Μας τελειώνει το περιβάλλον, αλλά δεν ξέρουμε τίποτα γι’ αυτό

0

Η «ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ» είναι φράση που κολλάει παντού. Κάτι που λες με προβληματισμένο ύφος και όλοι κάνουν πως καταλαβαίνουν. Δεν χρειάζεται να μπεις στην ουσία των πραγμάτων.

Οι κακές ειδήσεις σχετικά με το περιβάλλον καθημερινές. Φωτιές, πλημμύρες, καύσωνας. Πρέπει απλώς να τα αντιμετωπίσεις όλα αυτά πίνοντας νερό από πλαστικό μπουκάλι με πλαστικό καπάκι και καφέ σε πλαστικό με πλαστικό καλαμάκι.

Ανταποκρίσεις από τις θάλασσες που αδειάζουν από ψάρια και γεμίζουν σκουπίδια έρχονται συχνά. Η κατάσταση ίσως και να συνηθίζεται. Φοβάμαι ότι μπορεί όντως να εθιστούμε σ’ αυτήν τη ρουτινιάρικη αναφορά σε όσα χάνονται, χωρίς να μπούμε στην ουσία, και έτσι να οδηγηθούμε σε μια κατάσταση όπως με τους «ρατσιστές», που μαθαίνεις από το σχολείο ήδη ότι είναι μια κακή λέξη και κάτι που δεν πρέπει να σου συμβεί, αλλά δυσκολεύεσαι πολύ να κατανοήσεις πραγματικά και που καταλήγεις να είσαι, εάν οι συνθήκες το επιτρέψουν.

Κάπως αηδιάζω με το είδος μας όταν είμαστε αυτά τα θορυβώδη και επεκτατικά πλάσματα που εισβάλλουν ενοχλητικά στο περιβάλλον άλλων ζώων, όπως και μ’ αυτούς τους «λάτρεις της φύσης» που παρκάρουν το τζιπ μες στο δάσος.

Το περιβάλλον είναι ένα άγνωστο πεδίο για τους πολίτες της χώρας. Κι ενώ η λύση σε μια τόσο σύνθετη κρίση απαιτεί διεθνή συντονισμό και αποφάσεις σε υψηλό επίπεδο, όλοι μας μπορούμε να παίξουμε ρόλο στα πράγματα. Για αρχή, απαιτώντας απ’ τους πολιτικούς που εκλέγουμε να προσαρμόσουν τις πολιτικές τους. Αυτό δεν έχει συμβεί. Μπορεί πλέον οι πολιτικοί να μεταχειρίζονται την κλιματική κρίση ως μόνιμη επωδό, όμως εύκολα κατανοεί κανείς ότι έχουν αποτύχει να ενημερωθούν επαρκώς για το θέμα ή να προτείνουν και να εφαρμόσουν κάτι βγαλμένο από τωρινά στοιχεία και όχι από τη δεκαετία του ’80.

Έτσι, μερικοί ακόμα συσχετίζουν την ανάπτυξη με θορυβώδεις και ενεργοβόρες δράσεις «αναβάθμισης» κάποιας αμόλυντης παραθαλάσσιας ή δασικής έκτασης, για την οποία η μόνη πιθανή αναβάθμιση είναι η προστασία της. Ευτυχώς έχει αρχίσει κι εδώ η συζήτηση για τις πράσινες τεχνολογίες. 

Δεν φτάνει να φυτέψεις δυο δέντρα όταν το οικονομικό σου μοντέλο είναι παλιακό και οδηγεί μακροπρόθεσμα στο στέγνωμα των φυσικών πόρων. Ούτε ωφελεί να προτρέπεις τον κόσμο να καταναλώνει υπεύθυνα, ενώ οι πολίτες εργάζονται χωρίς ωράριο και διαλείμματα, επομένως κάνουν καθημερινά μια αστραπιαία εκτίμηση κόστους/οφέλους που τους υπαγορεύει να τρώνε κάτι νόστιμο και φθηνό με κρέας και πολλή ενέργεια. 

Περπατώ στο κέντρο της Αθήνας και βλέπω αυτά τα ξεραμένα φυτά μες στις ογκώδεις αντιαισθητικές γλάστρες τους, αυτή την ξεβαμμένη μπογιά που αποκαλείται πεζοδρόμιο-ποδηλατόδρομος και σκέφτομαι πόσο νερό σπαταλιέται σ’ αυτά τα μίζερα, ασύνδετα με το έδαφος φυτά και πόσο άσχημο είναι που ίσως κάποιοι τώρα να μη θέλουν να ξανακούσουν τις λέξεις «πεζοδρόμιο», «ποδηλατόδρομος».

Εν τω μεταξύ, η έρευνα σε θέματα περιβάλλοντος και βιώσιμου σχεδιασμού πόλεων είναι οργιαστική. Ο όγκος της βιβλιογραφίας εντυπωσιακός. Όλοι αυτοί οι ειδικοί έχουν προτάσεις. Όμως, όχι, στην Αθήνα κι αλλού πρέπει να πειστούμε ότι, αντί για δέντρα, θα έχουμε φίλτρα που ενεργούν σαν δέντρα κι αντί για ρίζες στο χώμα, γλάστρες, κι αντί για καθαρό αέρα, αυτό το μολυσμένο μείγμα από μόνιμο θόρυβο, αποπνικτικές θερμοκρασίες και αναθυμιάσεις αυτοκινήτων.

Πιο μετρημένες παρεμβάσεις (όπως η περιποίηση στον σαφώς βελτιωμένο Εθνικό Κήπο ή ο επιτέλους συστηματικός καθαρισμός της πόλης) είναι στη σωστή λογική. Χρειάζεται σοβαρή ευαισθητοποίηση ώστε όλοι μας να αναλάβουμε δράση, απ’ το να απαιτούμε λιγότερο θόρυβο και περισσότερα δέντρα μέχρι να υποστηρίζουμε πρωτοβουλίες για τα αδέσποτα ή να ζητάμε τον καφέ μας στο ίδιο κάθε φορά ποτήρι. 

Ένας άλλος κίνδυνος είναι η οικολογία ως lifestyle. Θυμάμαι ακόμα την παρέα κουλ κατασκηνωτών σε μια απομακρυσμένη παραλία, που νόμιζε πως είχε πετύχει την απόλυτη ένωση με φύκια και ψάρια, ενώ πλενόταν στη θάλασσα με πλαστικά μπουκάλια πόσιμου νερού και χημικό σαμπουάν. Στην άμμο είχαν φυτέψει φιλτράκια τσιγάρου.

Κάπως αηδιάζω με το είδος μας όταν είμαστε αυτά τα θορυβώδη και επεκτατικά πλάσματα που εισβάλλουν ενοχλητικά στο περιβάλλον άλλων ζώων, όπως και μ’ αυτούς τους «λάτρεις της φύσης» που παρκάρουν το τζιπ μες στο δάσος. Συχνά, στο πλαίσιο του «πράσινου» lifestyle, έχουμε πλήρη άγνοια για τις βλαβερές μας επιλογές, όπως όταν αποθεώνουμε το αβοκάντο ως απόλυτο σύμβολο ενός υγιεινού τρόπου ζωής, χωρίς να ξέρουμε πόσο νερό σπαταλιέται για την παρασκευή ενός χίπστερ σάντουιτς-αβοκάντο.

Έχουμε ξεπεράσει το στάδιο που πρέπει απλώς να κάνουμε κάτι. Σε λίγο θα ξεμείνουμε από περιβάλλον.  

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Δυο καράβια των παιδικών χρόνων

Οπτική Γωνία / Η αριστοκρατική Μαριλένα και η τραχιά Μυρτιδιώτισσα όργωσαν τις ελληνικές θάλασσες, αφήνοντας το στίγμα τους

Βίος και πολιτεία δυο καραβιών που έγραψαν τη δική τους ξεχωριστή ιστορία στα όχι άγνωστα αλλά και όχι πάντοτε ήρεμα νερά της Ελλάδας.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
«Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ρεπορτάζ / «Η μόνη καλλιέργεια που σώθηκε είναι της καταναλωτικής πλάνης»

Ο συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης, που ζει στη Χίο και καλλιεργεί εκεί ο ίδιος τη δική του γη, περιγράφει στη LiFo την καθημερινότητα, που έχει αλλάξει ριζικά μετά τις φωτιές, και την προσπάθεια των κατοίκων να σταθούν ξανά στα πόδια τους.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Βασιλική Σιούτη / Θα λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία ο Τραμπ και με ποιους όρους;

Πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και πόσο κοντά βρισκόμαστε σε αυτό το τέλος; Τραμπ και Πούτιν μοιάζουν αποφασισμένοι, αλλά ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες δεν βιάζονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Οπτική Γωνία / Μαζωνάκης: Το χρονικό μιας (ακόμα) διαπόμπευσης

Αν έβγαζε κάποιος ένα συμπέρασμα από τον χειρισμό της υπόθεσης αυτής, θα έλεγε πως «όλα ήταν ένα λάθος». Ένα λάθος το οποίο πολλοί δεν το βλέπουν ως τέτοιο, καθώς θεωρούν αυτονόητο να μαθαίνουν πληροφορίες για τις ζωές των άλλων, ακόμα και αν αυτές έχουν δυσκολίες και απαιτούν σεβασμό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Οπτική Γωνία / Για τους «εμπρηστές της Πάτρας»: Ιδεολογικές καταχρήσεις μιας φωτογραφίας

Από που προκύπτει το αναρχικό, πόσο μάλλον κάποιο «κομμουνιστικό» προφίλ των «εμπρηστών»; Από ένα σκουλαρίκι, την είδηση για το χασίς και τα τσίπουρα, τα ρούχα που είναι αυτά που συναντάς σε πλήθος εικοσάρηδων σε πλατείες και δρόμους της χώρας;
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Υπάρχει όντως λόγος να επιστρέψει ο Τσίπρας;

Υπάρχει ανάγκη στην πολιτική ζωή για ένα νέο κόμμα; Υπάρχει κρίσιμος ζωτικός χώρος που δεν έχει εκπροσώπηση; Μπορεί να ξεπεραστούν ή, έστω, να αμβλυνθούν οι έντονα αρνητικές μνήμες από τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ; Είναι ο Αλέξης Τσίπρας το ιδανικό πρόσωπο;
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Σουδάν: Ο ξεχασμένος πόλεμος και τα «παιδιά-πρόσφυγες» που κατηγορούνται ως διακινητές

Οπτική Γωνία / Σουδάν: Η μεγαλύτερη τραγωδία του αιώνα δεν γίνεται ποτέ πρωτοσέλιδο

Οι νεκροί από τις συγκρούσεις, την πείνα και τις επιδημίες υπολογίζεται συνολικά περί το 1 εκατ., και περισσότεροι από τους μισούς εξ αυτών είναι παιδιά. Μια εφιαλτική κατάσταση, που έχει όμως την «ατυχία» να περνά σε δεύτερη ή και τρίτη μοίρα, καθώς ούτε τα ΜΜΕ και τους διεθνείς οργανισμούς φαίνεται να συγκινεί ιδιαίτερα ούτε εντάσσεται εύκολα σε κάποιο πολιτικό αφήγημα ώστε να εμπνεύσει μαζικά κινήματα αλληλεγγύης.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Οπτική Γωνία / Η Εύα Ιλούζ, η Γάζα και μια εκδοτική επιλογή

Σκέψεις πάνω στην απόφαση του Oposito, ενός μικρού εκδοτικού οίκου που έχει δώσει ενδιαφέροντα δείγματα ανήσυχης κοινωνικής και πολιτισμικής σκέψης, για την «αποδέσμευσή» του σε σχέση με το βιβλίο της κοινωνιολόγου Eύα Ιλούζ «Ψυχρή τρυφερότητα. Η άνοδος του συναισθηματικού καπιταλισμού».
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ακροβατώντας / Ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες

Ένα εντυπωσιακά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας είναι διατεθειμένο να δώσει «συγχωροχάρτι» για ένα μεγάλο οικονομικό σκάνδαλο, αρκεί οι εμπλεκόμενοι να τηρήσουν ακροδεξιά και ρατσιστική στάση στο μεταναστευτικό.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Πέντε ιδρύματα πρώην πρωθυπουργών και ένα ινστιτούτο. Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Ρεπορτάζ / Τα ιδρύματα των πρώην πρωθυπουργών: Ποιος είναι ο ρόλος τους και πώς χρηματοδοτούνται

Τυπικά, σκοπός τους είναι η διατήρηση των αρχείων και η προβολή του έργου πρώην πρωθυπουργών. Στην πράξη, όμως, λειτουργούν και ως think tanks και πολιτικά εργαλεία επιρροής.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ