Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Αριστερά: η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου. Δεξιά: Χωρίς Τίτλο (1974)
0

«Πολλοί φίλοι νομίζουν ότι μου κάνουν κοπλιμέντο λέγοντας ότι είμαι μία από τις καλύτερες Ελληνίδες ζωγράφους. Άλλοι πάλι, λένε ότι είμαι η πνευματωδέστερη ζωγράφος και ξέρω ότι εννοούν η πιο πνευματώδης από τις γυναίκες γιατί, από όλους τους ζωγράφους μαζί είναι πασίγνωστο ότι ο πνευματωδέστερος είναι ο Τσαρούχης. Θα προτιμούσα να μας έβλεπαν όλους μαζί, άντρες και γυναίκες, και ας μην ήμουν απ’ τους καλύτερους, αλλά απλώς καλή, και ας μην ήμουν η πνευματωδέστερη, αλλά απλώς πνευματώδης. Είμαι εναντίον των γυναικείων συλλόγων για τον ίδιο λόγο. Δεν άκουσα ποτέ για σύλλογο ανδρών χημικών η αντρών καλλιτεχνών. Έτσι, όταν η Μπουλγουρά με ρώτησε αν θέλω να γραφτώ στο καλλιτεχνικό σωματείο Ελληνίδων, με προσποιητή κατάπληξη της απάντησα: "Μα δεν έχω τίποτα εναντίον των αντρών!" και σκάσαμε και οι δυο στα γέλια».

Τα λόγια αυτά της ζωγράφου Σίλειας Δασκοπούλου σκιαγραφούν εν μέρει τη στάση της προς τη ζωή αλλά και το πνεύμα της δουλειάς της που στις μέρες μας φαντάζει πιο επίκαιρο από ποτέ. Οι γυναικείες μορφές που ζωγράφιζε φανερώνουν όχι μόνο τις προσωπικές τους ιστορίες αλλά και τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία.

18 χρόνια μετά την τελευταία της αναδρομική στην αίθουσα τέχνης Νέες Μορφές, η γκαλερί CAN εστιάζει στο σημαντικότατο έργο της και σε συνδυασμό με την Μπιενάλε της Αθήνας «ΑΝΤΙ», στην οποία εκτίθενται 18 ακόμη έργα, ολοκληρώνει ένα μεγάλο αφιέρωμα γύρω από τη τολμηρή και πρωτοποριακή αυτή ζωγράφο με στόχο την επανεκτίμηση του έργου της.

Έγινε ανθρωποκεντρική, με έμφαση στις γυναικείες μορφές, οι οποίες παρουσιάζονται σαν πορτρέτα, που αντανακλούν είτε τους συμβατικούς κοινωνικούς τους ρόλους είτε την ψυχολογική τους κατάσταση.

Η Δασκοπούλου, συμφωνα με το βιογραφικό της στο ΙΣΕΤ, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1936 και μεγάλωσε στο Κιλκίς. Εγκαταστάθηκε στην Αθήνα με την οικογένειά της το 1945. Ξεκίνησε τη μαθητεία της στη ζωγραφική με δάσκαλο τον Πάνο Σαραφιανό και μετά σπούδασε με υποτροφία του Ι.Κ.Υ. στην ΑΣΚΤ της Αθήνας, στο εργαστήριο του Γ. Μόραλη. Αποφοίτησε με έπαινο το 1960. Έκανε επίσης ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής στο Παρίσι, όπου έζησε από το 1967 έως το 1970. 


Στην πρώτη της ατομική έκθεση (1962, Νέες Μορφές) τα θέματά της ήταν τοπιογραφικά, κυρίως όψεις σπιτιών, με πολύ έντονα χρώματα σε εξπρεσιονιστικό ύφος. Αυτή η περίοδος της δουλειάς της καλύπτει περίπου τη δεκαετία του 1960.

 
Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα από το Παρίσι, το 1970, η τέχνη της άλλαξε κατεύθυνση. Έγινε ανθρωποκεντρική, με έμφαση στις γυναικείες μορφές, οι οποίες παρουσιάζονται σαν πορτρέτα, που αντανακλούν είτε τους συμβατικούς κοινωνικούς τους ρόλους είτε την ψυχολογική τους κατάσταση.

Η εικόνα σχηματοποιείται και τα εκφραστικά χαρακτηριστικά των προσώπων υπερτονίζονται, χάρη σε μια σκόπιμα «ακατέργαστη» και αντι-νατουραλιστική γραφή που θυμίζει μάσκα. Συχνά οι ειρωνικοί τίτλοι των έργων («H μπεμπούλα», «Η χαμηλοβλεπούσα» κ.λπ.) ενισχύουν την αιχμηρή κριτική διάθεση αυτής της ζωγραφικής, η οποία παρουσιάστηκε με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Μετά το έτος της γυναίκας» (1978, Νέες Μορφές). Μέχρι το τέλος της ζωής της (2006) είχε κάνει πάνω από 100 τέτοια πορτρέτα. 

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1977)


H καριέρα της εξελίχτηκε σε χαμηλούς τόνους. Δεν έκανε πολλές ατομικές εκθέσεις και συμμετείχε σε επιλεγμένες ομαδικές. Το 1966 κέρδισε το Β΄ βραβείο ζωγραφικής στον Καλλιτεχνικό Διαγωνισμό Νέων της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Το έργο της εκτιμήθηκε από το κοινό και την κριτική, ως μια από τις αυθεντικότερες γυναικείες φωνές στην ελληνική ζωγραφική.


Το 2000 πραγματοποιήθηκε αναδρομική της έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Νέες Μορφές. Πέθανε στην Αθήνα το 2006.

Η Χριστίνα Ανδρουλιδάκη επιμελήτρια της νέας μεγάλης αναδρομικής έκθεσης-αφιερώματος στη ζωγράφο απαντά στις ερωτήσεις μας σχετικά με αυτή την σχεδόν άγνωστη στους νέους Ελληνίδα καλλιτέχνιδα:

— Πώς προέκυψε η ιδέα για την έκθεση;

Από την πρώτη στιγμή που είδα το έργο της Σίλειας ήταν σαν κάτι να με στοίχειωσε. Ποια ήταν αυτή η ζωγράφος; Και γιατί δεν την ήξερα; Γιατί δεν είχε τύχει να την ακούσω ποτέ ως τότε; Έτσι προέκυψε η έκθεση που κάναμε στην γκαλερί τον Νοέμβριο του 2017 και είχε τον τίτλο «I used to be funny but now I am dead».

H αναδρομική έκθεση-αφιέρωμα που διοργανώνεται τώρα ευελπιστεί να φωτίσει το έργο της όπως ποτέ ως τώρα. Η συνεργασία με την Μπιενάλε της Αθήνας, η οποία θα εκθέσει παράλληλα με το δικό μας αφιέρωμα 18 έργα της Σίλειας από το 1971 ως το 1988, είναι μια πολύ σημαντική σύμπραξη που δίνει την ευκαιρία στο κοινό να δει ένα μεγάλο δείγμα της δουλειάς της, που για πολλούς παραμένει άγνωστη.

— Ποια είναι τα στοιχεία που κάνουν τα έργα της να ξεχωρίζουν;

H Σίλεια γνώριζε καλά κάτι το οποίο έγινε σύνθημα του φεμινιστικού κινήματος, ότι δηλαδή «το προσωπικό είναι πολιτικό, και ζωγράφιζε με πάθος ακριβώς αυτό, όπως μίλαγε και για τα γυναικεία ζητήματα σε συνεντεύξεις της και μέσα από τα έργα της. Όχι μέσα από την ασφάλεια μιας ομάδας ή το μανιφέστο κάποιου κινήματος αλλά μέσα από τη μοναχικότητα του εργαστηρίου της.

Θέματα όπως η ισότητα των φύλων, με την επακόλουθη ισότητα σε μισθό και ίσα προνόμια στον εργασιακό χώρο, η ενδοοικογενειακή βία, το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση και άλλα πολλά εκφράζονται ήδη από πολύ νωρίς σε έργα της.

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1979)

— Μίλησέ μου για το δικό σου αγαπημένο γυναικείο πορτρέτο από την έκθεση.

Είναι ένα πορτρέτο από το 1988, το οποίο δείχνει μια γυμνόστηθη γυναίκα με τα χέρια ψηλά, που μας κοιτάει και γελάει. Μου αρέσει πολύ γιατί είναι ένα από τα σπάνια έργα όπου η γυναίκα δείχνει χαρούμενη και μοιάζει κάπως να μας κοροϊδεύει.

Πιστεύω πως αποτυπώνει καλά την αίσθηση του χιούμορ της Σίλειας αλλά και το γεγονός ότι ολόκληρη η δουλειά της ήταν συγχρόνως ένα ψυχογράφημα αλλά και μια γιορτή της γυναικείας δύναμης και της γυναικείας φύσης με έναν πολύ σύγχρονο, σχεδόν μεταμοντέρνο τρόπο, ακριβώς γιατί όλα όσα υποστήριζε υπήρξαν από τότε πολύ προωθημένα για την εποχή της.

Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Μικρό Κορίτσι, 1977
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, L' avion, 1969
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Eπάγγελμα Μεσίτρια, 1973
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1981)
Η ζωγράφος Σίλεια Δασκοπούλου έδειξε με τα έργα την ιστορία της γυναίκας έτσι όπως είναι Facebook Twitter
Σίλεια Δασκοπούλου, Χωρίς Τίτλο (1988)

Info

Αφιέρωμα στη Σίλεια Δασκοπούλου, 1936-2006

Έως 1/12

Can, Christina Androulidaki Gallery (Αναγνωστοπούλου 42, Κολωνάκι, 210 3390833)

Ωράριο: Τρ.-Παρ. 12:00-15:00, 17:00-20:00, Σάβ. 12:00-16:00 και κατόπιν ραντεβού

Είσοδος ελεύθερη

 

Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Μπιενάλε, Μόραλης και πολλές ακόμα εκθέσεις εικαστικών που θα δούμε στην Αθήνα τους επόμενους μήνες

Εικαστικά / Μπιενάλε, Μόραλης και πολλές ακόμα εκθέσεις εικαστικών που θα δούμε στην Αθήνα τους επόμενους μήνες

Δεν ξέρεις τι να επιλέξεις. Κι ακόμα χειρότερα: θέλεις να τα δεις όλα. Γι' αυτό και καταστρώθηκε το ακόλουθο πλάνο επιλογών με κριτήριο τι εξάπτει την περιέργεια
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Jenny Saville: η πιο ακριβοπληρωμένη γυναίκα καλλιτέχνης στον κόσμο εκθέτει στην Αθήνα

Εικαστικά / Jenny Saville: η πιο ακριβοπληρωμένη γυναίκα καλλιτέχνης στον κόσμο εκθέτει στην Αθήνα

Μια περιήγηση στην έκθεση έργων της στον χώρο της Συλλογής Γιώργου Οικονόμου πείθει τον επισκέπτη ότι οι πίνακές της φέρουν το βάρος γλυπτών μνημείων και ότι τα εικονιζόμενα γυμνά προκαλούν δέος επειδή απευθύνονται στον θεατή με ειλικρίνεια επιθανάτιου ρόγχου
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Εικαστικά / Ένας Ιούνιος γεμάτος τέχνη: 28 εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Μια σειρά από εκθέσεις σημαντικών καλλιτεχνών χαρακτηρίζουν την έναρξη του καλοκαιριού. Από τα Plásmata 3 της Στεγης έως την αναδρομική έκθεση του Takis κι από τη Marlene Dumas έως την Charline von Heyl.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μαρλέν

Εικαστικά / Marlene Dumas: «Η τέχνη είναι πάντοτε μια πράξη εναντίον της βίας»

Η κορυφαία Νοτιοαφρικανή ζωγράφος παρουσιάζει την πρώτη ατομική της έκθεση στην Ελλάδα, στην οποία τα έργα της διαλέγονται με αρχαιότητες από τις μόνιμες συλλογές του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πρόδρομος Τσιαβός: «Στην παρουσία μας στον δημόσιο χώρο ο στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση αλλά να ακούσουμε, να συζητήσουμε, να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Plāsmata 3 / Πρόδρομος Τσιαβός: «Στόχος μας δεν είναι απλά να κάνουμε μια έκθεση, αλλά να αφήσουμε κάτι πίσω μας»

Ο επικεφαλής Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος Ωνάση μιλά με υπόκρουση τα ασταμάτητα τιτιβίσματα των πουλιών που έρχονται από τα σκιερά δέντρα του Πεδίου του Άρεως.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα σε μια συνάντηση με τη σύγχρονη τέχνη σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά

Εικαστικά / Η Ραλλού Μάνου, ο Γρηγόρης Σεμιτέκολο και η Ναυσικά Πάστρα «συνομιλούν» με τη σύγχρονη τέχνη

Οι τρεις Έλληνες πρωτοπόροι καλλιτέχνες που στιγμάτισαν την ελληνική δημιουργία, σε μια απρόσμενη διαγενεακή συνάντηση με τη Sagg Napoli και τον Mungo Thomson, σε ένα εργοστάσιο στον Πειραιά.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
PLASMATA 3 TOPIC

Plāsmata 3 / Plāsmata 3: «Ο πιο σύντομος δρόμος είναι πάντα ο λιγότερο ενδιαφέρων»

Η Αφροδίτη Παναγιωτάκου, καλλιτεχνική διευθύντρια του Ιδρύματος Ωνάση, επιμελείται μαζί με την ομάδα της Στέγης μια έντυπη «ξενάγηση» στην έκθεση «Plāsmata 3: We’ve met before, haven’t we?», που παρουσιάζεται στο Πεδίον του Άρεως.
THE LIFO TEAM
O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Εικαστικά / O Jean Tinguely σατίριζε την εξάρτησή μας από την τεχνολογία πολύ πριν το AI

Τα παράξενα μηχανικά γλυπτά του πρωτοποριακού καλλιτέχνη –του οποίου φέτος γιορτάζονται τα 100 χρόνια από τη γέννησή του με εκθέσεις σε όλο τον κόσμο– αποτελούν ένα σαρδόνιο σχόλιο και για τη σύγχρονη κοινωνία.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αφροδίτη 5.

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 5

«Και έχεις τόσα να πεις με τα έργα που θα συναντήσεις. Σαν τα ταξίδια. Τα αληθινά ταξίδια, όχι αυτά που κάνεις για δουλειά. Τα άλλα. Εκείνα που κάνεις με παρέα και πιάνετε κουβέντα με αγνώστους χωρίς βιασύνη. Εκείνα που παίρνεις τον χρόνο σου για να χορτάσεις τις λεπτομέρειες».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
2ο κομμάτι Αφροδίτη

Onassis Stegi / Ξενάγηση στα Plāsmata: Κεφάλαιο 2

«Μας αρέσει η παρέκκλιση και η απόκλιση. Στη ζωή, γενικά. Στους ανθρώπους. Και στην τέχνη. Και εδώ. Από τον Ροδώνα στη Γαρδένια, από τις Αριές στο θέατρο Αλίκη. Οι σπείρες έχουν φτιαχτεί για να τις περπατήσεις και τα παρτέρια για να σταθείς».
ΑΦΡΟΔΙΤΗ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΟΥ
«Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Εικαστικά / «Για μια γυναίκα, το να κοιτάζει είναι από μόνο του μια πολιτική πράξη»

Αμφισβητώντας τις παραδοσιακές απεικονίσεις του ερωτισμού, η Ελένη Μπαγάκη, η Σοφία Μιτσώλα και η Janice Nowinski προσφέρουν τρεις διαφορετικές οπτικές για το τι σημαίνει να βλέπεις –και να σε βλέπουν– με τους δικούς σου όρους.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αρτεμίσια και το πρωτο-φεμινιστικό κεντρί της

Εικαστικά / Η Αρτεμίσια Τζεντιλέσκι ήταν πολύ περισσότερο από μια εκδικήτρια ηρωίδα της ζωγραφικής

Μια νέα έκθεση στο Παρίσι επιχειρεί να αναδείξει το έργο της γενναίας καλλιτέχνιδας της μπαρόκ ζωγραφικής του 17ου αιώνα, με την πρώιμη φεμινιστική προσέγγιση, μέσα από μια φρέσκια οπτική, φωτίζοντας πτυχές πέρα από τη μυθολογία της προσωπικής της τραγωδίας και παρουσιάζοντας έργα της για πρώτη φορά.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Εικαστικά / Γύζης, Παρθένης, Τσαρούχης σε μια εξαιρετική έκθεση στα Χανιά

Η έκθεση «Διαδρομές στην τέχνη. Έργα από τη Συλλογή της Τράπεζας της Ελλάδος» στη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων ξεδιπλώνει 150 χρόνια εικαστικής δημιουργίας μέσα από 99 έργα εμβληματικών και σύγχρονων δημιουργών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ