Απολογία για τις γυναίκες που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους

Απολογία για τις γυναίκες που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους Facebook Twitter
Η Ίνγκριντ Μπέργκμαν προκάλεσε σάλο στη συντηρητική Αμερική όταν, το 1949, εγκατέλειψε τον Σουηδό οδοντίατρο σύζυγό της και την κόρη της για τον Ιταλό σκηνοθέτη Ρομπέρτο Ροσελίνι.
0

ΟΤΑΝ Η ΙΣΠΑΝΙΔΑ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ και συγγραφέας Μπεγκόνια Γκόμεζ Ουρζάιθ άφησε τον μικρότερο γιο της στον παιδικό σταθμό για πρώτη φορά, οι φίλοι της τη ρώτησαν αν έκλαψε (εκείνη, όχι το παιδί). «Λιγάκι», ψέλλισε, χωρίς να θέλει να ομολογήσει ότι το συντριπτικά κυρίαρχο συναίσθημα ήταν αυτό της ευγνωμοσύνης και της ανακούφισης.

Για λίγες ευλογημένες ώρες θα ήταν ελεύθερη να συνεχίσει τη δουλειά της, χωρίς κάποια παιδικά χεράκια να τραβούν την πρίζα του φορητού υπολογιστή από τον τοίχο και χωρίς μια μικρή φωνή να επιμένει ότι ήταν ώρα να παίξουν.

Η Ουρζάιθ, η οποία εδρεύει στη Βαρκελώνη, είπε ψέματα επειδή δεν ήθελε να φανεί οτιδήποτε λιγότερο από μια τέλεια μητέρα. Αυτή είναι η Ισπανία, άλλωστε: μια χώρα που εξακολουθεί να καθορίζεται από αυτό που η ίδια αποκαλεί «τη μητρική ειδωλολατρία που επέβαλε η φρανκική, εθνοκαθολική ατζέντα».

Το διαζύγιο δεν ήταν καν νόμιμο μέχρι το 1981. Ωστόσο, παραδέχεται ότι είχε πάντα μια ύπουλη έλξη προς τις ιστορίες γυναικών που εγκαταλείπουν τα παιδιά τους χωρίς να κοιτάξουν πίσω. Όχι ότι αυτές είναι απαραίτητα εύκολο να βρεθούν, ένα κενό που η ίδια έβαλε σκοπό να καλύψει με αυτό το βιβλίο της που έχει τίτλο «Εκείνες που εγκαταλείπουν».

Η συντηρητική Αμερική σκανδαλίστηκε, με έναν γερουσιαστή να βροντοφωνάζει ότι η Μπέργκμαν αποτελούσε την «ενσάρκωση του κακού». Αν ήξερε τι θα έκανε εκείνη στη συνέχεια, μάλλον δεν θα είχε καν λόγια να εκφράσει την αποστροφή του. Χωρίζοντας από τον Ροσελίνι το 1957, η Μπέργκμαν παρέδωσε τα τρία παιδιά της σε νταντάδες στη Ρώμη, ενώ η ίδια έφυγε για το Παρίσι με τον νέο της σύντροφο.

Το βιβλίο ξεκινάει με τη Βρετανίδα συγγραφέα Μίριελ Σπαρκ, επί μακρόν το πρότυπο των γυναικών που απεχθάνονται και εγκαταλείπουν τα παιδιά τους. Το 1938, η Σπαρκ γέννησε τον Ρόμπιν στην τότε Ροδεσία και, μόλις το επέτρεψαν οι συνθήκες του πολέμου, έφυγε για τη Βρετανία, αφήνοντας το παιδί στην ασφαλή φύλαξη των καλογριών. Τελικά έφερε το αγόρι στην πατρίδα της, μόνο και μόνο για να το αποθέσει στους γονείς της στο Εδιμβούργο, ενώ εκείνη επικεντρωνόταν στην καλλιέργεια της λογοτεχνικής της καριέρας στο Λονδίνο.

Μυθιστορήματα όπως το «Η Δεσποινίς Τζιν Μπρόντι στο άνθος της ηλικίας της» θα μπορούσαν να δημιουργηθούν μόνο σε περιόδους απόλυτης συγκέντρωσης, κάτι που δεν είναι πάντα εφικτό, όταν ένα νήπιο επιμένει να σκαρφαλώνει στην ποδιά σου. Ο εξαρχής διαρρηγμένος δεσμός της Σπαρκ με τον γιο της δημιούργησε τις προϋποθέσεις για μια ζωή αμοιβαίας απέχθειας. Μέχρι και το 1998 ανέφερε ότι έβλεπε τον Ρόμπιν, ο οποίος μεγαλώνοντας έγινε ζωγράφος, με απόλυτη περιφρόνηση: «Ποτέ δεν έκανε τίποτα για μένα, εκτός από το να αποτελεί μια μεγάλη βαρεμάρα».

abandoners
Begoña Gómez Urzaiz, The Abandoners: Of Mothers and Monsters

Η Σπαρκ κατάφερε να μην αποσπάσει την έντονη προσοχή του κοινού με την τερατώδη μητρική συμπεριφορά της επειδή οι συγγραφείς, για μεγάλο μέρος του 20ού αιώνα, δεν ήταν διασημότητες με τη σύγχρονη έννοια.

Διαφορετικό ήταν όμως το ζήτημα για τη διάσημη σταρ του Χόλιγουντ Ίνγκριντ Μπέργκμαν όταν, το 1949, εγκατέλειψε τον Σουηδό οδοντίατρο σύζυγό της και την κόρη της για τον Ιταλό σκηνοθέτη Ρομπέρτο Ροσελίνι. Η συντηρητική Αμερική σκανδαλίστηκε, με έναν γερουσιαστή να βροντοφωνάζει ότι η Μπέργκμαν αποτελούσε την «ενσάρκωση του κακού». Αν ήξερε τι θα έκανε εκείνη στη συνέχεια, μάλλον δεν θα είχε καν λόγια να εκφράσει την αποστροφή του. Χωρίζοντας από τον Ροσελίνι το 1957 (εκείνος είχε αρνηθεί να την αφήσει να συνεχίσει την καριέρα της ως ηθοποιός), η Μπέργκμαν παρέδωσε τα τρία παιδιά της σε νταντάδες στη Ρώμη, ενώ η ίδια έφυγε για το Παρίσι με τον νέο της σύντροφο.

Η λίστα συνεχίζεται με περιπτώσεις διάσημων γυναικών που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους, όπως η Ντόρις Λέσινγκ, η Τζόνι Μίτσελ, η Γκαλά Νταλί και, πιο απροσδόκητα απ' όλες, η Μαρία Μοντεσόρι, η διάσημη Ιταλίδα γιατρός που έκανε καριέρα και περιουσία ως πρότυπη παιδαγωγός και ιδρύτρια των σχολείων που φέρουν ως τίτλο το όνομά της.

Ωστόσο, το πιο ενδιαφέρον μέρος του βιβλίου είναι ίσως η ενότητα στην οποία η Ουρζάιθ παίρνει συνεντεύξεις από ένα άλλο, πολύ διαφορετικό είδος «απουσών» μητέρων: τις οικονομικές μετανάστριες που αναγκάζονται να εργαστούν στο εξωτερικό προκειμένου να στείλουν χρήματα στα παιδιά τους στην πατρίδα. Είναι από τη Νικαράγουα, την Κολομβία και το Περού, και πηγαίνουν στην Ισπανία για να βρουν συγκριτικά καλά αμειβόμενες δουλειές στην καθαριότητα, τα ξενοδοχεία και την κοινωνική φροντίδα.

Οι γυναίκες αυτές αφηγούνται στο βιβλίο ζοφερές ιστορίες για το πώς μένουν σε επαφή με τα παιδιά τους μέσω WhatsApp και επιστρέφουν μία φορά κάθε τρία χρόνια περίπου, με αποτέλεσμα εκείνα να τους συμπεριφέρονται σαν να είναι ξένες.

Με στοιχεία από The Guardian

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT