Μπάμπης Παπαδόπουλος: Το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες»

Μπάμπης Παπαδόπουλος: το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες» Facebook Twitter
Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος. Φωτ.: Σίμος Σαλτιέλ
0

ΕΝΑ ΑΛΜΠΟΥΜ ΚΑΠΩΣ παράξενο, για τα μέτρα του Μπάμπη Παπαδόπουλου, είναι το «Γεννηθήκαμε Χτες» [Puzzlemusik, 2023].

Το λέμε, γιατί το CD αυτό περιέχει τραγούδια (ή μάλλον και-τραγούδια), ενώ μερικά απ’ αυτά τα αποδίδει κιόλας ο ίδιος ο συνθέτης τους. Επίσης τα τραγούδια είναι μελοποιημένα ποιήματα, ή ποιήματα στα οποία έχει τεθεί μουσική (μπορούμε να το πούμε κι έτσι), δεν είναι στίχοι που γράφτηκαν, για να προκύψει κάποιο άλμπουμ. Όλα τούτα δεν έχουν ξανασυμβεί στην δισκογραφία του Μπάμπη Παπαδόπουλου.

Δημιουργείται λοιπόν ένα καινούριο πλαίσιο δράσης για τον καλό μουσικό, που δεν μπορεί παρά να προκαλεί και να ξαφνιάζει – και τούτο αναλογιζόμενοι όλα όσα έχει πράξει και προσφέρει, μέχρι σήμερα, ο βορειοελλαδίτης κιθαρίστας. 

Άλλη μία σημαντική δουλειά από έναν εντελώς ξεχωριστό μουσικό του καιρού μας, που δεν παύει με κάθε νέα πρότασή του να εκπλήσσει.

Το «Γεννηθήκαμε Χτες» διαθέτει έντεκα tracks, από τα οποία τα ποιήματα με μουσική είναι έξι και τα οργανικά πέντε. Βασικά ακολουθείται η σειρά ποίημα-οργανικό-ποίημα-οργανικό, αν και αυτή (η σειρά) σπάει λίγο στο τέλος.

Μπάμπης Παπαδόπουλος: το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες» Facebook Twitter
Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος (αριστερά) και ο Πέτρος Δαμιανίδης (δεξιά).

Μ’ αυτόν τον τρόπο διάρθρωσης του track list, τον οποίο θεωρούμε απλό, αλλά πολύ αποδοτικό στην πράξη, επιτυγχάνεται το σωστό άπλωμα του δίσκου, που ακούγεται ομογενής και πλήρης, καθ’ όλη τη διάρκειά του.

Ένα πρώτο καίριο που πρέπει να πούμε, σε σχέση με την μουσική που ακούγεται εδώ, είναι η πρωτοκαθεδρία, σ’ αυτήν, της ηλεκτρικής κιθάρας. Όχι μόνον εκείνης του Μπάμπη Παπαδόπουλου, μα και των υπολοίπων κιθαριστών.

Ναι, υπάρχουν κι άλλα όργανα στον δίσκο (αν και ελάχιστα), όπως το μπάσο, η θερεμίνη και τα ντραμς στα δύο τελευταία κομμάτια (από τον αείμνηστο Χρήστο Γερμένογλου), είναι όμως οι ηλεκτρικές κιθάρες εκείνες που βγαίνουν πάνω απ’ όλα.

Λέμε το προφανές. Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος το έχει δουλέψει πολύ το θέμα αυτό. Κι έχει βρει χώρο, στις συνθέσεις του, όχι μόνον για μία κιθάρα (τη δική του), μα ακόμη και για τρεις ή και για τέσσερις(!), όπως ακούμε στα φοβερά «Εν μέσω τρικυμίας» και «Πάθος σε ροή» (κομμάτι, που, προσωπικώς, το χαρακτηρίζω συγκλονιστικό, με αδιαπραγμάτευτη ορμή, κάπως σαν την Διεθνή, με τις κιθάρες να τις χειρίζονται οι Μπάμπης Παπαδόπουλος, Ασκληπιός Ζαμπέτας και Πάνος Παπάζογλου, ενώ το μπάσο ο Πέτρος Δαμιανίδης).

Μπάμπης Παπαδόπουλος: το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες» Facebook Twitter
Μπάμπης Παπαδόπουλος, «Γεννηθήκαμε Χτες» [Puzzlemusik, 2023]
Μπάμπης Παπαδόπουλος: το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες» Facebook Twitter
Μπάμπης Παπαδόπουλος, «Γεννηθήκαμε Χτες» [Puzzlemusik, 2023]

Όμως φοβερά είναι και τα άλλα ορχηστρικά, όπως το «Γλέντι» (με το μπάσο του Πέτρου Δαμιανίδη και την κιθάρα του Μπάμπη Παπαδόπουλου), που προέρχεται από το σάουντρακ της ταινίας του Κυριάκου Κατζουράκη “USSAK… years later” (2017)  και που κουβαλά μνήμες από το ρεμπέτικο τραγούδι, μ’ έναν τρόπο τελείως «προχωρημένο», αλλά ποτέ έξω από το λαϊκό αίσθημα.

Μα το ίδιο συμβαίνει και με το πασίγνωστο πλέον «Το ροκ του Καραγκιόζη» από την ταινία του Γιάννη Οικονομίδη «Η Μπαλάντα της Τρύπιας Καρδιάς» (2020), που βρίσκει εδώ την πιο «σωστή» αποτύπωσή του.

Και αν τα πέντε ορχηστρικά είναι από μόνα τους ένας πλήρης και ολοκληρωμένος δίσκος (με διάρκεια περί τα είκοσι έξι λεπτά) είναι, περαιτέρω, και τα έξι ποιήματα που δίνουν αυτόν τον τελείως αναπάντεχο «αέρα» στο CD «Γεννηθήκαμε Χτες». Μερικές παρατηρήσεις και επ’ αυτών.

Τα πέντε από τα έξι ποιήματα είναι ελληνικά, ενώ το έκτο είναι το μεταφρασμένο στη γλώσσα μας (από την Μαρία Δαμολή) «Ελπίδα είναι...» της Αμερικανίδας Emily Dickinson (1830-1886), που προέρχεται από το βιβλίο της «Ποιήματα» [Γιαλός, 2011].

Τα υπόλοιπα είναι το «Γεννηθήκαμε χτες» του Χρήστου Μπράβου (1948-1987), που δίνει και τον τίτλο στον δίσκο, το «Τα στάχυα μαδώ» του Ζήση Οικονόμου (1909-2005), το «Τόσο γερτή» του Δημήτρη Ι. Αντωνίου (1906-1994), το «Έρχεσαι σαν πουλί πληγωμένο» του Μηνά Δημάκη (1913-1980) και το «Ανοιξιάτικα φύλλα» του Θεόδωρου Ντόρρου (1895-1954).

Μπάμπης Παπαδόπουλος - Γεννηθήκαμε Χτες

Τα ποιήματα αυτά, όπως είπε ο ίδιος ο Μπάμπης Παπαδόπουλος σε συνέντευξή του στο popaganda.gr (24 Μαρ.), τα δανείστηκε από δύο πρόσφατα βιβλία, τον «Βραχνό Προφήτη» [Εκδόσεις Μελάνι, 2018] του Χρήστου Μπράβου και την συλλογή «Ο Μανώλης Αναγνωστάκης Ανθολογεί» [Μεταίχμιο, 2019].

Παρατηρούμε διάφορα... Κατ’ αρχάς πως οι έλληνες ποιητές δεν είναι απ’ αυτούς που τους ξέρει «όλος ο κόσμος». Έπειτα, αν εξαιρέσεις τον Χρήστο Μπράβο, που θεωρητικά ανήκει στην «γενιά του ’70» (η πρώτη του συλλογή προέρχεται από την επόμενη δεκαετία), οι υπόλοιποι ποιητές, δηλαδή ο Οικονόμου, ο Αντωνίου, ο Δημάκης και ο Ντόρρος είναι κάπως σύγχρονοι μεταξύ τους, αν και δεν εντάσσονται όλοι στην ίδια γενιά, σ’ εκείνη «του ’30».

Σίγουρα όμως ανά δύο ή ανά τρεις μπορούν να ειδωθούν υπό το πρίσμα του υπερρεαλισμού, ή και υπό την επίδραση των Σεφέρη-Καρυωτάκη, παρότι όλοι έχουν και τα πιο ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.

Μπάμπης Παπαδόπουλος: το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες» Facebook Twitter
«Ο Μανώλης Αναγνωστάκης Ανθολογεί» [Μεταίχμιο, 2019] και Χρήστος Μπράβος «Βραχνός Προφήτης» [Εκδόσεις Μελάνι, 2018]

Φυσικά, ο συνθέτης έχει τα δικά του κριτήρια στην επιλογή των στίχων, που μπορεί να κυμαίνονται από τελείως προσωπικά (ποιοι στίχοι τον συγκίνησαν πιο πολύ), έως και πιο πρακτικά (ποια ποιήματα θα μπορούσε να μετατραπούν, πιο «αποδοτικά», σε τραγούδια). Όμως, εκείνο που έχει σημασία εδώ είναι πως όλες οι μελοποιήσεις εντάσσονται άνετα στο ηχητικό πνεύμα του δίσκου – που είναι εκείνο που διαμορφώνεται, βασικά, από τις ηλεκτρικές κιθάρες και το μπάσο. 

Τα ποιήματα, εν τω μεταξύ, δεν είναι απ’ αυτά που μελοποιούνται εύκολα, καθώς ο στίχος είναι ελεύθερος και ιδιότυπος (π.χ. η περίπτωση Ντόρρου), που σημαίνει πως κάθε στίχος μελοποιείται, κατά μίαν έννοια, μόνος του, δένοντας φυσικά με τον προηγούμενο και τον επόμενό του, σχηματίζοντας το τραγούδι.

Έτσι η ροή είναι, ταυτόχρονα, και νοηματική και μουσική –κάτι όχι εύκολα κατορθωτό–, που σημαίνει πως οι στίχοι, με τα νοήματά τους, μεταφέρονται απρόσκοπτα και αυτοδύναμα στον ακροατή, δίχως να αλλοιώνονται από την ανάγκη να μετατραπούν σε λόγια για τραγούδια.

Μπάμπης Παπαδόπουλος: το νέο άλμπουμ του αναγνωρισμένου κιθαρίστα έχει τίτλο «Γεννηθήκαμε Χτες» Facebook Twitter
Ο Μπάμπης Παπαδόπουλος.

Αυτόν τον δύσκολο στόχο ο Μπάμπης Παπαδόπουλος τον επιτυγχάνει, χωρίς παραχωρήσεις. Είτε σε σχέση με τις μουσικές του, είτε σε σχέση με τον λόγο και τις ερμηνείες (του λόγου) (αποδίδουν ο ίδιος, ο Χρήστος Σαπουντζής, η Εύη Μάζη και η Ανθή Κύρκου).

Δεν θα ’θελα να πω ποιες μελοποιήσεις θεωρώ ως τις πιο επιτυχημένες και γιατί, επειδή όλες κινούνται σε υψηλό επίπεδο, αλλά δύο απ’ αυτές, μου αρέσουν ιδιαιτέρως (είναι δηλαδή τελείως προσωπική η κρίση) και αναφέρομαι στις μελοποιήσεις του ποιήματος του Θεόδωρου Ντόρρου, όπως και σ’ εκείνου της Emily Dickinson, που είναι έμμετρο (και γι’ αυτό ίσως κανονικότατο τραγούδι, που φέρνει στη μνήμη κάτι από ελληνικό flower-power).

Ας το πούμε λοιπόν, δίχως υπεκφυγές. Άλλη μία σημαντική δουλειά από έναν εντελώς ξεχωριστό μουσικό του καιρού μας, που δεν παύει με κάθε νέα πρότασή του να εκπλήσσει.

Μπάμπης Παπαδόπουλος - Πάθος σε Ροή

Με στοιχεία από το www.puzzlemusik.com.

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Σαν Σήμερα / Ήταν η διασημότερη τραγουδίστρια της Γαλλίας. Όταν πέθανε, ο Αρχιεπίσκοπος αρνήθηκε να την κηδέψει

Φεύγει σαν σήμερα από τη ζωή η Edith Piaf. «Το σπουργιτάκι» που ξεκίνησε από τους δρόμους του Παρισιού και δοξάστηκε όσο λίγοι. Αυτή είναι η ζωή της, το τέλος που της επιφύλασσε η Καθολική εκκλησία και ένα απόσπασμα από μία συνέντευξή της.
ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΚΟΛΟΒΟΥ
«Mara Gibb»: Μια space όπερα για ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας

Μουσική / Μια ελληνική space όπερα για τη μυστική ζωή ενός non-binary εξωγήινου

Το «Secret life of Mara Gibb» του Prins Obi έχει για κεντρικό ήρωα ένα non-binary εξωγήινο που ξεκινά ένα αυτογνωσίας. Ο ήχος έχει ρίζες στην ψυχεδέλεια αλλά δεν μένει εκεί. Παίζει να είναι και η καλύτερη δουλειά του μετά τους Baby Guru.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
ΕΠΕΞ INDIRA PAGANOTTO INTERVIEW

Μουσική / H Ιndira Paganotto φέρνει στην Αθήνα την απίθανη psy-techno της και μια στρατιά νίντζα

Είναι περήφανη για τις ιταλικές και τις ισπανικές της ρίζες, και για τη μουσική της. Το στυλ της, χωρίς κανόνες ή κουτάκια, ανεβάζει τον πήχη, μαζί και τις προσδοκίες μας για την εμφάνισή της στο Techniques.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ
Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Η μοιραία σχέση που ενέπνευσε ένα αριστούργημα του ρομαντισμού

Το πρόγραμμα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στο Μέγαρο Μουσικής για τη νέα σεζόν περιλαμβάνει το Πρώτο Κοντσέρτο για πιάνο του Μπραμς με τον διεθνώς αναγνωρισμένο πιανίστα Αλεξέι Βολόντιν, και η Ματούλα Κουστένη μάς ξεναγεί στην ιστορία αυτού του αριστουργήματος που γεννήθηκε μέσα από τη μοιραία γνωριμία του συνθέτη με την Κλάρα Σούμαν.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Είναι true, έχει vibe: Γι’ αυτό ο νεαρόκοσμος αγαπάει τη Θώδη

Μουσική / «Είναι true, έχει vibe»: Αν δεν το έχετε καταλάβει, οι 20άρηδες αγαπούν τη Θώδη

Βρεθήκαμε σε ένα γλέντι στον Ταύρο όπου ακόμη και οι teenagers διασκέδαζαν, φύγαμε με καλτσάκια που έγραφαν «Με κλαρίνο στο Πεκίνο» και με την ευχή να βρούμε πάρκινγκ στο κέντρο.
ΜΙΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΑ
ΖΟΡΝΤΙ ΣΑΒΑΛ: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Μουσική / Jordi Savall: «Με αποκαλούν αρχαιολόγο της μουσικής, αλλά η μουσική δεν πεθαίνει ποτέ»         

Ο διακεκριμένος μουσικός κάνει μουσική σαν να ανακαλύπτει νέα, όμορφα μέρη. Επιστρέφει στην Αθήνα και συμπράττει με τη Διαπολιτισμική Ορχήστρα της ΕΛΣ σε μια συναυλία που υμνεί την ενωτική φύση της Μεσογείου. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
REWORKS 2025 - Τα νέα / ανερχόμενα ονόματα του φετινού φεστιβάλ

Μουσική / Κρατήστε σημειώσεις: Αυτά είναι τα ανερχόμενα ονόματα του φετινού Reworks

Μέσα σε πέντε μέρες το κορυφαίο φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής φέρνει στη Θεσσαλονίκη πολυσυλλεκτικά, απρόβλεπτα και ατμοσφαιρικά sets που συνδυάζουν την εγκεφαλική με τη χορευτική διάσταση.
ΦΩΦΗ ΤΣΕΣΜΕΛΗ