Συνεπιμέλεια: Αμαρτίαι γονέων και νομοθετών παιδεύουσι τέκνα

connected Facebook Twitter
Το θέμα τίθεται όταν ένας ή δυο γονείς δεν καταφέρνουν να συνδυάσουν τις αντικρουόμενες ιδιότητες, να υπερβούν το μεταξύ τους χάσμα για χάρη του παιδιού. Φωτ.: Shutterstock
0



ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΕΙΝΑΙ οι τελευταίοι άνθρωποι που θα έπρεπε να τους επιτρέπεται να έχουν παιδιά, έγραψε ο Σάμουελ Μπάτλερ. Μπορεί να συμφωνήσει κανείς παρακολουθώντας τη συζήτηση περί συνεπιμέλειας.

Ποιος είναι κατά της συνεπιμέλειας; Επί της αρχής, κανείς. Μόνο παράφρων δεν θα προκρίνει, στην περίπτωση χωρισμού, την από κοινού επιμέλεια για το παιδί, την ισότητα των γονέων, την αποτροπή της αποξένωσης γονέα - παιδιού. Όλοι προτιμούν ένα χωρισμένο ζευγάρι να μεγαλώνει το παιδί με κοινή φροντίδα. Συνεχίζουν δύο άνθρωποι να αποτελούν ζευγάρι ως γονείς, χωρίς να μένουν ζευγάρι στη μεταξύ τους σχέση ‒ πράγμα αξιοθαύμαστο. Προσπαθούν, πράγμα δύσκολο, να συλλειτουργούν με πολλαπλές και συχνά επώδυνες ιδιότητες για χάρη του παιδιού. Ξέρουμε τέτοιες ιστορίες πολλές, τις βλέπουμε γύρω μας, τις ζούμε οι ίδιοι. Στις περιπτώσεις αυτές, φυσικά, όλοι θέλουμε τη συνεπιμέλεια.

Το θέμα τίθεται όταν ένας ή δυο γονείς δεν καταφέρνουν να συνδυάσουν τις αντικρουόμενες ιδιότητες, να υπερβούν το μεταξύ τους χάσμα για χάρη του παιδιού. Ακόμα χειρότερα, αν ο ένας έχει εκδηλώσει συμπεριφορές βλαπτικές για το παιδί. Τότε τι γίνεται; Μπορεί να προβλεφθούν νομοθετικά αυτές οι περιπτώσεις; Γιατί στις άλλες η συνεπιμέλεια υπάρχει και λειτουργεί.

Ο νομοθέτης δεν γνωρίζει την προηγούμενη οικογενειακή ζωή, τη συμπεριφορά των γονέων, τις μεταξύ τους σχέσεις. Ούτε μπορεί να ακούσει τη γνώμη του παιδιού. Ο δικαστής μπορεί.

Ένα είναι το κρίσιμο κριτήριο για να προσεγγίσουμε το θέμα: το συμφέρον του παιδιού. Πρέπει, φυσικά, να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια για να είναι και οι δύο γονείς από κοινού υπεύθυνοι για την ανατροφή του, πάλι με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού. Τα συμφέροντα των γονέων ζυγίζονται μαζί με το συμφέρον του παιδιού, αλλά, αν δεν συγκλίνουν, κάμπτονται. Επικρατεί το συμφέρον του παιδιού.

 

Ποια είναι η κατάσταση σήμερα; Κάποτε ανεκτή, συχνά πολύ δύσκολη. Όταν οι γονείς δεν συμφωνούν, πάνε στο δικαστήριο, που αναθέτει την επιμέλεια όπου κρίνει. Συνηθέστατα η επιμέλεια ανατίθεται στη μητέρα και η γονική μέριμνα και στους δύο γονείς. Στην πράξη συχνά αποκλείονται γονείς, κυρίως πατεράδες, από την ομαλή και απρόσκοπτη επικοινωνία με το παιδί, παραβιάζεται η ισότητα των γονέων, επέρχεται αποξένωση ή βλάπτεται το συμφέρον του παιδιού. Άρα, αν και το νομικό πλαίσιο είναι γενικά ικανοποιητικό, τα προβλήματα είναι υπαρκτά. Κακώς κάποιες γυναικείες οργανώσεις αρνούνται αυτή την πραγματικότητα.

Πώς προσεγγίζεται το θέμα θεσμικά; Απαιτείται βαθιά γνώση και σοβαρή προετοιμασία, διαβούλευση, περίσκεψη. Να ακουστούν φορείς, ειδικοί και εμπλεκόμενες πλευρές. Εξίσου κακώς, λοιπόν, κάποιες «οργανώσεις μπαμπάδων» με ελαφρότητα υποστηρίζουν ότι τέτοια θέματα μπορεί να τα λύσει οριζόντια ένας νόμος. Τα παιδιά δεν είναι φορολογικές ρυθμίσεις, προϋποθέσεις δανεισμού ή συντελεστές δόμησης.

Το υπουργείο Δικαιοσύνης επιδίδεται σε ασκήσεις κακής νομοθέτησης. Ανακοινώνει ο υπουργός τον Νοέμβριο ότι αποσύρει το νομοσχέδιο και το αντικαθιστά με αγνώστου… πατρός κείμενο που συνοδεύεται από «Σύντομο Μέμο»(!) και «Προσχέδιο Τροποποιήσεων». Τσαπατσουλιά, αδιαφάνεια, μονομέρεια και άρνηση διαβούλευσης για κάτι που καθορίζει τις ζωές παιδιών. Ταυτόχρονα, ένα ισχυρό λόμπι κανοναρχεί στη δημόσια συζήτηση με μεγάλη επικοινωνιακή καμπάνια και υπαγορεύει τους όρους του διαλόγου. Φυσικά, δικαιούνται κοινωνικές ομάδες και ομάδες συμφερόντων να προωθούν αιτήματα, με διαφάνεια πόρων όμως και χωρίς αποκλεισμούς.

Το πιο επικίνδυνο σημείο: απαιτείται αμετάκλητη καταδίκη για ενδοοικογενειακή βία και σεξουαλικά αδικήματα προκειμένου να απομακρυνθεί ο ένας γονιός! Αμετάκλητη καταδίκη σημαίνει καθυστέρηση ως δέκα χρόνια. Είμαστε σοβαροί; Θα παραδώσουμε τα θύματα στους κακοποιητές; Ένα παιδί που κακοποιείται ή βιώνει την κακοποίηση της μάνας του θα περνάει το 1/3 του χρόνου του με τον κακοποιητή μέχρι να μεγαλώσει; Προσοχή: δεν θα τον βλέπει απλώς, θα βρίσκεται υπό τον πλήρη του έλεγχο, χωρίς προστασία. Αυτό κατάλαβε το υπουργείο Δικαιοσύνης από το πρόσφατο ΜeΤoo; Κανονικά, πρέπει να αρκεί η άσκηση δίωξης για τέτοια αδικήματα ως παράγοντας (έστω προσωρινής) εξαίρεσης από τη συνεπιμέλεια.

Μπορεί, λοιπόν, να παραγνωριστεί ο ιδιαίτερος χαρακτήρας κάθε περίπτωσης χωρισμού; Σε περιπτώσεις διαφωνίας ή σύγκρουσης, προκρίνεται το συμφέρον του παιδιού ή η ισότητα μεταξύ γονέων; Μπορεί η συνεπιμέλεια, ως προϊόν υποχρεωτικότητας, να μην είναι πλέον στη συζήτηση. Ωστόσο, εισάγεται μια οριζόντια πάλι «υποχρεωτικότητα της συν-απόφασης» των γονέων, που ενέχει τον κίνδυνο η διαφωνία για το παραμικρό θέμα να καθιστά το παιδί αντικείμενο διαρκούς διαπραγμάτευσης και διένεξης.

679
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

ΚAΠΟΙΟΙ ΔΙΝΟΥΝ ΜΕΓΑΛΗ ΜΑΧΗ για να φύγουν οι υποθέσεις από τους δικαστές και να δοθούν στον νομοθέτη για οριζόντια ρύθμιση. Μήπως είναι καλύτερο να παρέχουμε στους δικαστές όσα χρειάζονται για να δικάζουν καλύτερα; Μπορεί και νομοθετικά να ενθαρρυνθεί ο δικαστής στην κατεύθυνση της συνεπιμέλειας. Μπορεί να προχωρήσει, επιτέλους, η ίδρυση οικογενειακών δικαστηρίων από εξειδικευμένους δικαστές, με στήριξη από ειδικούς άλλων κλάδων. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και αν ο νόμος προτάσσει τη συνεπιμέλεια ως βέλτιστη λύση, όταν υπάρχει διαφωνία, το δικαστήριο πρέπει να αποφασίζει με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού. Ο νομοθέτης δεν γνωρίζει την προηγούμενη οικογενειακή ζωή, τη συμπεριφορά των γονέων, τις μεταξύ τους σχέσεις. Ούτε μπορεί να ακούσει τη γνώμη του παιδιού. Ο δικαστής μπορεί.

Πάντως, προς Θεού, είναι αδιανόητο να εκτεθούν τα παιδιά στον κίνδυνο παρατεταμένης κακοποίησης. Η εισαγωγή στον νόμο της αμετάκλητης καταδίκης του γονέα για ενδοοικογενειακή βία ως προϋπόθεση για να αποκλειστεί το δικαίωμα επικοινωνίας του με το παιδί παραβιάζει σειρά υποχρεώσεων της χώρας, αλλά και την κοινή λογική: συχνά απαιτούνται περιοριστικά μέτρα κατά του φερόμενου ως δράστη, να μην επικοινωνεί, να μην πηγαίνει στο σχολείο ή το σπίτι του παιδιού. Όχι μετά από δέκα χρόνια αλλά αμέσως μετά την καταγγελία.

Το ζήτημα της επιμέλειας των παιδιών –ειδικά αυτό‒ δεν πρέπει να κριθεί με μάχες εντυπώσεων και ισχύος. Δεν είναι ζήτημα αν κάποιος τάσσεται «με τις φεμινίστριες» ή «με τους μπαμπάδες» αλλά αν μένει αταλάντευτα με το συμφέρον των παιδιών.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι αλλαγές που φέρνουν στο μεταναστευτικό η πρόσφατη απόφαση της Λειψίας και η νέα πολιτική του Μερτς/ Μεταναστευτικό: Από τη Μέρκελ στον Μερτς και η αλλαγή που φέρνει η απόφαση της Λειψίας

Βασιλική Σιούτη / Μεταναστευτικό: Πώς επηρεάζει την Ελλάδα η αλλαγή πολιτικής της Γερμανίας;

Μετά την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς, η Γερμανία αυστηροποιεί τη μεταναστευτική πολιτική της και αναζητά τρόπους για να εξαιρεθεί από την υποχρέωση εφαρμογής της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, ώστε να μην κάνει δεκτά νέα αιτήματα ασύλου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες; 

Οπτική Γωνία / Becca Bloom: Γιατί θεοποιούμε τις ζάπλουτες ενώ δεν έχουμε να φάμε;

Αν νομίζετε ότι η επίδειξη πλούτου προκαλεί σήμερα κοινωνική κατακραυγή, πλανάστε. Άνθρωποι που δυσκολεύονται οικονομικά, αντί να βιώσουν ταξική αφύπνιση, βλέποντας πώς ζει η δισεκατομμυριούχος σταρ του TikTok, θέλουν να μάθουν τα πάντα γι' αυτήν.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανήλικοι στην πρώτη γραμμή: Το νέο πρόσωπο της ακροδεξιάς στη Θεσσαλονίκη

Ελλάδα / 13χρονα παιδιά σε νεοναζιστικές συμμορίες: Πώς φτάσαμε εδώ;

Όλο και περισσότεροι έφηβοι και νέοι φαίνεται να γοητεύονται από ακροδεξιές ιδεολογίες. Τι σηματοδοτεί η έκρηξη αυτού του επικίνδυνου φαινομένου; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ, Άρης Στυλιανού.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
« Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Οπτική Γωνία / «Βρίσκω πολύ πιθανό να δούμε κάποια στιγμή μη λευκό Πάπα»

Ο επίκουρος καθηγητής Φιλοσοφίας της Θρησκείας της Θεολογικής Σχολής του ΕΚΠΑ και διδάκτορας των πανεπιστημίων Βοστώνης και Λουβέν Χαράλαμπος Βέντης μιλά για την εκλογή του νέου Πάπα, την «επιστροφή» της θρησκείας και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα η Καθολική και η Ορθόδοξη Εκκλησία.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει…

Οπτική Γωνία / Η αντιπολίτευση που υποδύεται πως δεν καταλαβαίνει

Την τελευταία δεκαετία, όλα σχεδόν έχουν αλλάξει στην ελληνική κοινωνία, ιδιαίτερα σε εκείνο το κομμάτι της που βρισκόταν παραδοσιακά και ιστορικά απέναντι στη συντηρητική παράταξη.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πως θα το ξοδέψεις

Ρεπορτάζ / Επίδομα ανεργίας: Όταν το κράτος αποφασίζει πώς θα το ξοδέψεις

Η απόφαση της κυβέρνησης να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας και άλλες κοινωνικές παροχές σε προπληρωμένη κάρτα, με πλαφόν 50% στην ανάληψη μετρητών, προκαλεί την αγανάκτηση των δικαιούχων. Σχολιάζουν στη LIFO άνεργοι πολίτες, ο γενικός γραμματέας της ΓΣΕΕ και εκπρόσωποι κλάδων που πλήττονται.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Empty the Tanks»: Σώστε τα δελφίνια!

Ρεπορτάζ / «Empty the Tanks»: Πότε θα σταματήσει η αιχμαλωσία των δελφινιών;

Η παγκόσμια καμπάνια «Empty the Tanks» εναντιώνεται στην αιχμαλωσία και την εκμετάλλευση των δελφινιών. Πώς εκφράζεται η κινητοποίηση στην Ελλάδα και ποια η τύχη των δελφινιών του Αττικού Ζωολογικού Πάρκου; Μιλούν στη LIFO εκπρόσωποι οργανώσεων, αλλά και ο ιδρυτής του Αττικού Πάρκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Οπτική Γωνία / Υψηλοί τόνοι για τα Τέμπη, χαμηλοί για τα ελληνοτουρκικά 

Τα Τέμπη συνεχίζουν να πυροδοτούν εντάσεις μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, αντιθέτως στα ελληνοτουρκικά και στο θέμα της πώλησης των Eurofighter στην Τουρκία που απασχόλησε την επικαιρότητα, η κριτική για τη στάση της κυβέρνησης από το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι σε χαμηλούς τόνους.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Aθήνα / Οδός Βύρωνος: Ένας δρόμος-ντροπή για τον δημόσιο χώρο

Τα πεζοδρόμια στην καρδιά της πόλης έχουν παραδοθεί στα τουριστικά καταστήματα, αποκλείοντας τους πιο ευάλωτους πολίτες, ενώ η Αθήνα χάνει τον βασικό λόγο ύπαρξής της: να είναι μια πόλη για ανθρώπους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Έχετε «επιστροφή φόρου»: Οι συχνότερες περιπτώσεις phishing

Οπτική Γωνία / «Έχετε επιστροφή φόρου, πατήστε εδώ»: Πώς να γλιτώσεις από το phishing

Παραπλανητικά μηνύματα, αποκάλυψη προσωπικών δεδομένων, χακάρισμα τραπεζικών λογαριασμών. Το phishing είναι πιο συχνό και πολύ πιο επικίνδυνο πιο επικίνδυνο απ' ό,τι νομίζουμε. Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Κυβερνοασφάλειας στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιώς και επικεφαλής της Εθνικής Ομάδας Κυβερνοασφάλειας, Χρήστος Ξενάκης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Οπτική Γωνία / Το χρονικό των χαμένων βίντεο των Τεμπών

Η υπόθεση των χαμένων βίντεο των Τεμπών αναδεικνύει, για ακόμη μία φορά, λανθασμένους χειρισμούς που έγιναν σε κρίσιμες φάσεις της ανακριτικής διαδικασίας, αφήνοντας πλήθος αναπάντητων ερωτημάτων.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
ΕΠΕΞ Ιλιρίντα Μουσαράι: «Ο πατέρας μου κατάφερε φέτος για πρώτη φορά να ψηφίσει και να αισθανθεί πολίτης όχι στην Ελλάδα, όπου ζει εδώ και τριάντα χρόνια, αλλά στην Αλβανία»

Πολιτική /  Ιλιρίντα Μουσαράι: «Η Αλβανία δεν είναι η “Κολομβία της Ευρώπης”»

Με αφορμή τις αλβανικές κοινοβουλευτικές εκλογές της 11ης Μαΐου, μία επίκαιρη συζήτηση με την Ιλιρίντα Μουσαράι, την αλβανικής καταγωγής πολιτική επιστήμονα και υποψήφια διδάκτορα στο Τμήμα Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Πόσο κοστίζει σήμερα το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Είσαι γονιός στην Ελλάδα; Θα γονατίσεις οικονομικά

Πόσο κοστίζει το μεγάλωμα ενός παιδιού στην Ελλάδα και πώς σχετίζεται με το δημογραφικό προβλημα; Τα έξοδα ξεκινούν από τη βρεφική ηλικία και αυξάνονται σταδιακά. Τι αναφέρουν οι ίδιοι οι γονείς, τι συμβουλεύουν οι ειδικοί επιστήμονες και τι μέτρα έχει λάβει η κυβέρνηση;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Φυλακές Κορυδαλλού: Πότε θα πάνε στον Ασπρόπυργο και ποιο είναι το σχέδιο για την τύχη των παλιών κτιρίων

Ρεπορτάζ / Πότε θα φύγουν τελικά οι φυλακές από τον Κορυδαλλό;

Η απομάκρυνση των φυλακών Κορυδαλλού και η μεταφορά τους στον Ασπρόπυργο αποτελεί πάγιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας και είναι ένα έργο βαρύνουσας σημασίας. Πότε θα γίνει η μετεγκατάστασή τους και πώς θα αξιοποιηθούν τα παλιά κτίρια;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ