«Ο κίνδυνος είναι να μετατραπεί ο πόλεμος σε μια κρίση με δυσμενή κατάληξη εντός ωρών»

ΕΠΕΞ Ουκρανία – Ρωσία: Ένας ξεχασμένος πόλεμος Facebook Twitter
Η επίθεση στη Ρωσία συνιστά επίθεση στη διεθνή τάξη πραγμάτων, στο διεθνές δίκαιο και στον rules-based world που φτιάξαμε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εικονογράφηση: bianka/ LIFO
0


— Γιατί έχουμε ξεχάσει τον πόλεμο στην Ουκρανία;
Δεν είμαι σίγουρη ότι τον έχουμε ξεχάσει. Απλώς, όπως συνήθως γίνεται, ο νεότερος πόλεμος, στη Γάζα, έδιωξε από τα πρωτοσέλιδα την παλαιότερη είδηση. Όσο η κατάσταση παραμένει ως έχει, σιγοβράζοντας σε χαμηλή φωτιά, η προσοχή μας στρέφεται αλλού. Αν συμβεί οποιαδήποτε αλλαγή, νίκη ή ήττα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το θέμα θα αναδυθεί και πάλι. 

— Δύο χρόνια μετά, ποιο θα λέγατε ότι είναι το αποτύπωμα αυτής της σύγκρουσης; Συμφωνείτε ή όχι με την άποψη ότι οι δυτικές βεβαιότητες έχουν διαψευσθεί παταγωδώς;
Όχι, δεν συμφωνώ. Ο φόβος στην αρχή της σύγκρουσης αυτής ήταν ότι ο ρωσικός στρατός θα προέλαυνε περίπου χωρίς αντίσταση και θα έφθασε στο Κίεβο εντός ημερών. Αυτό δεν συμβαίνει. Δύο χρόνια αργότερα δεν υπάρχει ούτε συντριπτική ήττα ούτε συντριπτική νίκη. Παρακολουθούμε έναν παραδοσιακό πόλεμο χαρακωμάτων στην πρώτη γραμμή, που συμπληρώνεται με πολλά νεωτεριστικά στοιχεία, όπως η χρήση drones όχι μόνο στην ξηρά αλλά και στη θάλασσα. Δύο χρόνια πριν κανείς δεν περίμενε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες θα ήταν σε θέση να συνδράμουν αποφασιστικά στην πολεμική προσπάθεια: δεν υπήρχαν διαδικασίες, δεν υπήρχαν όπλα και κυρίως δεν υπήρχε πολιτική βούληση.

«Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών θα είναι ασφαλώς καταλυτικό για την ενότητα της Δύσης και τη συνεχιζόμενη σταθερή ενίσχυση της Ουκρανίας».

Και όμως, η Ευρώπη για άλλη μία φορά μας εξέπληξε με τον δικό της αργό, περίπλοκο τρόπο. Οι ευρωπαϊκές χώρες έλαβαν σαφή θέση υπέρ της Ουκρανίας και κατά της Ρωσίας, επιβάλλοντας κυρώσεις και ενισχύοντας την πολεμική προσπάθεια με χρήματα και όπλα. Στην πορεία δημιουργούν, αργά αλλά σταθερά, μια ενιαία ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, ενισχύοντας τον ευρωπαϊκό πυλώνα του ΝΑΤΟ, και μάλιστα εν όψει της πιθανότητας να δούμε τις ΗΠΑ να αποσύρονται από την πρώτη γραμμή άμυνας της Δύσης.  

cover
Μαρία Γαβουνέλη, 
καθηγήτρια στη Νομική Σχολή του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και γενική διευθύντρια του ΕΛΙΑΜΕΠ

— Ποια μηνύματα θέλησε να στείλει ο Πούτιν μέσω της τηλεοπτικής του συνέντευξης;
Πολύ απλά ότι είναι ακόμη εδώ. Φαίνεται ότι τα πράγματα πάνε λιγότερο άσχημα για τη ρωσική πλευρά αυτή την δεύτερη επέτειο της έναρξης του πολέμου και θεώρησε σκόπιμο να υπενθυμίσει τη στρατηγική σημασία της χώρας του, η οποία παραδοσιακά έχει πολλούς ανθρώπους να στείλει στο μέτωπο και ποτέ δεν νοιάζεται αν θα επιβιώσουν ή όχι.

Το γεγονός ότι η αμερικανική προεκλογική σκηνή βρίσκεται σε οργασμό, με σοβαρή προοπτική την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, έπαιξε επίσης τον ρόλο του. Σε μια ορθολογική διαδικασία, η χωρίς αντίλογο παρέμβασή του θα μπορούσε να έχει και το αντίστροφο αποτέλεσμα, κανείς όμως δεν θεώρησε την παρούσα αμερικανική πολιτική διαπάλη ορθολογική.

— Πιστεύετε ότι έχουν αλλάξει οι προτεραιότητες της Δύσης;
Όχι. Η επίθεση στην Ουκρανία συνιστά επίθεση στη διεθνή τάξη πραγμάτων, στο διεθνές δίκαιο και στον rules-based world που φτιάξαμε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τα οποία, με όλα τους τα προβλήματα, εξασφαλίζουν ειρήνη και ανάπτυξη για όλο τον κόσμο εδώ και 75 χρόνια. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος που η Δύση κινήθηκε τόσο γρήγορα, απομονώνοντας τη Ρωσία και τραβώντας έντονες διαχωριστικές γραμμές. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο οι ευρωπαϊκές χώρες θα συνεχίσουν να ενισχύουν με κάθε τρόπο την Ουκρανία, ακόμη και αν τελικώς αποσυρθούν από την προσπάθεια αυτή οι ΗΠΑ. Αυτό ασφαλώς δεν σημαίνει ότι καθώς ο καιρός περνά δεν θα πρέπει να γίνει προσπάθεια για την ειρηνική επίλυση της κρίσης.     

— Τι ρόλο θεωρείτε ότι θα παίξουν οι κρίσιμες εκλογές στις ΗΠΑ και την Ε.Ε.;
Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών θα είναι ασφαλώς καταλυτικό για την ενότητα της Δύσης και τη συνεχιζόμενη σταθερή ενίσχυση της Ουκρανίας. Ακόμη όμως και στο χειρότερο σενάριο (σύμφωνα με το οποίο οι ΗΠΑ θα αποχωρήσουν από το ΝΑΤΟ και η Δύση θα διασπαστεί), οι ευρωπαϊκές χώρες θα συνεχίσουν να υπερασπίζονται τις αρχές και τους κανόνες πάνω στους οποίους στήσαμε την κοινή μας πορεία. Μιλάμε πολύ για την ενίσχυση της ακροδεξιάς στις ευρωπαϊκές εκλογές, θα ήθελα όμως να διατηρήσω έναν τόνο αισιοδοξίας.

Οι διαδηλώσεις στη Γερμανία καταδεικνύουν ότι η πορεία προς μια αυταρχική, ξενοφοβική Ευρώπη δεν είναι προδιαγεγραμμένη. Στην Ολλανδία ακόμα δεν μπορεί να συγκροτηθεί κυβέρνηση με τον Χερτ Βίλντερς. Η Γαλλία ανακαλύπτει, έστω και καθυστερημένα, τη ρωσική παρέμβαση στην εκλογική διαδικασία και αντιδρά. Ακόμα και η Ιταλία, που θα μπορούσε να προκαλέσει πάρα πολύ μεγάλη ζημιά στην ευρωπαϊκή ενότητα, αποδεικνύεται στην πράξη αρκούντως παραδοσιακή στην προσέγγισή της. Έχω την αίσθηση ότι το τιμόνι της Ευρώπης δεν θα αλλάξει σημαντικά κατεύθυνση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μας περιμένουν ήρεμες θάλασσες και ανέφελος ουρανός. 

— Πώς θα τελειώσει αυτός ο πόλεμος; Τι θα μας απαντούσατε;
Κάνε με προφήτη, να σε κάνω πλούσιο. Νομίζω ότι αναπόφευκτα κάποια στιγμή θα πρέπει να σκεφθούμε μια πιθανή λύση για την Ουκρανία, ενδεχομένως μετά από μια προσωρινή εκεχειρία. Ο κίνδυνος αυτήν τη στιγμή είναι να μετατραπεί ο πόλεμος αυτός σε μια κρίση που μπορεί να έχει δυσμενή κατάληξη εντός ωρών – το παράδειγμα του Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπου οι Αρμένιοι βίωσαν τη δική τους «μικρασιατική καταστροφή», δεν πρέπει να μας διαφεύγει.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO. 

Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Ρεπορτάζ / Αστικές Συγκοινωνίες: Mια αθόρυβη ιδιωτικοποίηση που προκαλεί κρότο

Τα πρόσφατα ατυχήματα με αστικά λεωφορεία φέρνουν στο προσκήνιο το θέμα της εκχώρησης συγκοινωνιακού έργου στα ΚΤΕΛ και καταγγελίες για θεσμικές αστοχίες. Οι εμπλεκόμενες πλευρές μιλάνε στη LiFO.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Ένα ελληνο-αλβανικό ανήκειν εν τη γενέσει;

Guest Editors / Μεταξύ ελληνικότητας και αλβανικότητας 

Μια έρευνα επιβεβαιώνει ότι η αλβανική μετανάστευση στην Ελλάδα αναδιαμορφώνει ριζικά τις έννοιες της ταυτότητας και του ανήκειν, αποκαλύπτοντας τις προκλήσεις και τις προοπτικές αυτής της νέας πραγματικότητας.
ΙΛΙΡΙΝΤΑ ΜΟΥΣΑΡΑΙ
ΕΠΕΞ Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Περιβάλλον / Ο μυστηριώδης κύριος Sweetman και η απίθανη ιστορία του σκοτεινού οξυγόνου

Άνοιξε ένα νέο κεφάλαιο για τη θαλάσσια ζωή και μπλόκαρε, έστω προσωρινά, τα σχέδια για εξορύξεις στον ανεξερεύνητο βυθό. Ο Andrew Sweetman μιλά στη LiFO για την έρευνα που έγινε απροσδόκητα viral και συγκρούστηκε με κολοσσούς, πολιτικές αποφάσεις και… το TikTok.
ΛΑΣΚΑΡΙΝΑ ΛΙΑΚΑΚΟΥ
Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Ακροβατώντας / Ανακαλύφθηκε ο εχθρός

Τι σημασία έχουν τα μεγάλα σκάνδαλα, όταν η απειλή είναι μπροστά μας, όπως οι καραβιές Λίβυων και Σουδανών μεταναστών και πολιτικών προσφύγων που καταφθάνουν στη νότια Κρήτη και εισβάλλουν ανεξέλεγκτα στην πατρίδα;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Κανελλόπουλος: «Να μας αποκαλούν “εφημερίδα των συριζαίων”; Εντάξει... γελάμε»

Ο δημοσιογράφος της «Εφημερίδας των Συντακτών» και του e-tetRadio μιλά για την εφημερίδα, επιβεβαιώνοντας τις τελικές συζητήσεις με τον Δημήτρη Μελισσανίδη, για την κρίση της αριστεράς, την επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και το μέλλον του Τύπου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Οπτική Γωνία / «Είμαι Ισραηλινός, κι αυτό λειτουργεί πια ως ετυμηγορία» 

Ο θεατρικός σκηνοθέτης Guy Ben-Aharon, που βρέθηκε πρόσφατα στην Αθήνα, γράφει στη LiFO για την απόρριψη που βιώνει τόσο στην πατρίδα του όσο και στο εξωτερικό ως Ισραηλινός που υποστηρίζει την ελευθερία της Παλαιστίνης. 
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
«Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Οπτική Γωνία / «ΟΠΕΚΕΠΕ: Χρόνιες παθογένειες» vs ποινικών ευθυνών

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έστειλε πριν από λίγο καιρό στη Βουλή τη δικογραφία για Αυγενάκη και Βορίδη, αλλά η ΝΔ δεν βλέπει ποινικές ευθύνες υπουργών στο σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ και επιμένει ότι πρόκειται για «διαχρονικές παθογένειες». 
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Γιατί κανείς δεν μας προστατεύει από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Οπτική Γωνία / Γιατί δεν μας προστατεύει κανείς από τον ανεξέλεγκτο θόρυβο;

Η Κομισιόν στέλνει τη χώρα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επειδή δεν έχει υιοθετήσει τα απαραίτητα σχέδια δράσης για την ηχορρύπανση. Τι σημαίνει αυτό για την καθημερινότητά μας; Μιλά στη LiFO ο ομότιμος καθηγητής του ΑΠΘ, Γεώργιος Παπανικολάου.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Ένας κανονικός αφελληνισμός

Οπτική Γωνία / Ένας κανονικός αφελληνισμός

Στη θέση εκείνων των ξένων που καλλιεργούσαν μια αληθινή σχέση με την Ελλάδα, πολλαπλασιάζονται τα φιμέ τζάμια των υπερπολυτελών τζιπ, αόρατοι και αδιάφοροι μεσάζοντες, αγοραστές επαύλεων που υπενοικιάζονται ή έχουν γίνει φρούρια με μικρούς ιδιωτικούς στρατούς τραμπούκων.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Οπτική Γωνία / Δημήτρης Νανόπουλος: «Ζούμε το τέλος του ανθρώπου και τη γέννηση ενός νέου τύπου ύπαρξης»

Ο διακεκριμένος ακαδημαϊκός και θεωρητικός φυσικός μιλά για την προέλευση της συνείδησης, τoν εγκέφαλο ως κβαντική μηχανή και το μέλλον του ανθρώπου ως υβριδίου τεχνολογίας και βιολογίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Οπτική Γωνία / «Η ομοφοβία δεν είναι ιδεολογική τοποθέτηση αλλά μια μορφή βίας»

Ένα 13χρονο παιδί δεν άντεξε την ομοφοβία και έδωσε τέλος στη ζωή του. Ο ψυχίατρος-ψυχαναλυτής Σάββας Σαββόπουλος εξηγεί πώς μπορούν οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί να εντοπίσουν έγκαιρα τα σημάδια της αυτοκτονικής διάθεσης.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ