Το κοινωνικό αποτύπωμα της Στέγης φέτος πιο έντονο από ποτέ

Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση έχει αποδείξει έμπρακτα τα τελευταία χρόνια πως καμία επιλογή από αυτές που περιλαμβάνονται στο ετήσιο πρόγραμμά της δεν γίνεται τυχαία, ούσα απλώς μια θεατρική παράσταση, μια συναυλία ή ένα εικαστικό δρώμενο.

Συμπληρώνοντας την πρώτη δεκαετία λειτουργίας της, η Στέγη είναι πλέον πιο πολιτική και πιο ευαισθητοποιημένη κοινωνικά. Καθετί που φέρει την υπογραφή ή την υποστήριξή της φιλοδοξεί, πέρα από την καλλιτεχνική υπεροχή, να αφήνει και έντονο κοινωνικό αποτύπωμα, είτε πρόκειται για εγχώρια παραγωγή είτε για διεθνή μετάκληση, πράγμα ξεκάθαρο και στις πέντε παρακάτω παραστάσεις θεάτρου και χορού που θα μας απασχολήσουν μέχρι την έλευση του 2020.

Συμπληρώνοντας την πρώτη δεκαετία λειτουργίας της, η Στέγη είναι πλέον πιο πολιτική και πιο ευαισθητοποιημένη κοινωνικά. Καθετί που φέρει την υπογραφή ή την υποστήριξή της φιλοδοξεί, πέρα από την καλλιτεχνική υπεροχή, να αφήνει και έντονο κοινωνικό αποτύπωμα, είτε πρόκειται για εγχώρια παραγωγή είτε για διεθνή μετάκληση.

Υπό αυτό το πρίσμα, έρχεται τον Δεκέμβριο η πρώτη μεγάλη ελληνική queer θεατρική παράσταση της Στέγης, το Tom in Greece, που αποτελεί μεταφορά στα καθ' ημάς του έργου του Μισέλ Μαρκ Μπουσάρ Tom à la ferme, το οποίο έγινε μία από τις καλύτερες ταινίες στην άνιση μέχρι τώρα φιλμογραφία του τρομερού Καναδού Ξαβιέ Ντολάν.

Την αναπάντεχη εγχώρια βερσιόν του Tom, που φαίνεται προορισμένη να ξεσηκώσει ατελείωτες συζητήσεις για την ομοφοβία στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία, σκηνοθετεί ο ταλαντούχος Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος, με σημαντική θητεία στο γερμανόφωνο θέατρο και πρόσφατο ελληνικό δείγμα τις Επαναστατικές μεθόδους για τον καθαρισμό της πισίνας σας που ανέβηκε πέρυσι στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Στον ρόλο της μάνας που συναντά τον εραστή του νεκρού γιου της, χωρίς να γνωρίζει το παρελθόν που μοιράστηκαν, η Ρένια Λουιζίδου.

Την αναπάντεχη εγχώρια βερσιόν του Tom σκηνοθετεί ο ταλαντούχος Σαράντος Γεώργιος Ζερβουλάκος. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LiFO

Μία από τις πιο συζητημένες ελληνικές παραστάσεις της δεκαετίας, ένας θρίαμβος της διονυσιακής, πολυεπίπεδης ανάγνωσης του «ιδιότροπου» Αριστοφάνη, οι κατά Νίκο Καραθάνο Όρνιθες, που πρωτοπαρουσιάστηκαν στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου τον Αύγουστο του 2016 για να κατακτήσουν στη συνέχεια το κοινό και τους κριτικούς της Νέας Υόρκης, στο St. Ann's Warehouse του Μπρούκλιν, και να αναδειχθούν από το «New York Magazine» ως μία από τις δέκα καλύτερες παραστάσεις του 2018, επιστρέφουν στη Στέγη για δύο βραδιές με ανανεωμένη διανομή.

Έπειτα από το ταξίδι του στη Βραζιλία, ο Καραθάνος συνεργάζεται με τη βραζιλιάνικη ομάδα χορού Passinho Carioca από τις φαβέλες του Ρίο, που μαζί με τον ίδιο και τους Χρήστο Λούλη, Αμαλία Μουτούση, Στεφανία Γουλιώτη, Θανάση Αλευρά, Κλέλια Ρένεση και Μάρθα Φριντζήλα θα πετάξουν τους νέους Όρνιθες στην Κεντρική Σκηνή, προτού συνεχίσουν το ταξίδι τους στη Χιλή.

Κάθε επίσκεψη των Rimini Protokoll στην Αθήνα αποτελεί θεατρικό γεγονός. Αυτήν τη φορά ο συνιδρυτής της βερολινέζικης πρωτοποριακής θεατρικής ομάδας Stefan Kaegi καταπιάνεται με τον μύθο της κουβανέζικης επανάστασης. Τέσσερις από τους απογόνους των comrades, που έμελλε να αλλάξουν το τοπίο της Κούβας τη δεκαετία του 1960, ανεβαίνουν στη σκηνή για να τους υποδυθούν στο Granma: Trombones from Havana. Μύθοι και πραγματικότητες, ουτοπίες και δυστοπίες, επαναστάτες του τότε και νέοι του σήμερα, παρελθόν και μέλλον, συναντιούνται σε μια θαρραλέα παράσταση θεάτρου ντοκουμέντου.

Εικόνα από τον εικονοκλαστικό κόσμο του Elenit του Ευριπίδη Λασκαρίδη. Φωτο: Λουκάς Μπάκας.

Ο πάντα σημαντικός στον καλλιτεχνικό προγραμματισμό της Στέγης σύγχρονος χορός εκπροσωπείται με δύο παγκόσμιες πρεμιέρες το προσεχές διάστημα. Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης είναι αυτήν τη στιγμή ένας από τους πιο ταλαντούχους Έλληνες καλλιτέχνες: σκηνοθέτης, χορογράφος, ηθοποιός, ερμηνευτής, αλλά κυρίως δημιουργός ενός απόλυτα προσωπικού εικονοκλαστικού σύμπαντος, που με κάθε του νέο έργο διευρύνεται πέρα από τα γνωστά όρια. Η νέα του διεθνής συμπαραγωγή με τίτλο Elenit περιγράφεται ως «μια τραγική κωμωδία με ανατρεπτικό χιούμορ».

Πριν από την πρεμιέρα του Λασκαρίδη, όμως, η Κεντρική Σκηνή της Στέγης θα φιλοξενήσει τον σπουδαίο και έντονα πολιτικοποιημένο Λιβανέζο σκηνοθέτη και περφόρμερ Ραμπί Μρουέ, που θα παρουσιάσει με το Dance On Ensemble ένα υπέροχο χορογραφικό δίπτυχο: Στο Elephant κοιτάζει τα νεκρά σώματα που αφήνει πίσω του ένας πόλεμος ή ένα έγκλημα και στο You should have seen me dancing waltz διερευνά την έννοια του τείχους ως προστασίας, αλλά και ως ορίου ανάμεσα στο μέσα και το έξω, στο ιδιωτικό και το δημόσιο.

Εξωστρέφεια

Παράλληλα με τις παραστάσεις που παρουσιάζονται στην Αθήνα, η Στέγη προωθεί την ελληνική καλλιτεχνική δραστηριότητα στο εξωτερικό, συνεργαζόμενη με σημαντικούς διεθνείς πολιτιστικούς φορείς και φεστιβάλ και θέτοντας την εξωστρέφεια ως πυλώνα της ιδιοσυγκρασίας της. Σε αυτό το πλαίσιο, το προσεχές διάστημα ταξιδεύουν στο εξωτερικό οι εξής παραγωγές:

Καθαρή Πόλη

των Ανέστη Αζά και Πρόδρομου Τσινικόρη

Η επιτυχημένη παράσταση θεάτρου ντοκιμαντέρ των πρώην καλλιτεχνικών διευθυντών της Εναλλακτικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου είναι πλέον η πιο τaξιδεμένη στη διάρκεια των τελευταίων τρεισήμισι χρόνων. Η χειραφέτηση της γυναίκας, το μεταναστευτικό και το προσφυγικό, ο ρατσισμός και ο νεο-συντηρητισμός θίγονται στο έργο που επιστρέφει στο Μονπελιέ και έπειτα κάνει πρεμιέρα στην Τουρκία.

8-9/11, Théâtre des 13 vents, Μονπελιέ, Γαλλία

30/11-1/12, Istanbul Theatre Festival, Istanbul Foundation for Culture and Arts, Κωνσταντινούπολη, Τουρκία

Η Κεντρική Σκηνή της Στέγης θα φιλοξενήσει τον σπουδαίο και έντονα πολιτικοποιημένο Λιβανέζο σκηνοθέτη και περφόρμερ Ραμπί Μρουέ με το Elephant. Φωτο: Jubal Battisti.

ION

του Χρήστου Παπαδόπουλου

Το έργο του Έλληνα χορογράφου που έκανε πρεμιέρα στην Κεντρική Σκηνή της Στέγης το 2018 έχει ταξιδέψει ήδη σε πέντε χώρες και θα συνεχίσει την πορεία του σε Γαλλία, Ελβετία και Ολλανδία, και για πρώτη φορά στην Ιταλία.

1-2/11, Dampfzentrale, Βέρνη, Ελβετία

BSTRD

της Κατερίνας Ανδρέου

Το σόλο της καλλιτέχνιδος που συμμετείχε το 2018 στο αγαπημένο του κοινού Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων της Στέγης ταξιδεύει τους επόμενους μήνες σε διάφορες πόλεις της Ελβετίας και της Γαλλίας.

6-10/11, ADC, Γενεύη, Ελβετία