Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, Ι

Σημειώσεις για τα βιβλία της εβδομάδας, Ι Facebook Twitter
1

1. Περί Χώρου: Φθινόπωρο, και οργανώνω (δηλαδή επαναφέρω στο αρχικό και δέονχάος της) τη βιβλιοθήκη μου. Αχανής και ακριβής: έτσι θα ήθελα να είναι. Τα περιττά βιβλία, εάν υπάρχουν τέτοια, να χάνονται μες στον χρόνο, να τα καταβροχθίζει ο χρόνος, να τα πετάει από τα ράφια, να τα εναποθέτει στην αποθήκη των αναμνήσεων. Άλλα βιβλία υποχωρούν στο βάθος, άλλα τα αδράχνω και τα φέρνω σε ένα εφήμερο προσκήνιο. Κάποια μένουν ανέγγιχτα, η θέση τους είναι αμετάβλητη. Πρόκειται για τα βιβλία των φίλων (Ευγένιος Αρανίτσης, Θάνος Σταθόπουλος, Γιάννης Τζώρτζης, Κωστής Παπαγιώργης, Χρήστος Βακαλόπουλος, Ηλίας Λάγιος). Για τα βιβλία Ελλήνων που δεν μπορώ να σταματήσω να διαβάζω μες στις δεκαετίες (Νίκος Καχτίτσης, Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Νίκος Καρούζος). Για τα βιβλία των Ες Αεί Ολέθρων (Mάλκολμ Λόουρι, Γκι Ντεμπόρ, Τόμας Πίντσον). Τα άλλα, χιλιάδες, τακτοποιούνται σε σχέση πάντα με αυτές τις τρεις κατηγορίες. Και τα βιβλία της εβδομάδας αναδύονται μέσα από αυτό το μακελειό της τακτοποίησης (ή/και μέσα από την τακτοποίηση του μακελειού). Με πρώτο το πολύ παράξενο μυθιστόρημα του Ντον ΝτεΛίλλο, Οι χρόνοι του σώματος, (μτφρ. Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Εστία), ένα μυθιστόρημα που μετατοπίζεται από τον χρόνο στον χώρο και τούμπαλιν προκειμένου να φιλοσοφήσει περί απωλείας, περί πένθους και περί της τέχνης που θέλει να επιμείνει στην απώλεια και στο πένθος.

 

2. Περί Χρόνου: Ο ΝτεΛίλλο λέει: «Ο χρόνος είναι η μόνη αφήγηση που έχει σημασία» (σ. 115). Και τι άλλο είναι η απώλεια και το πένθος, αν όχι χρόνος; Η Λόρεν Χάρτκι, body artist, μια ποιήτρια μέσα από τη σάρκα και την επιβολή της σάρκας στον χρόνο, θέλει να πενθήσει κι έτσι να σώσει τον Ρέι Ρομπλς, σκηνοθέτη/ποιητή που αυτοκτόνησε (ίσον: έχασε τη μάχη με τον χώρο και τον πόλεμο με τον χρόνο). Ο ΝτεΛίλλο συνθέτει φράσεις, αργές αλλά ακριβείς φράσεις που θέλουν να φτάσουν στο μεδούλι των πραγμάτων μεθοδικά, θα έλεγες αβίαστα. Η πτώση ενός συνδετήρα στο πάτωμα, κάτι ασήμαντο, σχεδόν άηχο, ανεπαίσθητο, γίνεται αφορμή για στοχασμό όσο και η πτώση ενός ανθρώπου στην ανυπαρξία. Τα δευτερόλεπτα είναι αιώνες.

Οι λέξεις είναι κάτι που βλέπεις. Οι σκέψεις αποκτούν ένυλη διάσταση. Το σώμα είναι φιλοσοφικό εργαστήρι. «Τότε σκέφτηκε: Πότε, άραγε, αρχίζουν οι άνθρωποι να κοιτιούνται στα μάτια;» (σ. 105). «Τι να σήμαινε, άραγε, η πρώτη φορά που ένα σκεπτόμενο ον κοίταξε βαθιά κάποιο άλλο στα μάτια;» (σ. 106). Και: «Μόνο η γλώσσα των παιδιών πριν τα πάρει ο ύπνος μπορεί να μας λυτρώσει από το δέος και την ντροπή» (σ. 126).

 

3. Περί Χάους: Χαοτική εποχή, χαοτικές αποφάσεις, χαοτικές αποτιμήσεις. Το αδιανόητο έγινε κανόνας. Ανασύρω από τη βιβλιοθήκη το (μάλλον δικαίως) παραπεταμένο μυθιστόρημα Οι μπαλάντες του σκόρδου του Μο Γιαν (μτφ. Μιχάλης Μακρόπουλος, εκδ. Καστανιώτη). Ο συγγραφέας, γεννημένος το 1955 στην επαρχία Σαντόνγκ της βορειοανατολικής Κίνας, τιμήθηκε τις προάλλες με το Νομπέλ Λογοτεχνίας, αποσπώντας, μαζί με το βραβείο, κι ένα σωρό πικρόχολα και ειρωνικά σχόλια που θίγουν συνάμα και την κατατεμαχισμένη πια αίγλη του Νομπέλ. Όσο δεν τιμώνται με το εν λόγω βραβείο λογοτέχνες που κατορθώνουν να αλλάζουν άρδην τον τρόπο μας να δεξιωνόμαστε την τέχνη και να ανατέμνουμε τη ζωή, να στοχαζόμαστε τη φθορά και το γλεντοκόπι, τη διασάλευση των αισθήσεων και τη διεύρυνση της συνείδησης, όσο δεν τιμώνται ο Κόρμακ Μακάρθι, ο Μπομπ Ντίλαν, ο Φίλιπ Ροθ και, φυσικά, ο Tόμας Πίντσον, τόσο θα χωλαίνει η τραυματισμένη φερεγγυότητα του Νομπέλ Λογοτεχνίας, τόσο θα νιώθω ότι θάλλει το χάος και επείγει μια (έστω) χαρτογράφηση του χάους. Τέλος πάντων, ας δούμε πώς γράφει ο Μο Γιαν: «Η φαινομενικά ατελείωτη μέρα έφτανε τελικά στο σκοτεινό τέλος της.

Απίθωσε το κεφάλι του στην κουβέρτα κι έκλεισε τα μάτια, απ’ όπου κύλησαν δυο άσκοπα δάκρυα. Αναστέναξε, τόσο σιγανά, που κανείς δεν τον άκουσε, και από τα κενά ανάμεσα στα κάγκελα είδε το θολό περίγραμμα του γερανού ψηλά στον ουρανό, με το κίτρινο μισοφέγγαρο να αιωρείται στην κορυφή του, απαλό κι όμορφο».

1

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

100 βιβλία που ξεχωρίσαμε για αυτό το καλοκαίρι

Βιβλίο / 100 βιβλία να διαβάσεις κάτω από ένα αρμυρίκι ή στην πόλη με το κλιματιστικό στο φούλ

Κλασική λογοτεχνία, σύγχρονοι συγγραφείς, δοκίμια, ιστορία, αυτοβελτίωση, βιβλία για το «μικρό» να μην είναι όλη την ώρα στο iPad. Kάτι για όλους για να περάσει όμορφα, ήσυχα και ποιοτικά το καλοκαίρι.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Βιβλίο / Κι όμως, πέρασε μισός αιώνας από την αυγή των Talking Heads

Τέτοιες μέρες πριν από πενήντα χρόνια, το γκρουπ έκανε το ντεμπούτο του στην σκηνή του θρυλικού κλαμπ CBGB στη Νέα Υόρκη, κι ένα νέο βιβλίο ακολουθεί την πορεία τους από τις πρώτες τους ημέρες μέχρι το είδος εκείνο της επιτυχίας που συνήθως έρχεται με τα δικά της προβλήματα
THE LIFO TEAM
Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Βιβλίο / Η βιογραφία του Μίλαν Κούντερα κυκλοφόρησε μόλις στα ελληνικά

Η Γαλλίδα κριτικός λογοτεχνίας της «Monde», Φλοράνς Νουαβίλ, στο «Μίλαν Κούντερα: Γράψιμο... Τι ιδέα κι αυτή!», αποκαλύπτει καίριες στιγμές και συγγραφικές αλήθειες του καλού της φίλου, αναιρώντας όλες τις κατηγορίες που συνδέονταν με το όνομά του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάουλο Σκoτ

Βιβλίο / Πάουλο Σκoτ: «Στη Βραζιλία ο ρατσισμός είναι παντού, στη λογοτεχνία, στους στίχους της σάμπα»

Πότε ρεαλιστικό, πότε στρατευμένο, πότε αστυνομικής υφής, πότε μια τρελή και ξεκαρδιστική σάτιρα. Οι «Φαινότυποι» του Πάουλο Σκοτ είναι ένα αξιοσημείωτο βιβλίο. Μιλήσαμε με τον Βραζιλιάνο συγγραφέα για τη λογοτεχνία, την κατάσταση στη Βραζιλία και την αξία των λογοτεχνικών βραβείων.
ΒΕΝΑ ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Κώστας Σπαθαράκης, εκδότης.

Κώστας Σπαθαράκης / Κώστας Σπαθαράκης: «Δεν έχουμε αφηγήσεις για τις ερωτικές μας σχέσεις, για τα νιάτα μας»

Για τον άνθρωπο πίσω από τις εκδόσεις αντίποδες, το μεγαλύτερο όφελος ήταν ότι, ενώ του άρεσε να είναι χωμένος μέσα στα βιβλία – μια μοναχική και ίσως ναρκισσιστική συνήθεια –, στην πορεία έμαθε να τη μετατρέπει σε εργαλείο κοινωνικότητας και επαφής με τους γύρω του.
M. HULOT
Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού

Βιβλίο / Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες: «Ζούμε το τέλος του ανθρωπισμού»

Ο πολυβραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας μιλά στη LiFO για τη βία που στοιχειώνει τη χώρα του, τη δύναμη της λογοτεχνίας να ανασύρει όσα κρύβει η Ιστορία, αλλά και για την αρχαιοελληνική φιλοσοφία ως σταθερή επιρροή του.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
H Gen Z όχι μόνο διαβάζει αλλά συγχρόνως αλλάζει και την ίδια την έννοια της ανάγνωσης

Βιβλίο / Η Gen Z δεν διαβάζει απλώς· επαναπροσδιορίζει την ανάγνωση

Οι εκπρόσωποι αυτής της γενιάς λατρεύουν την απόδραση, παίρνουν την λεγόμενη fan fiction τόσο σοβαρά όσο και τη λίστα Booker, αναβιώνουν κλασικά βιβλία από την Τζέιν Όστεν έως τον Ντοστογιέφσκι και μοιράζονται ιστορίες στις δικές τους κοινότητες.
THE LIFO TEAM
Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Βιβλίο / Γιατί ο Πέρσιβαλ Έβερετ πήρε το Πούλιτζερ με το «James»

Ο Πέρσιβαλ Έβερετ έγραψε ένα άκρως επίκαιρο, δεδομένων των τελευταίων ημερών, βιβλίο, που ταυτόχρονα φιλοδοξεί να καταστεί κλασικό, για τον ρατσισμό και τη χαμένη ανθρωπιά, και κέρδισε το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας των ΗΠΑ και το Πούλιτζερ.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη, κιθαρίστα και σκιτσογράφο Κώστα Μπέζο, που ξαναγράφει την ιστορία της Ελλάδας πριν από το 1940

Βιβλίο / «Πάμε στη Χονολουλού»: Ένα βιβλίο για τον μποέμ ρεμπέτη Κώστα Μπέζο

Τη δεκαετία του ’30 άνθισε στην Ελλάδα ένα μουσικό είδος «διαφυγής» από τη σκληρή πραγματικότητα, οι χαβάγιες. Ο Κώστας Μπέζος, αινιγματική μορφή μέχρι πρόσφατα και σημαντικός ρεμπέτης και σκιτσογράφος, έγραψε μια ανείπωτη ιστορία, διαφορετική από αυτή που η επίσημη ιστορία έχει καταγράψει για την εποχή του Μεσοπολέμου.  
M. HULOT
Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Βιβλίο / Εύα Μπαλταζάρ: «Η αγάπη που σε φυλακίζει δεν είναι αγάπη»

Η Καταλανή συγγραφέας, που έχει εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς της σύγχρονης queer λογοτεχνίας, μεταφράζεται παγκοσμίως και τη θαυμάζει ο Αλμοδόβαρ, μιλά στη LiFO για το τι σημαίνει να ζεις ελεύθερα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Βιβλίο / Φάνη, ψηλά το κεφάλι!

Το πρώτο βιβλίο του Φάνη Παπαδημητρίου είναι μια συγκινητική εξομολόγηση για το ατύχημα στα 19 του που τον καθήλωσε σε αμαξίδιο, την πάλη του με τον τζόγο και τον αγώνα που έδωσε να ξαναφτιάξει τη ζωή του «μετά το τσουνάμι που ήρθε και τα σάρωσε όλα».
M. HULOT
«Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Το πίσω ράφι  / «Τι ωραίο πλιάτσικο!»: Όταν η «αργόσχολη» τάξη εργάζεται σκληρά για το Κακό

Πιστή στην κλασική μορφή του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα ανατρεπτική και μεταμοντέρνα, η καυστική σάτιρα του Τζόναθαν Κόου για τη βρετανική άρχουσα τάξη των αρχών της δεκαετίας του ’90 διαβάζεται μονορούφι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ

σχόλια

1 σχόλια
Ο θεσμός του Νόμπελ λογοτεχνίας έχει ξεφτίσει, τον έχουν κάνει ακόμα ένα μέσο να εκφράσουν κάποια πολιτική άποψη... και το χειρότερο με την συγκεκριμένη επιλογή φέτος έκαναν το αντίθετο.Όταν όλος ο κόσμος περιμένει να πάρει το νόμπελ ο Μουρακάμι (Ιάπωνας) και το δίνουν στην Κινέζο ... και με την σχέση των 2 χωρών να βρίσκεται στο χειρότερο σημείο, στα πρόθυρα πολέμου, καταλαβαίνει κανείς πόσο άστοχη ήταν η επιλογή.