Γιατί οι δημοσιογράφοι άργησαν να «ανησυχήσουν» για τον Χίτλερ; Η στάση των ΜΜΕ απέναντι στον ναζισμό

Γιατί οι δημοσιογράφοι άργησαν να «ανησυχήσουν» για τον Χίτλερ; Η στάση των ΜΜΕ απέναντι στον ναζισμό Facebook Twitter
GETTY IMAGES
0

Η καταδίκη του ναζισμού και η αποστροφή για την προσωπικότητα του Χίτλερ δεν ήταν αυτονόητες αντιδράσεις στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930.

Από την άνοδο των Ναζί στην εξουσία τον Ιανουάριο του 1933 μέχρι το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τον Σεπτέμβριο του 1939, οι απόψεις δεν ήταν οι «αναμενόμενες» - αν όχι και μέχρι την είσοδο της Αμερικής στον πόλεμο, τον Δεκέμβριο του 1941, ύστερα από την ιαπωνική επίθεση στο Περλ Χάρμπορ.

Στην οικοδόμηση αυτού του πνεύματος αδιαφορίας, ρόλο φαίνεται ότι έπαιξε ο διεθνής Τύπος, και πιο συγκεκριμένα οι Γάλλοι, οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί ανταποκριτές στο Βερολίνο της εποχής.

Το βιβλίο του Ντανιέλ Σνεντερμάν (Daniel Schneidermann) «Βερολίνο, 1933. Η στάση του διεθνούς Τύπου μπροστά στον Χίτλερ», αποτελεί ένα αποκαλυπτικό χρονικό της γέννησης και της ανάπτυξης αυτού του εκ πρώτης όψεως μάλλον ακατανόητου φαινομένου, το οποίο παρά τη σπουδαιότητά του, και παρά τη σωρεία των ιστοριογραφικών ερευνών για τον ναζισμό, μοιάζει να έχει μείνει στα αζήτητα της Ιστορίας μέχρι και τις ημέρες μας.

Γιατί οι δημοσιογράφοι άργησαν να «ανησυχήσουν» για τον Χίτλερ; Η στάση των ΜΜΕ απέναντι στον ναζισμό Facebook Twitter
GETTY IMAGES


Το ερώτημα που πρωτίστως απασχολεί τον Σνεντερμάν είναι το γιατί οι ξένοι δημοσιογράφοι στο Βερολίνο άργησαν να μιλήσουν όχι για την απειλή που εγκυμονούσε σε γενικό επίπεδο ο ναζισμός, αλλά για τη διαστροφική του σχέση με τους Εβραίους, η οποία μολονότι δεν υπήρξε αποκλειστικά ναζιστικό και γερμανικό χαρακτηριστικό, κατέληξε στην περίπτωση της Γερμανίας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου στο Ολοκαύτωμα.

Το ζήτημα, ωστόσο, δεν είναι τι ήξεραν όλοι οι δημοσιογράφοι αλλά για ποιον λόγο η συντριπτική τους πλειονότητα αποφάσισε να το αποκρύψει, μαζί με εφημερίδες όπως οι ''New York Times'' ή ειδησεογραφικά πρακτορεία όπως το Associated Press.

Τα εφιαλτικά πογκρόμ κατά των Εβραίων στους δρόμους και τα εμπορικά καταστήματα του Βερολίνου, οι αθρόες συλλήψεις, η δολοφονική δράση των παραστρατιωτικών ομάδων, τα συντροφικά μαχαιρώματα μεταξύ των Ναζί, τα πρώτα στρατόπεδα συγκέντρωσης, ακόμα και οι πρώτες επίσημες διεθνείς καταγγελίες για τη μαζική εβραϊκή εξόντωση λειαίνονται από τους ξένους ανταποκριτές στη γερμανική πρωτεύουσα.

Τα ρεπορτάζ στρογγυλεύουν και εξημερώνονται είτε λόγω του τρομακτικού φόβου για το αντίπαλο δέος του κομμουνισμού είτε επειδή οι δημοσιογράφοι ανησυχούν μήπως απελαθούν από τη Γερμανία, με αποτέλεσμα να αποκοπούν οι εφημερίδες τους από την καρδιά των γεγονότων.

Γιατί οι δημοσιογράφοι άργησαν να «ανησυχήσουν» για τον Χίτλερ; Η στάση των ΜΜΕ απέναντι στον ναζισμό Facebook Twitter
GETTY IMAGES

Φυσικά, δεν είναι όλοι οι ίδιοι – και ο ερευνητής ξέρει πώς να αποδώσει τις δέουσες τιμές σε όσους ξεχώρισαν: ανάμεσα σε άλλους, στον Edgar Mower, στον Pembroke Stephens, στην Andree Viollis, στον Roger Vailland (τότε ακόμη εκκολαπτόμενο συγγραφέα), στον Albert Londres και στη Dorothy Thompson. Όλοι τους ήξεραν τι προετοίμαζε το καθεστώς για τους Εβραίους και πώς μεθόδευε τις ενέργειές του και όλοι τους έγραψαν απερίφραστα για την επερχόμενη καταστροφή.

Άλλη μια εξαίρεση σε αυτόν τον απάνθρωπο κανόνα είναι αριστερά έντυπα, που μιλούν ανοιχτά για τη φρίκη του εβραϊκού εξανδραποδισμού, αλλά κανείς δεν θέλει να τα ακούσει και να τα εμπιστευτεί, ίσως λόγω του στρατευμένου φρονήματος και της καταγγελτικής τους γλώσσας.


Ο Σνεντερμάν προειδοποιεί για τους ομόλογους κινδύνους που αντιπροσωπεύουν στα χρόνια μας τα fake news, αλλά, όπως κι αν έχει, οι σημερινοί κίνδυνοι, ακόμα κι αν είναι εξίσου σοβαροί, δεν είναι ιστορικά συγκρίσιμοι. Εκείνο που έχει τη μεγαλύτερη σημασία είναι το τι θα μπορούσε να κάνει ο Τύπος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου για τη μοίρα των ανθρώπων και η θλιβερή ιστορία τού γιατί δεν το έκανε.

Ο Σνεντερμάν γεννήθηκε το 1958 στο Παρίσι, δουλεύοντας στην εφημερίδα «Le Monde» αρχικά ως δικαστικός συντάκτης και αργότερα ως κριτικός των ΜΜΕ. Μετά από σύγκρουση με την εφημερίδα του και πολυετή δικαστικό αγώνα εναντίον της, τον οποίο και κέρδισε, ο δημοσιογράφος μετακινήθηκε στη «Liberation» και τώρα διευθύνει το σάιτ Arret sur images.

Το βιβλίο του τιμήθηκε πέρσι με το βραβείο Assises du journalism.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Διεθνή
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

«Πόλεμος» εντός των Ρεπουμπλικανών για το νέο πολυνομοσχέδιο Τραμπ – Μάχη για περικοπές και ελλείμματα

Διεθνή / «Πόλεμος» εντός των Ρεπουμπλικανών για το νέο πολυνομοσχέδιο Τραμπ – Μάχη για περικοπές και ελλείμματα

Το νέο πολυνομοσχέδιο Τραμπ προκαλεί αναταράξεις στους Ρεπουμπλικανούς στη Γερουσία, καθώς οι διαφωνίες για τις περικοπές σε Υγεία, κοινωνικά προγράμματα και φορολογικές ελαφρύνσεις απειλούν να τινάξουν στον αέρα τη νομοθετική πρωτοβουλία
LIFO NEWSROOM
Κατασκοπεία και τεχνολογία: Πώς Ουκρανία και Ισραήλ αλλάζουν τους κανόνες του σύγχρονου πολέμου

Ανάλυση / Κατασκοπεία και τεχνολογία: Πώς Ουκρανία και Ισραήλ αλλάζουν τους κανόνες του σύγχρονου πολέμου

Οι πρωτοποριακές επιχειρήσεις κατασκοπείας και η χρήση drones από Ουκρανία και Ισραήλ ανατρέπουν τα δεδομένα του πολέμου, δημιουργώντας νέες ισορροπίες με τη δύναμη της τεχνολογίας και της ευρηματικότητας
LIFO NEWSROOM
Γκρέτα Τούνμπεργκ: «Μας αναχαίτισαν και μας απήγαγαν», λέει η ακτιβίστρια για την κατάληψη του Madleen από το Ισραήλ

Διεθνή / Γκρέτα Τούνμπεργκ: «Μας αναχαίτισαν και μας απήγαγαν», λέει η ακτιβίστρια για την κατάληψη του Madleen από το Ισραήλ

Η Γκρέτα Τούνμπεργκ λέει: Παρακαλώ όλους τους φίλους μου, την οικογένεια και τους συντρόφους μου, να πιέσουν τη σουηδική κυβέρνηση, ώστε να απελευθερωθώ εγώ και οι υπόλοιποι όσο το δυνατόν συντομότερο
LIFO NEWSROOM
Ρωσικές δυνάμεις κοντά στη Σούμι και προέλαση στην ανατολική Ουκρανία – Νέες εντάσεις στον πόλεμο

Διεθνή / Ρωσικές δυνάμεις κοντά στη Σούμι και προέλαση στην ανατολική Ουκρανία – Νέες εντάσεις στον πόλεμο

Ρωσικές στρατιωτικές μονάδες πλησιάζουν σε απόσταση 29 χλμ. από τη Σούμι, ενώ προχωρούν σε σημαντικές προελάσεις στην ανατολική Ουκρανία. Η Ουκρανία προετοιμάζεται για νέες επιθέσεις και αμφισβητεί την τήρηση συμφωνιών ανταλλαγής αιχμαλώτων.
LIFO NEWSROOM
Ταραχές στο Λος Άντζελες: Η Εθνοφρουρά επιτέθηκε με πλαστικές σφαίρες κατά των διαδηλωτών

Διεθνή / Ταραχές στο Λος Άντζελες: Η Εθνοφρουρά επιτέθηκε με πλαστικές σφαίρες κατά των διαδηλωτών

Μέλη της Εθνοφρουράς της Καλιφόρνιας αναπτύχθηκαν στο Λος Άντζελες για να αντιμετωπίσουν διαδηλώσεις ενάντια στις μαζικές συλλήψεις παράτυπων μεταναστών από την κυβέρνηση Τραμπ
LIFO NEWSROOM
Έκθεση Δημοκρατικών δείχνει περισσότερες από 100 ευνοϊκές κινήσεις υπέρ του Έλον Μασκ από τον Τραμπ

Διεθνή / Έκθεση Δημοκρατικών δείχνει περισσότερες από 100 ευνοϊκές κινήσεις υπέρ του Έλον Μασκ από τον Τραμπ

Η έκθεση από το γραφείο της γερουσιαστή Ελίζαμπεθ Γουόρεν αποκαλύπτει πάνω από 100 ενέργειες της κυβέρνησης Τραμπ που ωφέλησαν άμεσα ή έμμεσα τις επιχειρήσεις και την προσωπική περιουσία του Μασκ
LIFO NEWSROOM
Το «Μαντλίν» πλησιάζει τη Γάζα - Εντολή να επέμβει έχει ο στρατός του Ισραήλ

Διεθνή / Το «Μαντλίν» πλησιάζει τη Γάζα - Εντολή να επέμβει έχει ο στρατός του Ισραήλ

Ο Ισραηλινός υπουργός Ίσραελ Κατς έδωσε εντολή στον στρατό να εμποδίσει την πορεία του σκάφους που κινείται αργά προς την αποκλεισμένη Γάζα διά θαλάσσης - Δεν φοβόμαστε, απαντούν οι ακτιβιστές
LIFO NEWSROOM