Οι άπειρες καρδούλες των ημερών και η επιστροφή της αγάπης

Η επιστροφή της αγάπης Facebook Twitter
Ας μην έχουμε όμως αυταπάτες: σε αντίθεση με την ανάλαφρη παρουσία της στα social και τις άπειρες καρδούλες των ημερών, η αγάπη κρύβει δυσκολία. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ Η πρόσφατη πληθώρα ευχών –αγαπητικού χαρακτήρα– που με οδηγεί να γράψω ένα κείμενο για την αγάπη. Ο καινούργιος χρόνος, άλλωστε, προχωρά μέσα σε σπαρασσόμενες περιοχές και με το μίσος πάντα στα ύψη: στη Γάζα, στην Ουκρανία και σε πλείστες άλλες, λιγότερο φωτισμένες μιντιακά σφαγές· ακόμα όμως και εκεί όπου οι συμβολικοί φόνοι δίνουν πια έναν γκροτέσκο τόνο.

Να, για παράδειγμα, οι ΗΠΑ, όπου ο Μπάιντεν χαρακτήρισε τον Τραμπ σύμμαχο των ναζιστών και ο Τραμπ τον Αμερικανό Πρόεδρο διεφθαρμένο «κακομοίρη». Στην άλλη άκρη του Ατλαντικού ο πολιτισμικός και πολιτικός πόλεμος θα είναι, αναμφίβολα, ένα από τα μεγάλα events της χρονιάς.

Είπα όμως να σταθώ λίγο στην επιστροφή της αγάπης, έχοντας κατά νου έναν κίνδυνο: να μετατραπεί στα λόγια μας η αγάπη σε ένα είδος κούρας αναζωογόνησης μέσα στο χάος και στην ανασφάλεια που ταλαιπωρεί τη σημερινή Δύση. Να γίνει ένα συναισθηματικό spa resort απ’ όπου απλώς αντλούμε ενέργεια για να συνεχίσουμε τις ίδιες μικρές συνωμοσίες.

Το πρόβλημα με την μπανάλ αποθέωση της αγάπης είναι ότι στήνει στη σκηνή μια γλυκερή και επιτηδευμένη καλοσύνη. Ότι έχοντας κάνει κοσμικά δημοφιλές θέμα την αγάπη, την εκτοπίζει στη σφαίρα της ανοησίας.

Πολύ εύκολα, πάντως, λέμε πως αγαπάμε, πως τους αγαπάμε όλους. Μια υπερβολικά άνετη διακήρυξη αγαθών αισθημάτων γίνεται μόδα. Δεν είναι, φυσικά, μια κακή μόδα. Γιατί έστω και ως ινσταγκραμική πόζα, αυτή η αγάπη μπορεί να έχει το δικό της μερίδιο αλήθειας. Και η επιστροφή της αγάπης φέρει πιθανόν κάτι αυθεντικό μαζί της, αφού πολλοί νεότεροι (και μεγαλύτεροι) αναζητούν μια πιο ανθρώπινη κλίμακα, ένα μέτρο χαράς και ψυχικής γενναιοδωρίας.

Ποια είναι όμως η αγάπη που επιστρέφει; Διαπιστώνω συχνά ότι για μερικούς είναι απλώς το πνεύμα του φιλιώματος, κάτι σαν την αγκαλιά (hug) που καταλύει προς στιγμήν την απόσταση μεταξύ των σωμάτων. Η αγάπη είναι έτσι αυτό που αναστέλλει προσωρινά τη μοναχική πορεία των σωμάτων, την αποξενωμένη και στεγανή συνύπαρξη. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η αγάπη συγκινεί ως υπόσχεση μιας μελλοντικής κοινότητας, μιας πιο εγκάρδιας συμβίωσης.

Το πρόβλημα, πάντως, με την μπανάλ αποθέωση της αγάπης (με αυτό το πανεύκολο «αγαπάω» που θριαμβεύει στα social media παράλληλα με το τακτικότατο «μισώ») είναι ότι στήνει στη σκηνή μια γλυκερή και επιτηδευμένη καλοσύνη. Ότι έχοντας κάνει κοσμικά δημοφιλές θέμα την αγάπη, την εκτοπίζει στη σφαίρα της ανοησίας. Όλο και πιο συχνά μάλιστα η καλοσύνη προβάλλει ως ύστατη ιδεολογία μετά την πτώση πολλών από τα λεγόμενα απελευθερωτικά κοινωνικά οράματα.

Φυσικά, θα μπορούσε να κάνει κανείς τη σκέψη πως η αγάπη έχει σχέση με το τέλος της αλλοτρίωσης και την υπέρβαση της μιζέριας. Κουβαλώντας ένα τεράστιο θρησκευτικό και πνευματικό φορτίο, έγινε στη συνέχεια τροφή της ρομαντικής φαντασίας και φτάνει τώρα να αποθεώνεται στη γενική αισθηματολογία. Η αγάπη ξεπροβάλλει ως υπαινιγμός για έναν ανώτερο συντονισμό των ψυχών. Μοιάζει έτσι με έναν μαγικό μηχανισμό, με ένα πραγματικό (και όχι απατηλό) αόρατο χέρι που συγκρατεί τις ζωές των ανθρώπων για να μην καταρρεύσουν στην απουσία νοήματος.

Ας μην έχουμε όμως αυταπάτες: σε αντίθεση με την ανάλαφρη παρουσία της στα social και τις άπειρες καρδούλες των ημερών, η αγάπη κρύβει δυσκολία. Είναι εξ ορισμού ανυπάκουη χειρονομία, αφού εναντιώνεται στη λογική της ανταγωνιστικής ζωής, στον πειρασμό της αμοιβαίας υπονόμευσης και στα παιχνίδια του κοινωνικού φθόνου. Υπενθυμίζει, εν τέλει, εκείνες τις δυνατότητες που επισκιάζονται και καταπλακώνονται από την καθημερινή μας άσκηση στη μικρότητα και στη βία.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFΟ δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Antinero: Καταγγελία-μαμούθ για το μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης

Ρεπορτάζ / Antinero: Πώς το «μεγαλύτερο πρόγραμμα δασικής πρόληψης» έγινε πεδίο καταγγελιών

Με εκατομμύρια ευρώ να έχουν ήδη διατεθεί, το πρόγραμμα Antinero μπαίνει στο στόχαστρο: 213 φορείς και πολίτες υπέβαλαν αναφορά στην Ε.Ε., αμφισβητώντας τη νομιμότητα και την αποτελεσματικότητά του.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ