Κατανάλωση: Τον Νοέμβρη χαμός και τον Μάρτη οργασμός

Κατανάλωση: τον Νοέμβρη χαμός και τον Μάρτη οργασμός Facebook Twitter
Κάποιος που έχει προς διάθεση ένα ποσόν 2-3.000 ευρώ το πιο πιθανόν είναι, λόγω της πολύμηνης στέρησης, να το δαπανήσει για κάτι που θα τον ευχαριστήσει. Εστιατόρια, ρούχα, εκδρομές, πάρτι, πάρτι, πάρτι…
0



ΜΗ ΜΕ ΡΩΤΗΣΕΤΕ πόσο δίκαιο θα είναι, αν δηλαδή θα αφορά τους πολλούς. Ούτε πόσο θα διαρκέσει. Κρατήστε μόνο ότι (περίπου) από τον Ιούλιο και –κυρίως– από τον Νοέμβρη θα ξεχυθεί πολύς κόσμος σε κάθε μορφής ξεσάλωμα. Και προς τον Μάρτη θα κορυφωθεί ένα ξέσπασμα νέων καταστημάτων, επενδύσεων σε ακίνητα και άλλων κινήσεων για το καλοκαίρι του 2022. 

Δεν αντιγράφω το γενικό πλαίσιο που έχει περιγράψει ο Ελληνοαμερικάνος καθηγητής του Yale, ο Νικόλας Χρηστάκης: μιλάει εδώ και καιρό για την επανάληψη των Roaring ‘20s, δηλαδή καρμπόν αυτού που έγινε μετά το 1920 και την ισπανική γρίπη. 

Θα πω εδώ για μια πιο ιδιόμορφη κατάσταση που θα επικρατήσει στην Ελλάδα. Μετά μια 10ετή βαριά οικονομική κρίση, ύστερα από 1,5 χρόνο στενάχωρης πανδημίας, θα ανοίξουν οι κρουνοί σε μια χώρα που χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερο σκηνικό λόγω μεγάλης βαρύτητας του τουρισμού και επιβλητικής παρουσίας του τοτέμ του real estate. 

To ξέδωμα θα έχει έντονο τον αέρα αυτών που νιώθουν ότι έχασαν ενάμιση χρόνο από τη ζωή τους. Αλλά θα τροφοδοτηθεί και από όσους θα έχουν χρήμα να ξοδέψουν. 

Ο Ν. Χρηστάκης μιλάει για την ψυχολογική ανάγκη και θεωρεί ότι θα έχουμε αντίστοιχα φαινόμενα ψυχαγωγικού ξεσαλώματος, όπως το 1920 (αν και λίγοι θυμούνται τι επακολούθησε τότε, με το κραχ και τον ναζισμό). 

Αυτό που μάλλον θα είναι κάπως διαφορετικό μετά μερικούς μήνες είναι η καταναλωτική ορμή. «Θα πηγαίνει τρένο η αύξηση της ζήτησης στον δυτικό κόσμο» μου λέει ο συνεργάτης μου, Στ. Κονταξής, που έχει μελετήσει σχετική εξαντλητική αρθρογραφία σε Financial Times, Wall Street Journal, Bloomberg κ.λπ.

«Πρακτικά το 30% του χρήματος που κυκλοφορεί στην Ευρώπη είναι χρήμα που κόπηκε και μοιράστηκε λόγω της πανδημίας. Από τον Οκτώβρη του 2021 ως τον Δεκέμβρη του 2022 ένα σημαντικό μέρος της κοινωνίας θα καταναλώνει με βάση το χρήμα που μπήκε στην τσέπη του ή που εξοικονόμησε τον καιρό της καραντίνας». 

Της τρελής στο Instagram και στο TikTok

Δεν είναι ίσως το σύνολο της κοινωνίας, αλλά θα είναι αρκετοί που θα μπουν σε αυτό το κλίμα. Ακόμα και ένας εργαζόμενος με μισθό 1.000 ευρώ που δεν είχε πού να τα ξοδέψει, αν εξοικονομούσε 200 ευρώ τον μήνα, θα έχει προς διάθεση ένα ποσόν 2-3.000 ευρώ, που μάλλον δεν θα το διαθέσει για σπίτι ή για αυτοκίνητο. Το πιο πιθανόν όμως είναι, λόγω της πολύμηνης στέρησης, να το δαπανήσει για κάτι που θα τον ευχαριστήσει. Εστιατόρια, ρούχα, εκδρομές, πάρτι, πάρτι, πάρτι…

Αυτό θα ισχύει πολύ περισσότερο για όσους θα έχουν έσοδα από τα νέα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης ή είναι σε εκείνη την κατηγορία που είχαν τον «τρόπο» τους με την επιστρεπτέα προκαταβολή. Μια τροχιοδεικτική είναι ότι σε αγορές για μεσαία εισοδήματα (π.χ. Χαλάνδρι) έκλεισαν αρκετά καταστήματα στην α’ ή τη β’ καραντίνα, αλλά αμέσως νοικιάστηκαν από νέα αφεντικά, που έχουν χρήμα και ιδέες για το τι θα συμβεί. 

To ξέδωμα θα έχει έντονο τον αέρα αυτών που νιώθουν ότι έχασαν ενάμιση χρόνο από τη ζωή τους. Αλλά θα τροφοδοτηθεί και από όσους θα έχουν χρήμα να ξοδέψουν. 

«Λεφτά για χάλασμα»

Ο Φάνης Κ. είναι επιχειρηματίας που αναλαμβάνει κατασκευές καταστημάτων λιανικής. «Έχουν μοιραστεί πολλά λεφτά από το κράτος λόγω Covid» λέει «και θα δοθούν και άλλα. Στη Σαντορίνη και στη Μύκονο αυτή την περίοδο βρίσκεις δύο μάστορες για κάθε ένα κάτοικο». 

Η οικοδομική δραστηριότητα είναι –όπως πάντα– ένας προάγγελος του τι συμβαίνει στην οικονομία. Μια εταιρεία εμπορίας σιδήρου στη χονδρική είχε τον καλύτερο Γενάρη από ποτέ. Το real estate κινείται, καθώς υπάρχουν 3-4 βασικοί λόγοι που επενδύουν σε αυτό και νοικοκυριά (για κατοικίες) και επιχειρήσεις (για γραφεία και εγκαταστάσεις). 

Οι πληροφορίες από την κίνηση σε συγγενείς κλάδους (όλοι περί την οικοδομή) συγκλίνουν ότι υπάρχει αρκετή δραστηριότητα: ανακαινίσεις, νέες οικοδομές, αναδιαμόρφωση για τουρισμό. Αρκετά κοινωνικά στρώματα (πλην των χαμηλότερων εισοδημάτων) έχουν χρήμα & χρόνο. (Βοηθούν και οι «επιστρεπτέες» και οι αναστολές).

«Αυτή τη στιγμή έχει αυξηθεί σημαντικά η ζήτηση για οικιστικά έργα» σημειώνει ο Ερρίκος Αρώνες, επικεφαλής της εταιρείας ανάπτυξης ακινήτων Hellenic Properties. «Για να είμαι ακριβής, έχει αυξηθεί η ζήτηση για όλα τα νεόδμητα, καλής ποιότητας ακίνητα. Επί 10 χρόνια δεν χτίσαμε σχεδόν τίποτα, ενώ η ζήτηση μειώθηκε μεν, αλλά δεν σταμάτησε να υπάρχει».

Θα ψάχνουμε οικοδόμους

Συνέπεια της ανύπαρκτης δραστηριότητα επί 10 χρόνια ήταν να χάσουμε πολλούς έμπειρους εργάτες που έφυγαν για άλλες χώρες που είχαν δουλειές. Τώρα υπάρχει μεγάλη ζήτηση για έμπειρους εργάτες και συνεργεία οικοδομής (όχι τόσο για μηχανικούς, καθώς έχουν μείνει χωρίς δουλειά αρκετοί από τις μεγάλες εταιρείες και όσοι γύρισαν από τη Μέση Ανατολή) και υπάρχει σημαντική έλλειψή τους.

Το κόστος ενός οικοδόμου είναι 50-100% αυξημένο από πέρυσι. Η κατάσταση θα γίνει ακόμα πιο πιεστική όταν ξεκινήσει το έργο του Ελληνικού, που θα χρησιμοποιήσει πολύ μεγάλο κομμάτι του εργατικού δυναμικού της οικοδομής στην Ελλάδα. «Δεν θα βρίσκουμε εύκολα χέρια για τα έργα ανάπτυξης ακινήτων και το κόστος κατασκευής θα αυξηθεί κατακόρυφα» λέει ο Ερ. Αρώνες.

Τι μπορεί να τα διαφοροποιήσει ή να τα χαλάσει όλα αυτά; Κάποια νέα μετάλλαξη από τις χώρες που η πλούσια Δύση δεν τροφοδοτεί με εμβόλια, κάποια δυσάρεστη ανατροπή στο πρόγραμμα εμβολιασμών, ακόμα και ένα 4ο κύμα. Οι πιθανότητες, για την ώρα, είναι προς την αισιόδοξη πλευρά. 

Το τι θα γίνει στην απασχόληση είναι ένα άλλο εντυπωσιακό κεφάλαιο. Δεν θα συμβούν στην Ελλάδα ακριβώς αυτά που μελετάει ο συμπατριώτης Yannis Kotziagkiaouridis της Edelman, σε συνεργασία με τη Microsoft, σε δείγμα 30.000 ατόμων από 31 χώρες. Ωστόσο και στη χώρα μας θα έχουμε αισθητές διαφοροποιήσεις στην αγορά εργασίας και στα επαγγέλματα υψηλής ζήτησης.

Σε επόμενη ευκαιρία θα τα πούμε για τις νέες μορφές υβριδικής εργασίας, αλλά και για ένα κλίμα YOLO που επικρατεί στον κόσμο της απασχόλησης. Αρκετά στελέχη (ιδίως νέοι) θα αφήνουν μια δουλειά που λογιζόταν ως καλή πριν από την πανδημία, αλλά ο επιταχυντής του Covid τους οδήγησε να νιώθουν πως θέλουν μια μεγάλη αλλαγή. Το ελληνικότατο «Μια ζωή την έχουμε» θα το δούμε και στους χώρους εργασίας. 

1,66 δισ. € αυξήθηκαν οι καταθέσεις τον Μάρτη και έτσι το σύνολό τους έφτασε αυτό του 2012.



Κατανάλωση: το Νοέμβρη χαμός και το Μάρτη οργασμός Facebook Twitter

 

Η οικοδομή (ειδικά για οικιστικά ακίνητα) έδειξε αξιοσημείωτη ζωντάνια κατά της διάρκεια της (τρόπος του λέγειν) καραντίνας.

Οπτική Γωνία
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Νικόλας Χρηστάκης: «Θα μηχανευτούμε τρόπους ώσπου να περάσει το κακό»

Βιβλίο / Νικόλας Χρηστάκης: «Θα μηχανευτούμε τρόπους ώσπου να περάσει το κακό»

Συζητώντας με τον καθηγητή του Γέιλ και συγγραφέα του βιβλίου «Το βέλος του Απόλλωνα» (εκδ. Κάκτος) για την πανδημία, τις αλήθειες και τα ψέματά της, το ιστορικό της υπόβαθρο αλλά και το πώς αλλάζει την καθημερινότητά μας.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Οι εργαζόμενοι λάστιχο και οι γκρίζες διατάξεις: τι άλλάζει με το νέο εργατικό νομοσχέδιο

Ρεπορτάζ / Εργατικό νομοσχέδιο: Tι αλλάζει και για ποιους

Στους δρόμους βγήκαν σήμερα εργαζόμενοι, σωματεία, συνδικάτα και συλλογικότητες καθώς οδεύει προς ψήφιση στη Βουλή το νέο εργασιακό νομοσχέδιο. Η κυβέρνηση το παρουσιάζει ως μία «τομή που καταπολεμά την αδήλωτη και υποδηλωμένη εργασία. Αντίθετα, οι εργαζόμενοι υποστηρίζουν ότι απορρυθμίζει ακόμη περισσότερο το ήδη κατακρημνισμένο πλαίσιο των εργασιακών σχέσεων. Ποιες είναι οι διατάξεις που ξεσήκωσαν θύελλα αντιδράσεων.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Έφη Αχτσιόγλου στη LIFO: «Προφανώς και το φύλο μου έχει λειτουργήσει αρνητικά στη βαθιά σεξιστική κοινωνία μας»

Συνέντευξη / Έφη Αχτσιόγλου στη LIFO: «Από τη μεριά του συνυποψηφίου μου δεν βλέπω σαφές πρόγραμμα - μόνο συνθήματα»

Λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την αναμέτρηση της Κυριακής για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ., η Έφη Αχτσιόγλου, μία εκ των δύο υποψηφίων, απαντά σε ορισμένα καίρια ερωτήματα και ανοίγει τα χαρτιά της.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Σύγκρουση κατοίκων και εφοπλιστών στο Πάπιγκο

Ρεπορτάζ / Σύγκρουση κατοίκων και εφοπλιστών στο Πάπιγκο

Νέα νομική τροπή πήρε μέσα στο καλοκαίρι η υπόθεση της ανέγερσης των δύο κατοικιών ιδιοκτησίας των εφοπλιστών Αντώνη και Φίλιππου Λαιμού, που χτίζονται στο Πάπιγκο. Μια ομάδα πολιτών και κατοίκων που έχουν καταγωγή από το Μεγάλο Πάπιγκο οδήγησαν την υπόθεση στα δικαστήρια. Τι υποστηρίζουν οι πολίτες, τι απαντά η πλευρά των εφοπλιστών. Γιατί στο επίκεντρο των νομικών ενεργειών των κατοίκων, εκτός από την οικοδομική δραστηριότητα, την οποία καταγγέλλουν ως παράνομη, βρίσκεται και το μονότοξο γεφύρι του Πάπιγκου.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Πότε επιτέλους θα προταθεί το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο;

Οπτική Γωνία / Πότε επιτέλους θα προταθεί το νομοσχέδιο για την ισότητα στον γάμο;

Ένα έτοιμο νομοσχέδιο βρίσκεται σε αναμονή, ομάδες βουλευτών προβληματίζονται και έντονες προεργασίες γίνονται στο παρασκήνιο ώστε να εξασφαλιστεί η κατάλληλη πλειοψηφία και να διορθωθεί ένας διαχρονικός αποκλεισμός.
ΝΙΚΟΣ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
Η νίκη του Κασσελάκη, ο ρόλος του Πολάκη και ο Τσίπρας 

Ρεπορτάζ / Η νίκη του Κασσελάκη, ο ρόλος του Πολάκη και ο Τσίπρας 

Ο Στέφανος Κασσελάκης έκανε την έκπληξη και είναι ο μεγάλος νικητής του πρώτου γύρου των εκλογών για την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ. Ο στρατηγός της νίκης του, ο Παύλος Πολάκης, έχει κάθε λόγο για να πανηγυρίζει κι αυτός, ενώ το χθεσινό αποτέλεσμα έκανε και τον Αλέξη Τσίπρα να χαμογελάσει.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ
Κλιματική αλλαγή: Πώς θα είναι η ζωή μας σε 10 χρόνια;

Οπτική Γωνία / Κλιματική αλλαγή: Πώς θα είναι η ζωή μας σε 10 χρόνια;

Ο Κωνσταντίνος Καρτάλης, καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Κλιματική Αλλαγή, εξηγεί.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Αθήνα: Κενά διαμερίσματα, απίστευτα ενοίκια

Ρεπορτάζ / Αθήνα: Κενά διαμερίσματα, απίστευτα ενοίκια

Χιλιάδες διαμερίσματα και επαγγελματικά γραφεία στην Αθήνα είναι κενά. Την ίδια στιγμή το στεγαστικό πρόβλημα διογκώνεται, με τα ενοίκια να έχουν εκτοξευτεί και τα σπίτια στο κέντρο της πόλης να είναι δυσεύρετα.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Άφαντος ο «πολυδύναμος εκσυγχρονισμός» στην αντιμετώπιση κρίσεων

Β. Σιούτη / Άφαντος ο «πολυδύναμος εκσυγχρονισμός» στην αντιμετώπιση κρίσεων

Όλοι γνωρίζουν ότι χρειάζεται να διορθωθούν οικιστικά και περιβαλλοντικά εγκλήματα πολλών δεκαετιών, όπως επισημαίνουν διαρκώς οι ειδικοί, αλλά η κριτική εστιάζεται στο ότι δεν έγιναν ούτε αυτά που μπορούσαν να έχουν γίνει.
ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΙΟΥΤΗ