Ο κύκλος των (χαμένων) ποιητών

O Captain, My Captain Facebook Twitter
Ντροπή, θλίψη και θυμός. Αυτά είναι τα συναισθήματα που προκαλούν όσα συνέβησαν εντός ενός κύκλου ποίησης, που ορίζεται από συμπεριληπτικότητα, αυτό που θα περίμενε κανείς να ορίζεται ως το τελευταίο καταφύγιο. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


ΤΗΝ ΠΕΜΠΤΗ 13/6, ο Παλαιστίνιος ποιητής Mosab Abu Toha δημοσίευσε στον λογαριασμό του στο Instagram πως το 10ο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών, το οποίο διοργανώνει ο Κύκλος Ποιητών (Poets’ Circle), ανακάλεσε την πρόταση συμμετοχής που του είχε στείλει τον Φεβρουάριο. Mετά την εκδήλωση αντιδράσεων στα social media με αφορμή την ανάρτηση του Mosab Abu Toha, ο Κύκλος Ποιητών απάντησε πως οι προθέσεις τους παρεξηγήθηκαν.

Στο πλαίσιο της φετινής διοργάνωσης του φεστιβάλ είχε αποφασιστεί μια «προκλητική» συνάντηση-συνύπαρξη ενός Παλαιστίνιου ποιητή και μιας Ισραηλινής ποιήτριας. Η Ισραηλινή ποιήτρια είναι η ακτιβίστρια Τal Nitzan που αγωνίζεται υπέρ των δικαιωμάτων της Παλαιστίνης· ζήτησε να μη συμμετάσχει στο φεστιβάλ, αφού ενημερώθηκε για διάφορες επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών τουριστών στην Αθήνα, έτσι ο Κύκλος Ποιητών προχώρησε στην ακύρωση της πρόσκλησης του Παλαιστίνιου ποιητή.

Μάλιστα, ο Κύκλος Ποιητών αναφέρει πως στο Διεθνές Φεστιβάλ Ποίησης Αθηνών έχει ξανακαλέσει Παλαιστίνιο ποιητή και Άραβες ποιητές και πως αποτελεί μέρος του World Poetry Movement που έχει πάρει θέση πάνω στο θέμα. Δυστυχώς, στη δήλωσή τους καταλήγουν: «Λυπούμαστε πολύ που οι προθέσεις μας παρεξηγήθηκαν, κατανοώντας παράλληλα ότι κάποιος που βρίσκεται σε πόλεμο είναι λογικό να εκλαμβάνει τα γεγονότα με ευαισθησία και ένταση και να τα ερμηνεύει διαφορετικά από ό,τι είναι στην πραγματικότητα».

H ποίηση είναι πολλά παραπάνω και συχνά δεν πρόκειται απλώς για την έκφραση των μικρόκοσμων που ανθούν μέσα μας αλλά για μια πολιτική και συγκεκριμένα επαναστατική μορφή έκφρασης, κάτι άυλο, αλλά παντοδύναμο. 

Ο Mosab Abu Toha μόλις τώρα έμαθε, μετά την ανάκληση της πρόσκλησής του, πως η αρχική ιδέα ήταν η συμμετοχή του με την Ισραηλινή ποιήτρια σε ένα πάνελ με τίτλο «Η ποίηση ενώνει». Γράφει πόσο συγκλονίστηκε με την ανάρτηση, πως δεν καταλαβαίνει γιατί η συμμετοχή του πρέπει να είναι συνδεδεμένη με αυτήν της Τal Nitzan και, πάνω απ’ όλα, γιατί περίμεναν οι διοργανωτές πως θα συμφωνούσε σε κάτι τέτοιο.

Αναφέρει πως γράφει ποίηση γιατί «πρέπει να ακούσουν οι άνθρωποι» και πως του φαίνεται απαράδεκτο να είναι στο ίδιο πάνελ με μια ποιήτρια από τη χώρα που κατέστρεψε το σπίτι του, που τον απήγαγε, τον βασάνισε και έσφαξε μέλη της οικογένειάς του, τους γείτονές του, τους μαθητές του και τους φίλους του. Μάλιστα, ήταν προσκεκλημένος και στο Φεστιβάλ του 2023, αλλά το Ισραήλ δεν του επέτρεψε την έγκαιρη πρόσβαση την ελληνική πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ.

Ντροπή, θλίψη και θυμός. Αυτά είναι τα συναισθήματα που προκαλούν όσα συνέβησαν εντός ενός κύκλου ποίησης, που ορίζεται από συμπεριληπτικότητα, αυτό που θα περίμενε κανείς να ορίζεται ως το τελευταίο καταφύγιο.

Ο υπόλοιπος κόσμος συνεχίζει τη ζωή του σχεδόν κανονικά την ώρα της γενοκτονίας, διότι είναι πολύ περιορισμένα όσα μπορεί να κάνει κάποιος σε αυτή την πλευρά της Γης. Ναι μεν είμαστε προνομιούχοι, αλλά είμαστε και καθηλωμένοι, μαθαίνουμε τις εξελίξεις, μουδιασμένοι, αναδημοσιεύοντας εικόνες φρίκης «All eyes on Rafah», γράφοντας σκέψεις για βιβλία Παλαιστίνιων συγγραφέων, ξεκινώντας καβγάδες από τα πληκτρολόγιά μας, κάποιοι βυθισμένοι στην κατάθλιψη, οι περισσότεροι αστειευόμενοι με το εάν υπάρχει μέλλον, αναλύοντας λεπτομερώς τη φόδρα του φορέματος της Cate Blanchett.

Οι αντιδράσεις μας είναι αυτές ανθρώπων που έχουν τρομοκρατηθεί, έχουν παγώσει, που νιώθουν ανήμποροι μπροστά στο ασύλληπτο, χωρίς περιθώρια για μια αντίδραση που θα βοηθάει εμπράκτως την Παλαιστίνη. Το να μην κλείσουμε την πόρτα στον Mosab Abu Toha θα ήταν πράγματι το λιγότερο, αλλά ούτε αυτό δεν είχαμε τη δύναμη να κάνουμε. Δεν μπορεί να αξιολογηθεί από εμάς το τι θα σήμαινε για τον ίδιο να έρθει και να διαβάσει τα ποιήματά του, φέρνοντας πραγματική ορατότητα, αλλά σε καμία περίπτωση η εξαίρεσή του από ένα φεστιβάλ, στο οποίο ήταν πέρσι καλεσμένος, δεν μπορεί να είναι κάτι ασήμαντο.

Τότε τον απομόνωσε το Ισραήλ, φέτος ο Κύκλος αποφάσισε να τον ενώσει με την ποιήτρια από το Ισραήλ, και για τον αποκλεισμό του κατηγορεί την Τal Nitzan και μια ανώτερη βία.

Θα ζητούσαμε και από μια Ρωσίδα και έναν Ουκρανό να φιλιώσουν μπροστά μας σε ένα πάνελ συνανάγνωσης; Με ποια λογική θα ζητούσαμε από τον Mosab Abu Toha να συμμετάσχει σε αυτό το πάνελ και γιατί δεν ερωτήθηκε εξαρχής; Γιατί πιστεύουμε πως είμαστε τόσο παντοδύναμοι που μπορούμε να επιλέξουμε εμείς για τους άλλους; Γιατί έχουμε ανάγκη να δούμε έναν Παλαιστίνιο και μια Ισραηλινή να τους ενώνει η ποίηση; Αυτό είναι κάτι που ίσως προκύψει, ίσως όχι. Βέβαια, όταν αποκλείεται ο ένας, σίγουρα είναι αδύνατο.

Μεγαλώσαμε και μεγαλώνουμε σε μια χώρα όπου η τέχνη και ειδικά η ποίηση θεωρείται το χόμπι ενός τσούρμου αιθεροβαμόνων ενηλίκων-παιδιών επειδή το μυαλό και η καρδιά τους δεν πατάει με προσοχή στο σημερινό σύστημα αξιών. Λίγοι, ελάχιστοι ξεχωρίζουν ως ποιητές, ακόμα πιο λίγοι αμείβονται. Πρόκειται για ένα αντιεπάγγελμα, η φράση «τι θέλει να πει ο ποιητής;» ακούγεται για οτιδήποτε δυσνόητο, υπερβολικό και αχρείαστο.

Αργότερα, κάποιοι, κάπως, μάθαμε πως η ποίηση είναι πολλά παραπάνω και συχνά δεν πρόκειται απλώς για την έκφραση των μικρόκοσμων που ανθούν μέσα μας αλλά για μια πολιτική και συγκεκριμένα επαναστατική μορφή έκφρασης, κάτι άυλο, αλλά παντοδύναμο. Το είχα ακούσει πολλές φορές στο σχολείο, αλλά πρώτη φορά το ένιωσα στα κόκαλά μου διαβάζοντας Ναζίμ Χικμέτ. Η αποσιώπηση της ποίησης είναι επίσης πολιτική πράξη, μια και ο Κύκλος Ποιητών ανέλυσε πολλά, αλλά πουθενά δεν εξήγησε γιατί τελικά είναι αδύνατο να παρευρεθεί στο 10ο Φεστιβάλ Ποίησης ο Mosab Abu Toha μόνος του, ολομόναχος, και να μοιραστεί τα ποιήματά του.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Η Ναν Γκόλντιν ντρέπεται για όσα συμβαίνουν στη Γάζα και λέει: «Ζούμε ανατριχιαστικές εποχές μακαρθισμού»

Εικαστικά / «Ζούμε ανατριχιαστικές εποχές μακαρθισμού»: Η Ναν Γκόλντιν ντρέπεται για όσα συμβαίνουν στη Γάζα

Το έργο της Γκόλντιν «Sisters, Saints, Sibyls» καταπιάνεται με την ιστορία της μεγαλύτερης αδελφής της, της Μπάρμπαρα, ενός έξυπνου και ανυπότακτου παιδιού που στάλθηκε σε ορφανοτροφεία, αναμορφωτήρια και ψυχιατρικά ιδρύματα στην εφηβεία και αυτοκτόνησε το 1965, σε ηλικία μόλις 19 ετών.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Πάντα μπορεί να οξυνθεί η κρίση, ειδικά από δύο ακροδεξιές κυβερνήσεις όπως του Ιράν και του Ισραήλ»

Διεθνή / «Πάντα μπορεί να οξυνθεί η κρίση, ειδικά από δύο ακροδεξιές κυβερνήσεις όπως του Ιράν και του Ισραήλ»

Μια διεξοδική συζήτηση για την κρίση στη Μέση Ανατολή και τις πολλές της προεκτάσεις, στην ευρύτερη περιοχή και διεθνώς, με τον 38χρονο Ιρανό δημοσιογράφο, ακτιβιστή και πολιτικό πρόσφυγα Σιαβάς Σαχαμπί, ο οποίος ζει τα τελευταία χρόνια στην Αθήνα.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μικροπλαστικά: «Μέχρι και μια ολόκληρη πιστωτική κάρτα καταπίνουμε κάθε εβδομάδα»

Ρεπορτάζ / Μικροπλαστικά: «Μέχρι και μια ολόκληρη πιστωτική κάρτα καταπίνουμε κάθε εβδομάδα»

Είναι μικρά όσο ένας κόκκος ρυζιού και κάθε χρόνο παράγονται εκατομμύρια τόνοι. Ποιες είναι οι εξελίξεις για τη μείωση της μικροπλαστικής ρύπανσης; Τι συμβαίνει στην Ελλάδα; Πώς φτάνουν από το εργοστάσιο στο στομάχι μας;
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Δημήτρης Παρασκευής: «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Οπτική Γωνία / «Φέτος, έπειτα από καιρό, ο κορωνοϊός παρουσιάζει έξαρση»

Ο καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, εξηγεί γιατί κάθε φθινόπωρο αυξάνονται οι ιώσεις του αναπνευστικού, ποια είναι η εικόνα του Covid-19 στην Ελλάδα και ποια μέτρα πρέπει να πάρουμε εν όψει του χειμώνα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Στέλιος Νέστωρ: «Ό,τι έκανα, δεν το έκανα για να ρίξω τη δικτατορία αλλά γιατί ντρεπόμουνα» 

Θεσσαλονίκη / Στέλιος Νέστωρ: «Δεν ήμουν από αυτούς που κάθονται σπίτι τους, βγάζουν λεφτά, τρώνε και πίνουνε» 

Μια πολιτική φυσιογνωμία που έδινε πάντα ηχηρό «παρών» στα πολιτικά και πολιτιστικά πράγματα της Θεσσαλονίκης. Μιλώντας στη LiFO, ζωντανεύει ένα μεγάλο κομμάτι της ιστορίας της πόλης, από την Κατοχή και τη χούντα μέχρι την ίδρυση του Μεγάρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Κοινωνική κατοικία: Μπορεί το παράδειγμα της La Borda να εφαρμοστεί στην Αθήνα;

Συνεταιριστική κατοικία / Μπορούμε να αντιγράψουμε τη Βαρκελώνη και να λύσουμε το στεγαστικό;

Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται αναζωπύρωση των συνεταιριστικών στεγαστικών κινημάτων, στην Ελλάδα, ειδικά στην Αθήνα, η στεγαστική κρίση οξύνεται. Το παράδειγμα της La Borda στη Βαρκελώνη θα μπορούσε να δώσει τη λύση, χρειάζεται όμως πολιτική βούληση.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
«Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας»

Βασιλική Σιούτη / Ο Άγνωστος Στρατιώτης στη μάχη της πολιτικής εικόνας

Η κυβέρνηση αξιοποίησε τη ρύθμιση για τη φύλαξη του Μνημείου του Άγνωστου Στρατιώτη για να αλλάξει την πολιτική ατζέντα και να ενισχύσει την απήχησή της στο συντηρητικό κοινό, παρά τις διαφοροποιήσεις ακόμη και μέσα στην κυβερνητική παράταξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

Οπτική Γωνία / Λίγες λέξεις για τον Διονύση Σαββόπουλο

«Ό,τι όμως και αν υπήρξε ο Διονύσης Σαββόπουλος, είχε τη δόνηση, τον λοξό τόνο, μια διάθεση μεταμόρφωσης και γιορτής. Επέστρεφε σε μια πάμφωτη αυλή, περιμένοντας τους φίλους, το νόημα της συνάθροισης».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
ΕΠΕΞ Στην εποχή του Οφθαλμού

Ιλεκτρίσιτυ / Στην εποχή του Οφθαλμού

Οι κρίσεις ευνοούν την εξουσία, διατηρώντας ένα επίπεδο φόβου μες στην κοινωνία, νομιμοποιώντας μέτρα που ανακουφίζουν τον φόβο αυξάνοντας τον έλεγχο, και δημιουργώντας ευκαιρίες για τη διοχέτευση του κεφαλαίου.
ΧΑΡΗΣ ΚΑΛΑΪΤΖΙΔΗΣ
Μετά τα ερείπια της Γάζας: ποιος μπορεί να χτίσει ξανά την ελπίδα;;

Οπτική Γωνία / Η Γάζα μετά τον πόλεμο: Υπάρχει ελπίδα;

Η καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και μέλος του Κέντρου Ερευνών για το Δημόσιο Διεθνές Δίκαιο, Μαρία Γαβουνέλη, αναλύει τις προκλήσεις της ανοικοδόμησης, τον ρόλο της Ευρώπης και της Ελλάδας και το αβέβαιο μέλλον μιας λύσης δύο κρατών.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Ακροβατώντας / Πόσοι ηλικιωμένοι ζουν μόνοι και κανείς δεν τους αναζητά;

Οι μοναχικοί θάνατοι ηλικιωμένων ανθρώπων είναι ένα φαινόμενο που ολοένα εντείνεται και στη χώρα μας, όπως και σε ολόκληρο τον κόσμο. Ας μπει στον δημόσιο διάλογο, μήπως πειστούν οι αρμόδιοι ότι πρόκειται για ένα σοβαρό θέμα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Ρεπορτάζ / Πελοπόννησος: Σιδηρόδρομος ή ποδηλατόδρομος;

Η προκήρυξη διαγωνισμών για την εκπόνηση μελετών που αφορούν τη χρήση της ιστορικής σιδηροδρομικής γραμμής Πελοποννήσου ως ποδηλατοδρόμου έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Διατυπώνονται σοβαρές επιφυλάξεις για την οριστική απώλεια μιας εμβληματικής υποδομής με υψηλή ιστορική, τουριστική και συγκοινωνιακή αξία.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οπτική Γωνία / Πολιτική κινητικότητα που δεν αλλάζει τίποτα 

Οι δημοσκοπήσεις αποτυπώνουν ξανά τη φθορά εμπιστοσύνης προς το πολιτικό σύστημα, με κυβέρνηση και αντιπολίτευση να δείχνουν ανήμπορες να ανατρέψουν το κλίμα απαξίωσης, όπως και οι νέοι παίκτες – που είναι παλιοί. 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ