Κατανάλωση: Τον Νοέμβρη χαμός και τον Μάρτη οργασμός

Κατανάλωση: τον Νοέμβρη χαμός και τον Μάρτη οργασμός Facebook Twitter
Κάποιος που έχει προς διάθεση ένα ποσόν 2-3.000 ευρώ το πιο πιθανόν είναι, λόγω της πολύμηνης στέρησης, να το δαπανήσει για κάτι που θα τον ευχαριστήσει. Εστιατόρια, ρούχα, εκδρομές, πάρτι, πάρτι, πάρτι…
0



ΜΗ ΜΕ ΡΩΤΗΣΕΤΕ πόσο δίκαιο θα είναι, αν δηλαδή θα αφορά τους πολλούς. Ούτε πόσο θα διαρκέσει. Κρατήστε μόνο ότι (περίπου) από τον Ιούλιο και –κυρίως– από τον Νοέμβρη θα ξεχυθεί πολύς κόσμος σε κάθε μορφής ξεσάλωμα. Και προς τον Μάρτη θα κορυφωθεί ένα ξέσπασμα νέων καταστημάτων, επενδύσεων σε ακίνητα και άλλων κινήσεων για το καλοκαίρι του 2022. 

Δεν αντιγράφω το γενικό πλαίσιο που έχει περιγράψει ο Ελληνοαμερικάνος καθηγητής του Yale, ο Νικόλας Χρηστάκης: μιλάει εδώ και καιρό για την επανάληψη των Roaring ‘20s, δηλαδή καρμπόν αυτού που έγινε μετά το 1920 και την ισπανική γρίπη. 

Θα πω εδώ για μια πιο ιδιόμορφη κατάσταση που θα επικρατήσει στην Ελλάδα. Μετά μια 10ετή βαριά οικονομική κρίση, ύστερα από 1,5 χρόνο στενάχωρης πανδημίας, θα ανοίξουν οι κρουνοί σε μια χώρα που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερο σκηνικό λόγω μεγάλης βαρύτητας του τουρισμού και επιβλητικής παρουσίας του τοτέμ του real estate. 

To ξέδωμα θα έχει έντονο τον αέρα αυτών που νιώθουν ότι έχασαν ενάμιση χρόνο από τη ζωή τους. Αλλά θα τροφοδοτηθεί και από όσους θα έχουν χρήμα να ξοδέψουν. 

Ο Ν. Χρηστάκης μιλάει για την ψυχολογική ανάγκη και θεωρεί ότι θα έχουμε αντίστοιχα φαινόμενα ψυχαγωγικού ξεσαλώματος, όπως το 1920 (αν και λίγοι θυμούνται τι επακολούθησε τότε, με το κραχ και τον ναζισμό). 

Αυτό που μάλλον θα είναι κάπως διαφορετικό μετά μερικούς μήνες είναι η καταναλωτική ορμή. «Θα πηγαίνει τρένο η αύξηση της ζήτησης στον δυτικό κόσμο» μου λέει ο συνεργάτης μου, Στ. Κονταξής, που έχει μελετήσει σχετική εξαντλητική αρθρογραφία σε Financial Times, Wall Street Journal, Bloomberg κ.λπ.

«Πρακτικά το 30% του χρήματος που κυκλοφορεί στην Ευρώπη είναι χρήμα που κόπηκε και μοιράστηκε λόγω της πανδημίας. Από τον Οκτώβρη του 2021 ως τον Δεκέμβρη του 2022 ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας θα καταναλώνει με βάση το χρήμα που μπήκε στην τσέπη του ή που εξοικονόμησε τον καιρό της καραντίνας». 

Της τρελής στο Instagram και στο TikTok

Δεν είναι ίσως το σύνολο της κοινωνίας, αλλά θα είναι αρκετοί που θα μπουν σε αυτό το κλίμα. Ακόμα και ένας εργαζόμενος με μισθό 1.000 ευρώ που δεν είχε πού να τα ξοδέψει, αν εξοικονομούσε 200 ευρώ τον μήνα, θα έχει προς διάθεση ένα ποσόν 2-3.000 ευρώ, που μάλλον δεν θα το διαθέσει για σπίτι ή για αυτοκίνητο. Το πιο πιθανόν όμως είναι, λόγω της πολύμηνης στέρησης, να το δαπανήσει για κάτι που θα τον ευχαριστήσει. Εστιατόρια, ρούχα, εκδρομές, πάρτι, πάρτι, πάρτι…

Αυτό θα ισχύει πολύ περισσότερο για όσους θα έχουν έσοδα από τα νέα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης ή είναι σε εκείνη την κατηγορία που είχαν τον «τρόπο» τους με την επιστρεπτέα προκαταβολή. Μια τροχιοδεικτική είναι ότι σε αγορές για μεσαία εισοδήματα (π.χ. Χαλάνδρι) έκλεισαν αρκετά καταστήματα στην α’ ή τη β’ καραντίνα, αλλά αμέσως νοικιάστηκαν από νέα αφεντικά, που έχουν χρήμα και ιδέες για το τι θα συμβεί. 

To ξέδωμα θα έχει έντονο τον αέρα αυτών που νιώθουν ότι έχασαν ενάμιση χρόνο από τη ζωή τους. Αλλά θα τροφοδοτηθεί και από όσους θα έχουν χρήμα να ξοδέψουν. 

«Λεφτά για χάλασμα»

Ο Φάνης Κ. είναι επιχειρηματίας που αναλαμβάνει κατασκευές καταστημάτων λιανικής. «Έχουν μοιραστεί πολλά λεφτά από το κράτος λόγω Covid» λέει «και θα δοθούν και άλλα. Στη Σαντορίνη και στη Μύκονο αυτή την περίοδο βρίσκεις δύο μάστορες για κάθε ένα κάτοικο». 

Η οικοδομική δραστηριότητα είναι –όπως πάντα– ένας προάγγελος του τι συμβαίνει στην οικονομία. Μια εταιρεία εμπορίας σιδήρου στη χονδρική είχε τον καλύτερο Γενάρη από ποτέ. Το real estate κινείται, καθώς υπάρχουν 3-4 βασικοί λόγοι που επενδύουν σε αυτό και νοικοκυριά (για κατοικίες) και επιχειρήσεις (για γραφεία και εγκαταστάσεις). 

Οι πληροφορίες από την κίνηση σε συγγενείς κλάδους (όλοι περί την οικοδομή) συγκλίνουν ότι υπάρχει αρκετή δραστηριότητα: ανακαινίσεις, νέες οικοδομές, αναδιαμόρφωση για τουρισμό. Αρκετά κοινωνικά στρώματα (πλην των χαμηλότερων εισοδημάτων) έχουν χρήμα & χρόνο. (Βοηθούν και οι «επιστρεπτέες» και οι αναστολές).

«Αυτή τη στιγμή έχει αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση για οικιστικά έργα» σημειώνει ο Ερρίκος Αρώνες, επικεφαλής της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Hellenic Properties. «Για να είμαι ακριβής, έχει αυξηθεί η ζήτηση για όλα τα νεόδμητα, καλής ποιότητας ακίνητα. Επί 10 χρόνια δεν χτίσαμε σχεδόν τίποτα, ενώ η ζήτηση μειώθηκε μεν, αλλά δεν σταμάτησε να υπάρχει».

Θα ψάχνουμε οικοδόμους

Συνέπεια της ανύπαρκτης δραστηριότητα επί 10 χρόνια ήταν να χάσουμε πολλούς έμπειρους εργάτες που έφυγαν για άλλες χώρες που είχαν δουλειές. Τώρα υπάρχει μεγάλη ζήτηση για έμπειρους εργάτες και συνεργεία οικοδομής (όχι τόσο για μηχανικούς, καθώς έχουν μείνει χωρίς δουλειά αρκετοί από τις μεγάλες εταιρείες και όσοι γύρισαν από τη Μέση Ανατολή) και υπάρχει σημαντική έλλειψή τους.

Το κόστος ενός οικοδόμου είναι 50-100% αυξημένο από πέρυσι. Η κατάσταση θα γίνει ακόμα πιο πιεστική όταν ξεκινήσει το έργο του Ελληνικού, που θα χρησιμοποιήσει πολύ μεγάλο κομμάτι του εργατικού δυναμικού της οικοδομής στην Ελλάδα. «Δεν θα βρίσκουμε εύκολα χέρια για τα έργα ανάπτυξης ακινήτων και το κόστος κατασκευής θα αυξηθεί κατακόρυφα» λέει ο Ερ. Αρώνες.

Τι μπορεί να τα διαφοροποιήσει ή να τα χαλάσει όλα αυτά; Κάποια νέα μετάλλαξη από τις χώρες που η πλούσια Δύση δεν τροφοδοτεί με εμβόλια, κάποια δυσάρεστη ανατροπή στο πρόγραμμα εμβολιασμών, ακόμα και ένα 4ο κύμα. Οι πιθανότητες, για την ώρα, είναι προς την αισιόδοξη πλευρά. 

Το τι θα γίνει στην απασχόληση είναι ένα άλλο εντυπωσιακό κεφάλαιο. Δεν θα συμβούν στην Ελλάδα ακριβώς αυτά που μελετάει ο συμπατριώτης Yannis Kotziagkiaouridis της Edelman, σε συνεργασία με τη Microsoft, σε δείγμα 30.000 ατόμων από 31 χώρες. Ωστόσο και στη χώρα μας θα έχουμε αισθητές διαφοροποιήσεις στην αγορά εργασίας και στα επαγγέλματα υψηλής ζήτησης.

Σε επόμενη ευκαιρία θα τα πούμε για τις νέες μορφές υβριδικής εργασίας, αλλά και για ένα κλίμα YOLO που επικρατεί στον κόσμο της απασχόλησης. Αρκετά στελέχη (ιδίως νέοι) θα αφήνουν μια δουλειά που λογιζόταν ως καλή πριν από την πανδημία, αλλά ο επιταχυντής του Covid τους οδήγησε να νιώθουν πως θέλουν μια μεγάλη αλλαγή. Το ελληνικότατο «Μια ζωή την έχουμε» θα το δούμε και στους χώρους εργασίας. 

1,66 δισ. € αυξήθηκαν οι καταθέσεις τον Μάρτη και έτσι το σύνολό τους έφτασε αυτό του 2012.



Κατανάλωση: το Νοέμβρη χαμός και το Μάρτη οργασμός Facebook Twitter

 

Η οικοδομή (ειδικά για οικιστικά ακίνητα) έδειξε αξιοσημείωτη ζωντάνια κατά της διάρκεια της (τρόπος του λέγειν) καραντίνας.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Νικόλας Χρηστάκης: «Θα μηχανευτούμε τρόπους ώσπου να περάσει το κακό»

Βιβλίο / Νικόλας Χρηστάκης: «Θα μηχανευτούμε τρόπους ώσπου να περάσει το κακό»

Συζητώντας με τον καθηγητή του Γέιλ και συγγραφέα του βιβλίου «Το βέλος του Απόλλωνα» (εκδ. Κάκτος) για την πανδημία, τις αλήθειες και τα ψέματά της, το ιστορικό της υπόβαθρο αλλά και το πώς αλλάζει την καθημερινότητά μας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Με αντιπολίτευση την ακρίβεια 

Οπτική Γωνία / Με αντιπολίτευση την ακρίβεια 

Ο πρωθυπουργός, με τα μέτρα που εξήγγειλε, έδωσε το καθαρό στίγμα της φιλελεύθερης οικονομικής πολιτικής του, αφήνοντας το πεδίο ανοιχτό για μια πιο αριστερή αντιπολίτευση, της οποίας οι προτάσεις αναμένονται.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Οπτική Γωνία / Τι κομίζει ο Αλέξης Τσίπρας;

Προβάλλοντας πλέον έναν ήπιο «κριτικο-μνημονιακό» τόνο, ο Αλέξης Τσίπρας καταλήγει σε ένα πενιχρό σχήμα: τη διαμάχη μεταξύ της αναπτυξιακής Ελλάδας και της κλεπτοκρατίας, την αντίθεση έντιμης-παραγωγικής χώρας με μια μικρή μερίδα διεφθαρμένων και τις προσβάσεις τους στο κράτος.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα;

Ρεπορτάζ / Τι ακριβώς συμβαίνει με τα αυγά στην Ελλάδα – να ανησυχούμε ή όχι;

Μελέτη του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του ΕΚΠΑ καταγράφει για πρώτη φορά στην Ελλάδα την παρουσία PFAS σε αυγά ελευθέρας βοσκής, αναδεικνύοντας το ζήτημα των «παντοτινών χημικών».
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Πολιτική / Μητσοτάκης στη ΔΕΘ: Απάντηση στη δυσαρέσκεια για την ανάπτυξη που δεν μοιράζεται

Ο πρωθυπουργός με την ομιλία του στη ΔΕΘ θα προσπαθήσει να απαντήσει στους πολίτες που δεν έχουν δει ως τώρα την οικονομική ανάπτυξη που διαφημίζει η κυβέρνηση, παρουσιάζοντας τα μέτρα που θα ανακοινώσει ως απτή απόδειξη.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Πεθαίνοντας ως δημοσιογράφος στη Γάζα

Ακροβατώντας / Πόσο αξίζει η ζωή ενός Παλαιστίνιου δημοσιογράφου στη Γάζα;

Σίγουρα όχι όσο ενός που προέρχεται από τη Δύση, τουλάχιστον για τον ισραηλινό στρατό. Γιατί ο δυτικός κόσμος σίγουρα θα αντιδρούσε με μεγαλύτερη ένταση αν οι δημοσιογράφοι που έχασαν τη ζωή τους είχαν άλλες εθνικότητες.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΕΛΑΚΗΣ
Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Ρεπορτάζ / Εξάρθρωση της «μαφίας της Κρήτης» σε μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της ΕΛ.ΑΣ.

Διακίνηση ναρκωτικών και όπλων, εκβιασμοί και αμφιλεγόμενες συναλλαγές ακινήτων/φιλέτων της μοναστηριακής περιουσίας περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, η δικογραφία που έφερε στη Δικαιοσύνη το κύκλωμα το οποίο δρούσε με επίκεντρο τα Χανιά.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Απειλείται η Ευρώπη από μια νέα οικονομική κρίση;

Οπτική Γωνία / Θ' αντέξει η Ευρώπη την επερχόμενη κρίση στη Γαλλία;

Η Γαλλία, η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ε.Ε., αντιμετωπίζει πολιτική αστάθεια και το ενδεχόμενο οικονομικού εκτροχιασμού. Γιατί υπάρχει φόβος για ντόμινο στις αγορές; Μιλά στη LiFO ο καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο University of Liverpool Κώστας Μήλας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Κι ύστερα γίναμε ωραία φωτογραφία…» που τη ζωντάνεψε το AI / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»; / AI, η αθανασία σού πάει πολύ / Ο θάνατος στην εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης 

Οπτική Γωνία / Ποιος θα ήθελε να δει τους νεκρούς του να «ζωντανεύουν»;

Οι φωτογραφίες νεκρών αγαπημένων μας αποκτούν «ζωή» μέσω εφαρμογών AI. Πώς αλλάζει η Τεχνητή Νοημοσύνη τον τρόπο που βλέπουμε τον θάνατο σήμερα και ποια διλήμματα και φιλοσοφικά ερωτήματα θέτει;
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Ρεπορτάζ / Οι διακοπές που δεν κάναμε φέτος

Με τους μισθούς καθηλωμένους και τα κόστη των διακοπών να έχουν ξεφύγει, οι μεγάλες καλοκαιρινές εξορμήσεις που συνηθίζαμε μέχρι πρόσφατα, κατέληξαν σε «long weekends» για πολλούς, ενώ για άλλους ούτε καν αυτό δεν είναι πια επιλογή.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Αθήνα / Βέτο τριών υπουργείων για τη Βασιλίσσης Όλγας – Αμετακίνητος ο Χάρης Δούκας

Σε τροχιά μετωπικής σύγκρουσης μεταξύ κεντρικής διοίκησης και Δήμου Αθηναίων βρίσκεται πλέον το θέμα της λεωφόρου Βασιλίσσης Όλγας, μετά την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου να προχωρήσει, κατά πλειοψηφία, στην επαναφορά της κυκλοφορίας οχημάτων και στη μετατροπή της σε δρόμο ήπιας κυκλοφορίας.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Ρεπορτάζ / Η Νέα Δημοκρατία και οι δύο επιστροφές που θέλει

Κάποιοι ελπίζουν στην επιστροφή του Αλέξη Τσίπρα και άλλοι ζητάνε την επιστροφή του Γρηγόρη Δημητριάδη. Οι πληροφορίες της LiFO επιβεβαιώνουν τις συζητήσεις για την επιστροφή του Δημητριάδη, αλλά στο κόμμα και όχι στο Μαξίμου.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Οπτική Γωνία / Μετανάστες, ΜΚΟ και δικαιώματα στο στόχαστρο – η κυβέρνηση νομοθετεί τον αποκλεισμό

Η κυβέρνηση σκληραίνει ακόμα περισσότερο την αντιμεταναστευτική της πολιτική, στοχοποιώντας επιπλέον ξανά τις ΜΚΟ, ευτυχώς όμως όχι χωρίς «αντίλογο», παρά την απουσία ικανής αντιπολίτευσης και σε αυτό το πεδίο. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ