ΦΩΤΙΕΣ

Τραχύτητα και χιούμορ: Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του Thomas Schütte στην Αθήνα 

Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Στον εσωτερικό κήπο της γκαλερί, ένα γλυπτικό δίδυμο σκύλων έχει τον τίτλο «Double tribute to Moondog», αφιερωμένο στον Νεοϋορκέζο μουσικό Louis Thomas Hardin. Φωτ.: Βoris Kirpotin
0

Θα μπορούσαμε να πούμε πόσο μεγάλη τύχη είναι να βλέπεις στην Αθήνα τη δουλειά ενός σημαντικού διεθνούς καλλιτέχνη όπως είναι ο Thomas Schütte παράλληλα με τη ρετροσπεκτίβα του στο MoMΑ της Νέας Υόρκης, αν η σχέση του με την Bernier/ Eliades δεν ήταν μακρόχρονη και ιδιαίτερα θερμή. Η καινούργια του έκθεση αποτελεί την όγδοη στη σειρά, καθώς η συγκεκριμένη γκαλερί συνδέεται μαζί του ήδη από τα πρώτα του βήματα στα μέσα της δεκαετίας του ’80, εξού και έχει το προνόμιο να παρουσιάζει για πρώτη φορά εντελώς νέα και πρωτότυπα έργα του. Οπότε, ακόμα και αν αποτελεί παλιό γνώριμο σε μέρος του αθηναϊκού κοινού, έχει κανείς κάθε λόγο να επιδιώξει να δει τη νέα του δουλειά. 

Μπαίνοντας στην κεντρική αίθουσα της γνωστής γκαλερί της οδού Επταχάλκου, ο θεατής έρχεται αντιμέτωπος με ένα γυναικείο κεφάλι, ένα υπερμέγεθες, σχεδόν μνημειακό, μπρούντζινο γλυπτό, χρώματος πράσινου σμαραγδί. Πλησιάζοντας σού δίνει την αίσθηση ενός double-faced head με παραμορφωμένο το ένα από τα δύο πρόσωπα. Ως εκ τούτου, ο καλλιτέχνης σού βάζει το πρώτο αίνιγμα που πρέπει να λύσεις. Στην πιο ρεαλιστική πλευρά η γυναίκα έχει γαλήνια έκφραση, με τα μάτια κλειστά, σαν να αυτοσυγκεντρώνεται, αφήνοντας τον θεατή να ερμηνεύσει ο ίδιος την κατάστασή της. Γύρω από το γλυπτό, σε κυκλική συνομιλία μαζί του, σειρά επιτοίχιων οβάλ γλυπτών με απεικονίσεις  απροσδιόριστων και μη κρυπτογραφημένων μορφών σε πριμιτίφ στυλ. Στην περίπτωση άλλωστε του Thomas Schütte, οι μορφές δεν είναι ποτέ απόλυτα αναγνωρίσιμες, ποτέ δεν είναι ξεκάθαρο τι απεικονίζουν. Το υπαινίσσεται χαριτολογώντας και σε μία από τις πιο χαρούμενες και πολύχρωμες ακουαρέλες του: «Reality vs. Phantasy»!

Σε αυτήν την έκθεση τα βασικά του μοτίβα είναι οι γυναίκες, οι άγγελοι και τα λουλούδια. Εμφανίζοντάς τα σε υδατογραφίες, κεραμικά και γλυπτά από μπρούντζο, πετυχαίνει μια πολυφωνία που αντιστοιχεί στη δική του ματιά επάνω στην κοινωνία των ανθρώπων, μια εικαστική ενατένιση της πολυπλοκότητας των αντιθέσεών μας.

Γεννήθηκε το 1954 και ως σπουδαστής στην Kunstakademie του Ντίσελντορφ μαθήτευσε δίπλα σε σημαντικούς καλλιτέχνες και διανοητές, όπως ο Gerhard Richter, ο Daniel Buren και ο Benjamin Buchloh, οι οποίοι τον έφεραν σε επαφή με τον αμερικανικό μινιμαλισμό, την Arte Povera και όλα τα ρεύματα της δεκαετίας του ’70. Στη μετέπειτα πορεία του απομακρύνθηκε από την εννοιολογική τέχνη και τον μινιμαλισμό, αναπτύσσοντας ένα πολύ προσωπικό στυλ, στο οποίο ενσωμάτωσε το διακοσμητικό στοιχείο και την τρισδιάστατη ψευδαίσθηση, συμβολικά στοιχεία με μια μεταμοντέρνα αισθητική. Δεν είναι τυχαίο ότι στα χρόνια που ακολούθησαν πειραματίστηκε με μια ευρεία γκάμα μέσων, όπως γλυπτική, εγκαταστάσεις, ακουαρέλες, κεραμική, χαρακτικά, αρχιτεκτονική. 

Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Ο Schütte, από τους πιο παραγωγικούς καλλιτέχνες, έχει εκθέσει από τη δεκαετία του 1980 σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς οργανισμούς διεθνώς.

Σε αυτήν την έκθεση τα βασικά του μοτίβα είναι οι γυναίκες, οι άγγελοι και τα λουλούδια. Εμφανίζοντάς τα σε υδατογραφίες, κεραμικά και γλυπτά από μπρούντζο, πετυχαίνει μια πολυφωνία που αντιστοιχεί στη δική του ματιά επάνω στην κοινωνία των ανθρώπων, μια εικαστική ενατένιση της πολυπλοκότητας των αντιθέσεών μας. Οι τίτλοι των έργων συχνά αποτελούν συμπληρωματικούς σχολιασμούς ενός προσωπικού σαρκασμού και κοινωνικής κριτικής όπου συχνά αποτυπώνεται η μελαγχολία και μια αίσθηση απώλειας. 

Περνώντας στη δεύτερη αίθουσα, συναντάμε ακόμα περισσότερα οβάλ κεραμικά με λαμπερές επιφάνειες. Ανάμεσά τους το τρίπτυχο «Three flowers» με τα αγαπημένα του λουλούδια, άλλοτε ανθισμένα κι άλλοτε να φυλλοροούν. Στον απέναντι τοίχο, τοποθετημένες ψηλά, τρεις αράχνες, σχεδόν αξιαγάπητες ως κεραμικά με λαμπερή στιλπνή επιφάνεια, και στο κέντρο του χώρου μικρά μπρούντζινα γλυπτά, όχι απαραίτητα ρεαλιστικής απεικόνισης, προπλάσματα των πολύ γνωστών γλυπτών της σειράς «Frauen» με τα υπερφυσικά, παραμορφωμένα γυναικεία σώματα. Στα αριστερά της αίθουσας κυριαρχεί ένα ακόμα υπερμέγεθες κεραμικό μιας ιερατικής μορφής, καλυμμένο με ροζ βερνίκι, όρθιο σε βάθρο και με το αριστερό πόδι να ξεπροβάλλει κάτω από το μακρύ ένδυμα, αναφορά στα αρχαιοελληνικά αγάλματα, με τον τίτλο «Mother Earth»

Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Ένα υπερμέγεθες κεραμικό και στον απέναντι τοίχο, τοποθετημένες ψηλά, τρεις αράχνες, σχεδόν αξιαγάπητες ως κεραμικά με λαμπερή στιλπνή επιφάνεια. Φωτ.: Βoris Kirpotin

Η έκθεση συνεχίζεται στην τελευταία αίθουσα, όπου πάλι μικρά μπρούντζινα γλυπτά γυναικείων κυρίως μορφών συνομιλούν με υδατογραφίες μιας εκρηκτικής χρωματογραφίας. Άνθη, ζώα, φρούτα, σκεύη κουζίνας, χέρια που προσομοιάζουν ανθρώπους και αγγέλους που επιδίδονται σε ανθρώπινες συμπεριφορές και κινήσεις, όπως ένα «ζευγάρι» μίσχων που χορεύουν τανγκό. Σε αντιπαράθεση, ένα «σκληρό» κεραμικό γαλάζιου χρώματος, ανθρώπινο κεφάλι από τη μια πλευρά και κεφάλι σκυλιού από την άλλη. 

Στον εσωτερικό κήπο της γκαλερί, ένα γλυπτικό δίδυμο σκύλων έχει τον τίτλο «Double tribute to Moondog», αφιερωμένο στον Νεοϋορκέζο μουσικό Louis Thomas Hardin. Απέναντί τους ένα μικρότερο σε μέγεθος σκυλί με ράχη στρατιωτικό κράνος (τι ειρωνεία για το ζώο που θεωρείται φύλακας του ανθρώπου) προσεύχεται μπροστά σε ένα αναμμένο κεράκι. Τα τρία γλυπτά χαρακτηρίζονται από επιθετικότητα και τραχύτητα, αλλά και από ευαισθησία με χιούμορ, συνδυασμοί που παρατηρούνται σε όλα του τα έργα. 

Τα εκθέματα ολοκληρώνονται σε ένα τμήμα της γκαλερί που σπάνια ανοίγει για το κοινό όπου ο καλλιτέχνης, ο οποίος, σημειωτέον, επιμελείται και φωτίζει πάντα ο ίδιος τις εκθέσεις του, παρουσιάζει μια σειρά μεγαλύτερων σε μέγεθος υδατογραφιών με παραμορφωτικές ζωόμορφες εικόνες. Για μια ακόμα φορά ο θεατής καλείται να τις αποκρυπτογραφήσει, καθώς δεν πρόκειται για ρεαλιστικές αναπαραστάσεις αλλά για απροσδιόριστα πορτρέτα αποτυπωμένα κι αυτά με ευφρόσυνη τρυφερότητα, αποκαλύπτοντας μια ακόμα προσωπική αγάπη του Thomas Schütte, συμπληρώνοντας το δικό του μικροσύμπαν που βρίθει από συμβολισμούς και υποδόριες αναφορές στον κόσμο μας, για τον οποίο πρέπει να τρέφει ανάμεικτα συναισθήματα. Μέσα από το σύνολο του έργου μοιάζει ταυτόχρονα αισιόδοξος και προβληματισμένος, αναζητώντας φωτεινά αδιέξοδα, δημιουργός μιας τέχνης που αγωνιά για τον άνθρωπο και το μέλλον του. 

Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Φωτ.: Βoris Kirpotin
Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Φωτ.: Βoris Kirpotin

Ο Schütte, από τους πιο παραγωγικούς καλλιτέχνες, έχει εκθέσει από τη δεκαετία του 1980 σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς οργανισμούς διεθνώς: Moderna Museet, Fondation Beyeler, Serpentine Galleries, Museo Reina Sofía, Stedelijk Museum. Έχει συμμετάσχει επανειλημμένως στην Documenta, ενώ το 2005 έλαβε στην Μπιενάλε της Βενετίας τον Χρυσό Λέοντα. Έργα του πουλιούνται για επταψήφια ποσά, ενώ εκτίθενται στο Centre Pompidou, στο Museum of Modern Art, στο Hirshhorn Museum and Sculpture Garden, στην Tate και σε πολλές ιδιωτικές συλλογές. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά του δημιουργήματα, ο εκθεσιακός χώρος  Skulpturenhalle, βασισμένος σε δική του αρχιτεκτονική μακέτα, βρίσκεται στη Neuss, στη δυτική όχθη του Ρήνου, απέναντι από το Ντίσελντορφ, και αποτελεί βασική δομή του Thomas Schütte Foundation.

Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Υδατογραφίες μιας εκρηκτικής χρωματογραφίας. Άνθη, ζώα, φρούτα, σκεύη κουζίνας, χέρια που προσομοιάζουν ανθρώπους και αγγέλους που επιδίδονται σε ανθρώπινες συμπεριφορές και κινήσεις, όπως ένα «ζευγάρι» μίσχων που χορεύουν τανγκό. Φωτ.: Βoris Kirpotin
Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα  Facebook Twitter
Σε αυτήν την έκθεση τα βασικά του μοτίβα είναι οι γυναίκες, οι άγγελοι και τα λουλούδια. Φωτ.: Βoris Kirpotin
Εικαστικά
0

ΦΩΤΙΕΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο ζωοπλάστης γλύπτης Ευριπίδης Βαβούρης (1911-1987) 

Εικαστικά / Ευριπίδης Βαβούρης: Πέρα από το «Λαγωνικό» της Φωκίωνος Νέγρη

Ο δημιουργός του γνωστού αγάλματος της Κυψέλης υπήρξε ένας στοχαστικός γλύπτης της Αθήνας με αξιόλογη πορεία, που απέδιδε πειστικά και με μεγάλη ευαισθησία τα κατοικίδια ζώα. Μια επίσκεψη στο ατελιέ του, που έχει διατηρηθεί σε άψογη κατάσταση, αποτέλεσε το ερέθισμα για να τον ανακαλύψουμε και να τον επανεκτιμήσουμε. 
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ