«Ghostwatch»: Γιατί αυτή η ταινία τρόμου προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό το 1992;

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Χρειάστηκε να έρθει η δεκαετής επέτειος από τη μετάδοση του «Ghostwatch» για να διαπιστώσει ο Στίβεν Φολκ πόσοι άνθρωποι αγάπησαν το εγχείρημά του.
0

ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΜΕΡΕΣ προβάλλεται στις αίθουσες το Late Night with the Devil, ένα μικρό, μα θαυματουργό φιλμ τρόμου από την Αυστραλία, για το οποίο διαβάζουμε από πέρσι τέτοιον καιρό. Το format της ταινίας είναι εκείνο ενός late night show των ‘70s. Βλέποντας το τρέιλερ και μόνο, οι πιο hardcore φαν του είδους σκεφτήκαμε αμέσως το «Ghostwatch» (1992) του BBC.

Εντός βρετανικών συνόρων το «Ghostwatch» αγγίζει τα όρια του θρύλου. Εκτός Βρετανίας παραμένει εγκληματικά άγνωστο. Σκεφτείτε ότι το ανέφερα σε συναδέλφους κριτικούς κινηματογράφου που λατρεύουν το είδος και διαπίστωσα με έκπληξη ότι δεν είχαν ακούσει ποτέ ξανά γι' αυτό – αν με ρωτάς, είναι ευλογία να ανακαλύπτεις ταινία τρόμου σαν αυτή από το πουθενά. Τι εστί «Ghostwatch» λοιπόν; 

Μόνο εκείνη τη βραδιά, το τηλεφωνικό κέντρο του BBC δέχτηκε πάνω από 20 χιλιάδες τηλεφωνήματα, ανάμεσά τους κι από έναν εφημέριο που τους κατηγορούσε ότι ξύπνησαν δαιμονικές δυνάμεις και πρέπει να λάβoυν επειγόντως μέτρα για να εξαγνιστεί το πλατό.

Εμπνευσμένος από το περιβόητο «Enfield Poltergeist» –εκεί βασίστηκε και το «Conjuring 2»–, ο δημιουργός Στίβεν Φολκ σκέφτηκε να σκαρώσει μια μίνι σειρά μυθοπλασίας με αντικείμενο ένα στοιχειωμένο σπίτι, η οποία θα κορυφωνόταν με τη live μετάδοση μιας fake τηλεοπτικής εκπομπής. Οι παραγωγοί δεν έδιναν στον Φολκ το απαραίτητο μπάτζετ για την εκπόνηση ολόκληρης της σειράς και έτσι αποφασίστηκε να γυριστεί μόνο το τελευταίο επεισόδιο, δηλαδή μια υποτιθέμενα «ζωντανή» εκπομπή με καλεσμένους στο στούντιο, αλλά και συνεργείο που θα μεταδίδει σε απευθείας σύνδεση τα τεκταινόμενα στο «πιο στοιχειωμένο σπίτι της Μεγάλης Βρετανίας». Την παρουσίαση στο πλατό της «εκπομπής» ανέλαβε ο εθνικός θησαυρός της βρετανικής τηλεόρασης, o παρουσιαστής σερ Μάικλ Πάρκινσον – ακόμα μια απόδειξη για το πόσο ωραίος τύπος ήταν. Για τις ανάγκες του ρεπορτάζ από το σπίτι επιστρατεύτηκε η Σάρα Γκριν, δημοφιλέστατη παρουσιάστρια παιδικού show. 

radio times
Το τεύχος των «Radio Times» που είχε στο εξώφυλλό του τον Πάρκινσον, καθώς και εκτενές αφιέρωμα στην ταινία.

Οι δημιουργοί ήθελαν να προβάλλουν την ταινία δίχως τίτλους αρχής και να αποκαλύψουν ότι πρόκειται για μυθοπλασία στο φινάλε, αντλώντας έμπνευση από την περιβόητη ραδιοφωνική μετάδοση του «Πολέμου των Κόσμων» διά χειρός Όρσον Γουέλς, που υποτίθεται ότι είχε προκαλέσει μαζική υστερία στις ΗΠΑ – σ.σ. όντως κάποιοι ακροατές πίστεψαν ότι πρόκειται για πραγματική μετάδοση και ότι οι ΗΠΑ υφίστανται εισβολή και διαμαρτυρήθηκαν, επιβεβαιωμένα ο αριθμός τους ήταν θεαματικά μικρότερος σε σχέση με τις διαστάσεις που πήρε η ιστορία στη συνέχεια. Το κανάλι είπε όχι στο αίτημά τους και έτσι τη νύχτα του Halloween του 1992, όταν μεταδόθηκε για πρώτη φορά το «Ghostwatch», προστέθηκαν επεξηγηματικοί τίτλοι αρχής. Μάλιστα, λίγες μέρες πριν, το σχετικό τεύχος των «Radio Times» είχε στο εξώφυλλό του τον Πάρκινσον, καθώς και εκτενές αφιέρωμα στην ταινία.

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Την παρουσίαση στο πλατό της «εκπομπής» ανέλαβε ο εθνικός θησαυρός της βρετανικής τηλεόρασης σερ Μάικλ Πάρκινσον και επιστρατεύτηκε και η Σάρα Γκριν, δημοφιλέστατη παρουσιάστρια παιδικού show. 

Έλα, όμως, που πολλοί τηλεθεατές δεν διάβαζαν «Radio Times» και δεν παρακολούθησαν το πρόγραμμα από την αρχή. Άλλαξαν κανάλι σε δεύτερο χρόνο, είδαν τον Πάρκινσον να παρουσιάζει ή τη Σάρα Γκριν να περιφέρεται στο στοιχειωμένο σπίτι για ρεπορτάζ και υπέθεσαν ότι πρόκειται για κανονική εκπομπή. Πρέπει να καταλάβουμε ότι το 1992, που μεταδόθηκε η ταινία, το κοινό καθόλου εξοικειωμένο δεν ήταν με το είδος του found footage. Για την ακρίβεια, δεν υπήρχε ούτε ο όρος, ούτε και το είδος. Το αποτέλεσμα ήταν τα τηλεφωνήματα από τρομοκρατημένους και εξοργισμένους τηλεθεατές να πέσουν βροχή. Μόνο εκείνη τη βραδιά, το τηλεφωνικό κέντρο του BBC δέχτηκε πάνω από 20 χιλιάδες τηλεφωνήματα, ανάμεσά τους κι από έναν εφημέριο που τους κατηγορούσε ότι ξύπνησαν δαιμονικές δυνάμεις και πρέπει να λάβoυν επειγόντως μέτρα για να εξαγνιστεί το πλατό.

Τις υπόλοιπες μέρες οι αντιδράσεις πολλαπλασιάστηκαν. Μάλιστα, ένας νεαρός δεκαοχτώ ετών, που παρακολούθησε την τηλεοπτική μετάδοση με την οικογένειά του, αυτοκτόνησε, επειδή άκουγε ήχους στις σωληνώσεις της κατοικίας του, όπως στην ταινία. Η δικαιοσύνη (προφανώς) δεν βρήκε αιτιώδη συνάφεια ανάμεσα στη μετάδοση της ταινίας και στην ενέργεια του νεαρού, ωστόσο μετά από αυτό το συμβάν οι αντιδράσεις γιγαντώθηκαν. Υπολογίζεται ότι οι διαμαρτυρίες που έλαβε το BBC πλησίασαν το εκατομμύριο. Άλλοι θεατές ήταν τρομαγμένοι, άλλοι ένιωθαν εξαπατημένοι, ενώ μερίδα του Τύπου υπήρξε ιδιαίτερα εχθρική, εν αντιθέσει με τους κριτικούς, που δικαίως ενθουσιάστηκαν. Μοιραία, το κανάλι πήρε τις αποστάσεις του, θέλοντας να προχωρήσουν όλοι παρακάτω, και εξαφάνισε την ταινία. 

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Πρέπει να καταλάβουμε ότι το 1992, που μεταδόθηκε η ταινία, το κοινό καθόλου εξοικειωμένο δεν ήταν με το είδος του found footage. Για την ακρίβεια, δεν υπήρχε ούτε ο όρος, ούτε και το είδος.

Χρειάστηκε να έρθει η δεκαετής επέτειος από τη μετάδοση του «Ghostwatch» για να διαπιστώσει ο Στίβεν Φολκ πόσοι άνθρωποι αγάπησαν το εγχείρημά του. Και πραγματικά πρόκειται για μια πολύ εμπνευσμένη και πάρα πολύ αποτελεσματική ταινία τρόμου. Οι τεχνικές, τα ευρήματα και η αφηγηματική δομή που χρησιμοποίησε η πλειονότητα της παραγωγής found footage εμφανίζονται για πρώτη φορά εδώ: από το στατικό πλάνο κάμερας παρακολούθησης του «Paranormal Activity» μέχρι την ντοκιμαντερίστικη παράθεση τρομακτικών πληροφοριών και τη σταδιακή κλιμάκωση του τρόμου που είδαμε στο «Blair Witch Project». 

Το format της live εκπομπής αξιοποιείται ευφάνταστα, ώστε να παραχθεί τρόμος. Τα τηλεφωνήματα τηλεθεατών, που αναφέρουν ότι κάτι φρικιαστικό συμβαίνει στο σπίτι τους καθώς παρακολουθούν την εκπομπή, είναι ικανά να σου σηκώσουν την τρίχα και να σε κάνουν να σκανάρεις το δωμάτιό σου – σκέψου τι θα συνέβαινε αν παρακολουθούσες το «Ghostwatch» βράδυ και live, όπως οι τηλεθεατές του BBC το ‘92. Κι αν αυτά δεν σε τρομάξουν, θα το κάνουν οι φαντασματικές παρουσίες, οι οποίες εμφανίζονται φευγαλέα στο φιλμ, τις περισσότερες φορές μόνο οι προσεκτικοί θα τις παρατηρήσουν – τα έχουμε ξαναπεί, μακάριοι οι θεατές ταινιών τρόμου που εστιάζουν στους υπότιτλους και στο κέντρο του κάδρου. 

«Ghostwatch»: H ταινία τρόμου που προκάλεσε πανικό στο βρετανικό κοινό Facebook Twitter
Τα τηλεφωνήματα τηλεθεατών, που αναφέρουν ότι κάτι φρικιαστικό συμβαίνει στο σπίτι τους καθώς παρακολουθούν την εκπομπή, είναι ικανά να σου σηκώσουν την τρίχα και να σε κάνουν να σκανάρεις το δωμάτιό σου.

Σήμερα, που έχουμε εξοικειωθεί με το είδος, μας φαίνεται δύσκολο να χωνέψουμε πώς είναι δυνατόν τόσοι άνθρωποι να πίστεψαν ότι η εκπομπή που παρακολουθούσαν είναι αληθινή. Διάολε, (SPOILER ALERT) στο κρεσέντο του φινάλε, το οποίο δανείστηκε και το «Late Night With the Devil», δαιμονίζεται ο Πάρκινσον. Πώς γίνεται να πιστέψεις ότι δαιμονίστηκε ο Πάρκινσον σε απευθείας μετάδοση; Εκεί πια γίνεται εμφανέστατο (SPOILER END). Κι όμως, είναι δυνατόν. Είπαμε, οι δημιουργοί της ταινίας ήταν πρωτοπόροι και το κοινό παρθένο. 

Και ξέρετε κάτι; Παρά την έκθεσή μας σε αμέτρητες ώρες found footage τρόμου, το «Ghostwatch» παραμένει αγριευτικό, μία από τις καλύτερες προτάσεις του υποείδους, αλλά και του είδους γενικότερα. Ευκαιρία να το ανακαλύψετε. Σβήστε τα φώτα, κλείστε τα κινητά σας και πριν πατήσετε το play, επαναλάβετε τη φράση μερικές φορές: είναι μόνο μια ταινία.

Οθόνες
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Ντάριο Αρτζέντο: Ένα ντοκιμαντέρ για τον μαέστρο του εκλεκτικού τρόμου, ιδιαίτερο όσο κι ο ίδιος

Daily / Ντάριο Αρτζέντο: Ένα ντοκιμαντέρ για τον μαέστρο του εκλεκτικού τρόμου, ιδιαίτερο όσο κι ο ίδιος

Η ταινία «Dario Argento Panico» είναι κατά τόπους ιδιοσυγκρασιακή όπως το αντικείμενό της, αλλά και παράξενα ατμοσφαιρική όπως το έργο του σπουδαίου στυλίστα της οθόνης.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
10 σπουδαίες κινηματογραφικές ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Οθόνες / Από τα ζόμπι του Ντάνι Μπόιλ ως τον Κεν Λόουτς: Δέκα σπουδαίες ερμηνείες του Κίλιαν Μέρφι

Ο φετινός νικητής του Όσκαρ α' ανδρικού ρόλου είναι ένας αυθεντικός καρατερίστας, αλλιώτικος και απόκοσμος, συγκινητικός στα όρια της συντριβής. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιμ Βέντερς: Τι θα δούμε στο μεγάλο αφιέρωμα που έρχεται στη Στέγη

Οθόνες / Βιμ Βέντερς: Τι θα δούμε στο μεγάλο αφιέρωμα που έρχεται στη Στέγη

Ένα μοναδικό μεγάλο αφιέρωμα στον σπουδαίο δημιουργό για ένα τριήμερο σε όλους τους χώρους της Στέγης, με προβολές των ταινιών του, ένα masterclass και μια συζήτησή του με την Αφροδίτη Παναγιωτάκου στην Κεντρική Σκηνή.
M. HULOT
Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι να παραμένεις καλός άνθρωπος»

Οθόνες / Steve Blame: «Το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή είναι η καλοσύνη»

Υπήρξε από τις πιο αναγνωρίσιμες διεθνώς τηλεοπτικές περσόνες, όντας ο κεντρικός παρουσιαστής του MTV. Σήμερα ο 66χρονος τηλεοπτικός παραγωγός, συγγραφέας και σεναριογράφος ζει πλέον μόνιμα στην Αθήνα, όμως ο έρωτας με την Ελλάδα κρατάει από πολύ παλιά. Ο Steve Blame αφηγείται τη ζωή του στη LifO.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Oι 10 Καλύτερες Ελληνικές Ταινίες των ‘20s μέχρι τώρα

Η λίστα / Oι 10 καλύτερες ελληνικές ταινίες των '20s μέχρι τώρα

Ποιες ελληνικές ταινίες της τρέχουσας δεκαετίας έχουν ξεχωρίσει μέχρι στιγμής; Ρωτήσαμε 20 κριτικούς κινηματογράφου, ανθρώπους του ευρύτερου κινηματογραφικού χώρου και αθεράπευτους σινεφίλ και σας παρουσιάζουμε το top 10 που προέκυψε μέσα από το συναρπαστικό, σύνθετο μωσαϊκό του σύγχρονου ελληνικού σινεμά.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
«Η αλήθεια είναι πως δεν μπορώ να εξηγήσω απόλυτα γιατί επιστρέφω διαρκώς εκεί»

Γειτονιές της Ελλάδας / «Επιστρέφοντας, μπορεί να πιάσουμε πάλι το νήμα»

Ο σκηνοθέτης Δημήτρης Κουτσιαμπασάκος μας μιλά για το χωριό όπου γεννήθηκε, το Αρματολικό στη νότια Πίνδο, αλλά και για το νέο του ντοκιμαντέρ, «Τα τέρματα του Αυγούστου», που διαδραματίζεται εκεί.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΡΙΑΖΗΣ
Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Οθόνες / Το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης έχει τα πιο ψαγμένα αφιερώματα

Από μια ρετροσπεκτίβα στην Ιζαμπέλ Ιπέρ μέχρι έναν πλήρη οδηγό του έργου του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και από το spotlight στον Μαρσέλ Πανιόλ μέχρι μια ανατρεπτική ματιά στην έννοια του plot twist, οι θεματικές ενότητες του φεστιβάλ διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον μας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Γιούλη Τσαγκαράκη: «Κάθε σπίτι έχει τον δικό του Νετανιάχου, τον δικό του Τραμπ»

Οθόνες / Γιούλη Τσαγκαράκη: Η θεία Σταματίνα από τις «Σέρρες» του Γιώργου Καπουτζίδη μιλά στη LifO

Η ταλαντούχα ηθοποιός με τον ρόλο της ίντερσεξ θείας έσπασε ταμπού και άνοιξε ξανά μια σειρά συζητήσεων για το φύλο, την LGBTQI+ κοινότητα, τα ανθρώπινα δικαιώματα. Πώς ετοιμάστηκε για το ρόλο; Πώς βλέπει τις αντιδράσεις;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Σινεμά / Τι θα δούμε στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Η νέα ταινία της Ιζαμπέλ Ιπέρ, φιλμ που έρχονται από τις Κάννες, πρεμιέρες, οι μικρού μήκους του Γιώργου Τσεμπερόπουλου και οι ελληνικές συμμετοχές των διαγωνιστικών τμημάτων είναι μερικοί από τους λόγους που θα μας στείλουν και φέτος στις αίθουσες του αγαπημένου κινηματογραφικού θεσμού.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Pulp Fiction / Το αμερικανικό σινεμά δίνει τη μία μάχη μετά την άλλη

Προτροπή για αντίσταση ή παραίνεση για τρομοκρατία; Το αριστούργημα του Πολ Τόμας Άντερσον «Μια μάχη μετά την άλλη», οι εξαιρετικές πρόσφατες αλληγορίες «Weapons» και «Eddington», αλλά και οι αξέχαστες κινηματογραφικές αναφορές τους απασχολούν τον Θοδωρή Κουτσογιαννόπουλο και τον αρχισυντάκτη της LiFO Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Ιδέες / Επιτρέπεται να θαυμάζουμε σήμερα τη Λένι Ρίφενσταλ;

Με αφορμή το νέο ντοκιμαντέρ για μια από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες του 20ού αιώνα, ξαναθυμόμαστε τι είχαν απαντήσει στη LiFO οι Πέπη Ρηγοπούλου, Θωμάς Μοσχόπουλος, Δημήτρης Στεφανάκης, Θάνος Παπακωνσταντίνου, Πάνος Κούτρας και Θεόφιλος Τραμπούλης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«Boots»: Μια σειρά για το τι σημαίνει «να είσαι gay στον στρατό»

Οθόνες / «Boots»: Kάτι καλό θα κάνει αυτή η σειρά για να την αποκαλούν «woke σκουπίδι»

H τηλεοπτική σειρά οκτώ επεισοδίων του Netflix, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, προσεγγίζει με μοναδικό και συγκινητικό τρόπο το θέμα της ομοφοβίας στον στρατό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ειρήνη Παπά μέσα από 9 ταινίες και 1 ντοκιμαντέρ

Οθόνες / Ειρήνη Παπά: Οι σημαντικότερες ταινίες της για ένα πενθήμερο στην Ταινιοθήκη

Την αποκάλεσαν «Καρυάτιδα», συνέβαλε στο να φτάσει το αρχαίο δράμα στο Χόλιγουντ, υπήρξε μια αληθινή σταρ. Αυτή την εβδομάδα μπορούμε να δούμε ξανά την «Αντιγόνη», τις «Τρωάδες», το «Ζ» και άλλες ταινίες που η Ειρήνη Παπά σφράγισε με την ερμηνεία της.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Daily / Η αιώνια και οικουμενική θεία Μπεμπέκα

Η αναγγελία του θανάτου της Άννας Κυριακού προκάλεσε βαθιά συγκίνηση και θλίψη καθώς πολλοί έμοιαζαν να πενθούν όχι τόσο την απώλεια της ίδιας της ηθοποιού όσο του χαρακτήρα της στις «Tρεις Χάριτες», κι ας έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από τότε.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ανδρέας Αποστολίδης, συγγραφέας, σκηνοθέτης

Οι Αθηναίοι / Ανδρέας Αποστολίδης: «Πλέον το αστυνομικό μυθιστόρημα ανθεί ως παραγωγή, αλλά δεν ανανεώνεται»

Επί δικτατορίας σχετιζόταν με παράνομες οργανώσεις και έφτασε να κατηγορηθεί ως ηθικός αυτουργός της κατάληψης του Πολυτεχνείου. To ταξίδι του με την αστυνομική λογοτεχνια ξεκίνησε με μια μετάφραση του Ρέιμοντ Τσάντλερ. Σειρά πήραν η Χάισμιθ, ο Ελρόι και άλλοι σπουδαίοι συγγραφείς. Μετά, έγραψε τα δικά του μυθιστορήματα, ασχολήθηκε με την αρχαιοκαπηλία και το ντοκιμαντέρ. O Ανδρέας Αποστολίδης αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Οθόνες / Buy yourself a butt plug: Γιατί όλοι μιλούν για την ταινία «Pillion»;

Το σκηνοθετικό ντεμπούτο του Χάρι Λάιτον, όπου ο Χάρι Μέλινγκ συνάπτει μια BDSM σχέση με τον Σκάρσγκαρντ, ήδη από το τρέιλερ έχει πυροδοτήσει συζητήσεις για τον σεξουαλικό προσανατολισμό του Σουηδού πρωταγωνιστή.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ