«Οι Καταδικασμένοι» του Μαριάνο Ασουέλα: Αυθεντικές εικόνες της μεξικανικής επανάστασης

«Οι Καταδικασμένοι» του Μαριάνο Ασουέλα: Αυθεντικές εικόνες της μεξικανικής επανάστασης Facebook Twitter
0

ΜETΑΦΕΡΟΝΤΑΣ ΑΥΤΟΥΣΙΑ την ατμόσφαιρα της μεξικανικής επανάστασης μέσα από εικόνες που θυμίζουν Άγρια Δύση, ποτισμένες σε μπόλικη τεκίλα και αλκοόλ, ο Μαριάνο Ασουέλα, στο εμβληματικό του μυθιστόρημα Οι Καταδικασμένοι, σε ωραία μετάφραση του Σταμάτη Πολενάκη, αναδεικνύεται όχι μόνο σε ιδανικό ρέκτη της ιστορίας του Μεξικού αλλά και σε μοναδικό μυθιστοριογράφο.

Άλλωστε, εκτός από επαναστάτης και γιατρός, υπήρξε διαμορφωτής κεντρικών ιδεών που καθόρισαν τη μεξικανική λογοτεχνία, συνδυάζοντας τον ατόφιο ρεαλισμό με την υψηλή ποίηση. Διάφορες εκδοχές τον θέλουν να είναι ένας από τους κεντρικούς ακολούθους του βασικού ηγέτη της Μεξικανικής Επανάστασης, Πάντσο Βίγια – οι άλλοι δύο ήταν οι Εμιλιάνο Ζαπάτα και Βανουστιάνο Καράνσα (ο οποίος στράφηκε αργότερα εναντίον τους).

Η Μεξικανική Επανάσταση, που θεωρείται από τις σημαντικότερες του εικοστού αιώνα, ξεκίνησε τον Νοέμβριο του 1910 και έλαβε τέλος τον Μάιο του 1920, αφήνοντας πίσω της, εκτός από αμέτρητους νεκρούς, ριζικές ανακατατάξεις που θα επηρέαζαν την παγκόσμια ιστορία. 

«Οι Καταδικασμένοι» του Μαριάνο Ασουέλα: Αυθεντικές εικόνες της μεξικανικής επανάστασης Facebook Twitter
Ο Ασουέλα προσδοκά να μεταφέρει στο βιβλίο του το μήνυμα ότι μπορεί η επανάσταση να είναι αιτούμενο, όπως και τα ιδανικά της, αλλά η αλόγιστη βία γεννά μόνο βία και η έλλειψη ουσιαστικού προσανατολισμού αφήνει μόνο καταστροφές και απελπισία.

Είναι προφανές ότι η επανάσταση που περιγράφεται με έντονα χρώματα, σαν ένα ρομαντικό δειλινό στις απέραντες κοιλάδες, δεν ήταν σπαρμένη με τριαντάφυλλα, αλλά μάλλον με αγκάθια: απόδειξη ότι οι φτωχοδιάβολοι που παρελαύνουν στο βιβλίο δεν είναι απαραίτητα ιδανικοί επαναστάτες – ούτε καν καλοί.

Σταδιακά, όμως, εξελίχθηκε από αρχική εξέγερση κατά της παντοκρατορίας του Πορφίριο Δίας σε εμφύλιο πόλεμο, με τους εμπλεκόμενους να εξοφλούν, όπως σε κάθε εμφύλιο, προσωπικά απωθημένα και γραμμάτια.

Ο Ασουέλα, έχοντας βιώσει αυτές τις αδικίες από πρώτο χέρι, προσδοκά να μεταφέρει στο βιβλίο του αυτό ακριβώς το μήνυμα: ότι μπορεί η επανάσταση να είναι αιτούμενο, όπως και τα ιδανικά της, αλλά η αλόγιστη βία γεννά μόνο βία και η έλλειψη ουσιαστικού προσανατολισμού αφήνει μόνο καταστροφές και απελπισία.

Χαρακτηριστική είναι η σκηνή στο βιβλίο με τον λιποτάκτη του Ομοσπονδιακού Στρατού, καλλιεργημένο φοιτητή Ιατρικής και δημοσιογράφο –προφανές alter ego του Ασουέλα– Λουίς Σερβάντες, ο οποίος είχε αποφασίσει να ταχθεί αναφανδόν με τους χαμηλόβαθμους στον στρατό, τους φτωχούς και τους καταπιεσμένους και εκείνοι, αντί να του το αναγνωρίσουν, τον έστειλαν σε έναν βρομερό στάβλο. Πολλές ήταν και οι αδικίες που του επιφύλαξαν στην πορεία, μεταξύ των οποίων και οι σεξουαλικές επιθέσεις στη μνηστή του. 

ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΜΕΝΟΙ
ΚΑΝΤΕ ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΑΓΟΡΑΣΕΤΕ: Μαριάνο Ασουέλα, Οι Καταδικασμένοι, Μτφρ.: Σταμάτης Πολενάκης, Εκδόσεις Ενύπνιο, Σελ.: 208

Γι’ αυτό και είναι προφανές ότι η επανάσταση που περιγράφεται με έντονα χρώματα, σαν ένα ρομαντικό δειλινό στις απέραντες κοιλάδες, δεν ήταν σπαρμένη με τριαντάφυλλα, αλλά μάλλον με αγκάθια: απόδειξη ότι οι φτωχοδιάβολοι που παρελαύνουν στο βιβλίο δεν είναι απαραίτητα ιδανικοί επαναστάτες – ούτε καν καλοί. Είναι όμως ωραίοι αφηγητές, δυνάμει ποιητές ή προσεκτικοί παρατηρητές κάθε λεπτομέρειας που μπορεί να ανατρέψει το σύμπαν στην πορεία προς ένα διαφορετικό μέλλον:

«Πράγματι, από το ίδιο βράδυ κιόλας τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν. Κάποιοι από τους άντρες του Δημήτριο Μασίας, ξαπλωμένοι κατάχαμα, με το βλέμμα καρφωμένο στο ηλιοβασίλεμα που έκανε τα κατακόκκινα σύννεφα να μοιάζουν με γιγάντιους αιμάτινους σβώλους, άκουγαν σαν ονειροπαρμένοι τον Βενάνσιο ν’ αφηγείται την ιστορία του Περιπλανώμενου Ιουδαίου. Πολλοί απ’ αυτούς, νανουρισμένοι απ’ τη μελωδική φωνή του κουρέα, είχαν ήδη αρχίσει τα ροχαλητά, αλλά ο Λουίς Σερβάντες άκουγε με τ’ αυτιά τεντωμένα και μόλις ο Βενάνσιο τελείωσε τη διήγησή του μ’ έναν χείμαρρο από οργισμένες φράσεις εναντίον του κλήρου αναφώνησε μ’ ενθουσιασμό: “Υπέροχα, υπέροχα! Έχετε μεγάλο ταλέντο”». 

Ικανοί για το χειρότερο ή το καλύτερο, ήρωες αλλά και αδιανόητοι εκδικητές, οι πρωταγωνιστές, εν προκειμένω, αντιστοιχούν στους κεντρικούς ανθρωπότυπους της Μεξικανικής Επανάστασης, ενώ εντύπωση προκαλεί η δυναμική παρέμβαση των γυναικών.

Ακόμα και αν η επανάσταση δεν δικαίωσε τον στόχο και τον σκοπό της και οι στρατιώτες της αποδείχτηκαν κατώτεροι των περιστάσεων, αυτή που έμεινε ζωντανή είναι η μεξικανική ψυχή που ενσαρκώνεται στην τρυφερή και όχι μόνο πολεμική και φευγαλέα ομορφιά της. 

ΑΓΟΡΑΣΤΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΔΩ

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

φιλιπ ροθ

Το πίσω ράφι / «Το ανθρώπινο στίγμα» του Φίλιπ Ροθ: Μια σαρωτική γροθιά στην Αμερική της υποκρισίας

Το μυθιστόρημα του Φίλιπ Ροθ ήρθε στο μυαλό πολλών, όταν η νέα βιογραφία του συγγραφέα, πριν καλά-καλά δημοσιευτεί, αποσύρθηκε από την κυκλοφορία, επειδή ο βιογράφος Μπλέικ Μπέιλι αντιμετωπίζει κατηγορίες περί σεξουαλικής παρενόχλησης.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Σταύρος Ζουμπουλάκης

Βιβλίο / Ο Σταύρος Ζουμπουλάκης γράφει έναν οδηγό για τη Μεγάλη Εβδομάδα

Βιωματικός, φιλοσοφικός, θεολογικός, υμνολογικός αλλά και πολιτικός οδηγός για τη Μεγάλη Εβδομάδα είναι το καινούργιο βιβλίο του Σταύρου Ζουμπουλάκη «Ανθοδέσμη για τη Μεγάλη Εβδομάδα».
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μια «φόνισσα» εξομολογείται

Το πίσω ράφι / Η Hannah Kent έγραψε τη δική της «Φόνισσα», την Άγκνες που ζούσε στην Ισλανδία τον 19ο αιώνα

Η Αυστραλή συγγραφέας δεν πίστευε ποτέ ότι, χάρη στα «Έθιμα ταφής», οι κριτικοί θα την τοποθετούσαν δίπλα σε λογοτέχνες όπως η Μάργκαρετ Άτγουντ και ο Πίτερ Κάρεϊ.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Χριστίνα Ντουνιά: «Ο Καρυωτάκης μάς δίνει ελπίδα και μας παρηγορεί»

Βιβλίο / «Ο Καρυωτάκης άφησε "το αδέσποτο Τραγούδι" του να μας συντροφεύει»

Στο βιβλίο της «Το όνειρο και το πάθος», η Χριστίνα Ντουνιά, ομότιμη καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας και συγγραφέας αποκαλύπτει αθέατες όψεις του ποιητή και νέα στοιχεία για τη σχέση του με τον Καβάφη μέσα από μια άγνωστη, ως τώρα, επιστολή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύ της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Βιβλίο / «Η Αποκάλυψη είναι μια συνεχής ετυμηγορία»: Η πολιτική ισχύς της άχρονης τέχνης του Κρασναχορκάι

Ο Ούγγρος κάτοχος του φετινού Νόμπελ λογοτεχνίας γράφει με μαγικό τρόπο για τις αποπνικτικές επιπτώσεις της πολιτικής καταπίεσης, περιφρονώντας την προθυμία των ανθρώπων να τις αποδεχτούν.
THE LIFO TEAM
Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Βιβλίο / Κωνσταντίνος Καβάφης: Η εξαίρετη βιογραφία του κυκλοφόρησε μόλις στα Ελληνικά

Οι καθηγητές Peter Jeffreys και Gregory Jusdanis συνεργάστηκαν και έγραψαν από κοινού τη βιογραφία του μεγάλου ποιητή που φέρει τον τίτλο «Κωνσταντίνος Καβάφης – Ο άνθρωπος και ο ποιητής». Ο Gregory Jusdanis μίλησε στη LifO για το βιβλίο και για τον ποιητή που ήταν «παραδοσιακός και ταυτόχρονα μεταμοντέρνος, ο πρώτος “viral” ποιητής διεθνώς»
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

LiFO politics / Αλέξης Πατέλης: «Πατριωτικό είναι να κάνεις τη χώρα σου ισχυρή»

Ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού την περίοδο 2019-2024, μιλά στη Βασιλική Σιούτη για την οικονομική πορεία της χώρας αυτά τα χρόνια, τις δύσκολες αποφάσεις αλλά και τις στιγμές δικαίωσης μέσα από την οπτική ενός τεχνοκράτη που βρέθηκε ξαφνικά στο επίκεντρο της πολιτικής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λάσλο Κρασναχορκάι: ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης βραβεύεται με Νόμπελ

Βιβλίο / Ο Λάσλο Κρασναχορκάι, ο σκοτεινός προφήτης της Ευρώπης, κέρδισε το Νόμπελ

Φέτος, το βραβείο δόθηκε στον Ούγγρο συγγραφέα που κατά τη Σουηδική Ακαδημία αποτελεί ένα ελπιδοφόρο βήμα προς τον χαμένο ανθρωπισμό, την υψηλή λογοτεχνία και τη στοχαστική ακρίβεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Βιβλίο / Το ημερολόγιο ενός διαιτητή: «Ήμασταν σχεδόν γυμνοί και ο Κολίνα μας εξέταζε με το παγερό βλέμμα του»

Σε ένα απόσπασμα από το βιβλίο του που έχει τίτλο “House of Cards”, ο Σουηδός πρώην διεθνής Γιόνας Έρικσον περιγράφει τις ταπεινωτικές μετρήσεις βάρους στα σεμινάρια διαιτητών της UEFA
THE LIFO TEAM
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Το Πίσω Ράφι / Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος ήταν πάντα με τη μεριά της ζωής

Ο Έλληνας σκηνοθέτης μάζεψε από «το καλάθι των αχρήστων» όλες τις εμπειρίες του κι έφτιαξε την αυτοβιογραφία του, μια ζωντανή αφήγηση γεμάτη ιστορίες, συναντήσεις, αποφθέγματα και κρίσεις, λογοτεχνικές και σινεφίλ αναφορές.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: η ιστορία του underground περιοδικού «Ανοιχτή Πόλη»

Βιβλίο / «Ανοιχτή Πόλη»: Ένα από τα πιο επιδραστικά εναλλακτικά έντυπα της Ελλάδας

Οι δημιουργοί του Κώστας Μανδηλάς και Βλάσσης Ρασσιάς, καταγράφουν την πορεία του στο βιβλίο «Για τα περάσματα που δεν βρέθηκαν ποτέ: Η ιστορία του περιοδικού “Ανοιχτή Πόλη”».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει το διήγημα «Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ» της Πατρίσια Χάισμιθ

Lifo Videos / Η Ράνια Οικονομίδου διαβάζει ένα διήγημα της Πατρίσια Χάισμιθ

«Η μεγαλύτερη λεία του Μινγκ»: Μια ιστορία έρωτα, αγάπης, αφοσίωσης, ανταγωνισμού, μίσους και φόνου μεταξύ ενός ζευγαριού και ενός σιαμέζικου γάτου, ένα μυστηριώδες διήγημα της δημιουργού των πιο σαγηνευτικών αντιηρώων.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Βιβλίο / Οι μικρές αριστουργηματικές σειρές των εκδοτών

Ολοένα περισσότερο διευρύνεται η τάση έκδοσης κλασικών και σπάνιων κειμένων σε μικρό μέγεθος που τοποθετούνται δίπλα στο ταμείο και συνιστούν την προσπάθεια ενός εκδοτικού οίκου να φέρει σπουδαία έργα στο ευρύ αναγνωστικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Βιβλίο / I love Dick: Eίναι το βιβλίο της Κρις Κράους το πιο τολμηρό του αιώνα μας;

Η θεωρητικός, εικαστικός, κριτικός, συγγραφέας και εκδότρια Κρις Κράους μπορεί να μην άλλαξε τα δεδομένα στον αγγλόφωνο κόσμο εκδίδοντας τα βιβλία των Γάλλων θεωρητικών αλλά προκάλεσε άπειρες συζητήσεις με το πρωτότυπο φεμινιστικό βιβλίο της.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Βιβλίο / Η αρχή της ηδονής: Μια σουρεαλιστική, σέξι ιστορία στην καλοκαιρινή Ανάφη 

Ένα τολμηρό καλλιτεχνικό project έγινε η αφορμή για να κάνει ο εικαστικός René Habermacher ένα ταξίδι στη θάλασσα με πλήρωμα έξι ναύτες κι έναν καπετάνιο, απαθανατίζοντας μια σουρεαλιστική εμπειρία που κατέληξε σε ναυάγιο. Το βιβλίο «The Pleasure Principle» καταγράφει αυτό το ταξίδι μέσα από φωτογραφίες του René, κείμενα και εικαστικά έργα, σε μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα έκδοση.
M. HULOT