Το φαγητό που φέρνει δάκρυα στον ιστορικό Γιώργο Θ. Μαυρογορδάτο

Το φαγητό που φέρνει δάκρυα στον ιστορικό Γιώργο Θ. Μαυρογορδάτο Facebook Twitter
Θυμάμαι ιδίως εκείνους που έφαγα στη Χίο, όταν πήγαμε με τον πατέρα μου για να μου γνωρίσει την υπέροχη ιδιαίτερη πατρίδα μας. Υποθέτω ότι αυτό ήταν που σφράγισε οριστικά την ταύτιση των λουκουμάδων με εκείνον.
0

Γιατί λατρεύω τους λουκουμάδες; Η προφανής εξήγηση βρίσκεται ασφαλώς στον συνδυασμό τραγανού και γλυκού. Αλλά ποιο προηγήθηκε, λογικά και εμπειρικά: η αίσθηση του τραγανού ή ο λουκουμάς που μου την έμαθε πρώτη φορά και μου την «εγχάραξε», όπως θα έλεγε παλιός φίλος;

Τη δεκαετία του 1950 τραγανούς λουκουμάδες έφτιαχνε ο «Μπόκολας», στην οδό Κανάρη, αριστερά καθώς βγαίνουμε από την πλατεία Κολωνακίου. Άλλοτε τους τρώγαμε επιτόπου, καθισμένοι γύρω από σιδερένια παλαιικά τραπεζάκια με επιφάνεια από κοκκινωπό μάρμαρο. Άλλοτε, όμως, τους έφερνε ο πατέρας μου στο σπίτι, ακόμη ζεστούς. Οι πατεράδες, τότε, σπάνια μαγείρευαν. Ήσαν μόνο «κουβαλητές» που ψώνιζαν για το σπίτι είτε βασικά τρόφιμα (αν ήξεραν και προλάβαιναν) είτε παραπανίσια, όπως λιχουδιές κάθε λογής. Έτσι και ο πατέρας μου. Μολονότι εργαζόταν όλη μέρα στον «Ευαγγελισμό», στο ιατρείο του, αργότερα και στο πανεπιστήμιο, πάντα θυμόταν να φέρει γλυκά στο σπίτι. Είτε λουκουμάδες από τον «Μπόκολα» είτε πάστες από το γειτονικό «Ελληνικόν». Η αγαπημένη μου ονομαζόταν «ιντιέν» για κάποιον μυστηριώδη λόγο. Ολοστρόγγυλη, με εσωτερικό από παντεσπάνι και περίβλημα από κρούστα σοκολάτας. Αλλά αυτές τις πάστες δεν τις ξαναβρήκα έκτοτε, ενώ τους λουκουμάδες, ναι.

Άλλοτε τους τρώγαμε επιτόπου, καθισμένοι γύρω από σιδερένια παλαιικά τραπεζάκια με επιφάνεια από κοκκινωπό μάρμαρο. Άλλοτε, όμως, τους έφερνε ο πατέρας μου στο σπίτι, ακόμη ζεστούς. Οι πατεράδες, τότε, σπάνια μαγείρευαν.

Θυμάμαι ιδίως εκείνους που έφαγα στη Χίο, όταν πήγαμε με τον πατέρα μου για να μου γνωρίσει την υπέροχη ιδιαίτερη πατρίδα μας. Υποθέτω ότι αυτό ήταν που σφράγισε οριστικά την ταύτιση των λουκουμάδων με εκείνον. Πέρασαν τα χρόνια, εκείνος έφυγε. Ο «Μπόκολας» μετακόμισε στη γωνία της πλατείας με την οδό Τσακάλωφ και ύστερα έπαψε να κάνει λουκουμάδες. Τους έτρωγα πλέον στο «Αιγαίον» της οδού Πανεπιστημίου, μέχρι που έκλεισε κι αυτό, πριν από λίγους μήνες.

Ευτυχώς, βρίσκει κανείς ακόμη λουκουμάδες, σε διάφορα μέρη. Γιατί, λοιπόν, λατρεύω τους λουκουμάδες; Αναρωτιέμαι τώρα αν απλώς μου θυμίζουν τον πατέρα μου και τα παιδικά μου χρόνια ή μήπως υπάρχει και μια βαθύτερη διάσταση. Μήπως, δηλαδή, αποτελούν σύμβολο και υλική έκφραση της αγάπης του για μας, για την οικογένειά του. Αυτή η σκέψη είναι που με κάνει να δακρύζω, όχι η σκέτη νοσταλγία.

O Γιώργος Μαυρογορδάτος είναι ιστορικός.

 

Γεύση
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΠΟΙΟ ΦΑΓΗΤΟ ΣΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΔΑΚΡΥΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ;

ΠΟΙΟ ΦΑΓΗΤΟ ΣΟΥ ΦΕΡΝΕΙ ΔΑΚΡΥΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ;

Ζητήσαμε από φίλους και γνωστούς να μας πουν ποιo είναι το φαγητό που τους αρέσει μέχρι δακρύων - που συνδέεται με στιγμές γαστρονομικής ευτυχίας και είναι κατά κάποιον τρόπο η δική τους μαντλέν. Και ανοίξανε οι καταπακτές του υποσυνείδητου και σχεδόν όλοι μεταφέρθηκαν στις κουζίνες της μαμάς τους, με γεύσεις απλές και ανεπανάληπτες, που ακόμα αποτελούν τη λυδία λίθο της αθηναϊκής γεύσης.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η άνοιξη και το καλοκαίρι της ρίγανης

Γεύση / H ρίγανη που δίνει γεύση στα καλοκαίρια μας

Είναι το πιο δημοφιλές μυριστικό της Aνατολικής Μεσογείου και δίνει ιδέες για μερικά από τα πιο αντιπροσωπευτικά καλοκαιρινά εδέσματα, όπως η ριγανάδα, ο ντάκος, η χωριάτικη σαλάτα και οι ριγανάτες σαρδέλες.
ΝΙΚΟΣ Γ. ΜΑΣΤΡΟΠΑΥΛΟΣ
Quinn’s: Γιατί όλοι πίνουν Dry Martini «στου Ηλία» Μαρινάκη 

Γεύση / Quinn’s: Γιατί όλοι πίνουν Dry Martini στου Ηλία Μαρινάκη 

Στην πιάτσα των Ιλισίων, σε ένα μέρος όπου όλα είναι μελετημένα, ένας πολύπειρος και προσγειωμένος μπάρμαν μας καλεί να χαθούμε στον «Κήπο των επίγειων απολαύσεων», συζητώντας και πίνοντας κλασικά αλλά αναβαθμισμένα κοκτέιλ.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΜΠΑΚΑΛΙΚΑ, DELI

Γεύση / Ο μεγάλος οδηγός του Αθηναίου καλοφαγά: Τα 51 πιο νόστιμα σημεία της πόλης

Εξειδικευμένα παντοπωλεία, deli με αλλαντικά και τυριά από την Ελλάδα και τον κόσμο, χασάπικα για κρέατα άριστης ποιότητας, κάβες και φούρνοι με ψωμιά παραδοσιακά αλλά και νέας εποχής, σε μια λίστα που μπορεί να είναι ο παράδεισος του foodie.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Είναι η τούρτα αμυγδάλου του Μπόζα η πιο ωραία στην Αθήνα;

Γεύση / Είναι η τούρτα αμυγδάλου του Μπόζα η πιο ωραία τούρτα της Αθήνας;

Όσο και αν η τέχνη της ζαχαροπλαστικής έχει κάνει άλματα στη χώρα μας, δεν έχουμε πάψει ποτέ να αγαπάμε τα «παλιά γλυκά» που μας θυμίζουν παιδικά χρόνια, οικογενειακές συγκεντρώσεις, γενέθλια και γιορτές.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ωδή στην pure σεβεντίλα: Ένα σπίτι που μοιάζει με μικροοργανισμό.

Γεύση / Ένα σπίτι στο Παλαιό Φάληρο που αποθεώνει τα απίθανα '70s

Το σπίτι του Γιώργου Κελέφη, εκδότη του περιοδικού ΟΖΟΝ, στο Παλαιό Φάληρο ‒σχεδιασμένο από τους σπουδαίους αρχιτέκτονες Δημήτρη και Σουζάνα Αντωνακάκη‒ μοιάζει με χρονοκάψουλα που σε μεταφέρει στη δεκαετία του ’70.
ΤΖΟΥΛΗ ΑΓΟΡΑΚΗ
Τα κρασιά της Κεφαλονιάς: Ρομπόλα, Μαυροδάφνη και άλλες εξαιρετικές ποικιλίες

Το κρασί με απλά λόγια / Τα κρασιά της Κεφαλονιάς: Ρομπόλα, Μαυροδάφνη και άλλες εξαιρετικές ποικιλίες

Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης ταξιδεύουν στους αμπελώνες της Κεφαλονιάς, με οδηγό τον οινοποιό Ευρυβιάδη Σκλάβο. Μαθαίνουμε για τις γνωστές, αλλά και τις πιο σπάνιες ποικιλίες του νησιού, καθώς και για τον ρόλο που παίζει το βουνό Αίνος στην αμπελουργία του.
THE LIFO TEAM
Στο ΚΙΝΩΝΩ στο Κουκάκι που περνάει την πιο νόστιμη φάση του

Γεύση / Στο ΚΙΝΩΝΩ στο Κουκάκι που περνάει την πιο νόστιμη φάση του

Ο Βαγγέλης από το «Σπιρτόκουτο» –δηλαδή ο Γιάννης Βουλγαράκης– άφησε τα Κύθηρα για την Αθήνα και ανανέωσε, με τις λιτές του γεύσεις, έναν χώρο όπου κάποτε αράζαμε για ποτά και τώρα πηγαίνουμε για φρέσκες παπαρδέλες και σφακιανόπιτα.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Γιαννούδι, Μαραθέφτικο, Μαύρο: Οι άγνωστες δυνάμεις του κυπριακού αμπελώνα

Το κρασί με απλά λόγια / Γιαννούδι, Μαραθεύτικο, Μαύρο: Οι ερυθρές δυνάμεις του κυπριακού αμπελώνα

Σε τι ξεχωρίζουν οι γηγενείς κόκκινες ποικιλίες της Κύπρου; Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης φιλοξενούν τον οινολόγο και οινοποιό Σοφοκλή Βλασίδη και συζητούν μαζί του για τα αυτόριζα αμπέλια του νησιού.
THE LIFO TEAM
Ronin: Ένα καταφύγιο ιαπωνικής κομψότητας και γεύσης στο Κολωνάκι/ Στο Ronin στο Κολωνάκι θα ανακαλύψεις το νόημα της ιαπωνικής απλότητας/ Ronin: Η ιαπωνική απλότητα που συγκινεί σε κάθε πιάτο

Γεύση / Ronin: Ιαπωνέζικη κουζίνα με ακρίβεια, λιγότερο fusion, περισσότερο zen

Το εστιατόριο Ronin φέρνει στο Κολωνάκι τη δύναμη της απλότητας της ιαπωνικής κουλτούρας και την αποθέωση της γευστικής λεπτομέρειας σε έναν απολαυστικό διάλογο μεταξύ παράδοσης και μοντέρνας δημιουργίας.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Καπάνι Μάρκετ: Ένα οινορεστοράν που παντρεύει Βορρά, Βαλκάνια και Ανατολή

Γεύση / Καπάνι Μάρκετ: Ένα οινορεστοράν που παντρεύει Βορρά, Βαλκάνια και Ανατολή

Ο σεφ Δημήτρης Μπαλάκας σιγομαγειρεύει σχεδόν τα πάντα στον ξυλόφουρνο, «ψήθηκε» με τις παραδοσιακές γεύσεις στον φούρνο του παππού και της γιαγιάς του, και μοιράστηκε μαζί μας τρεις αυθεντικές συνταγές από τη Φλώρινα.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ