Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, ΙI

Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, ΙI Facebook Twitter
0

Προτάσεις για ένα καλοκαίρι, ΙI Facebook Twitter

 

1 Πεζό. Κατευθείαν βγαλμένος από την κουλτούρα που προπαγάνδισε με μειλίχιο πείσμα, ενίοτε με μαλαγανιά, ο Χρήστος Βακαλόπουλος, αγκαλιά με τα post-rock ταξίμια του μεγάλου Τάσου Φαληρέα και εύρωστο ανίψι του Γιώργου Ιωάννου, που αργά ή γρήγορα θα ανακαλύψουμε και πάλι, τακίμι δικό μου και του Νικόλα του Τριανταφυλλίδη, ψυχοβιογράφος του ανεπίληπτου Πάνου Γαβαλά, ο Δημήτρης Ν. Μανιάτης (Αθήνα, 1978) έρχεται να μας συναρπάσει τούτο το καλοκαίρι με τα δεκαπέντε ασπρόμαυρα λαϊκά-αστικά-καταστασιακά έπη που στεγάζονται στο κομψό τομίδιο Εγώ είμαι ένας άλλος (εκδ. Μετρονόμος). Και μόνο τα στατιστικά στοιχεία του ματς που είναι η απολαυσιακή ανάγνωση των αφηγημάτων του Μανιάτη πείθουν ότι είχε δίκιο ο Βακαλόπουλος όταν αναγόρευε τον Βασίλη Τσιτσάνη στον μεγαλύτερο Έλληνα κινηματογραφιστή! Έχουμε το πατσατζίδικο του Ασλανίδη στην Αγίου Κωνσταντίνου, το πρώτο που θυμάμαι να σερβίρει ψιλοκομμένο κοκκινιστό πατσά, και τον Γιάννη Φλερύ να χορεύει σε ξενυχτάδικο της πλατείας Βικτωρίας ένα slow-motion ζεϊμπέκικο που, όπως θα έλεγε, και θα χόρευε (τον έχω δει!), ο δάσκαλος Δημήτρης Ν. Μαρωνίτης, κουβαλάει στον βαρύ βηματισμό του τον Όμηρο, τον Μπελογιάννη, τον Πεντζίκη. Έχουμε τρεις φορές τη λέξη «χαρμολύπη» (στις σελίδες 29, 66, 73), ίσως την πιο όμορφη και πλούσια ελληνική λέξη. Έχουμε μπορχεσιανά τεχνάσματα που δεν τα βλέπεις με την πρώτη ματιά, αλλά είναι εκεί και συνομιλούν τόσο με τον Πάτροκλο Γιατρά του Νάσου Βαγενά στη θρυλική Συντεχνία (εκδ. Στιγμή) όσο και με τον Καθρέφτη του Τυφλού και την Κωμωδία του Αχιλλέα Κυριακίδη (εκδ. Πόλις). Π.χ. το μπορχεσιανό θέμα του στρατιώτη που την κρίσιμη στιγμή αλλάζει στρατόπεδο, καθώς βρίσκει τον μέσα εαυτό του, το επεξεργάζεται αριστουργηματικά, και επιμένω στη λέξη «αριστουργηματικά», στο διήγημα Για το χατίρι μιας παλιάς αγάπης. Έχουμε στην Πτώση μια δεξιοτεχνική μνεία στον Βιμ Βέντερς και στην τελευταία σημαντική του ταινία, Der Himmel ueber Berlin (στην Ελλάδα προβλήθηκε με τον ανεκδιήγητο τίτλο Τα φτερά του έρωτα). Έχουμε ένα κλείσιμο του ματιού στον Ρομπέρτο Μπολάνιο και στη μανία του με το Τρίτο Ράιχ και τους ναζήδες της Λατινικής Αμερικής στο εναρκτήριο «Μπουένος». Έχουμε ένα φίνο κοκτέιλ από Αρθούρο Ρεμπώ («J' ai un autre») και Έντγκαρ Άλαν Πόε («William Wilson») στο «Εγώ είμαι ένας άλλος». Και, βέβαια, έχουμε τον φίνο φόρο τιμής στον μέγιστο Τζον Κασσαβέτης, τον σκηνοθέτη που εγκαινίασε τον απόλυτο ανθρωποκεντρικό κινηματογράφο, στο διήγημα Κασσαβέτης. Με μια λέξη: Μέλλον! Πάει να πει, ο συγγραφέας Μανιάτης έχει μέλλον, επειδή ακριβώς έχει παρελθόν.


2 Ποίημα. Μια κούνια. Σπασμένη. Λιτό εξώφυλλο. Μινιμαλισμός στον λόγο. Φράσεις σπασμένες, όπως η κούνια. Αλλά πλήρεις. Φιλοσοφικά ποιητικά σπαράγματα. Κομμάτια κι αποσπάσματα. Θρύψαλα. Στο βιβλίο του με τον πολύσημο τίτλο Έσπασε (εκδ. Μελάνι) ο Κώστας Καναβούρης (Καβάλα, 1955) προειδοποιεί, στοχάζεται, εμμένει, οιμώζει, συμπάσχει, επικρίνει, φθέγγεται, αποφαίνεται, δηλώνει: «Ο ποιητής δεν γράφει,/ Ο ποιητής κινείται». Και: «Εμείς δεν είμαστε στην αρπαγή,/ Δουλεύαμε έξω~ στα ποιήματα». Και: «Κουβαλάω απάνω μου ποιήματα / Κι έχω ρυθμίσει τον μηχανισμό». Και: «Άδηλο υλικό το ποίημα~ σαν το γυαλί./ Σπάζει εκεί που δεν το περιμένεις». Και: «Οι ήττες μοιάζουν λύπες / Οι νύχτες αρμοδιότητες». Και: «Ω αυτή η arte povera κάθε σφαγής / Η επανάληψη». Και: «Ερείπια φωτιάς». Και: «Μη γυρίσεις, είναι ο Τρακλ~ και πλησιάζει». Και: «Τα τραγούδια που άκουσα, θρησκεύονται στα χιόνια». Ψελλίσματα που γίνονται ουρλιαχτά. Αλλά και ουρλιαχτά με σουρντίνα, με σιγαστήρα. Ο θρυμματισμένος κόσμος, όπως το έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Πυρήνες ποιημάτων. Προσχέδια. «Τα ποιήματα δεν έχουν αναγνώστες,/ Έχουν αυτόπτες μάρτυρες». Και: «Μονιμοποιώ τον εαυτό μου στα γεγονότα». Και: «Όποιος εθήτευσε στις προφητείες / Τίποτα δεν θυμάται». Σπασμένες ιδέες, τεθλασμένα όνειρα, παρατεταμένες θητείες, αναπάντεχες σημειώσεις. «Άβυσσος η ψυχή του ανθρώπου / Και έρεβος η ποίηση». Και: «Ποιητής χαμηλών μεγατόνων./ Απομακρυνθείτε». Πολλαπλά αδιέξοδα που μονάχα της Ποιήσεως το αδιέξοδο μπορεί να τα αφήσει πίσω του, να τα υπερβεί. Πένθος. Κορμιά καθημαγμένα. Άγγελοι. Απανωτές ήττες εκεί που δεν το περιμένεις και σαν να μην έχουν δοθεί οι μάχες, ήττες από θέση. Μια ελευθερία που δεν είναι παρά το ξεγέλασμα, όχι η άρνηση, όχι, αλλά το ξεγέλασμα, της φθοράς και του θανάτου. «Αυθεντική φθορά του φόνου / Του ίδιου φόνου που με γέννησε». Και: «Κόσμημα θελήσεως ο θάνατος./ Εκεί που άρχισε, εκεί να τελειώσει». Και: «Μην μπεις μέσα,/ Ο τάφος σου είναι ναρκοθετημένος». «Θέλουν δουλειά οι θάνατοι / Ώσπου να γίνουν ένας». Και: «Είμαστε οι νεκροί της χτεσινής ημέρας».

radiobookspotting.blogspot.gr/

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Μανώλης Πιμπλής και η Σταυρούλα Παπασπύρου μιλούν για την αγαπημένη εκπομπή των booklovers

Οθόνες / «Βιβλιοβούλιο»: Μια διόλου σοβαροφανής τηλεοπτική εκπομπή για το βιβλίο

Ο Μανώλης Πιμπλής και η Σταυρούλα Παπασπύρου ήταν κάποτε «ανταγωνιστές». Και πια κάνουν μαζί την αγαπημένη εκπομπή των βιβλιόφιλων, τη μοναδική που υπάρχει για το βιβλίο στην ελληνική τηλεόραση, που επικεντρώνεται στη σύγχρονη εκδοτική παραγωγή και έχει καταφέρει να είναι ευχάριστη και ενημερωτική.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

The Book Lovers / Θανάσης Καστανιώτης: «Αν έκανα ένα δείπνο για συγγραφείς, δίπλα στον Χέμινγουεϊ θα έβαζα τη Ζυράννα Ζατέλη»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον εκδότη Θανάση Καστανιώτη για την μεγάλη διαδρομή των εκδόσεών του και τη δική του, προσωπική και ιδιοσυγκρασιακή σχέση με τα βιβλία και την ανάγνωση.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Τελικά, είναι ο Τομ Ρίπλεϊ γκέι; 

Βιβλίο / Τελικά, είναι γκέι ο Τομ Ρίπλεϊ;

Το ερώτημα έχει τη σημασία του. Η δολοφονία του Ντίκι Γκρίνλιφ από τον Ρίπλεϊ, η πιο συγκλονιστική από τις πολλές δολοφονίες που διαπράττει σε βάθος χρόνου ο χαρακτήρας, είναι και η πιο περίπλοκη επειδή είναι συνυφασμένη με τη σεξουαλικότητά του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Σαν Σήμερα / «Ο Δον Κιχώτης» του Θερβάντες: Ο θρίαμβος της λογοτεχνίας και της ανιδιοτελούς φιλίας

Η ιστορία ενός αλλοπαρμένου αγρότη που υπερασπίζεται υψηλά ιδανικά είναι το πιο γνωστό έργο του σπουδαιότερου Ισπανού συγγραφέα, που πέθανε σαν σήμερα το 1616.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Γουσταύος Κλάους στη χώρα του κρασιού: Μια γοητευτική βιογραφία του Βαυαρού εμπόρου

Βιβλίο / Γουσταύος Κλάους: Το γοητευτικό στόρι του ανθρώπου που έβαλε την Ελλάδα στον παγκόσμιο οινικό χάρτη

Το βιβλίο «Γκούτλαντ, ο Γουσταύος Κλάους και η χώρα του κρασιού» του Νίκου Μπακουνάκη είναι μια θαυμάσια μυθιστορηματική αφήγηση της ιστορίας του Βαυαρού εμπόρου που ήρθε στην Πάτρα στα μέσα του 19ου αιώνα και δημιούργησε την Οινοποιία Αχαΐα.
M. HULOT
Η (μεγάλη) επιστροφή στην Ιαπωνική λογοτεχνία

Βιβλίο / Η (μεγάλη) επιστροφή στην ιαπωνική λογοτεχνία

Πληθαίνουν οι κυκλοφορίες των ιαπωνικών έργων στα ελληνικά, με μεγάλο μέρος της πρόσφατης σχετικής βιβλιοπαραγωγής, π.χ. των εκδόσεων Άγρα, να καλύπτεται από ξεχωριστούς τίτλους μιας γραφής που διακρίνεται για την απλότητα, τη φαντασία και την εμμονική πίστη στην ομορφιά.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Βιβλίο / Κλαούδια Πινιέιρο: «Είμαι γυναίκα, συγγραφέας, μητέρα, ειλικρινής, κουρελιασμένη»

Παρόλο που οι κριτικοί και οι βιβλιοπώλες κατατάσσουν τα βιβλία της στην αστυνομική λογοτεχνία, η συγγραφέας που τα τελευταία χρόνια έχουν λατρέψει οι Έλληνες αναγνώστες, μια σπουδαία φωνή της λατινοαμερικανικής λογοτεχνίας και του φεμινισμού, μοιάζει να ασφυκτιά σε τέτοια στενά πλαίσια.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Κωστής Γκιμοσούλης: «Δυο μήνες στην αποθήκη»

Το πίσω ράφι / «Δυο μήνες στην αποθήκη»: Οι ατέλειωτες νύχτες στο νοσοκομείο που άλλαξαν έναν συγγραφέα

Ο Κωστής Γκιμοσούλης έφυγε πρόωρα από τη ζωή. Με τους όρους της ιατρικής, ο εκπρόσωπος της «γενιάς του '80» είχε χτυπηθεί από μηνιγγίτιδα. Με τους δικούς του όρους, όμως, εκείνο που τον καθήλωσε και πήγε να τον τρελάνει ήταν ο διχασμός του ανάμεσα σε δύο αγάπες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Έτσι μας πέταξαν μέσα στην Ιστορία

Βιβλίο / Το φιλόδοξο λογοτεχνικό ντεμπούτο του Κώστα Καλτσά είναι μια οικογενειακή σάγκα με απρόβλεπτες διαδρομές

«Νικήτρια Σκόνη»: Μια αξιοδιάβαστη αφήγηση της μεγάλης Ιστορίας του 20ού και του 21ου αιώνα στην Ελλάδα, από τα Δεκεμβριανά του 1944 έως το 2015.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Βιβλίο / Γκρέγκορ φον Ρετσόρι: Αποχαιρετώντας μια Ευρώπη που χάνεται

Ένας από τους τελευταίους κοσμοπολίτες καλλιτέχνες και συγγραφείς αυτοβιογραφείται στο αριστουργηματικό, σύμφωνα με κριτικούς και συγγραφείς όπως ο Τζον Μπάνβιλ, βιβλίο του «Τα περσινά χιόνια», θέτοντας ερωτήματα για τον παλιό, σχεδόν μυθικό κόσμο της Ευρώπης που έχει χαθεί για πάντα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
CARRIE

Βιβλίο / H Carrie στα 50: Το φοβερό λογοτεχνικό ντεμπούτο του Στίβεν Κινγκ που παραλίγο να καταλήξει στα σκουπίδια

Πάνω από 60 μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει περισσότερα από 350 εκατομμύρια αντίτυπα μετράει σήμερα ο «βασιλιάς του τρόμου», όλα όμως ξεκίνησαν πριν από μισό αιώνα με την πρώτη περίοδο μιας ντροπαλής και περιθωριοποιημένης μαθήτριας γυμνασίου.
THE LIFO TEAM
Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Το πίσω ράφι / Οι «Αρχάριοι» του Ρέιμοντ Κάρβερ, ήρωες τσακισμένοι από το κυνήγι του αμερικανικού ονείρου

Γεννημένος στο Όρεγκον τα χρόνια που ακολούθησαν την οικονομική κρίση του '29, γιος μιας σερβιτόρας κι ενός εργάτη σε εργοστάσιο ξυλείας, ο κορυφαίος εκπρόσωπος του «βρόμικου ρεαλισμού» βίωσε στο πετσί του την αθλιότητα, τις δυσκολίες και την αποξένωση που αποτύπωσε στο έργο του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε σε μια εποχή βαθιάς μοναξιάς, μέσα σε μια θάλασσα διαδικτυακών “φίλων”».

Βιβλίο / Μιχάλης Μακρόπουλος: «Ζούμε στη βαθιά μοναξιά των διαδικτυακών μας “φίλων”»

Ο συγγραφέας και μεταφραστής μιλά για τη δύναμη της λογοτεχνίας, για τα βιβλία που διαβάζει και απέχουν απ’ όσα σήμερα «συζητιούνται», για τη ζωή στην επαρχία αλλά και για το πόσο τον ενοχλεί η «αυτοπροσωπολατρία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ