Υπάρχει μια στιγμή, σχεδόν πάντα απροειδοποίητη, όπου κάτι χάνει την πρόθεσή του.
Ένας άνθρωπος που φοράει λάθος T-shirt. Μια πόλη που ξεχνάει τη βιτρίνα της. Ένα βλέμμα που χαμηλώνει την άμυνα του. Μια εικόνα που σταματά να παριστάνει πως ξέρει τι λέει. Κι εκεί, μέσα σε αυτό το μικρό σπάσιμο, ανάβει ένα φως που δεν έχει ούτε κάδρο ούτε ταυτότητα.
Είναι το φως της αθώας παραδρομής. Το φως του σώματος που δεν προβάρει την εκπνοή του. Το φως της στιγμής που κάποιος, χωρίς να το έχει σχεδιάσει, γίνεται περιβάλλον. Γιατί στο τέλος, ό,τι μας αλλάζει δεν είναι οι μεγάλοι ρόλοι είναι οι διαρροές. Ό,τι μένει δεν είναι η εικόνα, είναι το ίχνος της όταν κουράζεται. Ό,τι συγκινεί δεν είναι η ιστορία είναι το τραύμα όταν φωτίζει από μέσα, σαν μισάνοιχτη γρίλια.
Κι αυτό το πολυποστ της ΟΑΣΗΣ κοιτάζει ακριβώς εκεί: στους ανθρώπους που δεν ξέρουν τι δείχνουν και γι’ αυτό δείχνουν τα πάντα. Στις πόλεις που δεν προστατεύουν την ομορφιά τους και γι’ αυτό την αποκαλύπτουν. Στα σώματα που δεν θέλουν να πείσουν κανέναν και γι’ αυτό γίνονται μνήμη.
Αν υπάρχει μια αλήθεια που διατρέχει όλες τις μορφές αυτού του πολυποστ, τους ανεπίγνωστους σταρ, τις υπόγειες queer αθηναϊκές φυλές, τα κορίτσια που δεν χωρούν στη γλώσσα της εφηβείας, τους καλλιτέχνες της σιωπής, τις ηθοποιούς που μετακινούν τον αέρα, τα βλέμματα που κυνηγούν το ίδιο τους το βλέμμα είναι αυτή:
Η δύναμη δεν βρίσκεται σε αυτό που δείχνεις, αλλά σε αυτό που διαρρέει όταν δεν προσέχεις. Η ταυτότητα δεν παράγεται από ενσυνείδητες πράξεις, αλλά από τα ρήγματα όπου οι πράξεις δεν ξέρουν τι σημαίνουν. Οι καθοριστικές στιγμές δεν είναι ποτέ οι μεγάλες. Είναι οι ασήμαντες.
Και τα αγρίμια της ζωής μας δεν είναι απειλές. Είναι οδηγοί. Μορφές που δεν παρουσιάζονται για να τις δεις· παρουσιάζονται επειδή δεν μπορούν άλλο να κρυφτούν. Εκπέμπουν χωρίς πρόθεση, λάμπουν χωρίς επιμέλεια, κι έτσι προσφέρουν τον πιο σπάνιο χώρο: εκείνον όπου μπορείς να σταθείς χωρίς να ντυθείς, να διαβαστείς χωρίς να εξηγήσεις, να υπάρξεις χωρίς να φτιάξεις αφήγηση.
Και τότε καταλαβαίνεις: Ό,τι δεν ξέρει πως σε αγγίζει είναι αυτό που σε αλλάζει.
✨🖤Alexander Skarsgård: η στιγμή όπου ένας straight σταρ γίνεται queer φαινόμενο
Ο Alexander Skarsgård δεν παίζει τον leather dom top· παίζει το ατύχημα της εικόνας.
Υπάρχουν περσόνες που χτίζονται. Και υπάρχουν περσόνες που ξεφεύγουν από τα χέρια όσων τις φορούν. Ο Alexander Skarsgård και ο δεύτερος κύκλος δημοσιότητας του Pillion ανήκουν κατηγορηματικά στη δεύτερη κατηγορία: ο Skarsgård δεν παίζει τον leather dom top· δεν παίζει καν τον σταρ, αν τον κοιτάξεις προσεκτικά. Αφήνεται να παίξει το ατύχημα της εικόνας κι αυτό είναι πάντα πιο αληθινό από την κατασκευή.
Σε κάθε πρόσφατη εμφάνισή του από τα thigh-high Saint Laurent μέχρι το T-shirt “HOT BUFFET: eat as much as you like”υπάρχει κάτι σχεδόν παιδικό: η σπάνια ανεμελιά ενός άνδρα που δεν προστατεύει τον εαυτό του από την ανάγνωσή μας.
Σε μια εποχή υπερ-επιμέλειας, αυτή η απουσία άμυνας είναι σχεδόν συγκινητική. Δεν είναι camp αυτό που κάνει. Είναι το camp ως συνέπεια, ως παραδρομή.Το camp της αθώας αβλεψίας, της φιγούρας που δεν ξέρει ότι οι κινήσεις της ενεργοποιούν μια queer φαντασία έτοιμη να τον αγκαλιάσει χωρίς ειρωνεία.
Το leather era του Skarsgård δεν είναι αισθητική. Είναι τρόπος να αφεθεί
Το Harper’s Bazaar τον διαβάζει με ενθουσιασμό: suave, suggestive, leather daddy. Αλλά ο Skarsgård δεν διαθέτει το meta-ένστικτο του σταρ που ενορχηστρώνει την εικόνα του. Το κουβαλάει επειδή έτσι κινείται στον κόσμο. Κι επειδή η σουηδική κουλτούρα της σεξουαλικής απελευθέρωσης με την άνεση, τη φυσικότητα και την άρνηση του δράματος τον έχει ήδη διαμορφώσει.
Άλλος σταρ θα φορούσε sex-toy print shirt με ειρωνεία. Άλλος για viral. Ο Skarsgård το φοράει με την ίδια απλοϊκότητα που άλλοι φοράνε Oxford shirts: σαν να λέει «Μου άρεσε η υφή». Και μέσα σε αυτή την πρόχειρη φυσικότητα ανοίγεται μια queer ενέργεια που δεν διδάσκεται. Έχει το σώμα του dom αλλά όχι τα αντανακλαστικά του. Κι αυτό το χάσμα, αυτό το ανεπίγνωστο κενό ανάμεσα στο τι εκπέμπει και τι νομίζει ότι εκπέμπει, είναι πάντα το σημείο που ανάβει η επιθυμία.
Στη πρόσφατη συνεντευξή του στο Guardian είπε το μυστικό: Η γοητεία του δεν είναι το βάθος. Είναι η απουσία του. Κάθε του απάντηση στη μεγάλη συνέντευξη μοιάζει με μικρή έκρηξη αύρας: Για το βλέμμα κορύφωσης του ρόλου; «Είχα πτήση. Ήθελα απλώς να μην αργήσω στο αεροδρόμιο.» Για το 20σέλιδο kinky research file; «Ήμουν σε dom mode. Δεν το διάβασα.» Για τον χαρακτήρα του Ray; «Δεν έκανα backstory. Ήρθα και το έπαιξα.»
Σε άλλον θα έμοιαζε με προχειρότητα. Στον Skarsgård μοιάζει με ειλικρίνεια. Δεν επιθυμεί να χτίσει μύθο γύρω από τον εαυτό του και αυτή η απουσία φιλοδοξίας γίνεται απροσδόκητα ριζοσπαστική. Η αμηχανία, το χιούμορ, η απροθυμία γίνονται μέρος του ρόλου. Αυτή η αφέλεια όχι η πρόκληση τον κάνει queer-εγγραφή.
Η ενέργεια με τον Melling είναι το πιο απολαυστικό power-play που είδε φέτος η pop κουλτούρα
Ο Melling στο κοινό τους press tour για το Pillion συνεχώς αναλύει. Ο Skarsgård καταστρέφει την ανάλυση με μία ατάκα. Ο Melling μιλά για λύγισμα και για υποκριτική.Ο Skarsgård λέει «fuck off» με την ηρεμία ανθρώπου που δεν ξέρει ότι εκπέμπει dom energy.
Το ενδιαφέρον δεν είναι η αντίθεση.Είναι η τελετουργία: ο ένας ανεβαίνει προς το κείμενο και ο άλλος το κάνει σκόνη. Ο ένας φορτώνει νόημα, ο άλλος το αδειάζει. Κι ανάμεσα στις δύο κινήσεις γεννιέται ένα queer dynamic που δεν μπορείς να σκηνοθετήσεις· μόνο να το εντοπίσεις.
Χωρίς πρόθεση. Χωρίς χειρονομία. Απλώς δύο άνδρες με διαφορετική γλώσσα και αυτό αρκεί για να ανάψει κάτι.
Το queer γύρω του γεννιέται από το γεγονός ότι δεν αντιστέκεται
Υπάρχει μια στιγμή στην πορεία προς το συλλογικό φαντασιακό όπου ένας σταρ γίνεται φαινόμενο: όχι επειδή μεταμορφώθηκε, αλλά επειδή έπαψε να προσέχει. Ο Skarsgård στο press tour του Pillion κάνει ακριβώς αυτό. Δεν προστατεύει την straight περσόνα του. Δεν προστατεύει την αρρενωπότητα του. Δεν προστατεύει την πειθαρχία του ρόλου. Φοράει το leather, γελάει με το meme-potential, αφήνει τη δική μας επιθυμία να τον πλάσει.
Σε μια εποχή ανελέητου media training και publicist θωράκισης, η απροστάτευτη φιγούρα γίνεται χώρος. Και στη queer κουλτούρα, ο χώρος είναι το πολυτιμότερο δώρο: η προθυμία να ερμηνευτείς· να σε διαβάσουν· να σε πάρουν αλλιώς.
Από queer icon σε queer αφήγηση
Τίποτα δεν είναι πιο ελκυστικό από έναν άνδρα που δεν έχει ανάγκη να πει «όχι έτσι». Ο Skarsgård δεν προσπαθεί να μας κατακτήσει. Απλώς δεν μας αποτρέπει. Και μέσα σε αυτή την υπνοβατική γενναιοδωρία αποπλάνησης διαμορφώνεται ένα νέο είδος star-power: ένα σώμα που επιτρέπει στους άλλους να το διαβάσουν όπως θέλουν· και δεν τραβιέται πίσω.
Ο Skarsgård δεν έγινε queer. Δεν έγινε leather daddy material. Έγινε περιβάλλον: μια επιφάνεια όπου η queer ματιά μπορεί να σταθεί και να δει τον εαυτό της χωρίς ντροπή, χωρίς αντίσταση, χωρίς σύνορα.
Και αυτό, η ήρεμη σκανδιναβική αφέλεια του που κουμπώνει απροσδόκητα με leather kink και deadpan είναι πιο ριζοσπαστικό από οποιοδήποτε σκάνδαλο. Ένας άνδρας που δεν φυλάει καμία πόρτα του· και γι’ αυτό ανοίγει τις δικές μας.
🌫️🗿Σε έχει fistάρει ποτέ η Ακρόπολη;
Αυτό σκέφτηκα όταν είδα τη φωτογραφία του theleatheroverlord μπροστά στον Παρθενώνα, με αφορμή το Athens Leather Weekend στα τέλη Νοεμβρίου.
Όχι σαν θέαμα∙ σαν αίσθηση. Η Αθήνα δεν είναι μονάχα το αρχαιολογικό της φολκλόρ, ούτε ο τουρισμός, ούτε οι καθωσπρέπει αφηγήσεις. Είναι τα υπόγεια σώματά της. Είναι οι queer φυλές που ζούσαν το slalom των οπών πολύ πριν γραφτεί οτιδήποτε στα συμπεριληπτικά manuals. Είναι μια ενέργεια που τη γνωρίζεις κατάσαρκα, όχι μέσα από πολιτισμικό λόγο.
Δεν με ξάφνιασε καθόλου η εικόνα.Με βρήκε όμως εκεί που συνήθως δεν το παραδέχομαι:στο ότι η Αθήνα, πριν γίνει “σκηνή”, ήταν πάντα το πιο πατρικό fist και η πιο μητρική κωλότρυπα της queer ζωής μας. Μια πόλη που θα σε άνοιγε στα δύο και μετά θα σε έκλεινε στην αγκαλιά της με τον τρόπο που μόνο η kink κοινότητα ξέρει να συνδυάζει το raw και το caring χωρίς να απολογείται.
Γιατί το fetish στην Ελλάδα, όπως και παντού δεν ήταν ποτέ “αγριότητα”. Ήταν πάντα μία από τις πιο τρυφερές, πιο έντιμες και πιο υγιείς queer οικογένειες. Μια οικογένεια με την πιο παράξενη γλύκα: όπου μπορείς να πάρεις ένα ολόκληρο χέρι μέχρι τον αγκώνα μέσα σου και μετά να ζήσεις μια τρυφερότητα που κανένα vanilla conformity sex act δεν θα σου προσφέρει. Γιατί εδώ, η φροντίδα δεν έρχεται παρά το rawness∙ έρχεται μέσα από αυτό.
Το fist ως πατρικό αρχέτυπο. Η κωλοτρυπίδα ως μητρική επιστροφή. Το harness και τα leather props ως παιχνίδια που ενηλικιώθηκαν μαζί σου. Τα safe words ως συμβόλαια αγάπης. Η εμπιστοσύνη ως το μόνο πραγματικό φως μέσα στο σκοτάδι. Αν υπάρχει ένα ενήλικο νηπιαγωγείο της σάρκας, είναι αυτό: άνθρωποι που παίζουν με τα πιο αρχέγονα κομμάτια τους και μετά μαζεύουν ο ένας τον άλλον σαν παιδιά που έπεσαν στο πάτωμα και γέλασαν πολύ.
Αυτή ήταν πάντα η ελληνική kink σκηνή. Άτυπη, υπόγεια, ανεπίσημη, αλλά απολύτως ζωντανή.
Η ελληνική ντροπή και το queer σώμα που την ακυρώνει
Γιατί αν κάτι χαρακτηρίζει την ελληνική σεξουαλικότητα δεν είναι η ηδονή∙ είναι η ντροπή. Η μικροαστική ντροπή, η οικογενειακή ντροπή, η θεσμική ντροπή∙ η ντροπή του «μη μιλάς», «μην εκτεθείς», «μη μάθουν». Μια χώρα που έχτισε ολόκληρη ταυτότητα πάνω στην ιδέα ότι το σώμα είναι επικίνδυνο όταν μιλάει καθαρά.
Και μέσα σ’ αυτή την κουλτούρα, η kink σκηνή έκανε το πιο επαναστατικό πράγμα: έβγαλε τη ντροπή από το σώμα και την άφησε στο πάτωμα, δίπλα στα gloves, στα dildos και στα harness. Εκεί όπου το caring ξεκινά ακριβώς από το σημείο που η ελληνική κοινωνία σταματάει να αντέχει.
Tο fist εδώ δεν είναι ταμπού. Είναι συμφιλίωση με το κομμάτι του εαυτού σου που η ελληνική κανονικότητα ήθελε φυλακισμένο.
Η στιγμή που το υπόγειο γίνεται θεσμός
Γι’ αυτό τα σημερινά leather weekends δεν αποτελούν «γέννηση». Είναι η δημόσια παραδοχή μιας κουλτούρας που ζούσε ήδη, απλώς χωρίς φως. Δεν είναι δυτικό import, ούτε ευρωπαϊκή επιβολή. Το Berlin-format, τα brunches, τα workshops, τα timetables του Athens Leather Weekend 3 είναι απλώς το περίβλημα.
Η ουσία, η γλώσσα, το αρχέτυπο είναι καθαρά ελληνικά: σώματα που ξέρουν να εμπιστεύονται πολύ πριν μάθουν να μιλούν. Η Αθήνα δεν υιοθέτησε την Ευρώπη. Η Αθήνα βρήκε έναν τρόπο να κάνει ορατή την queer τρυφερότητα που ήδη είχε. Αυτό που αλλάζει τώρα δεν είναι η επιθυμία. Είναι η αφήγηση της επιθυμίας. Το υπόγειο γίνεται θεσμός. Το rawness γίνεται community. Η σιωπή γίνεται poster.
Κι αυτή η μεταμόρφωση λέει κάτι βαθύτερο για την πόλη: ότι αρχίζει να δέχεται τον εαυτό της όχι ως “sophisticated queer metropolis”, αλλά ως ένα σώμα που θέλει επιτέλους να δείξει αυτό που από πάντα ήξερε.
Η πόλη ως ζωντανή queer μνήμη
Κι έτσι, ανάμεσα σε ένα leather brunch και σε μια ανάμνηση fist που τελειώνει σε χαμόγελο, κατάλαβα κάτι απλό: η kink σκηνή δεν γίνεται mainstream∙ γίνεται αναγνωρίσιμη. Η πόλη δεν μαθαίνει νέες επιθυμίες∙ θυμάται τις παλιές της.
Η queer Αθήνα δεν μεγάλωσε επειδή απέκτησε events. Μεγάλωσε επειδή άφησε την πιο τρυφερή της οικογένεια να βγει στο φως. Και κάπως, μέσα σ’ αυτό το άνοιγμα, μεγάλωσα κι εγώ μαζί της.
✨📓Η αόρατη αδερφότητα της Sofia Copolla και της Corinne Day
Η εφηβεία δεν ήταν ποτέ άσπιλη· ήταν πάντα ένα μισοσκόταδο που λάμπει.
Υπάρχουν αρχεία που μοιάζουν ξεχασμένα σε κουτιά. Και υπάρχουν αρχεία που κοιμούνται σαν ζώα, περιμένοντας να ξυπνήσουν ξανά και να καταπιούν μια νέα γενιά. Το Virgin Suicides είναι το δεύτερο. Η φωτογράφος Corrine Day ήταν απλώς αυτή που κράτησε την πόρτα ανοιχτή.
Αν η γλώσσα της Sofia Coppola ήταν πάντα μια διάλεκτος εφηβείας, μισή ανάσα, μισή φως τότε η Day ήταν το βλέμμα που έβλεπε εκεί όπου οι άλλοι ένιωθαν απλώς «στιγμές». Στα παρασκήνια του ’98, πριν το Tumblr το κάνει θρησκεία και πριν η Lana Del Rey του δώσει soundtrack, η Day τριγύριζε στο σετ σαν να φωτογράφιζε μια αόρατη αδελφότητα. Οι Lisbon sisters δεν ήταν ακόμα icons· ήταν κορίτσια που περίμεναν να τους πει κάποιος τι βλέπει πάνω τους.
Και τώρα, 27 χρόνια μετά, η Coppola ανοίγει το κουτί. Όχι για νοσταλγία αλλά για ανάγνωση. Γιατί το Virgin Suicides δεν ήταν ποτέ μια ταινία μόνο για κορίτσια. Ήταν μια ταινία για τον εγκλεισμό. Για ομορφιά φυλακισμένη με φιόγκο. Για τα δωμάτια που μοσχοβολούν αναμονή. Για τα σώματα που δεν επιτρέπεται να τσαλακωθούν και γι’ αυτό καταλήγουν να θρυμματίζονται.
Και όλο αυτό, η Day το είχε δει. Χωρίς να έχει την πρόθεση να το εξηγήσει. Χωρίς να το ωραιοποιήσει. Χωρίς να το προστατεύσει. Απλώς το κατέγραψε με την ίδια αφέλεια που κάποτε φωτογράφιζε την Kate Moss στο πάτωμα ενός βρετανικού διαμερίσματος: οι τρυπημένες μπλούζες, η μαλακή νωθρότητα, ο τρόπος που ένα κορίτσι κρατάει το τσιγάρο σαν να μην ξέρει ακόμη ποια θα γίνει.
Και είναι αυτό, νομίζω, που με συγκλόνισε όταν είδα τις φωτογραφίες. Ότι πίσω από ένα έργο που έχουμε «δει» χίλιες φορές, υπάρχει ένας δεύτερος φακός πιο ωμός, πιο αυθόρμητος, σχεδόν αντι-Coppola. Ένας φακός που λέει ότι η ομορφιά δεν γεννιέται από σκηνοθεσία. Γεννιέται από την αμηχανία. Και ότι η εφηβεία δεν είναι ποτέ άσπιλη. Είναι ένα μισοσκόταδο που λαμπυρίζει.
Δεν με συγκινεί η επέτειος. Με συγκινεί το ότι αυτή η ταινία παραμένει ένας κρυφός ναός για μικρές κοινότητες ανθρώπων που δεν άντεχαν ποτέ το “κανονικό”. Το ότι οι εικόνες της Day θυμίζουν σε όσους μεγαλώσαμε με το Tumblr ότι η ευθραυστότητα ήταν κάποτε τρόπος επιβίωσης, όχι trend. Το ότι η Coppola τόσο συχνά κατηγορημένη για «αισθητισμό» βρίσκει σε αυτές τις φωτογραφίες δικαίωση: το βλέμμα που της έμαθε ότι το ατελές είναι αλήθεια.
Στο τέλος, αυτό το φωτογραφικό λεύκωμα δεν είναι φόρος τιμής στην ταινία. Είναι φόρος τιμής σε κάτι πολύ μεγαλύτερο: Στο δικαίωμα του κοριτσιού (κάθε κοριτσιού· και του queer κοριτσιού) να υπάρχει έξω από τη γλώσσα της προστασίας. Στο βλέμμα που καταγράφει χωρίς να καταναλώνει. Στην αθωότητα που δεν ήταν ποτέ αθώα.
Και σε μια Corinne Day που έφυγε πολύ νωρίς, αλλά όχι πριν μας μάθει ότι το φως είναι πιο ειλικρινές όταν μπαίνει από μισάνοιχτες γρίλιες.
🌫️🕯️Η Σιωπή που Φωτογράφιζε Ανθρώπους
Ο Ben Whishaw γίνεται Peter Hujar για μια μέρα που δεν τελείωσε ποτέ
Υπάρχουν καλλιτέχνες που χρειάστηκαν μια ζωή για να γίνουν μύθος. Και υπάρχουν καλλιτέχνες που έγιναν μύθος επειδή η ζωή τους έμοιαζε με μια μακρά, ανήσυχη παύση. Ο Peter Hujar ανήκει στο δεύτερο είδος. Τον συναντάς πάντα μέσα από μια ακινησία που σε κοιτάζει πιο καθαρά απ’ όσο την αντέχεις: ένα πρόσωπο ξαπλωμένο, ένα ζώο που εμπιστεύεται το βλέμμα σου, ένας εραστής που αφήνει κάτι να φανεί για λίγο και μετά εξαφανίζεται.
Γι’ αυτό, όταν έμαθα ότι ο Ben Whishaw ο πιο αέρινος, ανομολόγητα εύθραυστος βρετανός ηθοποιός της γενιάς του θα ενσάρκωνε τον Hujar στο νέο φιλμ του Ira Sachs, Peter Hujar’s Day, ένιωσα μια ανορθόδοξη ηρεμία: σαν να επέστρεφε η σκιά του Hujar με τον μόνο τρόπο που θα το επέτρεπε ποτέ. Αθόρυβα. Μικρά. Υποδόρια.
Και με εκείνη την queer τρυφερότητα που δεν ανακοινώνεται ποτέ μόνο διαπερνάει.
Μια μέρα του 1974: μια τελετουργία ανησυχίας
Το φιλμ βασίζεται σε ένα πραγματικό γεγονός: Στις 18 Δεκεμβρίου 1974, η φίλη του Hujar, η Linda Rosenkrantz, του ζήτησε να καταγράψει με ακρίβεια κάθε λεπτομέρεια της προηγούμενης μέρας του. Ο Hujar ήρθε την επόμενη στο σπίτι της και άρχισε να μιλά για τα πάντα: τι έφαγε, ποιον συνάντησε, πόσα λεπτά κοιμήθηκε, πόσο τον κούρασε ο Allen Ginsberg στη φωτογράφιση, τι φοβήθηκε, τι σκέφτηκε, τι δεν κατάφερε.
Ήταν μια μέρα που “δεν έγινε τίποτα”. Κι όμως, μέσα από το στόμα του Hujar, αποκαλύπτεται ένα ολόκληρο queer σύμπαν: το downtown Manhattan του ’74, η οικονομική ανασφάλεια ενός καλλιτέχνη, η φίλη που σου προσφέρει τσάι και σε ρωτά αν τρως αρκετά, η επιθυμία για αναγνώριση που ποτέ δεν θα έρθει στη ζωή σου, η πικρή ειρωνεία να ξέρεις ότι τα έργα σου αξίζουν και ταυτόχρονα να νιώθεις πως τα έχεις προδώσει.
Αυτή η μέρα αυτή η «τίποτα μέρα» είναι ένα queer ευαγγέλιο για το τι σημαίνει να ζεις δημιουργώντας. Και ο Whishaw, με το δικό του ασκητικό, αόρατο τρόπο, το τιμά.
Πώς ενσαρκώνεις έναν άνθρωπο χωρίς σώμα;
Ο πιο συγκλονιστικός παράγοντας: δεν υπάρχει ούτε ένα βίντεο του Peter Hujar. Μόνο λίγα ηχητικά, ένας υπνωτισμός για να κόψει το κάπνισμα, και μια συνομιλία με τον David Wojnarowicz. Αυτό σημαίνει ότι ο Whishaw δεν είχε τίποτα να «αντιγράψει». Έπρεπε να γίνει ο Hujar από το μηδέν σαν να φωτογράφιζε τον χαρακτήρα από μέσα.
Και εδώ ξεκινά κάτι που μόνο ο Whishaw μπορεί πραγματικά να κάνει: να κουβαλήσει έναν άνθρωπο σαν ατμό. Να παίξει ένα παρόν που μοιάζει με απουσία. Να δώσει φωνή σε μια σιωπή.
Ο Hujar δεν ήταν ποτέ μεγαλόφωνα οτιδήποτε. Ούτε πολιτικός, ούτε πρωτοπόρος, ούτε “ήρωας της queer ιστορίας”. Ήταν ένας άνθρωπος που φοβόταν ότι αυτό που δημιούργησε χθες ήταν “ordinary”. Ένας άνθρωπος που έλεγε: «μερικές φορές πρέπει απλώς να στέκομαι και να κοιτάζω». Και ο Whishaw, με το γνωστό του παιχνίδι ανάμεσα στην νευρική λεπτότητα και τη μαλακή ειρωνεία, βρίσκει τη σωστή συχνότητα: μια μελαγχολική ευγένεια που μοιάζει με ψίθυρο.
Υπάρχει μια στιγμή στο φιλμ που ο Whishaw, ως Hujar, λέει: «Νιώθω ότι δεν έκανα τίποτα». Και το κάνει να ακούγεται σαν εξομολόγηση όλων μας.
Ira Sachs: αυθεντικότητα χωρίς ρεαλισμό
Ο Sachs δεν έκανε μια «βιογραφική ταινία». Έφτιαξε ένα film-δοχείο για μια σχέση δύο φίλων. Ένα queer διάλογο. Μια αναπαράσταση φιλίας που είναι πιο τρυφερή από έρωτα και πιο αληθινή από οικογένεια. Και για να το πετύχει αυτό, χρειάστηκε δύο πράγματα:
1. Απόλυτη καλλιτεχνική ελευθερία
Ο Sachs χρηματοδότησε την ταινία σαν art project, όχι σαν feature. Τίποτα δεν έπρεπε να εξηγηθεί. Τίποτα δεν έπρεπε να μοιάζει «πλούσιο». Όλα ήταν 16mm, φως που μπαίνει από το παράθυρο, δύο σώματα σε ένα κρεβάτι.
2. Authenticity χωρίς naturalism
Ο Sachs το είπε: ήθελε κάτι αληθινό που να μην μοιάζει πραγματικό. Όπως τα πορτρέτα του Hujar: νιώθεις την αλήθεια τους, αλλά ξέρεις ότι στήθηκαν σαν τελετουργία. Και σε αυτό το υβρίδιο μεταξύ οικειότητας και παράστασης γεννιέται κάτι που εμένα προσωπικά με συγκινεί βαθιά: η queer ικανότητα να κάνουμε την απλή μέρα να μοιάζει με μνήμη, και τη μνήμη να μοιάζει με σώμα που δεν χάνεται.
Όταν είδα τις πρώτες εικόνες, ένιωσα κάτι περίεργα γνώριμο: όχι θαυμασμό∙ αναγνώριση. Όχι “τι ωραία ερμηνεία”∙ «κάπως έτσι θυμάμαι κι εγώ τους ανθρώπους που χάθηκαν». Για όσους από εμάς έχουμε ζήσει με το HIV, για όσους κουβαλάμε μια μνήμη που δεν είναι δική μας αλλά μας διαπερνά, για όσους καταλαβαίνουμε τι σημαίνει να συνεχίζεις να δημιουργείς μέσα στην αβεβαιότητα, ο Hujar δεν είναι απλώς ένας φωτογράφος της AIDS εποχής.
Είναι μια μορφή αντοχής. Ένας άνθρωπος που δούλευε παρόλο που πίστευε ότι αποτυγχάνει. Που αγάπησε ανθρώπους που ο κόσμος αγνοούσε. Που έζησε μέσα σε μια πόλη όπου τίποτα δεν ήταν βέβαιο ούτε το σώμα σου, ούτε το μέλλον σου, ούτε η τέχνη σου.
Και βλέποντας τον Whishaw να τον ενσαρκώνει, ένιωσα κάτι σαν queer συγγένεια: ότι η ζωή μας δεν είναι μόνο όσα προλάβαμε ή χάσαμε, αλλά και όσα είπαμε να καταγράψουμε.
Ακόμη κι αν ήταν «τίποτα μέρες».
Η λεπτή γραμμή ανάμεσα στο μικρό και το αθάνατο
Στο τέλος, αυτό που κάνει το Peter Hujar’s Day τόσο ισχυρό δεν είναι το τι λέγεται, αλλά το τι αποκαλύπτεται χωρίς να ειπωθεί:
- ο τρόπος που ο Hujar φοβάται πως δεν είναι αρκετός
- το βλέμμα του όταν μιλά για χρήματα
- οι δύο μικρούπνοι μέσα στη διάρκεια της ημέρας που δεν γεμίζουν το κενό
- η πίστη ότι κάτι έχει μέσα του αξία
- η ανάγκη του να γίνει “some kind of star”
- και η επίγνωση πως μάλλον δεν θα γίνει ποτέ
Ο Whishaw δίνει σε όλα αυτά μια σπάνια, σχεδόν διάφανη ζωή. Και ο Sachs, με τη λεπτότητα του ανθρώπου που ξέρει τι σημαίνει queer κοινότητα, χτίζει ένα πορτρέτο που δεν δοξάζει απλώς ακούει. Το αποτέλεσμα;
Μια ταινία που μοιάζει με ανάσα ανάμεσα σε δύο εποχές. Και ένας Peter Hujar που επιστρέφει όχι σαν φάντασμα, αλλά σαν υπενθύμιση ότι η τέχνη και η queer ζωή γράφονται τις μέρες που “δεν έγινε τίποτα”.
Κι όμως, εκεί βρίσκεται το σημαντικό. Εκεί κρυβόμαστε όλοι.
🌬️✨Κάθε φορά που η Cate Blanchett μιλάει, αλλάζει ο αέρας
H Cate Blanchett δεν είναι queer icon, αλλά queer κλίμα. Μια παρουσία που μαλακώνει τους θεσμούς και ανοίγει χώρο εκεί που άλλοι υψώνουν δείκτη.
Την περασμένη Παρασκευή, στο Guildhall του Λονδίνου, εκεί όπου οι πέτρες ακόμα θυμούνται την πρώτη γραφή της εξουσίας, η Cate Blanchett έλαβε το Freedom of the City of London. Ένα βραβείο με ηλικία μεγαλύτερη από οποιοδήποτε «σύγχρονο» prestige. Και όμως, μέσα σε εκείνο το τελετουργικό, κάτι μετακινήθηκε.
Η Μπλάνσετ στάθηκε με μια ηρεμία που δεν είναι αφοπλιστική είναι αποκαλυπτική. Κι όταν είπε: «Δέχομαι την τιμή στο όνομα όσων εκτοπίστηκαν», το δωμάτιο άλλαξε σύσταση. Εγώ αυτό διάβασα. Όχι τη δήλωση. Την αλλαγή σύστασης.
Δεν ήταν μια στιγμή για likes. Ούτε ένα ακόμα κεφάλαιο celebrity-ακτιβισμού. Ήταν παράξενα ανθρώπινο αυτό που συνέβη: μια γυναίκα να προσπαθεί να κρατήσει μαζί τον χώρο και τους ανθρώπους που χωράνε μέσα του σαν να τους προστατεύει από την ίδια τη λάμψη της. Και δεν ξέρω γιατί, αλλά όταν διάβασα την είδηση, κάτι ισορρόπησε μέσα μου για εκείνη. Όχι κάτι μεγάλο, ένα μικρό νεύρο ευθυγραμμίστηκε.
Υπάρχουν ηθοποιοί που βλέπεις και νιώθεις το πρόσωπο. Και υπάρχουν ηθοποιοί που βλέπεις και νιώθεις τον χώρο. Η Blanchett ανήκει στο δεύτερο είδος: οι γύρω της αρχιτεκτονικές αλλάζουν. Δεν είναι ένα τυπικό queer icon. Δεν την διαβάζω έτσι. Το queer της δεν είναι ετικέτα, αλλά τρόπος παρουσίας: το πώς μπαίνει σε μια σκηνή και την αφήνει λίγο πιο breathable· το πώς ακουμπά έναν θεσμό και δεν σκληραίνει δίπλα του, αλλά τον μαλακώνει.
Και ναι, μέσα μου αυτή η διάκριση που της έδωσαν λειτούργησε σαν υπενθύμιση: ότι υπάρχουν άνθρωποι που όταν αποκτούν τιμή, η τιμή μεταμορφώνεται, όχι αυτοί.
Το queer της δεν είναι θέμα. Είναι τροχιά
Η λεγόμενη “Tilda-ization” που της αποδίδεται δεν έχει να κάνει με το φύλο ή τα ρούχα έχει να κάνει με τη δομική κίνηση της συνείδησης της. Με το ότι, κάθε φορά που μιλάει, αλλάζει ο τρόπος που σκεφτόμαστε τον χώρο γύρω από το σώμα, την τέχνη, την πολιτική πράξη.
Δεν λέει ποτέ «εγώ είμαι αυτό». Αντιθέτως η Blanchett αφήνει πάντα μια χαραμάδα. Μια πόρτα που ανοίγει όχι προς την εικόνα της, αλλά προς το εφικτό. Και αυτό, για κάποιο λόγο, πάντα με ακουμπάει. Πάντα νιώθω ότι κάτι στο ύφος της κάνει τον κόσμο λίγο πιο επιτρεπτικό. Σαν να χωράω κι εγώ κάπως καλύτερα.
Η τελετή στο Guildhall δεν ήταν χειρονομία εξουσίας. Ήταν χειρονομία χώρου. Δεν μίλησε για τον εαυτό της. Δεν έκανε την κίνηση που κάνουν οι celebrities, αυτό το μικρό επιδεικτικό «ευχαριστώ» που είναι φτιαγμένο για να φωτογραφηθεί. Μίλησε για ανθρώπους που δεν είναι εκεί. Για ανθρώπους που, μέχρι να σταθούν όρθιοι, χρειάζονται χώρο που ποτέ δεν τους δόθηκε.
Καθώς διάβαζα τις δηλώσεις της απλές, χωρίς περιτύλιγμα σκέφτηκα ότι αυτό είναι το queer του κόσμου: όχι το θέαμα, αλλά το ποιος χωράει δίπλα στη λάμψη χωρίς να καεί. Και είναι ελάχιστοι οι celebrities που το καταφέρνουν χωρίς να το εκμεταλλευτούν. Η Blanchett το κάνει σαν να μην ξέρει ότι το κάνει. Ακριβώς γι’ αυτό το πιστεύω.
Το prestige δεν είναι το πρόσωπό της. Είναι ο τρόπος που αναπνέει ο χώρος γύρω της
Σε μια εποχή όπου οι περισσότερες δημόσιες φιγούρες χρησιμοποιούν τη φιλανθρωπία σαν brand-extension, η Blanchett μοιάζει με κάτι παλιότερο: ένα σώμα που δεν χρειάζεται marketing για να έχει ψυχή. Η σιωπή της έχει δομή. Η ηρεμία της έχει θέση. Και κάθε φορά που μιλά -από μια τελετή 800 χρόνων μέχρι μια μικρή ομιλία για πρόσφυγες- κάτι στο zeitgeist μετακινείται ανεπαίσθητα. Το Guildhall δεν άλλαξε εκείνη τη μέρα. Αλλά άλλαξε ο τρόπος που το κοιτάξαμε.
Και μέσα μου άλλαξε ελάχιστα αλλά καθαρά και η ίδια εικόνα που είχα για την Blanchett: από εξαιρετική ηθοποιό σε φορέα κλίματος. Όχι θεότητα, ούτε σύμβολο. Κάτι πιο ανθρώπινο και πιο περίπλοκο. Κάτι που κάνει τον κόσμο να αναπνέει λίγο καλύτερα. Και αυτό είναι που την κάνει, παράδοξα, βαθιά queer. Όχι επειδή ανήκει.
Αλλά επειδή ανοίγει χώρο.
✨👁️THE HUNT: Πώς η Hunter Schafer ξαναγράφει τον τρόμο της θηλυκότητας
Η Schafer μετατρέπει τη θηλυκότητα σε όπλο, το suburbia σε τελετουργία, και την επιτέλεση σε επιβίωση.
Υπάρχουν εικόνες που δεν τις βλέπεις∙ σε κοιτούν αυτές. Και στο The Hunt της Gentle Monster, η Hunter Schafer δεν «παίζει» έναν χαρακτήρα. Αντιστρέφει την κάμερα, ξαναγράφει τη γλώσσα της θηλυκότητας, και μας εγκαθιστά μέσα στο ίδιο της το βλέμμα, ένα βλέμμα που, για πρώτη φορά, δεν ζητάει έγκριση. Κυνηγάει αυτό που την κοιτάζει.
Η Nadia Lee Cohen που το σκηνοθέτησε το ξέρει: ο τρόμος δεν είναι σπλάτερ· είναι το χαμόγελο που τρέμει. Η στιγμή που καταλαβαίνεις ότι το σώμα σου είναι σκηνή, όχι θέαμα.
Κι έτσι ξεκινά η καταδίωξη.
Το suburban horror ως queer μετάλλαξη
Το The Hunt δεν είναι short film∙ είναι ένα τελετουργικό. Ένα queer rite of passage με ρυθμό 20s jazz και λάμψη από κόκκινη παγιέτα που στάζει σαν νύχτα. Η Schafer γλιστρά μέσα σε ένα σπίτι που δεν είναι σπίτι. Ένα αμερικανικό suburbia που θυμίζει Lynch, αλλά είναι πιο κοντά στο πώς φοβάται μια γυναίκα όταν την κοιτούν και στο πώς επιβιώνει μια trans γυναίκα όταν την κοιτούν επίμονα.
Η εικόνα της είναι απροσδιόριστη: λίγο Stepford wife που έβγαλε τις μπαταρίες της, λίγο final girl που δεν περιμένει κανέναν να τη σώσει, λίγο η ηρωίδα που θα ήθελε να ενσαρκώσει κάποτε ο Fassbinder, αν ήξερε ότι το μέλλον θα γίνει τόσο εύθραυστο. Η Nadia Lee Cohen χτίζει τον τρόμο χωρίς τέρατα. Το τέρας είναι ο χώρος. Το τέρας είναι η ακινησία. Το τέρας είναι το να χορεύεις μόνη σου, φορώντας ένα φόρεμα που λάμπει ενώ το σύμπαν γύρω σου σβήνει.
Και η Schafer; Είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να πείσει την κάμερα ότι η επιτέλεση της θηλυκότητας μπορεί να γίνει μαχαίρι. Ότι το γέλιο, όταν τρέμει, μπορεί να είναι απειλή. Ότι ένας φόβος μπορεί να γίνει φόρμα.
Γιατί το The Hunt είναι η νέα μορφή high-fashion horror
Τα τελευταία χρόνια, η μόδα μετακινείται δεν κλείνει το μάτι σε ένα lifestyle, αλλά σε μια ανησυχία. Το The Hunt της Gentle Monster ανήκει στο νέο κύμα του haute-surrealism:
● μετά το Gucci Aria που flirt-αρε με το occult,
● μετά τα witchy videos της Maison Margiela,
● μετά τα AI-sentient campaigns της Balenciaga,
έρχεται η Gentle Monster να κάνει κάτι πιο δύσκολο:
να δώσει στο βλέμμα (όχι στα ρούχα) τον κεντρικό ρόλο.
Τα γυαλιά είναι η αφήγηση. Ο τρόπος που βλέπεις, ο τρόπος που σε βλέπουν. Η Schafer, ως queer icon αλλά και ως embodied φάντασμα μιας νέας θηλυκότητας, γίνεται ιδανικό σώμα για την αφήγηση: περνά από αγνότητα σε ανησυχία, από φόβο σε υπερβατική αυτοκυριαρχία, από suburban wife σε spectral survivor, χωρίς να αλλάξει ούτε μια έκφραση.
Και γιατί λειτουργεί τόσο έντονα; Γιατί ό,τι κάνει η Cohen μοιάζει με την Cindy Sherman του 2025 αλλά πιο υγρή, πιο απειλητική, πιο alive.Το suburbia, το πλαστικό φως, το κόκκινο φόρεμα, το χαμόγελο που δεν ξέρεις αν είναι χαρά ή διάλυση όλα μιλούν για το πώς η θηλυκότητα κατασκευάζεται και μετά επιστρέφει για εκδίκηση.
Το βλέμμα που σε σώζει
Κάθε queer σώμα γνωρίζει τι θα πει να φτιάχνεις τον εαυτό σου από την αρχή. Κάθε γυναίκα γνωρίζει τι θα πει να σε βλέπουν λάθος. Κάθε άνθρωπος που ζει στο μεταίχμιο ξέρει πως η πραγματικότητα αλλάζει μορφή όταν τη διασχίζεις. Το The Hunt το ξέρει αυτό. Και η Schafer το κάνει τελετουργία:
Όλα αλλάζουν όταν καταλάβεις ότι δεν είσαι εσύ το θήραμα. Είσαι το βλέμμα. Το βλέμμα που επιβιώνει. Το βλέμμα που χορεύει. Το βλέμμα που επιστρέφει από το σκοτάδι σαν φωτεινός ίμερος όχι για να αποδείξει ότι υπάρχει, αλλά για να πει:
Αυτός ο κόσμος δεν με ελέγχει. Τον διαπερνώ.
Και κάπως εκεί, στο χαμόγελο της Hunter Schafer που μοιάζει να τρέμει από τη λάθος πλευρά του φωτός, η Gentle Monster φτιάχνει την πρώτη horror-λειτουργία της θηλυκότητας ως υπερδύναμη.
*Υ.Γ./
Υπάρχουν φορές που δεν γράφεις για ανθρώπους. Γράφεις για το σημείο όπου ένας άνθρωπος παύει να ξέρει τι εκπέμπει. Κι εκεί, μέσα σε αυτή την τυφλή ζώνη, αρχίζει το φως. Σε αυτό το πολυποστ, η ΟΑΣΗ δεν κοιτάζει εικόνες. Κοιτάζει τι μένει όταν η εικόνα χαμηλώνει την άμυνά της.
Κάποιος φοράει λάθος T-shirt και γίνεται queer περιβάλλον. Μια πόλη βγάζει το δέρμα της και θυμάται το υπόγειο, άγριο σώμα της. Μια παλιά φωτογραφία ξυπνά όχι τη νοσταλγία, αλλά το τραύμα που άντεξε. Ένας φωτογράφος μιλά για μια μέρα που δεν έγινε τίποτα. Μια ηθοποιός μετακινεί τον αέρα αντί για το βλέμμα. Ένα κορίτσι-βλέμμα κυνηγά τη θηλυκότητα που την κυνηγούσε.
Κοινός παρονομαστής; Η στιγμή που το σώμα γίνεται τόπος. Που δεν παριστάνει. Δεν επιδεικνύει. Δεν προστατεύει την ταυτότητά του. Απλώς επιτρέπει να το διαβάσουν.
Κι αν υπάρχει κάτι που διαπερνά όλη τη σημερινή ΟΑΣΗ, είναι αυτό: Εκείνοι που δεν ξέρουν τι δείχνουν, είναι πάντα αυτοί που μας ανοίγουν τον δρόμο. Στο μέρος όπου το λάθος γίνεται μυστήριο κι η αθωότητα γίνεται σώμα που χωράμε.
