10 βιβλία απ’ αυτά που αγαπώ όσο μεγαλώνω: Χίλντα Παπαδημητρίου

10 βιβλία απ’ αυτά που αγαπώ όσο μεγαλώνω: Χίλντα Παπαδημητρίου Facebook Twitter
0

 

Αλλάζουμε με το πέρασμα του χρόνου, αλλάζουν και οι λογοτεχνικές αδυναμίες μας. Αυτό που θεωρούσα «μοντέρνο» στα 20 χρόνια μου σήμερα μού μοιάζει ξεπερασμένο και επιτηδευμένο. Μεγαλώνοντας, γίνομαι πιο ανυπόμονη (τόσο πολλά βιβλία/δίσκοι/ταινίες – πότε θα προλάβω να τα απολαύσω όλα;) κι έχω καταλήξει ότι βαριέμαι τρομερά την αμερικανική post-φλυαρία. Δεν θέλω «χορταστικά» μυθιστορήματα και συγγραφείς που κάνουν επίδειξη γνώσεων, θέλω λιτότητα και ουσία στην αφήγηση. Χωρίς αξιολογική σειρά, παραθέτω δέκα βιβλία που υπήρξαν για μένα μαγικές περιπέτειες στη γραφή και στην πλοκή τα τελευταία χρόνια.
ΥΓ.: Πρέπει να σας προειδοποιήσω ότι αν με ρωτήσετε έπειτα από έναν μήνα, η λίστα μου ίσως να έχει τροποποιηθεί εντελώς (με εξαίρεση τον Γκράχαμ Γκρην, και την Άλις Γουόκερ). Όλα ρέουν κι αλλάζουν καθημερινά, το ίδιο και οι αναγνωστικές προτιμήσεις μου.

1. 

Ο Τυφλός Δολοφόνος, της Μάργκαρετ Άτγουντ (μτφρ. Π. Μοσχοπούλου, Ψυχογιός, 2011)

Η σπουδαιότερη εν ζωή συγγραφέας διηγείται μια οικογενειακή σάγκα που διαδραματίζεται στον Καναδά, πριν και μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, εστιάζοντας στη μνήμη και στη σχέση μας με την ιστορία – με κεφαλαίο και με μικρό Ι. Εγκιβωτισμένες ιστορίες σε μια αφήγηση που αρχικά μοιάζει κλασική, ώσπου αρχίζουν να δένουν τα επιμέρους στοιχεία και τότε μένεις ενεός να αναρωτιέσαι: μα, πώς το κάνει αυτό;

2.

Ζωή μετά τη Ζωή, της Κέιτ Άτκινσον (μτφρ. Μ. Γκανά, Μεταίχμιο, 2013)

Η αγαπημένη μου σύγχρονη Βρετανίδα συγγραφέας διατυπώνει το μεγάλο ερώτημα: τι θα γινόταν αν μπορούσε ο άνθρωπος να βιώνει ξανά και ξανά τη ζωή του, διορθώνοντας κάθε φορά τα λάθη της προηγούμενης εκδοχής, σαν σκηνοθέτης ή σαν συγγραφέας που δίνει την επιθυμητή λύση; Ένα θέμα που με γοητεύει, ένα βιβλίο γραμμένο με τη μοναδική συγγραφική μαεστρία της Άτκινσον, στην έξοχη μετάφραση της Μυρσίνης Γκανά.

3.

Ο Ήσυχος Αμερικανός, του Γκράχαμ Γκρην (Μτφρ. Γιώργος Τσακνιάς, Πόλις, 2013)

Άλλο μεγάλο δίλημμα της εποχής μας: είναι δυνατόν να μείνει κανείς ουδέτερος κι αποστασιοποιημένος σε καιρούς καταστροφικούς, ματωμένους και φονικούς; Και μπορεί η απόφαση «με ποιους θα πας και ποιους θ' αφήσεις» να είναι αμιγώς ηθική και λογική ή μήπως ενέχει σπέρματα προσωπικού συμφέροντος; Και τι κάνεις με τις ενοχές σου τότε; Ο μεγαλύτερος συγγραφέας του 20ού αιώνα αφηγείται μια κρίσιμη στιγμή της Ιστορίας του αιώνα του: την έναρξη της εμπλοκής των Αμερικανών στη Νοτιοανατολική Ασία, στα τέλη της δεκαετίας του '50.

4.

Ο Επίμονος Κηπουρός, του Τζον ΛεΚαρέ (μτφρ. Μαργαρίτα Ζαχαριάδου, Bell, 2008)

Εγκλήματα της εποχής μας, όπως η εκμετάλλευση του τρίτου κόσμου από τις φαρμακευτικές εταιρείες της Δύσης, με τη λιτή αφήγηση του Τζον ΛεΚαρέ, του συγγραφέα που επιβεβαιώνει την άποψη ότι το αστυνομικό μυθιστόρημα μπορεί να είναι η πιο πολιτική αφήγηση της εποχής μας.

5.

Γυάλινος Κώδωνας, της Σύλβια Πλαθ (μτφρ. Ε. Ηλιοπούλου, εκδόσεις Μελάνι, 2007)

Το ημι-αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα της Πλαθ (που κυκλοφόρησε έναν μήνα περίπου πριν από την αυτοκτονία της, με το ψευδώνυμο Βικτόρια Λούκας) λειτουργεί ως μικρός προβολέας που φωτίζει τα ποιήματά της, στα οποία επανερχόμαστε ξανά και ξανά. «Dying is an art like everything else» (από το «Λαίδη Λάζαρος»).

6. 

Possessing the Secret of Joy, της Άλις Γουόκερ

Μυθιστόρημα που συνδέει με έξοχο τρόπο την ψυχανάλυση και την ενοχή με το αποτρόπαιο έθιμο της κλειτοριδεκτομής. Πολυφωνικό μυθιστόρημα για την Αφρική, την πατριαρχία, τον μισογυνισμό και τις φρικτές τελετές μιας παράδοσης που αναιρεί την έννοια του όρου («Torture is not a culture» λέει η Γουόκερ).

7.

Εξιλέωση, του Ίαν ΜακΓιούαν (μτφρ. Γ. Σκαρπέλος, Νεφέλη, 2008)

Πολυεπίπεδη βρετανική οικογενειακή σάγκα που πραγματεύεται την ανάγκη για εξιλέωση και τη διαδικασία που απαιτείται για να συνειδητοποιήσουμε τα μικρά και μεγάλα εγκλήματα που διαπράττουμε στη μικρή, ασήμαντη ζωή μας.

8.

Πλατιά Θάλασσα των Σαργασσών, της Τζιν Ρυς (διαβάζεται μαζί με την Τζέιν Έιρ, της Σαρλότ Μπροντέ) (μτφρ. Α. Μαντόγλου, Μελάνι, 2007)

Η «αληθινή ιστορία» της τρελής γυναίκας του Ρότσεστερ, την οποία μάθαμε να μισούμε διαβάζοντας την Τζέιν Έιρ. Ιδιοφυής παραλλαγή της γνωστής υπόθεσης, ιδωμένη με τα μάτια μιας συγγραφέως που υπήρξε εξίσου περιθωριακή και παρείσακτη με την ηρωίδα της. Με ιδιαίτερα κατατοπιστικό επίμετρο της Αργυρώς Μαντόγλου (που έχει κάνει τη μετάφραση).

9. 

Και Ιδού Ίππος Χλωρός, της Τατιάνας Γκρίτση-Μιλλιέξ (Καστανιώτη, 1990)

Μοντέρνα γραφή σε ανύποπτο χρόνο. Άλλο ένα βιβλίο για την Κατοχή; Κάθε άλλο. Μια πραγματεία για τις αξίες και τις αποφάσεις που οφείλει να πάρει ο καθένας απέναντι στη βία και στη βαρβαρότητα. Και επειδή τα πράγματα, πόσο μάλλον οι άνθρωποι, δεν είναι άσπρα και μαύρα, αμιγώς καλοί ή κακοί.

10.

Laura, της Βέρα Κάσπαρι

Διαβάζω αστυνομικά βιβλία από αγάπη στο είδος και όχι από επαγγελματική υποχρέωση ή διαστροφή. Βλέποντας την πλημμύρα των μυθιστορημάτων από όλες τις περίεργες και μακρινές χώρες (ήρωες από τη Μογγολία, τον Αρκτικό Κύκλο και από την Μποτσουάνα), αναρωτιέμαι πότε θα ανακαλύψουμε εκ νέου μια ακόμα terra incognita: τις γυναίκες συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας της μεταπολεμικής περιόδου. Μία από τις εμμονές μου παραμένει η Βέρα Κάσπαρι, και η «Λώρα» της. Από τα πιο ατμοσφαιρικά νουάρ, με ηρωίδα μια γυναίκα που είναι και όμορφη, και απελευθερωμένη, και επιτυχημένη επαγγελματικά, και τόσο ευφυής ώστε να μη χρειάζεται άνδρες σωτήρες. (Σπάνιας ομορφιάς η κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου από τον Ότο Πρέμινγκερ, το 1944).

 

 

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής και της επιτυχίας της»

Βιβλίο / Μπεν Γουίλσον: «Η χαοτική εικόνα της Αθήνας είναι το μυστικό της αντοχής της»

Από τη Βαβυλώνα ως την Αθήνα, ο διάσημος ιστορικός και συγγραφέας βλέπει τις πόλεις ως ζωντανούς οργανισμούς, όπου η ιστορία γράφεται από τους ανθρώπους και όχι από τα κτίρια – με δημόσιες διεκδικήσεις και αντιστάσεις στο gentrification.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
10 βιβλία που διαπνέονται από 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Βιβλίο / 10 βιβλία για 10 ελληνικά νησιά και τόπους - από τις Σπέτσες και την Άνδρο ως την Κρήτη και τη Μύκονο

Δεν είναι λίγα τα βιβλία που ξεδίπλωσαν και ενίοτε αποθέωσαν κρυφές ή φανερές μεριές της Ελλάδας και κατέληξαν να γίνουν συνώνυμα συγκεκριμένων τόπων. Από τις ονειρικές, σχεδόν ψυχεδελικές Σπέτσες στον Μάγο του Φόουλς μέχρι τη Μάνη του Φέρμορ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ / Ocean Vuong: «Πίσω από τη βιτρίνα της χιπστεριάς κρύβεται ο φόβος»

Ο Αυτοκράτορας της Χαράς είναι ένα λογοτεχνικό επίτευγμα. Ένα μεγάλο μυθιστόρημα με ιστορίες απλών ανθρώπων που τις σχέσεις τους ορίζουν η καλοσύνη και η αλληλεγγύη. Με αφορμή την κυκλοφορία του, ένας από τους πιο ταλαντούχους συγγραφείς της γενιάς του μιλάει για τη λογοτεχνία, τους ήρωές του, την queer ταυτότητα και την κατάσταση όπως διαμορφώνεται στην Αμερική του Τραμπ σε μια συνέντευξη-ποταμό.
M. HULOT
Η Λυδία Κονιόρδου διαβάζει τον μονόλογο της Λούλας Αναγνωστάκη «Ο oυρανός κατακόκκινος»

Lifo Videos / «Ιδού εγώ»: Η Λυδία Κονιόρδου ερμηνεύει το «Ουρανός Κατακόκκινος» της Λούλας Αναγνωστάκη στο LIFO.gr

O απολογισμός ζωής μιας γυναίκας που βλέπει γύρω της τον κόσμο να διαλύεται, η προσωπική εμπλοκή στη συλλογική μνήμη, μια ποιητική εκδοχή της δυστυχίας που γεννά η σύγχρονη πραγματικότητα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Βιβλίο / Φεστιβάλ Βιβλίου Χανίων: Τόπος συνάντησης για τη λογοτεχνία και τις ιδέες

Με ένα πλούσιο πρόγραμμα με καλεσμένους από 16 χώρες και τιμώμενο πρόσωπο τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο, το φετινό φεστιβάλ σημείωσε τη μεγαλύτερη προσέλευση στην ιστορία του.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

The Review / Γιατί μας γοητεύει ακόμα ο «Καβγατζής της Βρέστης»;

Ο Χρήστος Παρίδης και η Βένα Γεωργακοπούλου, με αφορμή τη νέα έκδοση του έργου του Ζαν Ζενέ, εξετάζουν τους λόγους που μπορεί να μας αφορά ακόμα και σήμερα το θρυλικό βιβλίο του 1945. ― ΠΕΡΙΕΧΕΙ ΤΟΛΜΗΡΗ ΓΛΩΣΣΑ
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM