Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter
Δεν έχει καμιά σημασία αν είναι κομμώτριες, νοικοκυρές ή μαθήτριες. Εκείνος θα κάνει, αργά ή γρήγορα, την εμφάνισή του...

Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα

1

Έχουμε εδώ έναν θρίαμβο του στερεότυπου: τo θέμα δεν είναι να εκπλήσσεις, να διασκεδάζεις ή να πρωτοτυπείς (βασική επιδίωξη κάθε συγγραφέα), αλλά να επανέρχεσαι αδιάκοπα στο ίδιο τυποποιημένο ζήτημα, στις ίδιες χλιαρές φλυαρίες, στις ίδιες κακοπαιγμένες σκηνές του μαρτυρίου και της εξιλέωσης. Αυτή η υπνωτιστική, σχεδόν ευχάριστη επανάληψη είναι η βαθύτερη ουσία της λογοτεχνίας τύπου Άρλεκιν: τίποτα δεν συμβαίνει για πρώτη φορά, τίποτα δεν είναι απροσδόκητο σε ενοχλητικό βαθμό, τίποτα δεν ξεπερνάει το ανεκτό και γνώριμο όριο των αισθηματικών προκαταλήψεων του μέσου ανθρώπου: η αναγνώστρια παραμένει ασφαλής μέσα στον ακίνητο, ελαφρά θλιμμένο κόσμο που της προσφέρουν με τόση επιμονή, ώστε να νομίζει πως η ίδια τον έχει διαλέξει. Φαίνεται πως οι ψυχαναλυτές το έχουν διατυπώσει σωστά: η επανάληψη γεννάει τη θερμοκρασία μιας κάποιας ηδονής, την ήπια απόλαυση τού να ζεις ανενόχλητος και απομονωμένος στo κέντρο ενός παγωμένου κόσμου. Από την άποψη της ψυχολογίας του διαβάσματος, η ρυθμισμένη ρουτίνα της επανάληψης διώχνει, κατά κύριο λόγο, τον φόβο-εκείνου-που-δεν-περιμένουμε, θεμελιώνει μια ανακουφιστική σχέση, κάτι σαν ανακωχή, ανάμεσα στο Υποκείμενο και στις Ψευδαισθήσεις του. Εδώ, το να νιώθεις ασφαλής δεν έχει να κάνει ούτε με την εκπλήρωση της επιθυμίας, ούτε με τα υπολείμματα μιας επίγνωσης: είναι απλούστατα η προέκταση του να πλήττεις.

Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter
Είναι, μου φαίνεται, φανερό ότι αν κάποιος έτυχε να διαβάσει έστω κι ένα από τα αισθηματικά μυθιστορήματα της σειράς Νόρα ή Άρλεκιν, μπορεί να υπερηφανεύεται πως τα διάβασε όλα. Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι, στην πραγματικότητα, το ίδιο βιβλίο κυκλοφορεί κάθε βδομάδα με διαφορετικό εξώφυλλο και τίτλο.

Αυτή η υπνωτιστική, σχεδόν ευχάριστη επανάληψη είναι η βαθύτερη ουσία της λογοτεχνίας τύπου Άρλεκιν: τίποτα δεν συμβαίνει για πρώτη φορά, τίποτα δεν είναι απροσδόκητο σε ενοχλητικό βαθμό, τίποτα δεν ξεπερνάει το ανεκτό και γνώριμο όριο των αισθηματικών προκαταλήψεων του μέσου ανθρώπου

 

Οι συνθήκες της πλήξης είναι πραγματικά το ιδανικό περιβάλλον για να αποσπάσει κανείς την εύνοια της Μοίρας (η Μοίρα: το αιώνιο, ανεξάντλητο θέμα της μικροαστικής λογοτεχνίας), που μπορεί βέβαια να υπακούει για λίγο στα δικά της καπρίτσια, αλλά τελικά υποχωρεί και μας χαμογελάει. Καθώς προσπαθεί να περικλείσει αυτό το μοιραίο στοιχείο σ’ ένα κατανοητό σχήμα, η λογοτεχνία τύπου Άρλεκιν καταφεύγει σε μια πιστή απομίμηση του συναισθηματικού κόσμου εκείνων που τη διαβάζουν. Οι μικροαστές του «Ταχυδρόμου της καρδιάς» και του «Τι να κάνετε για να τον κατακτήσετε» γνωρίζουν καλά την υπεροχή της λογοτεχνίας απέναντι στην πραγματικότητα, ξέρουν με δυο λόγια ότι γραμμένη η Μοίρα δεν τις προδίδει ποτέ. Δεν έχει καμιά σημασία αν είναι κομμώτριες, νοικοκυρές ή μαθήτριες. Εκείνος θα κάνει, αργά ή γρήγορα, την εμφάνισή του, γιατί στη λογοτεχνία Άρλεκιν (όπως και στις στήλες του «Cosmopolitan) δεν μπορεί να γίνει αλλιώς. Η ιστορία είναι επίσης εκ των προτέρων γνωστή: όσες ατυχίες κι αν μεσολαβήσουν, όσες δυσκολίες κι αν παρουσιαστούν, το τέλος αποτελεί ένα καθησυχαστικό δεδομένο. Η ανάλωση ενός νέου Άρλεκιν κάθε βδομάδα έχει για τη μικροαστή αναγνώστρια τη σημασία μιας επιβεβαίωσης τού ότι και η πραγματικότητα δεν μπορεί παρά να είναι η παραλλαγή ενός γνωστού στερεότυπου. Παρόλο που οι ψυχολόγοι την θεωρούν συχνά σαν την ουσία του ζητήματος, η φαντασιωτική συνάντηση με τον πρίγκιπα του παραμυθιού έρχεται μάλλον σε δεύτερη μοίρα. Σημασία έχει εδώ η ικανοποίηση μιας ανάγκης, η εκπλήρωση των όρων μιας αναμονής-εκ-του-ασφαλούς· η ονειροπόληση είναι μόνον ένα αβρό συμπλήρωμα.

 

Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter
Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter
Η ιστορία είναι επίσης εκ των προτέρων γνωστή: όσες ατυχίες κι αν μεσολαβήσουν, όσες δυσκολίες κι αν παρουσιαστούν, το τέλος αποτελεί ένα καθησυχαστικό δεδομένο.



Στα Άρλεκιν, βέβαια, η Μοίρα παίζει παιγνίδια· της παραχωρούν αυτό το μέτριο δικαίωμα σε αντάλλαγμα τού ότι την αναγκάζουν να συμφωνήσει στο τέλος κάθε αφήγησης με τις επιθυμίες της μικροαστικής ψυχοσύνθεσης. Έτσι (αυτή η χειραγωγημένη Μοίρα), εκφράζεται πάντα στη γλώσσα της παρεξήγησης ‒ η παρεξήγηση είναι εδώ αυτό το συντονισμένο ελατήριο που βοηθάει τη Μοίρα να ανταποκρίνεται ανέντιμα στις πιο βουβές, στις λιγότερο αληθινές απ’ τις πράξεις. Δεν πρόκειται για τη μεγάλη, περίτεχνη, κωμική παρεξήγηση του θεάτρου ή του ψυχολογικού μυθιστορήματος, αλλά για κείνη την επιφανειακή, απελπιστικά ανούσια περιπλοκή αιτιών και αποτελεσμάτων που αποτελεί για το καθημερινό όραμα της ζωής της μικροαστής ένα είδος δηλητηρίου-σε-μικρές-δόσεις, ένα είδος καυσίμου. Αυτός είναι ο εφιάλτης (και μαζί η παρηγοριά) της μικροαστής· η παρεξήγηση λύνει και δένει: ουσιαστικά χρησιμοποιείται για να δοθεί στο τιποτένιο νόημα των συνηθειών της μικροαστής ένα κάποιο τραγικό και μεγαλοπρεπές λούστρο. «Έτσι, μέσω της παρεξήγησης, υφαίνονται σιγά σιγά, γύρω από μια ανόητα κοινότοπη ιστορία, οι ανάλαφρες επισημάνσεις και οι άπειρες πτυχές του μισόφωτου μιας αληθινής πλεκτάνης απ’ αυτές που δονούσαν σιωπηλά τα παρασκήνια της ιδιωτικής ζωής των Μεδίκων, ενώ στην πραγματικότητα, καθώς ξέρουμε όλοι, πρόκειται απλώς για το συνεσταλμένο πάθος μιας ιδιαιτέρας για τον Ωραίο Προϊστάμενό της. Στο σύμπαν των αισθηματικών υποθέσεων, η παρεξήγηση αποτελεί τον θεμελιώδη φόβο (και μαζί τη διαρκή ελπίδα) της μικροαστής: «μήπως με θέλει και δεν το δείχνει;» ή «μήπως απομακρύνεται επειδή πιστεύει πως εγώ δεν τον θέλω;». Στη συνέχεια οι πιο περίπλοκες μορφές αυτών των διλημμάτων αναλαμβάνουν να μας προσφέρουν τα στοιχεία μιας αφήγησης: «με είδε μ’ έναν άλλο· τώρα θα πρέπει να του εξηγήσω πως ήταν απλώς ένας παλιός φίλος». Δύσκολη δουλειά! Το σωστό, εδώ, είναι να πολεμάει κανείς τον αντίπαλο με τα ίδια όπλα. Η παρεξήγηση λύνεται τις περισσότερες φορές με μια άλλη παρεξήγηση, εξίσου μαγική, που μπορεί να φθείρει την πρώτη. Επιπλέον, όλα τα επιφανειακά ψεγάδια της προσωπικότητας του ήρωα επιστρατεύονται, κατά κάποιον τρόπο, για να τονίσουν την αργοπορημένη αποτελεσματικότητα των αρετών της. Μπορεί να σας περιφρονεί,αλλά ‒για προσέχτε‒ αυτό δεν είναι παρά το ελάχιστο στριφνό ίχνος μιας ευγενικής ντροπαλότητας. Μπορεί να είναι ανίκανος σε πρακτικά θέματα, αλλά αυτό δεν είναι παρά η απόδειξη πως πρόκειται για ένα «μεγάλο παιδί», για ένα πλάσμα προσηλωμένο στις υποθέσεις της συναισθηματικής αναζήτησης και της φαντασίας. Μπορεί να σας απατά, αλλά αυτό δεν μοιάζει τελικά να είναι παρά ο σταθμός μιας προσωρινής περιπλάνησης, της οποίας εσείς θ’ αποτελέσετε το ευχάριστο και οριστικό τέλος.

Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter
Στο σύμπαν των αισθηματικών υποθέσεων, η παρεξήγηση αποτελεί τον θεμελιώδη φόβο (και μαζί τη διαρκή ελπίδα) της μικροαστής: «μήπως με θέλει και δεν το δείχνει;» ή «μήπως απομακρύνεται επειδή πιστεύει πως εγώ δεν τον θέλω;».
Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter

 

Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter
Η ανάλωση ενός νέου Άρλεκιν κάθε βδομάδα έχει για τη μικροαστή αναγνώστρια τη σημασία μιας επιβεβαίωσης τού ότι και η πραγματικότητα δεν μπορεί παρά να είναι η παραλλαγή ενός γνωστού στερεότυπου.
Η λογοτεχνία του μικροαστικού έρωτα Facebook Twitter

  

Αυτή η εξαιρετικά τυποποιημένη ψυχολογική συνταγή, στην οποία, καθώς φαίνεται, οι συγγραφείς των αισθηματικών μυθιστορημάτων υπακούουν τυφλά, αποτελεί προφανώς τη βασική προϋπόθεση ώστε όλα τα Άρλεκιν, όλα τα Νόρα κι όλα τα συναφή προϊόντα ν’ αποτελούν, με τρόπο πραγματικά θαυμαστό, το βιβλίο, το ένα και μοναδικό βιβλίο Των Περιπετειών Της Μικροαστικής Αλλοτρίωσης. 

Βλέπουμε λοιπόν ότι το βαθύτερο νόημα, δηλαδή η μυστική χρησιμότητα αυτής της λογοτεχνίας, δεν είναι το να θέλεις να διαβάζεις κάτι ευχάριστο (όπως πιστεύουν οι περισσότεροι), είναι το να αποδιώχνεις γενικά την ιδέα του διαβάσματος σαν κάτι τo απειλητικό, είναι το να παραμένεις υπνωτισμένος μέσα στο κέλυφος της προκατάληψης ότι δεν έχει σημασία αυτό που διαβάζεις γιατί το ξέρεις ήδη, είναι, με δυο λόγια, το να μη θέλεις να διαβάζεις τίποτα. Τέτοια αποδεικνύεται άλλωστε και η φύση της μικροαστικής συνείδησης, αυτής που γεννάει τους κάθε είδους πνευματικούς φασισμούς: θέλει ν’ αρνείται τυφλά οτιδήποτε απειλεί ν’ αλλάξει τον κόσμο (η λογοτεχνία είναι ένα απ’ αυτά) και ταυτόχρονα να καθησυχάζεται με το να υιοθετεί μια κατάχρηση σε βάρος του ποιοτικού. Η μικροαστή αναγνώστρια δεν δέχεται να διαβάσει κάτι καινούριο: σε αντιστάθμισμα όμως καταδικάζεται να διαβάσει το παλιό άπειρες φορές. Η ίδια περίπου ιστορία, κάθε βδομάδα, οι ίδιες αβέβαιες, ανιαρές, αξιοθρήνητες, υποχονδριακές συγκρούσεις, οι ίδιες αφελείς περιπλοκές, το ίδιο ελεεινό αλλά ευχάριστο τέλος, όλ’ αυτά συμπυκνώνουν ευδιάκριτα την απόλυτη πίστη της στην καθημερινά επαναλαμβανόμενη τελετουργία του νοικοκυριού για το οποίο την προετοίμασαν. Η ρουτίνα ελέγχει τώρα το τεράστιο αποχετευτικό δίκτυο των ελπίδων και των ψευδαισθήσεων της μικροαστικής «καρδιάς». Όχι, το Άρλεκιν δεν είναι μόνον ένα κακό ανάγνωσμα, είναι κάτι περισσότερο· είναι ο τρόπος με τον οποίο ο μικροαστός απολιθώνει τον κόσμο που κάπως καθυστερημένα του ανέθεσαν να περιγράψει.

 

________

Το άρθρο του Ευγένιου Αρανίτση, δημοσιεύτηκε στο Τεύχος 100 του περιοδικού «Διαβάζω» τον Αύγουστο του 1984. Ψηφιοποιείται πρώτη φορά.

 

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 23.8.2017

Βιβλίο
1

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντίνος Κονόμος

Βιβλίο / «Ο κύριος διευθυντής (καλό κουμάσι) έχει αποφασίσει την εξόντωσή μου…»

Ο Ντίνος Κονόμος, λόγιος, ιστοριοδίφης και συγγραφέας, υπήρξε συνεχιστής της ζακυνθινής πνευματικής παράδοσης στον 20ό αιώνα. Ο συγγραφέας Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής παρουσιάζει έργα και ημέρες ενός ανθρώπου που «δεν ήταν του κόσμου τούτου».
ΦΙΛΙΠΠΟΣ Δ. ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Η ζωή του Καζαντζάκη σε graphic novel από τον Αλέν Γκλικός

Βιβλίο / Ο Νίκος Καζαντζάκης όπως δεν τον είχαμε ξαναδεί σε ένα νέο graphic novel

Ο ελληνικής καταγωγής Γάλλος συγγραφέας Αλέν Γκλικός καταγράφει την πορεία του Έλληνα στοχαστή στο graphic novel «Καζαντζάκης», όπου ο περιπετειώδης και αντιφατικός φιλόσοφος και μυθιστοριογράφος ψυχαναλύεται για πρώτη φορά και συστήνεται εκ νέου στο ελληνικό κοινό.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πετρίτης»: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ηχητικά Άρθρα / Πετρίτης: Το πιο γρήγορο πουλί στον κόσμο και η άγρια, αδάμαστη ομορφιά του

Ο Τζoν Άλεκ Μπέικερ αφιέρωσε δέκα χρόνια από τη ζωή του στην παρατήρηση ενός πετρίτη και έγραψε ένα από τα πιο ιδιαίτερα βιβλία της αγγλικής λογοτεχνίας – μια από τις σημαντικότερες καταγραφές της άγριας ζωής που κινδυνεύει να χαθεί για πάντα. Κυκλοφόρησε το 1967 αλλά μόλις τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια οι κριτικοί και το κοινό το ανακάλυψαν ξανά.
M. HULOT
Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Ας μην αφήνουμε τον Θεό στους πιστούς» 

Βιβλίο / Μπενχαμίν Λαμπατούτ: «Αν αξίζει ένα πράγμα στη ζωή, αυτό είναι η ομορφιά»

Εν όψει της εμφάνισής του στη Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, στις 21 Μαΐου, ο Λατινοαμερικανός συγγραφέας-φαινόμενο Μπενχαμίν Λαμπατούτ μιλά στη LIFO για τον ρόλο της τρέλας στη συγγραφή, τη σχέση επιστήμης και λογοτεχνίας και το μεγαλείο της ήττας – και δηλώνει ακόμα φανατικός κηπουρός και εραστής της φύσης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Το πίσω ράφι/ Άντονι Μπέρτζες: «Έρνεστ Χέμινγουεϊ»

Το Πίσω Ράφι / Ο Χέμινγουεϊ ήταν ένας φωνακλάς νταής αλλά κι ένας σπουδαίος συγγραφέας του 20ού αιώνα

Η βιογραφία «Έρνεστ Χέμινγουεϊ - Μια ζωή σαν μυθοπλασία» του Βρετανού συγγραφέα Άντονι Μπέρτζες αποτυπώνει όχι μόνο την έντονη και περιπετειώδη ζωή του κορυφαίου Αμερικανού ομοτέχνου του αλλά και όλο το εύρος της αντιφατικής προσωπικότητάς του.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
21η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης

Βιβλίο / 21η ΔΕΒΘ: Εξωστρέφεια και καλύτερη οργάνωση αλλά μένουν ακόμα πολλά να γίνουν

Απολογισμός της 21ης ΔΕΒΘ που πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά υπό την αιγίδα του νεοσύστατου ΕΛΙΒΙΠ. Σε ποιο βαθμό πέτυχε τους στόχους της και ποια στοιχήματα μένει ακόμα να κερδίσει;
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Η ποίηση όχι μόνο αλλάζει τον κόσμο, τον δημιουργεί» ​​​​​​/Μια νέα ανθολογία ελληνικής queer ποίησης μόλις κυκλοφόρησε στα ισπανικά /11 Έλληνες ποιητές σε μια νέα ισπανική queer ανθολογία /Queer ελληνική ποίηση σε μια νέα δίγλωσση ισπανική ανθολογία

Βιβλίο / Μια Ισπανίδα καθηγήτρια μεταφράζει ελληνική queer ποίηση

Η María López Villalba, καθηγήτρια Νέων Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μετέφρασε 11 ελληνικά ποιήματα, σε μια πρόσφατη ανθολογία που προσφέρει στο ισπανόφωνο κοινό την ευκαιρία να γνωρίσει τη σύγχρονη ελληνική queer –και όχι μόνο– ποίηση.
M. HULOT
«Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Βιντσέντζο Λατρόνικο / «Κανείς δεν μας επέβαλε να έχουμε όλοι μια μονστέρα στο σαλόνι»

Ο Ιταλός συγγραφέας και υποψήφιος για το βραβείο Booker, Βιντσέντζο Λατρόνικο, μιλά στη LIFO για το πολυσυζητημένο βιβλίο του «Τελειότητα», στο οποίο αποτυπώνει την αψεγάδιαστη αλλά ψεύτικη ζωή μιας ολόκληρης γενιάς ψηφιακών νομάδων στην Ευρώπη, καθώς και τη μάταιη αναζήτηση της ευτυχίας στην ψηφιακή εποχή.
M. HULOT
Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Ηχητικά Άρθρα / Μεσσαλίνα: Ακόλαστη μέγαιρα ή πολύ έξυπνη για την εποχή της;

Το όνομά της έχει συνδεθεί με την εικόνα μιας αδίστακτης, σεξουαλικά ακόρεστης και επικίνδυνης γυναίκας. Ένα νέο βιβλίο, όμως, έρχεται να αμφισβητήσει αυτή τη στερεοτυπική αφήγηση και να φωτίσει μια διαφορετική εκδοχή της ιστορίας της.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Rene Karabash

Βιβλίο / Rene Karabash: «Θέλω πίσω τη γυναικεία δύναμη που μου στέρησαν οι άνδρες»

Η Βουλγάρα συγγραφέας Rene Karabash μιλά για το μυθιστόρημά της «Ορκισμένη», που τιμήθηκε με το βραβείο Ελίας Κανέτι, και στο οποίο εστιάζει στην ιστορία των «ορκισμένων παρθένων» γυναικών των Βαλκανίων που επέλεξαν να ζήσουν ως άνδρες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Δυο γυναίκες συγγραφείς αποκαλύπτουν τα κρυφά μυστικά της γραφής

Βιβλίο / Όλες οι γυναίκες του κόσμου στο νέο βιβλίο της Αμάντας Μιχαλοπούλου

Στο «Μακρύ ταξίδι της μιας μέσα στην άλλη», η μητρότητα γίνεται ο συνδετικός κρίκος που ενώνει όλες τις μητέρες και όλες τις κόρες με τις γυναίκες της Ιστορίας που θαυμάσαμε, αλλά και τις ανώνυμες «Παναγίες» που κράτησαν στους ώμους τους τα βάρη της ανθρωπότητας.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Βιβλίο / «Ένας μύθος λέει πως αν χάσεις κάτι στην Αθήνα, θα το βρεις στον Ελαιώνα»

Στο νέο του βιβλίο, «Lost Things Found», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Hyper Hypo, ο εικαστικός φωτογράφος Αντώνης Θεοδωρίδης εξερευνά τον μαγικό κόσμο της υπαίθριας αγοράς του Ελαιώνα.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
Ντιντιέ Εριμπόν: «Καιρός για ένα κίνημα των ηλικιωμένων!»

Ντιντιέ Εριμπόν / Ντιντιέ Εριμπόν: «Να πάψουμε να βλέπουμε τους ηλικιωμένους ως κοινωνικούς παρίες»

Από τους σημαντικότερους και πιο επιδραστικούς σύγχρονους Γάλλους στοχαστές, ο Ντιντιέ Εριμπόν συνδύασε στα βιβλία του τα δύσκολα βιώματα της νεότητάς του με μια εμπεριστατωμένη, αλλά και εικονοκλαστική, κοινωνικοπολιτική «ακτινογραφία» της γαλλικής κοινωνίας. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Κεχαγιάς

Βιβλίο / «Το να εκδίδεις βιβλία στην Ελλάδα είναι σαν να παίζεις στο καζίνο»

Η Γεννήτρια είναι ένας νέος εκδοτικός οίκος αφιερωμένος στη σύγχρονη λογοτεχνία. Ο εκδότης της, συγγραφέας και μεταφραστής, Παναγιώτης Κεχαγιάς, μιλά για τις δυσκολίες και τις χαρές του εγχειρήματος, για το πώς σκοπεύει να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις μιας ιδιαίτερα ανταγωνιστικής αγοράς, καθώς και για τους πρώτους τίτλους που ετοιμάζεται να εκδώσει.
M. HULOT
Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Οι Αθηναίοι / Κωνσταντίνος Τσουκαλάς: «Ακούμε συνεχώς για ανάπτυξη, χωρίς να διερευνάται τι είναι το "καλό"»

Η εκτέλεση του Μπελογιάννη τον έκανε αριστερό. Η αυτοκτονία του Νίκου Πουλαντζά, μπροστά στα μάτια του, τον καθόρισε. Ο Κωνσταντίνος Τσουκαλάς, ένας από τους σημαντικότερους διανοούμενους της μεταπολιτευτικής Ελλάδας, αφηγείται το προσωπικό του ταξίδι και την πνευματική περιπέτεια μιας ολόκληρης εποχής, από τη διανόηση του Παρισιού μέχρι τους δρόμους της πολιτικής και τις αίθουσες των πανεπιστημίων.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Βιβλίο / Έλλη Σκοπετέα: Tο ανατρεπτικό έργο μιας ιστορικού που έφυγε νωρίς

Δεν υπάρχει μελέτη για τον ελληνικό εθνικισμό που να μην έχει αναφορές στο έργο της. Η επανακυκλοφορία του βιβλίου της «Το “Πρότυπο Βασίλειο” και η Μεγάλη Ιδέα» από τις εκδόσεις Νήσος συνιστά αναμφίβολα εκδοτικό γεγονός.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός» ΟΙ ΤΙΤΛΟΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Νίκος Μπακουνάκης / Νίκος Μπακουνάκης: «Αυτή τη θέση δεν την παντρεύεσαι, ούτε είσαι θεός»

Ο πρόεδρος του ΕΛΙΒΙΠ, στην πρώτη του συνέντευξη, μιλά στη LIFO για τους στόχους και τις δράσεις του ιδρύματος και για το προσωπικό του όραμα για το βιβλίο. Ποιος ο ρόλος των μεταφράσεων στην πολιτιστική διπλωματία και πώς θα αυξηθεί η φιλαναγνωσία; 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζόναθαν Κόου

I was there / Τζόναθαν Κόου: «Το να είσαι κυνικός δείχνει τεμπελιά στη σκέψη»

Ο διάσημος Βρετανός συγγραφέας βρέθηκε στην Αθήνα και μίλησε για τη συγγραφή ως «πολυτέλεια για λίγους», την εκλογή Τραμπ ως «έκφραση απόγνωσης» και τη «woke» κουλτούρα ως πράξη ενσυναίσθησης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ