ΓΙΑ ΜΕΡΙΚΕΣ ΗΜΕΡΕΣ κάθε καλοκαίρι, τα τελευταία 16 χρόνια, τα Κάτω Πεδινά, ένα από τα πιο όμορφα αλλά και πιο ήσυχα χωριά του Ζαγορίου, μετατρέπονται σε κινηματογραφικό κέντρο. Εκεί, 40 χλμ. από τα ελληνοαλβανικά σύνορα και σε υψόμετρο 1.000 περίπου μέτρων, διοργανώνεται το Zagoriwood, ένα ξεχωριστό κινηματογραφικό φεστιβάλ που περιλαμβάνει εργαστήρια, προβολές, μουσικά και θεατρικά events.
Ο κόσμος που καταφθάνει σε αυτό το μικρό χωριό, επαγγελματίες του κινηματογράφου αλλά και γενικά των οπτικοακουστικών εφαρμογών, καθώς και απλοί κινηματογραφόφιλοι, έρχεται επίσης σε επαφή με την ιδιαίτερη, πλούσια παράδοση του τόπου (αρχιτεκτονική, μουσική, γαστρονομία) αλλά και με τον ντόπιο πληθυσμό, που και εκείνος συμμετέχει στις δραστηριότητες, παίζοντας στις ταινίες των σπουδαστών, προσφέροντας σπίτια και χώρους για γυρίσματα κ.λπ.
«Η ιδέα ενός χωριού που θα μπορούσε να γίνει ορμητήριο για επίδοξους κινηματογραφιστές και η ιδέα να παρακολουθείς ταινία έχοντας γύρω σου την πέτρα και τα κελαηδίσματα των αηδονιών μάς έκανε να πάρουμε την απόφαση και από το 2010 να μπούμε στον χορό της κινηματογραφικής δημιουργίας».
Προσπαθώντας να συγκεντρώσω περισσότερες πληροφορίες για το Zagoriwood, οδηγήθηκα στη Βαγγελιώ Ρετάλη, η οποία έφτασε στο χωριό στα τέλη της δεκαετίας του 1990 από το Ναύπλιο, με ενδιάμεσους σταθμούς τη Θεσσαλονίκη και τα Γιάννενα. Με τον σύντροφό της, Πάνο Μάγγο, δούλεψαν για 20 χρόνια το καφενείο του χωριού, εκεί όπου γεννήθηκε και η ιδέα του φεστιβάλ. Η ίδια μάς μίλησε για την απόφαση να εγκατασταθούν στα Κάτω Πεδινά αλλά και για το πώς έχει διαμορφωθεί η ζωή τους σήμερα.
«Γεννήθηκα στο Ναύπλιο και σπούδασα στη Θεσσαλονίκη τεχνολόγος γεωπόνος. Εκεί γνώρισα τον σύντροφο της ζωής μου, Πάνο Μάγγο, και αποφασίσαμε αρχικά να μετακομίσουμε μαζί στα Γιάννενα, τόπο καταγωγής του.
Τα Κάτω Πεδινά τα ερωτεύτηκα από την πρώτη ματιά. Αντίκρισα ένα χωριό ήσυχο, πετρόχτιστο, με καλντερίμια, μέσα στο πράσινο, πίσω από τα βουνά. Χωριό μαγικό στα νεανικά μάτια μου, νεραϊδένιο.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 αποφασίσαμε με τον σύντροφό μου ότι θέλουμε να ζήσουμε στο χωριό. Τα Γιάννενα είχαν πολύ κόσμο και φασαρία για εμάς. Η ιδέα να ζήσω σε ένα σπίτι κατασκευασμένο το 1800 με συνεπήρε.
Παρότι η μετακίνηση έγινε οικειοθελώς, η μετάβαση ήταν για μένα δύσκολη. Ευτυχώς για σύντομο χρονικό διάστημα. Με βοήθησαν πολύ οι χωριανοί με τις κουβέντες τους, καλές αλλά και κακές, οι φίλοι μου από τα Γιάννενα αλλά και η οικογένειά μου από το Ναύπλιο, με όποιον τρόπο μπορούσε. Η ζωή στο χωριό είναι δύσκολη, ειδικά τον χειμώνα, οι συνθήκες είναι σκληρές, η μοναξιά επίσης. Αν τα βρεις όμως με τον εαυτό σου και τους γύρω σου η ισορροπία είναι σίγουρη.
Αφού λοιπόν καταφέραμε και βρήκαμε τους ρυθμούς μας, η ζωή κύλησε και κυλάει ήρεμα. Για είκοσι χρόνια δουλεύαμε το καφενείο του χωριού, προσφέροντας στους ντόπιους αλλά και στους επισκέπτες, που αυξάνονταν με τα χρόνια, ένα ησυχαστήριο με φαγητό, τσίπουρο ή γλυκό. Έτσι ήμασταν καθημερινά σε εγρήγορση και πάντα περιτριγυρισμένοι από ανθρώπους.
Ο χειμώνας εδώ περνάει με πολύ διάβασμα, χειροτεχνίες και ταινίες, το καλοκαίρι με περπατήματα στα βουνά αλλά και με πολλές δουλειές στο σπίτι, με περιποίηση του κήπου, μαγειρεύοντας για φίλους.
Δυστυχώς οι μόνιμοι κάτοικοι στα Κάτω Πεδινά λιγοστεύουν, οι γιαγιάδες και οι παππούδες μάς αφήνουν, με αποτέλεσμα τα σπίτια να κλείνουν, καθώς οι απόγονοί τους έχουν χτίσει τη ζωή τους και τις υποχρεώσεις τους στις πόλεις. Το Ζαγόρι, όπως άλλωστε και όλη η ελληνική ύπαιθρος, προσπαθεί μόνο του να επιβιώσει κόντρα στους συγκεντρωτικούς καιρούς που ζούμε.
Προσωπικά πιστεύω πως δικαιώθηκα σίγουρα για την επιλογή μου να ζήσω στο χωριό, καθώς με τα χρόνια η ζωή στην πόλη έγινε αβίωτη. Αν κάποιος σκέφτεται μια παρόμοια μετακίνηση, θα τον συμβούλευα να το κάνει. Δεν είναι εύκολη απόφαση, αλλά η ζωή είναι λίγη και η καλή ζωή είναι σε έναν μικρό τόπο.
Το Ζagoriwood προέκυψε μεταξύ τσίπουρου και μεζέ ένα απόγευμα του 2009 στο καφενείο με τον Γιώργο Μακρή, σεναριογράφο και ηθοποιό, που μας τον γνώρισε η φίλη μας η Φιλιώ. Συμπωματικά λοιπόν συναντήθηκαν δύο ονειροπόλοι. Ο μεν Πάνος είχε όνειρο να δημιουργήσει στο χωριό του εργαστήρια για εκμάθηση παραγωγής ταινιών και να αναδείξει το περιβάλλον και τη ζωή στην επαρχία. Ο δε Γιώργος να μαζέψει σε έναν μικρό τόπο ανθρώπους του κινηματογράφου και του θεάτρου για να μεταδώσουν τις γνώσεις τους σε κάθε ενδιαφερόμενο για τον κινηματογράφο.
Η ιδέα ενός χωριού που θα μπορούσε να γίνει ορμητήριο για επίδοξους κινηματογραφιστές και η ιδέα να παρακολουθείς ταινία έχοντας γύρω σου την πέτρα και τα κελαηδίσματα των αηδονιών μάς έκανε να πάρουμε την απόφαση και από το 2010 να μπούμε στον χορό της κινηματογραφικής δημιουργίας.
Το Ζagoriwood είναι ένα φεστιβάλ διάρκειας 15 ημερών που μας μαθαίνει τη διαδικασία παραγωγής μιας ταινίας, από την ιδέα στο σενάριο και ως την προβολή στην οθόνη. Παράλληλα εκείνες τις ημέρες τρέχουν εργαστήρια σύνθεσης μουσικής για τον κινηματογράφο, υποκριτικής στην κάμερα, ντοκιμαντέρ, animation, οργάνωσης παραγωγής ταινιών.
Εδώ και πέντε χρόνια δημιουργήσαμε και διαγωνιστικό τμήμα, το Zagori Planet, με συμμετοχές από 12 χώρες των Βαλκανίων και θέμα τη σχέση ανθρώπου και περιβάλλοντος. Επίσης συνεργαζόμαστε με το φεστιβάλ PDSFF Positively Different Short Film Festival, που εξερευνά και αποκαλύπτει τα θέματα της διαφορετικότητας, της διαθεματικότητας, της δικαιοσύνης.
Όλα αυτά τα 16 χρόνια οι παραπάνω από 500 μαθητές μας έχουν παραγάγει 60 ολοκληρωμένες ταινίες μικρού μήκους, κάποιες από αυτές πραγματικά διαμάντια. Αν σκεφτείς ότι οι ταινίες παράγονται σε διάστημα 15 ημερών, από την ιδέα ως και την προβολή τους, είναι μαγικό. Μπορείς να τις βρεις όλες στο κανάλι μας στο YouTube με τίτλο zagoriwood.
Βασικοί συνεργάτες από την αρχή, εκτός από τον Γιώργο, είναι οι ντοκιμαντερίστες Χρύσα Τζελέπη και Άκης Κερσανίδης. Έχουν διδάξει ως guest μεγάλοι δημιουργοί, καταξιωμένοι στον χώρο τους, όπως ο Γιάννης Οικονομίδης, ο Νίκος Κυπουργός, ο Γρηγόρης Καραντινάκης, η Μαργαρίτα Μαντά, ο Πέτρος Σεβαστίκογλου, ο Γιάννης Τσορτέκης, η Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου και πολλοί άλλοι.
Επίσης, στο πλαίσιο του φεστιβάλ προβάλλονται ταινίες μεγάλου και μικρού μήκους, με έμφαση στην ελληνική παραγωγή, στην κεντρική πλατεία των Κάτω Πεδινών. Για φέτος έχουμε προγραμματίσει να προβάλλουμε τις “Flow – Η γάτα που δεν φοβόταν το νερό” του Γκιντς Ζιμπαλόντις, “Επιστροφή στην πατρίδα” των Χρύσας Τζελέπη και Άκη Κερσανίδη, “Υπέροχες μέρες”, “Κυνήγι” του Χρήστου Πυθαρά κ.ά. Κάθε Σαββατοκύριακο, από τις 5 ως τις 20 Ιουλίου, οι προβολές θα γεμίσουν την πλατεία των Κάτω Πεδινών, μετατρέποντάς τη σε υπαίθριο σινεμά με ελεύθερη είσοδο. Όλες οι πληροφορίες υπάρχουν στη σελίδα μας, zagoriwood.gr, αλλά και στο Facebook και στο Instagram.
Στόχος μας για το επόμενο διάστημα είναι ένα άνοιγμα και συνεργασία με ανάλογα φεστιβάλ της Ευρώπης. Επιδιώκουμε συνεργασίες και με εγχώρια μικρά φεστιβάλ, ώστε όλο και περισσότεροι άνθρωποι να καταλάβουν την τέχνη του κινηματογράφου αλλά και τη σύνδεσή του με την κοινωνία».
zagoriwood.gr
Facebook: Zagoriwood
Instagram: @zagoriwood
Στείλτε τις προτάσεις σας για τη στήλη «Γειτονιές της Ελλάδας» στο [email protected]
