10 βιβλία απ’ αυτά που αγαπώ όσο μεγαλώνω: Χίλντα Παπαδημητρίου

10 βιβλία απ’ αυτά που αγαπώ όσο μεγαλώνω: Χίλντα Παπαδημητρίου Facebook Twitter
0

 

Αλλάζουμε με το πέρασμα του χρόνου, αλλάζουν και οι λογοτεχνικές αδυναμίες μας. Αυτό που θεωρούσα «μοντέρνο» στα 20 χρόνια μου σήμερα μού μοιάζει ξεπερασμένο και επιτηδευμένο. Μεγαλώνοντας, γίνομαι πιο ανυπόμονη (τόσο πολλά βιβλία/δίσκοι/ταινίες – πότε θα προλάβω να τα απολαύσω όλα;) κι έχω καταλήξει ότι βαριέμαι τρομερά την αμερικανική post-φλυαρία. Δεν θέλω «χορταστικά» μυθιστορήματα και συγγραφείς που κάνουν επίδειξη γνώσεων, θέλω λιτότητα και ουσία στην αφήγηση. Χωρίς αξιολογική σειρά, παραθέτω δέκα βιβλία που υπήρξαν για μένα μαγικές περιπέτειες στη γραφή και στην πλοκή τα τελευταία χρόνια.
ΥΓ.: Πρέπει να σας προειδοποιήσω ότι αν με ρωτήσετε έπειτα από έναν μήνα, η λίστα μου ίσως να έχει τροποποιηθεί εντελώς (με εξαίρεση τον Γκράχαμ Γκρην, και την Άλις Γουόκερ). Όλα ρέουν κι αλλάζουν καθημερινά, το ίδιο και οι αναγνωστικές προτιμήσεις μου.

1. 

Ο Τυφλός Δολοφόνος, της Μάργκαρετ Άτγουντ (μτφρ. Π. Μοσχοπούλου, Ψυχογιός, 2011)

Η σπουδαιότερη εν ζωή συγγραφέας διηγείται μια οικογενειακή σάγκα που διαδραματίζεται στον Καναδά, πριν και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εστιάζοντας στη μνήμη και στη σχέση μας με την ιστορία – με κεφαλαίο και με μικρό Ι. Εγκιβωτισμένες ιστορίες σε μια αφήγηση που αρχικά μοιάζει κλασική, ώσπου αρχίζουν να δένουν τα επιμέρους στοιχεία και τότε μένεις ενεός να αναρωτιέσαι: μα, πώς το κάνει αυτό;

2.

Ζωή μετά τη Ζωή, της Κέιτ Άτκινσον (μτφρ. Μ. Γκανά, Μεταίχμιο, 2013)

Η αγαπημένη μου σύγχρονη Βρετανίδα συγγραφέας διατυπώνει το μεγάλο ερώτημα: τι θα γινόταν αν μπορούσε ο άνθρωπος να βιώνει ξανά και ξανά τη ζωή του, διορθώνοντας κάθε φορά τα λάθη της προηγούμενης εκδοχής, σαν σκηνοθέτης ή σαν συγγραφέας που δίνει την επιθυμητή λύση; Ένα θέμα που με γοητεύει, ένα βιβλίο γραμμένο με τη μοναδική συγγραφική μαεστρία της Άτκινσον, στην έξοχη μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά.

3.

Ο Ήσυχος Αμερικανός, του Γκράχαμ Γκρην (Μτφρ. Γιώργος Τσακνιάς, Πόλις, 2013)

Άλλο μεγάλο δίλημμα της εποχής μας: είναι δυνατόν να μείνει κανείς ουδέτερος κι αποστασιοποιημένος σε καιρούς καταστροφικούς, ματωμένους και φονικούς; Και μπορεί η απόφαση «με ποιους θα πας και ποιους θ' αφήσεις» να είναι αμιγώς ηθική και λογική ή μήπως ενέχει σπέρματα προσωπικού συμφέροντος; Και τι κάνεις με τις ενοχές σου τότε; Ο μεγαλύτερος συγγραφέας του 20ού αιώνα αφηγείται μια κρίσιμη στιγμή της Ιστορίας του αιώνα του: την έναρξη της εμπλοκής των Αμερικανών στη Νοτιοανατολική Ασία, στα τέλη της δεκαετίας του '50.

4.

Ο Επίμονος Κηπουρός, του Τζον ΛεΚαρέ (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Bell, 2008)

Εγκλήματα της εποχής μας, όπως η εκμετάλλευση του τρίτου κόσμου από τις φαρμακευτικές εταιρείες της Δύσης, με τη λιτή αφήγηση του Τζον ΛεΚαρέ, του συγγραφέα που επιβεβαιώνει την άποψη ότι το αστυνομικό μυθιστόρημα μπορεί να είναι η πιο πολιτική αφήγηση της εποχής μας.

5.

Γυάλινος Κώδωνας, της Σύλβια Πλαθ (μτφρ. Ε. Ηλιοπούλου, εκδόσεις Μελάνι, 2007)

Το ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Πλαθ (που κυκλοφόρησε έναν μήνα περίπου πριν από την αυτοκτονία της, με το ψευδώνυμο Βικτόρια Λούκας) λειτουργεί ως μικρός προβολέας που φωτίζει τα ποιήματά της, στα οποία επανερχόμαστε ξανά και ξανά. «Dying is an art like everything else» (από το «Λαίδη Λάζαρος»).

6. 

Possessing the Secret of Joy, της Άλις Γουόκερ

Μυθιστόρημα που συνδέει με έξοχο τρόπο την ψυχανάλυση και την ενοχή με το αποτρόπαιο έθιμο της κλειτοριδεκτομής. Πολυφωνικό μυθιστόρημα για την Αφρική, την πατριαρχία, τον μισογυνισμό και τις φρικτές τελετές μιας παράδοσης που αναιρεί την έννοια του όρου («Torture is not a culture» λέει η Γουόκερ).

7.

Εξιλέωση, του Ίαν ΜακΓιούαν (μτφρ. Γ. Σκαρπέλος, Νεφέλη, 2008)

Πολυεπίπεδη βρετανική οικογενειακή σάγκα που πραγματεύεται την ανάγκη για εξιλέωση και τη διαδικασία που απαιτείται για να συνειδητοποιήσουμε τα μικρά και μεγάλα εγκλήματα που διαπράττουμε στη μικρή, ασήμαντη ζωή μας.

8.

Πλατιά Θάλασσα των Σαργασσών, της Τζιν Ρυς (διαβάζεται μαζί με την Τζέιν Έιρ, της Σαρλότ Μπροντέ) (μτφρ. Α. Μαντόγλου, Μελάνι, 2007)

Η «αληθινή ιστορία» της τρελής γυναίκας του Ρότσεστερ, την οποία μάθαμε να μισούμε διαβάζοντας την Τζέιν Έιρ. Ιδιοφυής παραλλαγή της γνωστής υπόθεσης, ιδωμένη με τα μάτια μιας συγγραφέως που υπήρξε εξίσου περιθωριακή και παρείσακτη με την ηρωίδα της. Με ιδιαίτερα κατατοπιστικό επίμετρο της Αργυρώς Μαντόγλου (που έχει κάνει τη μετάφραση).

9. 

Και Ιδού Ίππος Χλωρός, της Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ (Καστανιώτη, 1990)

Μοντέρνα γραφή σε ανύποπτο χρόνο. Άλλο ένα βιβλίο για την Κατοχή; Κάθε άλλο. Μια πραγματεία για τις αξίες και τις αποφάσεις που οφείλει να πάρει ο καθένας απέναντι στη βία και στη βαρβαρότητα. Και επειδή τα πράγματα, πόσο μάλλον οι άνθρωποι, δεν είναι άσπρα και μαύρα, αμιγώς καλοί ή κακοί.

10.

Laura, της Βέρα Κάσπαρι

Διαβάζω αστυνομικά βιβλία από αγάπη στο είδος και όχι από επαγγελματική υποχρέωση ή διαστροφή. Βλέποντας την πλημμύρα των μυθιστορημάτων από όλες τις περίεργες και μακρινές χώρες (ήρωες από τη Μογγολία, τον Αρκτικό Κύκλο και από την Μποτσουάνα), αναρωτιέμαι πότε θα ανακαλύψουμε εκ νέου μια ακόμα terra incognita: τις γυναίκες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας της μεταπολεμικής περιόδου. Μία από τις εμμονές μου παραμένει η Βέρα Κάσπαρι, και η «Λώρα» της. Από τα πιο ατμοσφαιρικά νουάρ, με ηρωίδα μια γυναίκα που είναι και όμορφη, και απελευθερωμένη, και επιτυχημένη επαγγελματικά, και τόσο ευφυής ώστε να μη χρειάζεται άνδρες σωτήρες. (Σπάνιας ομορφιάς η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου από τον Ότο Πρέμινγκερ, το 1944).

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντον Ντελίλο: «Άνθρωπος σε πτώση»

Το πίσω ράφι / «Άνθρωπος σε πτώση»: Το ρεαλιστικό έργο ενός από τους σπουδαιότερους εξερευνητές της μοντέρνας εποχής

Ο πολυβραβευμένος Ντον Ντελίλο γράφει για την ανάγκη των ανθρώπων να ανήκουν κάπου και να επικοινωνήσουν, όταν εισπράττουν από την Ιστορία οδύνη, απώλειες και χιλιάδες ερωτηματικά.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Αντώνης Καραμπατζός: Με έλκει ο μυθιστορηματικός κόσμος του Καραγάτση

The Book Lovers / Αντώνης Καραμπατζός: «Με έλκει ο μυθιστορηματικός κόσμος του Καραγάτση»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον καθηγητή Αστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Αντώνη Καραμπατζό για το πώς το έργο του Τζότζεφ Κόνραντ, του Φίλιπ Ρόθ ή η ποίηση του Κ.Π. Καβάφη ανοίγουν δρόμους στο συναίσθημα, στις ανθρώπινες σχέσεις και στην ιστορία.
THE LIFO TEAM
Ο θάνατος τής πήγαινε πολύ

Βιβλίο / Κάντι Ντάρλινγκ: Η συγκινητική ιστορία του τρανς ειδώλου και μούσας του Άντι Γουόρχολ

Η Κάντι Ντάρλινγκ προκαλούσε ανέκαθεν συμπάθεια και θαυμασμό, όχι τόσο για τα επιτεύγματά της στη σκηνή και τη μεγάλη οθόνη, όσο για την ομορφιά και την εύθραυστη αύρα της.
THE LIFO TEAM
Η Gen Z αγαπάει τη γιαγιά που πλέκει στο πανηγύρι του χωριού

The Happy Reader / Η Gen Z αγαπάει τη γιαγιά που πλέκει στο πανηγύρι του χωριού

Η Γενιά Ζ γράφει και διαβάζει, καταρρίπτοντας τα στερεότυπα. Βιογραφίες, ταξιδιωτικοί οδηγοί και υγεία οδηγούν τους Ευρωπαίους στα βιβλιοπωλεία. Οι γιοι του Μάρκες, Ροδρίγκο και Γκονζάλες, απολογούνται για το δικαίωμά τους στο έργο του πατέρα τους. Εκδοτικό γεγονός, η μετάφραση του πρώτου μυθιστορήματος του Τζέιμς Μπόλντουιν.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
«Teatro Grottesco»: Η γοτθική σκηνή της ζοφερής απελπισίας

Βιβλίο / «Teatro Grottesco»: Mια συλλογή σκοτεινών διηγημάτων από έναν μετρ του τρόμου

Κάποιοι ίσως τον γνωρίζουν από την πρώτη (και καλύτερη) σεζόν του «True Detective». Η βουτιά στις πλέον σκοτεινές πτυχές της υπαρξιακής φιλοσοφίας, η άκρως ζοφερή ατμόσφαιρα, η εικονοποιία που φλερτάρει με τη γοτθική αισθητική είναι χαρακτηριστικά του έργου του Τόμας Λιγκότι, η απουσία του οποίου από την ελληνική αγορά είναι τρανταχτή.
ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ ΤΣΑΠΡΑΪ́ΛΗΣ
Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις ποτέ τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

The Book Lovers / Ακύλλας Καραζήσης: «Μου αρέσει η λογοτεχνία του Θανάση Βαλτινού γιατί δεν ξέρεις τι είναι αλήθεια και τι ψέμα»

Ο Νίκος Μπακουνάκης συζητάει με τον ηθοποιό και σκηνοθέτη Ακύλλα Καραζήση για την αναγνωστική διαδρομή του, που ξεκινάει από τον «Τομ Σόγερ» και τη Θεσσαλονίκη, περνάει από τον ρομαντικό κόσμο της Χαϊδελβέργης και φτάνει στην Αθήνα του θεάτρου και των κειμένων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Βιβλίο / Ιωάννα Τσιβάκου: «Δεν έχει χρόνο ο σημερινός άνθρωπος να γνωρίσει τον άλλον κι εδώ βρίσκεται η δυστυχία του»

Η συγγραφέας και ομότιμη καθηγήτρια Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου μιλά για την εποχή μας, τον χώρο της εκπαίδευσης και την ταυτότητα του νεοέλληνα.   
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Βιβλίο / «Η άνοδος της δεξιάς συνδέεται με τις αποτυχίες της αριστεράς»

Ο Ντόναλντ Σασούν, ομότιμος καθηγητής Συγκριτικής Ευρωπαϊκής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Queen Mary του Λονδίνου και άλλοτε στενός φίλος, συνεργάτης και επιμελητής των βιβλίων του Έρικ Χoμπσμπάουμ, μιλά στη LiFO.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Βιβλίο / Η Κάλλας δεν ήταν τραγική φιγούρα και δεν εγκατέλειψε την καριέρα της για τον Ωνάση

Η συγγραφέας του βιβλίου “Diva”, Ντέζι Γκούντγουιν, τονίζει με άρθρο της στον Guardian ότι το να χαρακτηρίζει κανείς τη ζωή της κορυφαίας τραγουδίστριας τραγική, σημαίνει ότι την αδικεί κατάφωρα.
THE LIFO TEAM
Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Βιβλίο / Η Θήβα που δεν ξέρουμε

Ο Βρετανός ιστορικός Πολ Κάρτλετζ αποκαθιστά την ιστορική πόλη της αρχαιότητας που αντιμετώπιζαν υπεροπτικά οι Αθηναίοι. Δείχνει πώς τα θηβαϊκά θέματα επιβιώνουν στη σύγχρονη τέχνη, γράφει για τον Επαμεινώνδα που είχε έναν μόνο τραχύ μανδύα, παρουσιάζει την κοινωνία που δημιουργεί τον Ιερό Λόχο, ένα στρατιωτικό σώμα που αποτελείται αποκλειστικά από εραστές και ερώμενους.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΑΚΟΥΝΑΚΗΣ
Συζητώντας για ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας, τους δωσίλογους της Κατοχής

Βιβλίο / Oι δωσίλογοι, ένα θέμα ταμπού της ελληνικής κοινωνίας

Μέσα από την έρευνά του σε αρχεία που μέχρι σήμερα παραμένουν κλειστά ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης εξετάζει τα γεγονότα και τα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατακτητές σε μια πολύπαθη και αιματηρή για την Αθήνα περίοδο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ