μέρες οι αντιδράσεις πολλαπλασιάστηκαν. Μάλιστα, ένας νεαρός δεκαοχτώ ετών, που παρακολούθησε την τηλεοπτική μετάδοση με την οικογένειά του, αυτοκτόνησε, επειδή άκουγε ήχους στις σωληνώσεις της κατοικίας του, όπως στην ταινία. Η δικαιοσύνη (προφανώς) δεν βρήκε αιτιώδη συνάφεια ανάμεσα στη μετάδοση της ταινίας και στην ενέργεια του νεαρού, ωστόσο μετά από αυτό το συμβάν οι αντιδράσεις γιγαντώθηκαν. Υπολογίζεται ότι οι διαμαρτυρίες που έλαβε το BBC πλησίασαν το εκατομμύριο. Άλλοι θεατές ήταν τρομαγμένοι, άλλοι ένιωθαν εξαπατημένοι, ενώ μερίδα του Τύπου υπήρξε ιδιαίτερα εχθρική, εν αντιθέσει με τους κριτικούς, που δικαίως ενθουσιάστηκαν. Μοιραία, το κανάλι πήρε τις αποστάσεις του, θέλοντας να προχωρήσουν όλοι παρακάτω, και εξαφάνισε την ταινία. 

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Πρέπει να καταλάβουμε ότι το 1992, που μεταδόθηκε η ταινία, το κοινό καθόλου εξοικειωμένο δεν ήταν με το είδος του found footage. Για την ακρίβεια, δεν υπήρχε ούτε ο όρος, ούτε και το είδος.

Χρειάστηκε να έρθει η δεκαετής επέτειος από τη μετάδοση του «Ghostwatch» για να διαπιστώσει ο Στίβεν Φολκ πόσοι άνθρωποι αγάπησαν το εγχείρημά του. Και πραγματικά πρόκειται για μια πολύ εμπνευσμένη και πάρα πολύ αποτελεσματική ταινία τρόμου. Οι τεχνικές, τα ευρήματα και η αφηγηματική δομή που χρησιμοποίησε η πλειονότητα της παραγωγής found footage εμφανίζονται για πρώτη φορά εδώ: από το στατικό πλάνο κάμερας παρακολούθησης του «Paranormal Activity» μέχρι την ντοκιμαντερίστικη παράθεση τρομακτικών πληροφοριών και τη σταδιακή κλιμάκωση του τρόμου που είδαμε στο «Blair Witch Project». 

Το format της live εκπομπής αξιοποιείται ευφάνταστα, ώστε να παραχθεί τρόμος. Τα τηλεφωνήματα τηλεθεατών, που αναφέρουν ότι κάτι φρικιαστικό συμβαίνει στο σπίτι τους καθώς παρακολουθούν την εκπομπή, είναι ικανά να σου σηκώσουν την τρίχα και να σε κάνουν να σκανάρεις το δωμάτιό σου – σκέψου τι θα συνέβαινε αν παρακολουθούσες το «Ghostwatch» βράδυ και live, όπως οι τηλεθεατές του BBC το ‘92. Κι αν αυτά δεν σε τρομάξουν, θα το κάνουν οι φαντασματικές παρουσίες, οι οποίες εμφανίζονται φευγαλέα στο φιλμ, τις περισσότερες φορές μόνο οι προσεκτικοί θα τις παρατηρήσουν – τα έχουμε ξαναπεί, μακάριοι οι θεατές ταινιών τρόμου που εστιάζουν στους υπότιτλους και στο κέντρο του κάδρου. 

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Τα τηλεφωνήματα τηλεθεατών, που αναφέρουν ότι κάτι φρικιαστικό συμβαίνει στο σπίτι τους καθώς παρακολουθούν την εκπομπή, είναι ικανά να σου σηκώσουν την τρίχα και να σε κάνουν να σκανάρεις το δωμάτιό σου.

Σήμερα, που έχουμε εξοικειωθεί με το είδος, μας φαίνεται δύσκολο να χωνέψουμε πώς είναι δυνατόν τόσοι άνθρωποι να πίστεψαν ότι η εκπομπή που παρακολουθούσαν είναι αληθινή. Διάολε, (SPOILER ALERT) στο κρεσέντο του φινάλε, το οποίο δανείστηκε και το «Late Night With the Devil», δαιμονίζεται ο Πάρκινσον. Πώς γίνεται να πιστέψεις ότι δαιμονίστηκε ο Πάρκινσον σε απευθείας μετάδοση; Εκεί πια γίνεται εμφανέστατο (SPOILER END). Κι όμως, είναι δυνατόν. Είπαμε, οι δημιουργοί της ταινίας ήταν πρωτοπόροι και το κοινό παρθένο. 

Και ξέρετε κάτι; Παρά την έκθεσή μας σε αμέτρητες ώρες found footage τρόμου, το «Ghostwatch» παραμένει αγριευτικό, μία από τις καλύτερες προτάσεις του υποείδους, αλλά και του είδους γενικότερα. Ευκαιρία να το ανακαλύψετε. Σβήστε τα φώτα, κλείστε τα κινητά σας και πριν πατήσετε το play, επαναλάβετε τη φράση μερικές φορές: είναι μόνο μια ταινία.

Οθόνες
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ντάριο Αρτζέντο: Ένα ντοκιμαντέρ για τον μαέστρο του εκλεκτικού τρόμου, ιδιαίτερο όσο κι ο ίδιος

Daily / Ντάριο Αρτζέντο: Ένα ντοκιμαντέρ για τον μαέστρο του εκλεκτικού τρόμου, ιδιαίτερο όσο κι ο ίδιος

Η ταινία «Dario Argento Panico» είναι κατά τόπους ιδιοσυγκρασιακή όπως το αντικείμενό της, αλλά και παράξενα ατμοσφαιρική όπως το έργο του σπουδαίου στυλίστα της οθόνης.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
10 σπουδαίες κινηματογραφικές ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Οθόνες / Από τα ζόμπι του Ντάνι Μπόιλ ως τον Κεν Λόουτς: Δέκα σπουδαίες ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Ο φετινός νικητής του Όσκαρ α' ανδρικού ρόλου είναι ένας αυθεντικός καρατερίστας, αλλιώτικος και απόκοσμος, συγκινητικός στα όρια της συντριβής. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Daily / Steve: Η μοναξιά του δασκάλου μεγάλων αποστάσεων

Ένα κρίσιμο και «μανιοκαταθλιπτικό» 24ωρο στη ζωή ενός εκπαιδευτικού σε ένα σχολείο για προβληματικούς εφήβους αποτελεί τον καμβά για το υπερκινητικό δράμα του Netflix με πρωταγωνιστή τον Κίλιαν Μέρφι.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Οθόνες / Νεριτάν Ζιντζιρία: «Η Ελλάδα έχει φετίχ να βαφτίζει τους νέους "φαινόμενα"»

Όταν αποφάσισε να γίνει κινηματογραφιστής, του είπαν ότι θα πεινάσει, αλλά με έναν πολύ δημιουργικό τρόπο. Έκανε τις πρώτες του ταινίες κυριολεκτικά με χώμα και νερό, αλλά πλέον τρέχει παράλληλα οκτώ πρότζεκτ. Κάνει σινεμά συνομιλώντας με το σινεμά του Γιάνναρη, του Δαμιανού, του Παπατάκη. Ο Νεριτάν Ζιντζιρία αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Οθόνες / When Nobody’s Watching: Πριν κλωτσήσουν τη μπάλα, πρέπει να νικήσουν την προκατάληψη

Η Ελλάδα κάνει τα πρώτα της σοβαρά βήματα για να σταθεί ισότιμα στο ευρωπαϊκό γήπεδο του γυναικείου ποδοσφαίρου - Το νέο ντοκιμαντέρ του ΠΣΑΠΠ, “When Nobody’s Watching”, ρίχνει φως στις ζωές των αθλητριών που παλεύουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Οθόνες / Η δραματική στροφή του The Rock και άλλοι 3 λόγοι να πάτε σινεμά

Ακόμα μια κινηματογραφική μεταφορά του Δράκουλα, ένα κινέζικο animation που είναι η πέμπτη εμπορικότερη ταινία όλων των εποχών αλλά και η επανακυκλοφορία του «Avatar: The Way of Water» - Τι παίζει από σήμερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη
THE LIFO TEAM
«Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα» ΟΙ ΥΠΟΛΟΙΠΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Οθόνες / «Good Boy»: Ναι, ο σκύλος σας βλέπει φαντάσματα

Η πολυσυζητημένη ταινία τρόμου του Μπεν Λέονμπεργκ δίνει σάρκα και οστά σε έναν από τους μεγαλύτερους φόβους των ιδιοκτητών σκύλου και αντλεί τη συγκίνησή της από τον αρραγή δεσμό ανθρώπου και ζώου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Οθόνες / Χρόνια Πολλά Πέδρο! 20 χρόνια τώρα βλέπουμε τις ταινίες σου.

Ο Πέδρο Αλμοδοβάρ που έχει σήμερα γενέθλια παραμένει διαχρονικά ένας από τους αγαπημένους μας σκηνοθέτες. Μαζέψαμε σε ένα αφιέρωμα ό, τι έχουμε γράψει για τις ταινίες του αλλά και κάποια ενδιαφέροντα θέματα για το έργο του που αξίζει να τα διαβάσετε!
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη γύρισε μια πανκ αλληγορία για όσα βιώνουμε σήμερα

Οθόνες / Η Αθηνά Ραχήλ Τσαγγάρη γύρισε μια πανκ αλληγορία για όσα βιώνουμε σήμερα

Η περιπετειώδης δημιουργία του «Harvest», της εντυπωσιακής πρώτης αγγλόφωνης ταινίας της ταλαντούχας σκηνοθέτιδας, ζωντανεύει την ονειρική και σκληρή ατμόσφαιρα ενός μεσαιωνικού σκωτσέζικου χωριού καθώς αυτό εξαφανίζεται από τον χάρτη.  
M. HULOT
CHECK 10 τηλεοπτικές σειρές που θα δούμε μέχρι το τέλος του έτους

Οθόνες / 10 σειρές που θα δούμε μέχρι το τέλος του έτους

Από τη νέα σεζόν του «Slow Horses» στο μεγάλο φινάλε του «Stranger Things» κι από ένα φιλόδοξο πορτρέτο του Σκορσέζε στο νέο στοίχημα του δημιουργού του «Breaking Bad», διαλέγουμε δέκα σειρές που αναμένεται να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
6 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τον κόσμο που ζούμε τώρα

Οθόνες / 6 αποκαλυπτικά ντοκιμαντέρ για τη ζωή και τον κόσμο που ζούμε τώρα

Το Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου πρόβαλε φέτος ταινίες πολιτικά φορτισμένες που οραματίζονται ένα μέλλον χωρίς σύνορα. Έξι από αυτές έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση χάρη στην αισθητική και την προβληματική τους.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ