Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Αυτοπροσωπογραφία

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα»

5

Το έργο του ζωγράφου τον οποίο ο Πάμπλο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» κι έγινε γνωστός με το όνομα Ελ Γκρέκο έμελλε να μείνει στην αφάνεια για τρεις αιώνες. Ο Θεοτοκόπουλος θα ανακαλυφθεί στις αρχές του εικοστού αιώνα από τους ιστορικούς της τέχνης -που τον θεώρησαν πρόδρομο του εξπρεσιονισμού- αλλά πρωτίστως από τους ζωγράφους, που έσπευσαν να υιοθετήσουν χαρακτηριστικά της τέχνης του –με τον Σεζάν, που γοητεύθηκε από τις επιμήκεις μορφές του, να προηγείται. Αργότερα θα ακολουθήσει ο Πικάσο και στη συνέχεια ο Τζάκσον Πόλοκ, ενώ η προσωπικότητα του ζωγράφου θα εμπνεύσει και λογοτέχνες όπως ο Ράινερ Μαρία Ρίλκε και ο Νίκος Καζαντζάκης.


Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος γεννήθηκε το 1541 στον Χάνδακα της Κρήτης, το σημερινό Ηράκλειο. Γόνος αστικής οικογένειας, με πατέρα που εργαζόταν ως φοροσυλλέκτης για τη Δημοκρατία της Βενετίας, επαρχία της οποίας ήταν τότε η Κρήτη, έλαβε κλασική μόρφωση και ταυτόχρονα έκανε μαθήματα αγιογραφίας, έχοντας δάσκαλο τον Γεώργιο Κλόντζα –κατά άλλους μελετητές τον Μιχαήλ Δαμασκηνό ή τον Θεοφάνη. Σε ηλικία 26 ετών, όντας ήδη εξοικειωμένος τόσο με τη βυζαντινή όσο και με την αναγεννησιακή τέχνη, αποφασίζει να συνεχίσει τις σπουδές του στη Βενετία, η οποία ήταν καλλιτεχνικό κέντρο της εποχής. Θα ζήσει στην πόλη για τρία χρόνια και το 1568 θα γίνει μαθητής του Τιτσιάνο. Αν και δεν είναι απολύτως σίγουρο ότι ήταν Χριστιανός Ορθόδοξος, ωστόσο φαίνεται ότι κατά την παραμονή του στην Γαληνοτάτη ασπάστηκε τον Καθολικισμό, ώστε να μπορεί να εργαστεί χωρίς να έχει προβλήματα με την Ιερά Εξέταση. Πριν φύγει από την Κρήτη ο ζωγράφος είχε παντρευτεί, η γυναίκα αυτή όμως -που δεν τον ακολούθησε για οικονομικούς λόγους- δεν αναφέρεται ποτέ ξανά, ενδεχομένως επειδή με την αλλαγή θρησκευτικού δόγματος ο γάμος τους ακυρώθηκε.

Υπερβολικά σίγουρος για τον εαυτό του, ο Θεοτοκόπουλος θα προτείνει να καταστρέψουν την εικονογράφηση της Καπέλα Σιξτίνα, η οποία είχε θεωρηθεί τολμηρή λόγω των γυμνών της, και να την ξαναζωγραφίσει ο ίδιος, καλύτερα από τον Μιχαήλ Άγγελο. Για τον μεγάλο ζωγράφο εξάλλου πίστευε ότι «ήταν καλός άνθρωπος, αλλά δεν ήξερε να ζωγραφίζει»!


Το 1570, ίσως μετά από προτροπή του Τιτσιάνο, ο Ελ Γκρέκο, όπως τον αποκαλούν ήδη, καθώς δυσκολεύονται να προφέρουν το όνομά του, αποφασίζει να πάει στη Ρώμη αναζητώντας νέες ευκαιρίες. Ο μικρογράφος Τζούλιο Κλόβιο στέλνει στον ισχυρό και πάμπλουτο καρδινάλιο Αλεσάντρο Φαρνέζε μια επιστολή όπου του γράφει: «Έφθασε στη Ρώμη ένας νεαρός από το Χάνδακα, μαθητής του Τιτσιάνο, ο οποίος κατά τη γνώμη μου, είναι ξεχωριστός στη ζωγραφική, μεταξύ άλλων φιλοτέχνησε μια αυτοπροσωπογραφία που εντυπωσίασε όλους τους ζωγράφους της Ρώμης. Θα επιθυμούσα να τον θέσετε υπό την προστασία της εκλαμπρότητας και μακαριότητας σας, χωρίς άλλα έξοδα, εκτός από τη διατροφή του και ένα δωμάτιο στο Παλάτσο Φαρνέζε για λίγο καιρό, μέχρι να τακτοποιηθεί καλύτερα...». Ο καρδινάλιος θα φιλοξενήσει για δύο χρόνια τον Ελ Γκρέκο, που προσπαθεί να ξεχωρίσει σε ένα περιβάλλον ιδιαίτερα ανταγωνιστικό –με την επίδραση του Μιχαήλ Αγγέλου, έξι χρόνια μετά το θάνατό του, να είναι ιδιαίτερα ισχυρή. Επηρεασμένος από τον ιταλικό μανιερισμό δημιουργεί πολύπλοκους πίνακες με έντονα χρώματα, που ξεχωρίζουν για την λεπτομέρεια με την οποία αποδίδονται τα πρόσωπα και τα ενδύματα. Φεύγοντας από το Παλάτσο Φαρνέζε, ο ζωγράφος θα γραφτεί στην Ακαδημία του Ευαγγελιστή Λουκά, μια συντεχνία ζωγράφων, και θα ανοίξει το δικό του εργαστήριο. Οι σχέσεις του με τον Φαρνέζε έχουν ψυχρανθεί, εξαιτίας της αλαζονείας του. Υπερβολικά σίγουρος για τον εαυτό του, ο Θεοτοκόπουλος θα προτείνει να καταστρέψουν την εικονογράφηση της Καπέλα Σιξτίνα, η οποία είχε θεωρηθεί τολμηρή λόγω των γυμνών της, και να την ξαναζωγραφίσει ο ίδιος, καλύτερα από τον Μιχαήλ Άγγελο. Για τον μεγάλο ζωγράφο εξάλλου πίστευε ότι «ήταν καλός άνθρωπος, αλλά δεν ήξερε να ζωγραφίζει»! Το κλίμα στη Ρώμη για τον «ηλίθιο ξένο», όπως τον χαρακτηρίζει ο λόγιος Πιέτρο Λιγκόριο, αρχίζει σταδιακά να βαραίνει και ο ίδιος απομονώνεται από τους καλλιτεχνικούς κύκλους. Το 1577 αποφασίζει να εγκαταλείψει τη Ρώμη για τη Μαδρίτη –αν και ίσως στην απόφασή του αυτή να συνετέλεσε και η επιδημία πανώλης που είχε ξεσπάσει στην πόλη ήδη από το 1575.

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Παιδί που φυσάει ένα αναμμένο δαυλί, 1570
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Ελ Γκρέκο, Άποψη του Τολέδο, 1600


Φτάνοντας στη Μαδρίτη, επιδιώκει να εργαστεί στην κατασκευή του Εσκοριάλ, του συγκροτήματος που είχε οραματιστεί ο Φίλιππος Β' της Ισπανίας. Ο βασιλιάς δεν εκτιμά ιδιαίτερα τη ζωγραφική του και ένα χρόνο αργότερα ο Θεοτοκόπουλος απογοητευμένος αποφασίζει να φύγει για το Τολέδο. Εκεί θα ζήσει μέχρι το θάνατό του και μέσα σε αυτά τα χρόνια η τέχνη του θα φτάσει στο αποκορύφωμά της. Ζωγραφίζει σπουδαίους πίνακες εμπνευσμένους από θρησκευτικά θέματα και καταφέρνει να συνδυάσει μοναδικά τον ισπανικό μανιερισμό με τη βυζαντινή ζωγραφική. Το Τολέδο αποτελεί θρησκευτικό κέντρο της Ισπανίας και ο Ελ Γκρέκο δέχεται πολλές παραγγελίες για μεγαλόπνοα έργα από εκκλησίες και ιδρύματα της πόλης. Το 1578 θα γεννηθεί ο καρπός του έρωτά του με τη δόνα Χερόνιμα ντε λας Κουέβας, ο γιος του Χόρχε Μανουέλ. Ο Ελ Γκρέκο θα αναγνωρίσει το παιδί και το ζευγάρι θα ζήσει μαζί, χωρίς ποτέ να παντρευτεί. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο ζωγράφος θα εργαστεί μαζί με τον γιο του, ο οποίος θα ακολουθήσει τα βήματά του.


Το 1606 ο Θεοτοκόπουλος θα αρνηθεί να πληρώσει φόρους, θεωρώντας πως ο ζωγράφος είναι ελεύθερο επάγγελμα, και θα γίνει ο πρώτος καλλιτέχνης στην Ισπανία που εξαιρείται από τη φορολογία. Ο τρόπος ζωής του συχνά σκανδαλίζει και ο Jose Martienez γράφει το 1675: «Ο Γκρέκο εισήγαγε ένα ύφος τόσο ιδιόρρυθμο, που θα έφερνε σε αμηχανία κάθε γνώστη και κριτή που επιθυμούσε να το εξηγήσει.  Όταν έφθασε σε αυτήν την πόλη, τον συνόδευσε μεγάλη φήμη, σε βαθμό που όλοι να πιστεύουν πως δεν υπήρχαν στο κόσμο έργα πιο θαυμαστά από τα δικά του. Πραγματικά, μερικά έργα του είναι τόσο άξια σεβασμού, που χωρίς δυσκολία τον κατατάσσουν στους μεγάλους καλλιτέχνες.  Δεν ξέρουμε αν ποτέ ζωγράφιζε με προσυμφωνημένη τιμή, γιατί έλεγε πάντα πως δεν υπήρχε ποσό αντάξιο των πινάκων του.  Κέρδιζε πολλά δουκάτα, αλλά ξόδευε και πολλά για την καλοπέραση του. Συντηρούσε μάλιστα και έμμισθους μουσικούς, ώστε να απολαμβάνει καλύτερα τα γεύματα του.  Απολάμβανε πάντα την εκτίμηση του κόσμου. Ήταν επίσης διάσημος αρχιτέκτονας και πολύ καλός ομιλητής. Είχε λίγους μαθητές γιατί κανείς δεν ήθελε να ακολουθήσει τους κανόνες του».

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Πορτρέτο του γιου του Χόρχε Μανουέλ Θεοτοκόπουλου από τον ίδιο τον Ελ Γκρέκο, 1603
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Προσκύνηση των ποιμένων, 1614


Όσο περνούν τα χρόνια, ο Θεοτοκόπουλος απομακρύνεται όλο και περισσότερο από τον ρεαλισμό. Οι μορφές του μοιάζουν όλο και πιο ρευστές, εξαϋλωμένες, δραματικές. Εκτός από μεγάλα έργα φιλοτεχνεί και προσωπογραφίες, ενώ ζωγραφίζει «εξπρεσιονιστικά» το λατρεμένο του Τολέδο. Πεθαίνει στις 7 Απριλίου του 1614 σε ηλικία 73 ετών και θάβεται στον οικογενειακό τάφο στην εκκλησία Σάντο Ντομίνγκο ντε Αντίκγουο, κάτω από την «Προσκύνηση των ποιμένων», έργο το οποίο δούλευε μέχρι την ημέρα του θανάτου του. Η απογραφή που συντάσσει ο γιος του περιλαμβάνει σχεδόν 150 ολοκληρωμένα έργα, μαζί με γύψινα προπλάσματα, σχέδια και χαρακτικά. Πίσω του θα αφήσει και μια σπουδαία βιβλιοθήκη με βιβλία στα ελληνικά, τα ιταλικά και τα ισπανικά –ανάμεσά τους αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς, δοκίμια ζωγραφικής, φιλοσοφίας, ιατρικής και αρχιτεκτονικής και το αγαπημένο του έργο: τα «Δέκα Βιβλία Αρχιτεκτονικής» του Βιτρούβιου, γεμάτα σημειώσεις.


Μετά το θάνατό του, εκτός από τον γιο του, δεν υπήρξαν συνεχιστές του έργου του και σταδιακά περιέπεσε στη λήθη. Ο ιδιόρρυθμος τρόπος με τον οποίο ζωγράφιζε αποδόθηκε από κάποιους σε υποτιθέμενα προβλήματα όρασης, ενώ η εκκεντρικότητά του έκανε άλλους να μιλήσουν ακόμα και για διανοητική διαταραχή. Θα χρειαστεί να φτάσουμε στην αυγή του εικοστού αιώνα και στην άνθιση του εξπρεσιονισμού για να πάρει τη θέση που του αξίζει στην ιστορία της τέχνης ο ζωγράφος που υπέγραφε τα έργα του με τη φράση «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος ο Κρης εποίει».

Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Η Πέμπτη Σφραγίδα της Αποκαλύψεως (1608-14) Νέα Υόρκη, Μητροπολιτικό Μουσείο. Ο Γκρέκο δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει τον πίνακα, που προοριζόταν για το νοσοκομείο Ταβέρα. Μοτίβα του έργου χρησιμοποιήθηκαν αργότερα από τον Πικάσο για τον πίνακα Δεσποινίδες της Αβινιόν.
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Ο Μυστικός Δείπνος, 1568
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Λεπτομέρεια από τον πίνακα Αγ. Ανδρέας και Αγ. Φραγκίσκος (1595, λάδι σε μουσαμά, Μουσείο Πράδο, Μαδρίτη), στην οποία φαίνεται η υπογραφή του ζωγράφου.
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Η ταφή του κόμη του Οργάθ (1586-88), Λάδι σε μουσαμά, 480x360 εκ., Τολέδο, Άγιος Θωμάς.O πίνακας έχει συντεθεί σε δύο επίπεδα. Στο κάτω μέρος της σύνθεσης απεικονίζεται η κηδεία του κόμη, ενώ στο άνω μέρος, που συμβολίζει τον παράδεισο, η ψυχή του, που έχει πάρει τη μορφή ενός παιδιού, μεταφέρεται από έναν άγγελο. Σύμφωνα με ένα θρύλο, τη στιγμή της ταφής τού κόμη εμφανίστηκαν Άγιος Στέφανος και ο Άγιος Αυγουστίνος. Έχει υποστηριχθεί πως ορισμένες μορφές του πίνακα απεικονίζουν επιφανείς προσωπικότητες του Τολέδου. Ειδικότερα, μία από τις μορφές στη δεξιά πλευρά του πίνακα ταυτίζεται με τον Αντόνιο δε Κοβαρούμπιας, αν συγκριθεί η μορφή αυτή με την προσωπογραφία του τελευταίου, την οποία φιλοτέχνησε ο Γκρέκο το 1600.
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Ο διαμερισμός των ιματίων του Χριστού, 1579
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
H κυρία με τη γούνα
Δομήνικος Θεοτοκόπουλος: ο ζωγράφος που ο Πικάσο αποκαλούσε «πατέρα» Facebook Twitter
Αλληγορία με ένα κερί που φωτίζει ένα παιδί έναν πίθηκο και έναν ανόητο (1577~79)

ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΥΤΟ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ ΣΤΙΣ 7.4.2017

Εικαστικά
5

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

Εικαστικά / Τζον Σίνγκερ Σάρτζεντ: Ο ζωγράφος των στυλάτων της εποχής του επιστρέφει

H έκθεση στο Μουσείο Ορσέ συγκεντρώνει 90 έργα του Αμερικανού στυλίστα ζωγράφου, εστιάζοντας στην πιο καθοριστική περίοδο του έργου του. Aνάμεσά τους και η περίφημη «Madame X», το πιο διάσημο έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Εικαστικά / Φρα Αντζέλικο: «Ένας μεγάλος ζωγράφος, ένας άγιος άνθρωπος»

Η έκθεση «Beato Angelico», συγκεντρώνει στο Palazzo Strozzi και στο Mουσείο του Αγίου Μάρκου στη Φλωρεντία περισσότερα από 140 έργα με δάνεια από 70 συλλογές ιδιωτών και μουσείων και φιλοδοξεί να εδραιώσει τη φήμη του Φρα Αντζέλικο ως κορυφαίου δασκάλου της Αναγέννησης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Εικαστικά / Γιατί η Νυχτερινή Περίπολος του Ρέμπραντ αποτελεί μέχρι σήμερα ένα μυστήριο της Τέχνης

Πεθαίνει σαν σήμερα το 1669 ο φλαμανδός ζωγράφος Ρέμπραντ φαν Ράιν. Αυτός ο πίνακας υπήρξε η πραγματική αιτία της οικονομικής καταστροφής του καλλιτέχνη ή πρόκειται περί θεωρίας συνωμοσίας;
THE LIFO TEAM
«Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Εικαστικά / «Πρωτόλεια»: Οι πρώτες πινελιές αλλάζουν μέσα στα χρόνια αλλά πάντα κάτι μένει

Η νέα έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, χαρτογραφεί την πορεία έντεκα Ελλήνων και Ελληνίδων εικαστικών και θέτει ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα: «Σε μια πορεία πλούσια, γεμάτη ανατροπές αλλά και επαναλήψεις, ποιες ήταν οι πρωτόλειες αναζητήσεις τους, στις οποίες επέτρεψαν ακολούθως να εισχωρήσουν στις ώριμες αποφάσεις τους»
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Εικαστικά / Aμερικανικός σουρεαλισμός; Κι όμως υπάρχει. Απλώς δεν το γνώριζε κανείς

Μια έκθεση στο Μουσείο Γουίτνεϊ ενώνει διαφορετικές φωνές και αποκαλύπτει την άγνωστη ως τώρα τάση Αμερικανών καλλιτεχνών που στράφηκαν στον σουρεαλισμό για να εκφράσουν την ταραχώδη δεκαετία του '60.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
"Η κούνια" του Φραγκονάρ: Στο φως τα ζουμερά μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Εικαστικά / «Η Κούνια» του Φραγκονάρ: Τα μυστικά και η ίντριγκα του πιο αυθάδικου έργου του ροκοκό

Η περίφημη «Κούνια» με τη σκηνοθεσία της συνεύρεσης των σωμάτων και των ψυχών με τρόπο ακόλαστο, πονηρό ή ανοιχτό σε μια νέα ηθική, έργο – σταρ της περίφημης συλλογής Wallace στο Λονδίνο, αποκαταστάθηκε φέρνοντας στο φως άτακτες λεπτομέρειες που ενισχύουν την αυθάδεια του έργου.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ειρήνη Παναγοπούλου

Εικαστικά / Ειρήνη Παναγοπούλου: Η μεγάλη Ελληνίδα συλλέκτρια Τέχνης μιλά στη LIFO

Η γνωστή συλλέκτρια μιλά στη LiFO για το ταξίδι της στην τέχνη μέσα από τη συγκρότηση της μεγάλης και σπάνιας συλλογής της, μέρος της οποίας θα δούμε με αφορμή την έκθεση «Fernweh ή νοσταλγία για άγνωστους τόπους».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Εικαστικά / Μυρτώ Ξανθοπούλου: «Έχω ψίχουλα, έχω τα περισσεύματα; Με αυτά θα δουλέψω»

Η γεννημένη στο Ελσίνκι καλλιτέχνιδα που κέρδισε το βραβείο Young Artist της φετινής Art Athina μιλάει για το έργο της που βασίζεται στην αίσθηση του κατεπείγοντος, στη χειρωνακτική εργασία και στη σχέση της με τη γλώσσα. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένα «χρονικό της αναισθησίας» με έργα υψηλής δόνησης 

Εικαστικά / Κωνσταντίνος Λαδιανός: «Πού πήγε όλη αυτή η επιδεξιότητα των χεριών που είχαν οι παλιότεροι»

Η παράδοση, η αγιολογική γραμματεία και η λαϊκή μυθολογία συνυπάρχουν στον κόσμο του ταλαντούχου καλλιτέχνη, εμπλέκοντας το προσωπικό βίωμα με καθηλωτικές αλληγορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Εικαστικά / Ένας μνημειώδης φτερωτός ταύρος στο Μουσείο Ακρόπολης

Με το έργο του στον εξωτερικό χώρο του μουσείου ο Michael Rakowitz συνομιλεί με τα έργα της κλασικής αρχαιότητας και υπενθυμίζει τα μάταια ταξίδια ανθρώπων και πολιτιστικών αγαθών που «ξεσπιτώνονται».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Εικαστικά / Η Συλλογή Λέοναρντ Λόντερ θα δώσει το φιλί της ζωής στην αγορά της τέχνης;

Με πυρήνα της συλλογής του Λόντερ ένα από τα διασημότερα έργα του Κλιμτ, που εκτιμάται ότι η πώλησή του θα ξεπεράσει τα 150 εκατομμύρια δολάρια, η βραδιά της δημοπρασίας στον οίκο Sotheby’s φιλοδοξεί να προσελκύσει ξανά τους μεγάλους συλλέκτες. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τζένη Μαρκέτου

Οι Αθηναίοι / Τζένη Μαρκέτου: «Οι καλλιτέχνες δεν έχουμε ανακαλύψει τον τροχό»

Στην Αμερική έμαθε πως η τέχνη είναι κοινωνική υπόθεση, πως ο κόσμος δεν εξαντλείται στις γκαλερί. Η πρώτη της παρέμβαση σε δημόσιο χώρο, που προκάλεσε αντιδράσεις, της δίδαξε ότι ένα έργο οφείλει να μοιάζει σαν να υπήρχε πάντα εκεί. Με τη νέα της εγκατάσταση στο Μέγαρο Μουσικής μάς υπενθυμίζει ότι δεν είμαστε οι πρωταγωνιστές της φύσης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο Σεπτέμβρης της Art Athina 2025

Εικαστικά / Art Athina 2025: Το τώρα και το μετά της σύγχρονης τέχνης

Ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ψηφιακή τέχνη: Το ανάγλυφο του παγκόσμιου εικαστικού χάρτη έτσι όπως διαμορφώνεται μέσα από την ελληνική και ξένη παραγωγή, και αναδεικνύεται στην ετήσια φουάρ που πραγματοποιείται ξανά στο Ζάππειο.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Εικαστικά / Ο Ανδρέας Αγγελιδάκης μετατρέπει το σπήλαιο του Πλάτωνα σε escape room

Με τo «Δωμάτιο Απόδρασης», μια εγκατάσταση ερευνητική και παιγνιώδη, βασισμένη στην ιδέα της φιλοσοφίας και την παραίσθηση του ψηφιακού κόσμου, θα μας εκπροσωπήσει στην 61η Μπιενάλε Βενετίας ο καταξιωμένος εικαστικός και αρχιτέκτονας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ