Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες Facebook Twitter
O Goya σε πίνακα του Vicente López y Portaña

Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες

0

Ο Γκόγια γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου 1746 στο Φουεντετόδος της Ισπανίας και σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Σαραγόσα, όπου ζούσε με την οικογένειά του. Το 1765 πηγαίνει στη Μαδρίτη και μαθητεύει δίπλα στον Φρανσίσκο Μπαγέ, το 1771 ταξιδεύει στη Ρώμη, όπου συνεχίζει τις σπουδές του, και το 1773 παντρεύεται την αδελφή του δασκάλου του, Χοσέφα Μπαγέ. Έναν χρόνο αργότερα εγκαθίσταται στη Μαδρίτη, όπου φτιάχνει προσχέδια για το Βασιλικό Ταπητουργείο της Αγίας Βαρβάρας με θέματα εμπνευσμένα από την καθημερινότητα, ενώ το 1779 προάγεται σε ζωγράφο της βασιλικής αυλής. Το 1780 υποβάλλει τον πίνακα «Ο Εσταυρωμένος Χριστός» στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών του Σαν Φερνάντο και γίνεται δεκτός, μετά από δύο αποτυχημένες προσπάθειες. Στις 25 Ιουνίου του 1786 ο Κάρολος Γ' τον χρίζει επίσημο ζωγράφο της βασιλικής οικογένειας της Ισπανίας. Υπό την προστασία του διαδόχου του Καρόλου Δ', ο Γκόγια θα γίνει διάσημος και αγαπητός, ενώ το 1799 θα ανακηρυχθεί Πρώτος Ζωγράφος της Αίθουσας του Βασιλιά.

Αν και ήταν αναγνωρισμένος ζωγράφος όσο ζούσε, δεν επηρέασε ιδιαίτερα την καλλιτεχνική ζωή της εποχής του, καθώς είχε λιγοστούς μαθητές – ο Ευγένιος Ντελακρουά είναι εκείνος που θα τον «συστήσει» στους Γάλλους ρομαντικούς ζωγράφους.


Αν και ήδη από το 1792 αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα υγείας, εξαιτίας των οποίων έχανε σταδιακά την ακοή του, συνέχισε να ξεδιπλώνει το ταλέντο του, δημιουργώντας προσωπογραφίες γεμάτες αλληγορίες που αποτύπωναν τον ψυχικό κόσμο των προσώπων, χωρίς καμία πρόθεση ωραιοποίησης. Η «Οικογένεια του Καρόλου Δ'» (1801) είναι αποκαλυπτική των διαθέσεων του ζωγράφου, οι οποίες δεν έγιναν τότε αντιληπτές χάρη στη λαμπρότητα με την οποία απεικόνισε τα εντυπωσιακά όσο και πανάκριβα ενδύματα της βασιλικής οικογένειας: τα πρόσωπα μοιάζουν κακοζωγραφισμένα, πρόκειται σχεδόν για καρικατούρες, ενώ η κενότητα στο βλέμμα του βασιλιά εντυπωσιάζει –όσο για την παρουσία της βασίλισσας Λουίζας, με το ματαιόδοξο και υπεροπτικό ύφος, στο κέντρο του πίνακα, κάθε άλλο παρά τυχαία είναι, καθώς εκείνη ήταν που ουσιαστικά κινούσε τα πολιτικά νήματα. Ο Γάλλος ποιητής Θεόφιλος Γκοτιέ είχε πει χαρακτηριστικά, σχολιάζοντας το έργο, ότι τα πρόσωπα μοιάζουν περισσότερο με τον τοπικό φούρναρη και την οικογένειά του που κέρδισαν στη λοταρία.

Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες Facebook Twitter
«Ο Εσταυρωμένος Χριστός», 1780

 
Αυτή δεν ήταν η μοναδική φορά που ο ζωγράφος δεν χαρίστηκε στον μαικήνα του. Το 1799 κυκλοφορεί τη δημοφιλή σειρά «Los Caprichos» (Τα Καπρίτσια), η οποία αποτελείται από 80 χαρακτικά που ασκούν κριτική στη διεφθαρμένη άρχουσα τάξη, στον Κλήρο και στην Ιερά Εξέταση, ενώ περιγράφουν με καυστικό τρόπο τα δεινά του ισπανικού λαού – λίγες μέρες μετά θα απαγορευτεί η κυκλοφορία τους. Το χαρακτικό που ξεχωρίζει κι έχει τον τίτλο «Ο ύπνος της λογικής γεννά τέρατα» είναι μια σαφής αναφορά στην ήττα του Διαφωτισμού στη Γαλλία και ουσιαστικά προαναγγέλλει τη μοίρα της Ισπανίας: το 1808 ο Ναπολέων εισβάλλει στη χώρα και ο ισπανικός στρατός, που διοικείται από διεφθαρμένους και φιλόδοξους στρατιωτικούς, διαλύεται. Ο Γκόγια, απογοητευμένος αλλά και διχασμένος, καθώς συμφωνούσε με κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις που ευαγγελίζονταν οι Γάλλοι, θα παραμείνει τελικά ζωγράφος της Αυλής και θα φιλοτεχνήσει τις προσωπογραφίες Ισπανών και Γάλλων στρατιωτικών αλλά και του Ιωσήφ Βοναπάρτη, που θα καθίσει στον ισπανικό θρόνο. Όμως το σπουδαιότερο έργο αυτής της περιόδου είναι μια σειρά χαρακτικών γεμάτων αίμα και θάνατο με τίτλο «Οι συμφορές του πολέμου». Ο ζωγράφος, χωρίς να παίρνει τη θέση της μίας ή της άλλης πλευράς, καταγγέλλει τις αγριότητες του πολέμου – θα αποφασίσει όμως να κρύψει τα χαρακτικά, τα οποία θα γίνουν γνωστά 35 χρόνια μετά τον θάνατό του. Μετά την ήττα του Ναπολέοντα το 1813 και την παραίτηση του Ιωσήφ, ανεβαίνει στον ισπανικό θρόνο ο Φερδινάνδος Ζ', ο οποίος κρατά τον Γκόγια στην Αυλή, λέγοντάς του, σύμφωνα με την παράδοση: «Θα σου άξιζε να αποκεφαλιστείς, είσαι όμως σπουδαίος καλλιτέχνης, οπότε σε συγχωρούμε!».

Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες Facebook Twitter
«Η 2α Μαΐου 1808»


Το 1814 ο Γκόγια ολοκληρώνει δύο από τους διασημότερους και βαθύτατα αντιπολεμικούς πίνακές του. Τιτλοφορούνται «Η 2α Μαΐου 1808» και «Η 3η Μαΐου του 1808», και είναι βασισμένοι σε πραγματικά γεγονότα. Μέσα από αυτούς προβάλλει ανάγλυφα όλος ο πόνος που του είχε προκαλέσει η γαλλική κατοχή. Τη 2α Μαΐου οι κάτοικοι της Μαδρίτης εξεγέρθηκαν εναντίον των Γάλλων κατακτητών και η επανάσταση καταπνίγηκε από τους Μαμελούκους που έστειλε ο Βοναπάρτης – ο Γκόγια ζωγράφισε τη στιγμή της επίθεσης των σκληροτράχηλων Αράβων. Όσοι επαναστάτες συνελήφθησαν, εκτελέστηκαν στις 3 Μαΐου με εντολή του Ιωσήφ και ο ζωγράφος απεικονίζει με σπαρακτικό τρόπο τις μαζικές εκτελέσεις – ο πίνακας επηρέασε ιδιαίτερα τον Πικάσο όταν δημιούργησε την «Γκουέρνικα». Την ίδια χρονιά ο Γκόγια θα κληθεί σε απολογία από την Ιερά Εξέταση για τον πίνακα «Η γυμνή μάχα» που είχε ζωγραφίσει γύρω στα 1800 και θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα γυμνά της ισπανικής τέχνης. «Μάχας» αποκαλούσαν στην Ισπανία όσες ανήκαν στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα και το έργο απεικονίζει την πρώτη ολόγυμνη γυναίκα στην ιστορία της δυτικής τέχνης που δεν είναι μυθολογικό πρόσωπο. Εικάζεται ότι τον πίνακα είχε παραγγείλει ο υπουργός Μάνουελ Γκοντόι, ο οποίος είχε την απαραίτητη ισχύ ώστε να παρακάμψει την απαγόρευση του γυναικείου γυμνού που ίσχυε τότε στην Ισπανία – αργότερα ο Γκόγια θα ζωγραφίσει και μια πανομοιότυπη «Ντυμένη μάχα». Ο ζωγράφος θα γλιτώσει την τιμωρία από την Ιερά Εξέταση, καθώς θα τον υποστηρίξει με ένταση ο Antonio Maria Galarza που ήταν μέλος της και συγγενής της πεθεράς του γιου του Χαβιέ. Το μοντέλο του πίνακα παραμένει άγνωστο μέχρι σήμερα, με ένα από τα δημοφιλέστερα σενάρια να υποστηρίζει ότι πρόκειται για την εκκεντρική Δούκισσα της Άλμπα, την οποία είχε ζωγραφίσει επανειλημμένως ο Γκόγια, ενώ κατ' άλλους ήταν και μυστική ερωμένη του – σε ένα ολόσωμο πορτρέτο της, εξάλλου, η γυναίκα δείχνει χαραγμένη στην άμμο μπροστά της τη φράση «Solo Goya» (Μόνο ο Γκόγια).

Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες Facebook Twitter
«Η 3η Μαΐου του 1808»


Με το πέρασμα των χρόνων, ο ζωγράφος παύει εντελώς να ακούει και αρχίζει να εμφανίζει ψυχολογικά προβλήματα. Επιδιώκοντας να απομονωθεί κι έχοντας χάσει τη γυναίκα του και έξι από τα επτά παιδιά του, αγοράζει ένα σπίτι έξω από τη Μαδρίτη, το επονομαζόμενο «Η έπαυλη του κουφού». Ζώντας εκεί με την υπηρέτριά του και την κόρη της, χωρίς καμία επαφή με τον έξω κόσμο, θα ζωγραφίσει 14 τοιχογραφίες που θα γίνουν γνωστές ως «μαύροι πίνακες». Η δημιουργία τους θα συμπέσει με την επιδείνωση της υγείας του, αποτελώντας έκφραση της φρίκης και της απόγνωσής του. Τα απόκοσμα, εφιαλτικά και αλληγορικά αυτά έργα −με πιο γνωστό αυτό με τον τίτλο «Ο Κρόνος καταβροχθίζει τον γιο του»−, που έχουν ως θέμα τους το κακό, θα θεωρηθούν, λόγω της ωμότητάς τους, προϊόντα ενός διαταραγμένου μυαλού και θα εκτιμηθούν πολύ αργότερα, αρχικά από τους ιμπρεσιονιστές. Το 1824, καθώς το απολυταρχικό καθεστώς εντείνει τις πιέσεις στα φιλελεύθερα και αντιμοναρχικά στοιχεία, ο Φρανθίσκο Γκόγια, αποκαρδιωμένος, αποφασίζει να εγκαταλείψει την αγαπημένη του Ισπανία. Πηγαίνει αρχικά στο Παρίσι και στη συνέχεια στο Μπορντό, όπου θα ζήσει, χωρίς να σταματήσει να εργάζεται, μέχρι τον θάνατό του στις 16 Απριλίου του 1828. Ανάμεσα στα τελευταία του έργα συγκαταλέγεται μια σειρά λιθογραφιών με θέμα τις ταυρομαχίες και μερικές προσωπογραφίες φίλων του που αναγκάστηκαν, όπως αυτός, να εγκαταλείψουν την Ισπανία. Το 1901 τα οστά του θα μεταφερθούν στη Μαδρίτη και θα ταφούν στην εκκλησία του Αγίου Αντωνίου δε λα Φλόριδα, την οποία είχε διακοσμήσει με νωπογραφίες ο ζωγράφος το 1798. Μετά τον θάνατό του, ο Φερδινάνδος Ζ' θα φροντίσει να «εξαφανίσει» τα έργα του, τα οποία μέχρι το 1872 δεν θα εκτεθούν ποτέ στο κοινό – η ανάγκη του Γκόγια να παρουσιάζει αφτιασίδωτη την αλήθεια δεν τον καθιστούσε ιδιαίτερα αγαπητό στον στυγνό μονάρχη. Αν και ήταν αναγνωρισμένος ζωγράφος όσο ζούσε, δεν επηρέασε ιδιαίτερα την καλλιτεχνική ζωή της εποχής του, καθώς είχε λιγοστούς μαθητές – ο Ευγένιος Ντελακρουά είναι εκείνος που θα τον «συστήσει» στους Γάλλους ρομαντικούς ζωγράφους. Σήμερα, ο «πρίγκιπας» του ευρωπαϊκού ρομαντισμού, εκείνος που κατά τον Ν.Μ. Μπράουν «ενοποίησε μοναδικά στο έργο του την υποκουλτούρα και το υποσυνείδητο», θεωρείται ένας από τους πρώτους «μοντέρνους» καλλιτέχνες και συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μείζονες ζωγράφους, ενώ κάθε μουσείο που φιλοξενεί έργα του καθίσταται πόλος έλξης για τους φιλότεχνους.

Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες Facebook Twitter
Το έργο «Ο Σκύλος» σε φωτογραφία που λήφθηκε από τον J. Laurent το 1874 μέσα στην Έπαυλη του Κουφού.
Φρανθίσκο Γκόγια, ο Ρομαντικός που δεν χαρίστηκε στους μαικήνες Facebook Twitter
«Ο Κρόνος καταβροχθίζει τον γιο του»
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Φθινοπωρινές αποδράσεις στην Ευρώπη; Μη χάσετε αυτές τις εκθέσεις 

Εικαστικά / Ετοιμάζετε ταξίδι στην Ευρώπη; 5 εκθέσεις που πρέπει να δείτε 

Το φθινόπωρο προβλέπεται έντονο καλλιτεχνικά στις ευρωπαϊκές χώρες. Μια επίσκεψη σε Λονδίνο και Λισαβόνα, στο Πράδο στη Μαδρίτη, στο Palazzo Pitti στη Φλωρεντία αλλά και στην τελευταία έκθεση του Πομπιντού στο Παρίσι, που θα μείνει κλειστό μέχρι το 2030, θα σας πείσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
«ΤΕΧΝΗ – ΔΙΑΓΩΝΙΟΣ»: Η διαρκής συμβολή των δύο ομάδων στην ανεπανάληπτη πολιτισμική κίνηση της Θεσσαλονίκης

Εικαστικά / «Διαγώνιος» και «Τέχνη»: Πρόσφεραν παιδεία στη Θεσσαλονίκη. Τώρα συναντιούνται ξανά σε μια έκθεση

Η «Διαγώνιος» του Ντίνου Χριστιανόπουλου και η Καλλιτεχνική Εταιρεία «Τέχνη» επιστρέφουν στο προσκήνιο μέσα από ένα αφιέρωμα στο Τελλόγλειο Ίδρυμα, που αναδεικνύει δύο ιστορικές ομάδες της πνευματικής ζωής της Θεσσαλονίκης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η «λίστα Τραμπ» και τα «απαράδεκτα έργα τέχνης» οδηγούν σε μια άλλη Αμερική

Εικαστικά / Tο μένος του Τραμπ για το Smithsonian: Λογοκρισία, ρατσισμός, λίστες με «απαράδεκτα» έργα

Με στόχο το μεγαλύτερο συγκρότημα μουσείων και ερευνητικών κέντρων στον κόσμο, ο Τραμπ επιχειρεί να ασκήσει έλεγχο και λογοκρισία σε έργα τέχνης και στο περιεχόμενο εκθέσεων, κατηγορώντας το Smithsonian ως «woke» και απειλώντας με περικοπές της χρηματοδότησής του.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Εικαστικά / Το σπίτι-μουσείο της Πολίν Καρπίδα βγάζει τους θησαυρούς του στο σφυρί (μέχρι κεραίας)

Μια από τις πιο εξέχουσες συλλέκτριες στην Ευρώπη, η οποία έχει αφήσει το αποτύπωμά της και στην Ύδρα, αποφάσισε να πουλήσει τη συλλογή σουρεαλιστικής και μεταπολεμικής τέχνης που στεγάζει στο σπίτι της στο Λονδίνο -τη μεγαλύτερη αυτού του είδους- σε μια δημοπρασία-ορόσημο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χάρις Επαμεινώνδα: Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις

Εικαστικά / Χάρις Επαμεινώνδα: «Η γλώσσα μου δεν είναι οι λέξεις»

Η βραβευμένη με Αργυρό Λέοντα Κύπρια εικαστικός συνθέτει έναν κόσμο θραυσμάτων, αποκομμάτων της εσωτερικότητας, με ελλειπτικές εικόνες, τον οποίο μας προκαλεί να ανακατασκευάσουμε μέσα από τη σταδιακή του αποκάλυψη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
 Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Εικαστικά / Μαρία Λοϊζίδου και Πέτρος Μώρης στη 13η Μπιενάλε του Λίβερπουλ

Οι δύο καλλιτέχνες με καταγωγή από Κύπρο και Ελλάδα αντίστοιχα, παρουσιάζουν νέα έργα τους σε μια από τις σημαντικότερες εικαστικές διοργανώσεις της Βρετανίας που φιλοξενεί 30 καλλιτέχνες και συλλογικότητες, με αναθέσεις και θεματικές που έχουν να κάνουν με τη γεωγραφία και τις αξίες που διαπερνούν την πόλη αυτή: καταγωγή και μνήμη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια έκθεση για την πολύχρωμη, πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Εικαστικά / Μια έκθεση για την πολύχρωμη και πολύπλοκη Αθήνα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Ο Τόνι Μιλάκης καταγράφει μια πόλη που η πραγματικότητα προσφέρει τις καλύτερες ζωγραφικές λύσεις, που ακόμη και το πιο ευφάνταστο μυαλό ενός καλλιτέχνη δεν μπορεί να τις επινοήσει.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Ο Ζαν Φρανσουά Μιλέ και η ατέρμονη γοητεία της φύσης και των εργατών της γης

Εικαστικά / Ζαν Φρανσουά Μιλέ: ο ζωγράφος που ο Βαν Γκογκ αποκαλούσε «πρωτοπόρο»

«Όσο το σκέφτομαι, τόσο περισσότερο νομίζω ότι ο Μιλέ πίστευε σε κάτι ανώτερο» έγραφε ο Βαν Γκογκ για τον «ζωγράφο των χωρικών» αλλά και έναν από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του γαλλικού ρεαλισμού. Η Εθνική Πινακοθήκη του Λονδίνου τον τιμά με μια μεγάλη έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το Μοναστήρι του Καρόλου: Το μουσείο του «κομμωτή των σταρ»

Εικαστικά / Κάρολος: O «κομμωτής των σταρ» έχει πλέον δικό του μουσείο στα Χανιά

Το «Μοναστήρι του Καρόλου», ένα ενετικό κτίσμα του 1583 και κατοικία του αυτοδίδακτου δημιουργού από το 1991, έχει μετατραπεί σε ένα μοναδικό καταφύγιο όπου συνυπάρχουν η ιστορία της κομμωτικής, έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών μαζί με μνήμες της Μαρίας Κάλλας, της Μπριζίτ Μπαρντό αλλά και της Μαντάμ Ορτάνς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

Εικαστικά / Γιγάντιοι φαλλοί, το σεξ ως ζωτική δύναμη: Τα «ερωτικά» του Takis αναστατώνουν ακόμα

«Τα έργα του αποθεώνουν την ικανότητα του έρωτα να μας αποσπά από την ιδέα του θανάτου». Και έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε στην αναδρομική έκθεση του Ιδρύματος Γουλανδρή στην Άνδρο, και στην Αθήνα. Όλα σχεδόν, εκτός από το πιο γνωστό του, το οποίο οι επιμελητές απέρριψαν ως «κραυγαλέο»...
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το Fondation Louis Vuitton υποδέχεται 270 έργα του Gerhard Richter σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση

Εικαστικά / Gerhard Richter: «Τώρα που δεν απέμειναν ιερείς ή φιλόσοφοι, οι καλλιτέχνες είναι οι σημαντικότεροι άνθρωποι στον κόσμο»

270 έργα ενός από τους σημαντικότερους εν ζωή ζωγράφους θα εκτεθούν το φθινόπωρο στο Fondation Louis Vuitton σε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Εικαστικά / Μια αθέατη ως τώρα πλευρά της Φρίντα Κάλο στη Θεσσαλονίκη

Μια διεθνής έκθεση με 241 φωτογραφίες, που μέχρι πρόσφατα δεν είχαν δει το φως δημοσιότητας και αποκαλύπτουν άγνωστες πτυχές της ζωής της πιο διάσημης ζωγράφου του 20ού αιώνα, κάνει στάση το φθινόπωρο στη συμπρωτεύουσα.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Έκθεση αφισών στην Ύδρα μιας Ελλάδας ανόθευτης και ταπεινής

Εικαστικά / Πώς διαφήμιζε η Ελλάδα τον εαυτό της στο εξωτερικό από το ’30 έως το ’60;

Μια σειρά αφισών του ΕΟΤ, σε μια έκθεση που φιλοξενείται στην οικία Λαζάρου Κουντουριώτη, αποκαλύπτει τις πρώτες απόπειρες και τα αρχικά βήματα του ελληνικού τουρισμού, με την υπογραφή σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Εικαστικά / Νίκος Τρανός: «Η τέχνη είναι ένα πολύ αποτελεσματικό αντικαταθλιπτικό» 

Έχει βοσκήσει πρόβατα, έχει πουλήσει κουλούρια και έχει δουλέψει στην οικοδομή, μέχρι που αποφάσισε ότι το μόνο που ήθελε να γίνει είναι καλλιτέχνης. Τελικά, εξελίχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους και διεθνώς αναγνωρισμένους Έλληνες δημιουργούς. Ο πρώην πρύτανης της ΑΣΚΤ είναι άνθρωπος από σπάνια πάστα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Εικαστικά / «Οι πρώτοι ομοφυλόφιλοι» και η γέννηση μιας νέας ταυτότητας

Μια μεγάλη έκθεση στο Σικάγο εξετάζει την γκέι ταυτότητα ως ιστορικό φαινόμενο μέσα από 300 έργα που δημιουργήθηκαν κυρίως στην περίοδο μεταξύ του 1869, όταν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά η λέξη «ομοφυλόφιλος», και του 1939
THE LIFO TEAM
Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Εικαστικά / Η Χίλμα αφ Κλιντ έβρισκε γαλήνη ζωγραφίζοντας λουλούδια

Σε μια σειρά έργων που παρουσιάζει το θαύμα της ανθοφορίας των λουλουδιών και των φυτών, μια από τις πιο αξιοσέβαστες καλλιτέχνιδες της Σουηδίας στρέφεται σε έναν κόσμο ομορφιάς, γαλήνης και ισορροπίας για να αποκαλύψει αλήθειες για την ανθρώπινη κατάσταση.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ