Όταν ο Άγγελος Σικελιανός επιχείρησε να αναστήσει έναν νεκρό στη Συκιά Κορινθίας

Σικελιανός Δελφικές Εορτές Facebook Twitter
Δελφικές Εορτές, 1930: Άγγελος Σικελιανός και Εύα Πάλμερ
0

Το 1908, ο Άγγελος Σικελιανός με την ιδιόρρυθμη βαθύπλουτη Αμερικανίδα σύζυγό του, Εύα Πάλμερ, εκδράμουν στη Συκιά Κορινθίας και ο ποιητής μαγεύεται από την ομορφιά του Πευκιά και της θάλασσας. Η Εύα δεν διστάζει λεπτό: αγοράζει μια μεγάλη έκταση στα όρια του μοναδικού αυτού αισθητικού δάσους και μέχρι το 1916 ολοκληρώνουν την κατασκευή ενός ξεχωριστού κτιρίου, σε σχέδια του ίδιου του ποιητή. 

Αρχαία Ελλάδα, Βυζάντιο και Βενετία συναντώνται στην εντυπωσιακή κατοικία που, μέχρι το 1930, θα φιλοξενήσει το ζευγάρι με τον μοναχογιό του, Γλαύκο, αλλά και σπουδαίες προσωπικότητες της εποχής, όπως ο Κωστής Παλαμάς, ο Κώστας Καρυωτάκης, ο Δημήτρης Μητρόπουλος και ο Νίκος Καζαντζάκης, στενός φίλος του ποιητή μέχρι το τέλος της ζωής του.

Ο Σικελιανός εμπνέεται από το περιβάλλον, γράφει ακατάπαυστα, βρίσκει όμως χρόνο και για βόλτες με άλογα στην έξοχη, άλλοτε φορώντας χιτώνες, κάποιες φορές εντελώς γυμνός. Αγναντεύοντας τον Παρνασσό, θα συλλάβει τη «Δελφική Ιδέα», τη δημιουργία στους Δελφούς ενός παγκόσμιου πνευματικού πυρήνα, ικανού να συνθέσει τις αντιθέσεις των λαών.

Όλα θα ξεκινήσουν όταν ένα σούρουπο θα φτάσει στη βίλα μια κάσα, συνοδευόμενη από ένα σημείωμα της Εύας: «Βουδάκι μου (έτσι προσφωνούσε τον ποιητή η Εύα, χαϊδευτικά), ο καημένος ο γείτονάς μας, ο ράφτης, πέθανε – σου τον στέλνω και σε παρακαλώ να τον αναστήσεις».

Το ζεύγος οργανώνει στους Δελφούς το 1927 και το 1930 τις Δελφικές Εορτές, με χρηματοδότη την Εύα, και αναδεικνύει την Αρχαία Μουσική και Τραγωδία. Το κοινό όραμα θα τους οδηγήσει σε οικονομική καταστροφή: η οικογένεια της Πάλμερ παύει να την στηρίζει οικονομικά, το ζευγάρι χωρίζει, η Εύα επιστρέφει στην Αμερική, η εμβληματική βίλα πλειστηριάζεται λόγω χρεών. 

σικελιανός πάλμερ Facebook Twitter
O Άγγελος Σικελιανός με την πρώτη του σύζυγο, Εύα Πάλμερ.

Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι αυτός που θα διασώσει, καταγράφοντάς την στην «Αναφορά στον Γκρέκο», μια ασύλληπτη ιστορία που διαδραματίστηκε στο προσωπικό καταφύγιο του Σικελιανού, τον πρώτο όροφο της έπαυλης στη Συκιά. Ούτε λίγο ούτε πολύ, ο Σικελιανός προσπάθησε να αναστήσει έναν νεκρό, καθώς τόσο ο ίδιος όσο και η Εύα Πάλμερ ήταν πεπεισμένοι ότι είναι σε θέση να τα καταφέρει.

Όλα θα ξεκινήσουν όταν ένα σούρουπο θα φτάσει στη βίλα μια κάσα, συνοδευόμενη από ένα σημείωμα της Εύας: «Βουδάκι μου (έτσι προσφωνούσε τον ποιητή η Εύα, χαϊδευτικά), ο καημένος ο γείτονάς μας, ο ράφτης, πέθανε – σου τον στέλνω και σε παρακαλώ να τον αναστήσεις». Μια χάρη ζητούσε η γυναίκα, να μην της την κάνει;

Ο Καζαντζάκης περιγράφει το γεγονός χωρίς να κρύβει τη δυσφορία του: «Τώρα θα φανεί, αν είναι θεατρίνος, ή αν είναι επικίντυνα απότολμη ψυχή, έτοιμη να επιχειρήσει τα αδύνατα. Θα δοκιμάσει ν’ αναστήσει το νεκρό, ή, παμπόνηρος, θα φοβηθεί το γελοίο και θα πάει κρυφά κι ήσυχα να κοιμηθεί στο κρεβάτι του; Απόψε θα φανεί» γράφει.

Ο συγγραφέας θα πάει έναν περίπατο, αφήνοντας τον Σικελιανό να αναμετρηθεί με θεούς και δαίμονες – πρωτίστως, όμως, με τον ίδιο του τον εαυτό. Θα επιστρέψει για να κοιμηθεί αλλά κάτι τέτοιο ήταν ανέφικτο. «Αποπάνω μου όλη τη νύχτα άκουγα σιγανά μουγκρητά και το κρεβάτι να τρίζει – κι ευτύς βήματα βαριά πάνω κάτω, πολλήν ώρα, και πάλι μουγκρητά και το κρεβάτι να τρίζει. Όλη τη νύχτα».

Το πρωί, ένας χλωμός Σικελιανός, με γαλάζιους κύκλους κάτω από τα μάτια, θα εμφανιστεί στο ισόγειο του σπιτιού, όπου φιλοξενεί τον Καζαντζάκη: «Έκαμα ό,τι μπορούσα... Θυμάσαι πώς ανάστησε ο προφήτης Ελισσαίος το νεκρό; Ξάπλωσε ολοκορμίς απάνω του, κόλλησε το στόμα του στο στόμα του νεκρού και φυσούσε την πνοή του και μούγκριζε – το ίδιο έκαμα κι εγώ. Όλη νύχτα... όλη νύχτα... του κάκου!»

σικελιανός καζαντζάκης Facebook Twitter
Ο Άγγελος Σικελιανός με τον Νίκο Καζαντζάκη.

Ο συγγραφέας τον παρακολουθεί άναυδος: «Θαυμασμός με είχε κυριέψει – κοίταζα το φίλο μου και τον καμάρωνα – είχε μπει στο γελοίο, μα το είχε ξεπεράσει, είχε φτάσει στο τραγικό σύνορο της παραφροσύνης, και τώρα γύριζε και κάθουνταν αντίκρα μου εξαντλημένος». Λίγο αργότερα, ο ποιητής θα αναρωτηθεί με παράπονο: «Η ψυχή λοιπόν δεν είναι παντοδύναμη;» Και ο Καζαντζάκης θα δώσει μια ιστορική απάντηση: «Δεν είναι ακόμα. Θα γίνει».

Τη μοναδική αυτή ιστορία, από την οποία εμπνεύστηκε το διήγημά του «Ο Δισθανής» («Ελληνικά Ονόματα», Κέδρος, 2010), αφηγήθηκε ο συγγραφέας Παύλος Μεθενίτης στο Ξυλόκαστρο, στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Ποίησης «Άγγελος Σικελιανός», που αποτίει φόρο τιμής στον εμπνευστή των Δελφικών Εορτών, αυτόν που αφιέρωσε τη ζωή του στην αναβίωση της Δελφικής Ιδέας, καθώς φέτος συμπληρώνονται 70 χρόνια από τον θάνατο του.

Το Φεστιβάλ, που τελεί υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου, εγκαινιάζει τις Ημέρες Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς, έναν νέο πολιτιστικό θεσμό, που φιλοδοξεί να γίνει ένα Διεθνές Πνευματικό Φόρουμ.

Με στόχο να αναδειχθεί το κοινό όραμα του Άγγελου Σικελιανού και της Εύας Πάλμερ για τις Δελφικές Εορτές, αλλά και οι σχέσεις που ανέπτυξαν με τις τοπικές κοινωνίες, οι Ημέρες Δελφικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2021 διεξάγονται από τις 11 Ιουνίου έως τις 11 Ιουλίου 2021 σε 6 πόλεις όπου έζησε και έδρασε ο ποιητής: Δελφούς, Συκιά, Λευκάδα (25-27/6), Σαλαμίνα (2-4/7), Αίγινα (9-10/7) και Αθήνα, την Κυριακή 11 Ιουλίου, στο Ζάππειο. 

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις αφιερωμένες στην ποίηση, λόγο, θέατρο, δρώμενα, συναυλίες, εικαστικές δράσεις, σεμινάρια και συζητήσεις επιστημονικού περιεχομένου, όλα με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. 

Σικελιανός Facebook Twitter
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις αφιερωμένες στην ποίηση, λόγο, θέατρο, δρώμενα, συναυλίες, εικαστικές δράσεις, σεμινάρια και συζητήσεις επιστημονικού περιεχομένου, όλα με ελεύθερη είσοδο για το κοινό. 

delphicheritage.eu

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Θανάσης Βαλτινός: Η νουβέλα «Η Κάθοδος των Εννιά» του διακεκριμένου συγγραφέα

Οθόνες / «Η Κάθοδος των Εννιά»: Η διάσημη νουβέλα του Θανάση Βαλτινού

Πεθαίνει σαν σήμερα ο διακεκριμένος Έλληνας συγγραφέας. Αυτή είναι η ιστορία ενός από τα εμβληματικότερα βιβλία του και η βραβευμένη μεταφορά της στον κινηματογράφο, το 1984, από τον Χρίστο Σιοπαχά.
ΦΩΝΤΑΣ ΤΡΟΥΣΑΣ
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Οι συγγραφείς προχωράμε με αναμμένη δάδα στη σκοτεινή σπηλιά της λογοτεχνίας»

Βιβλίο / Καρολίνα Μέρμηγκα: «Όταν γράφουμε για αληθινούς ανθρώπους, πρέπει να σεβόμαστε τη μνήμη τους»

Η καταξιωμένη συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων Καρολίνα Μέρμηγκα μάς μιλάει για τη δύναμη της τέχνης, για το λογοτεχνικό της εργαστήρι αλλά και για τη χαρά της να μεταφράζει Χίλαρι Μαντέλ, τα βιβλία της οποίας επανακυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ψυχογιός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Βιβλία και Συγγραφείς / Πόσο διαβάζεται σήμερα ο Νίκος Καζαντζάκης;

Πεθαίνει σαν σήμερα ο συγγραφέας Νίκος Καζαντζάκης. Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με την Έρη Σταυροπούλου, ομότιμη καθηγήτρια Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, για τον συγγραφέα του «Αλέξη Ζορμπά» και την αντοχή του έργου του.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Στέφαν Τσβάιχ

Το πίσω ράφι / Σε πείσμα όσων περιφρόνησαν τα έργα του Τσβάιχ, η απήχησή τους ακόμα να κοπάσει

Οι ήρωες του Αυστριακού συγγραφέα ταλανίζονται συνήθως από μια αβάσταχτη εσωτερική πίεση, αντικατοπτρίζοντας τη δική του πεισιθάνατη διάθεση. Αυτήν ακριβώς την αίσθηση αποπνέει η συλλογή διηγημάτων του «Αμόκ».
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Marwan Kaabur: «Αγωνιζόμαστε και στον αραβικό κόσμο για δικαιώματα κι ελευθερίες, αλλά προκρίνουμε τον δικό μας τρόπο, στο πλαίσιο της δικής μας κουλτούρας»

Lgbtqi+ / Κι όμως υπάρχουν και «αραβικά καλιαρντά»!

Λίγο πριν από την αθηναϊκή παρουσίαση της αγγλόφωνης έκδοσης του «Queer Arab Glossary» μιλήσαμε με τον συγγραφέα του Marwan Kaabur, για τα «αραβικά καλιαρντά», την ομοφυλοφιλία και την queer συνθήκη στον αραβικό κόσμο, το «pink washing», αλλά και τη συχνά παρεξηγημένη πρόσληψή τους από τη Δύση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Βιβλίο / Tα συγκλονιστικά Ημερολόγια Καρκίνου της Όντρι Λορντ και άλλα 4 βιβλία που διαβάζουμε τώρα

Πέντε αποκαλυπτικά βιβλία για τις γυναίκες με καρκίνο, για τον κόσμο, τα σκουπίδια ακόμα και για τη μακρινή Ιαπωνία ξεχωρίζουν ανάμεσα στις εκδόσεις της πρόσφατης βιβλιοπαραγωγής καλύπτοντας ένα μεγάλο εύρος θεμάτων και ενδιαφερόντων.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Βιβλίο / Δύο άγνωστες φωτογραφίες του Ρεμπό από τη γαλλική Κομμούνα

Σαν σήμερα γεννήθηκε το 1854 ο Αρθούρος Ρεμπό. Ο ποιητής, μουσικός και μπλόγκερ Aidan Andrew Dun έπεσε τυχαία σε δύο εντελώς άγνωστες φωτογραφίες, βγαλμένες στην Place Vendôme, και βρέθηκε μπροστά σε μια μεγάλη έκπληξη: ο έφηβος Αρτίρ Ρεμπό, όπως δεν τον έχουμε ξαναδεί.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Θανάσης Τριαρίδης: Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι

Βιβλίο / Θανάσης Τριαρίδης: «Οι μετανάστες θα σώσουν τον κόσμο. Χωρίς αυτούς είμαστε χαμένοι»

Έγινε αντιρρησίας συνείδησης, γιατί πιστεύει ότι ο στρατός είναι μια δοξολογία εκμηδένισης του άλλου. Άφησε τη Θεσσαλονίκη επειδή τον έπνιγε ο εθνοφασισμός της. Στην Αντίς Αμπέμπα υιοθέτησε την κόρη του, Αργκάνε. Ο συγγραφέας της «Τριλογίας της Αφρικής», Θανάσης Τριαρίδης, αφηγείται τη ζωή του στη LiFO.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM