ΤΗ ΣΤΙΓΜΗ ΠΟΥ Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ παρακολουθεί ανήσυχη τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς ευχόμενη να μην υπάρξει περαιτέρω κλιμάκωση η οποία θα αποτελέσει απειλή για την ευρύτερη περιοχή, ένα ζήτημα που τίθεται έχει να κάνει με τα ενεργειακά πρότζεκτ της Ανατολικής Μεσογείου.
Το ερώτημα που τίθεται είναι αν η ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή με τον πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς μπορεί να σχεδιάσει εκ νέου τον ενεργειακό χάρτη στην ευρύτερη περιοχή.
Η LiFO απευθύνθηκε για απαντήσεις στον Βασίλη Κοψαχείλη, διεθνολόγο και γεωστρατηγικό αναλυτή, ο οποίος έχει ειδίκευση στη γεω-επιχειρηματικότητα, ενώ είναι και ιδρυτικό μέλος του Παρατηρητηρίου Ευρω-Μεσογειακής Ασφάλειας.
«Αυτή την ώρα δεν τίθεται τέτοιο ζήτημα. Αν ωστόσο υπάρξει χερσαία επιχείρηση των Ισραηλινών εντός της Γάζας, με θύματα πολλούς Παλαιστίνιους αμάχους, τότε ενδεχομένως να προκληθούν σφοδρές αντιδράσεις από τα αραβικά κράτη, τα οποία θα αναστείλουν χρονικά κάποιες ενεργειακές συμφωνίες» σημειώνει αρχικά.
Όπως αναφέρει, στην περίπτωση Λιβάνου-Ισραήλ ενδιάμεσος είναι η εταιρεία TotalEnergies. «Και εκεί ίσως δούμε κάποιες καθυστερήσεις, όχι ακυρώσεις των αρχικών σχεδιασμών. Βέβαια, μιλάμε για τη Μέση Ανατολή. Δύσκολα μπορούμε να γνωρίζουμε τα ιδιαίτερα στοιχεία που υφίστανται κάθε φορά και που συνηγορούν υπέρ ή κατά των αποφάσεων», τονίζει.
Δύο γεγονότα που προβληματίζουν
Δύο γεγονότα τον τελευταίο χρόνο σχετικά με τις γεωοικονομικές εξελίξεις στην περιοχή δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερες απορίες για το χρονικό σημείο της σύρραξης. Πριν από σχεδόν έναν χρόνο η Χεζμπολάχ «φρέναρε» μια πολύμηνη απειλή κατά του Ισραήλ, μετά τη συμφωνία μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ για τα θαλάσσια σύνορα. Επίσης, τον Ιούνιο, για πρώτη φορά το Ισραήλ εξέφρασε την πρόθεσή του να συνεργαστεί και με την Παλαιστίνη –και την Αίγυπτο– για την ανάπτυξη του κοιτάσματος φυσικού αερίου στη Γάζα.
Συνάδουν αυτά τα δύο γεγονότα με τον πόλεμο που βρίσκεται σε εξέλιξη;
«Προφανώς τέτοιες συνεργασίες για την πρόοδο και την ευημερία των κατοίκων της περιοχής τις ανατρέπουν δυνάμεις που έχουν κάθε συμφέρον στη συνέχιση του συγκρουσιακού κλίματος. Μετά την επίθεση της Χαμάς και ακολούθως και της Χεζμπολάχ στα βόρεια του Ισραήλ, το Ισραήλ δεν έχει άλλη επιλογή από το να αντιδράσει. Διότι κυρίως η Χαμάς (η Χέζμπολάχ έχει και θεσμικό πολιτικό ρόλο στο Λίβανο) δεν ενδιαφέρεται για συνεργασίες υπέρ των κατοίκων της Γάζας, αλλά συντηρεί τη μιζέρια τους, γιατί αυτή συντηρεί τη δεξαμενή τζιχαντιστών και το μίσος όχι μόνο εναντίον των Εβραίων, αλλά το μίσος στο οτιδήποτε είναι καλύτερο από αυτή τη μιζέρια της Γάζας», εξηγεί ο Βασίλης Κοψαχείλης.
Μπορούν να επηρεαστούν τα ελληνικά συμφέροντα, όπως για παράδειγμα ο αγωγός East Med
Σε συνέχεια της ανάλυσης των θεμάτων τα οποία προκαλούν ανησυχία, προκύπτουν ερωτήματα για το κατά πόσο μπορεί ο πόλεμος Ισραήλ - Χαμάς να επηρεάσει ενεργειακά πρότζεκτ, μεταξύ άλλων και ελληνικού ενδιαφέροντος,όπως π.χ. ο East Med.
Σύμφωνα με τον Βασίλη Κοψαχείλη ο East Med ήταν ήδη μια οικονομικά-εμπορικά προβληματική περίπτωση. «Με τη γεωπολιτική αναταραχή γίνεται ακόμη πιο προβληματικό πρότζεκτ. Και έτοιμος να ήταν σήμερα, τα ασφάλιστρα θα ήταν σε πολύ υψηλά επίπεδα και άρα το μεταφερόμενο αέριο πολύ ακριβό. Έχει τελειώσει ως προοπτική η υπόθεση East Med» εκτιμά.
Κατά τη γνώμη του, αυτό που υφίσταται είναι η δημιουργία ενός τοπικού δικτύου αγωγών που θα κατέληγαν στους δυο σταθμούς LNG της Αιγύπτου και από εκεί θα γινόταν μεταφορά με πλοία, «κάτι το οποίο αυτήν τη στιγμή δεν είναι προτεραιότητα για το Ισραήλ», προσθέτει.
Υπάρχουν ενεργειακοί παίκτες που τρίβουν τα χέρια τους;
Επειδή, όπως λέει ο θυμόσοφος λαός, «ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποθέτουν πως από την κρίση η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη δύνανται να επωφεληθούν η Ρωσία ή/και η Τουρκία. Ωστόσο, ο διεθνολόγος διαφωνεί με αυτή την εκτίμηση θεωρώντας «πολύ πρόωρο να μετρήσουμε ενεργειακά κέρδη ή οφέλη για τη Ρωσία ή την Τουρκία», και βλέπει άλλον κερδισμένο.
«Το θεωρώ δύσκολο για τη Ρωσία σε ό,τι αφορά τη Δύση. Η Τουρκία πάλι δεν είναι έτοιμη να κερδίσει ενεργειακά οφέλη από τον πόλεμο Ισραήλ - Χαμάς. Η Αίγυπτος για ακόμη μια φορά είναι η χώρα που γειτνιάζει και κερδίζει ενεργειακά. Η Τουρκία μπορεί να μην κερδίσει ενεργειακά, να είμαστε όμως σίγουροι ότι κερδίζει διπλωματικά. Από το Σάββατο ως σήμερα, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών είχε τρία τηλεφωνήματα με τον Τούρκο ομόλογό του και ετοιμάζεται ταξίδι Αμερικανού αξιωματούχου στην Τουρκία», ενημερώνει ο Βασίλης Κοψαχείλης.
«Αυτό που θα πρέπει να ενδιαφέρει εμάς είναι να μη γίνουν εκπτώσεις προς την Τουρκία σε ό,τι αφορά τους σχεδιασμούς για συμμετοχή της στα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου. Κύπρος και Ελλάδα θα πρέπει να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά», καταλήγει.
