ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ, πολύ πριν τα smartphones ή ακόμη και οι φορητοί υπολογιστές κατακλύσουν το σύμπαν, το ποντίκι του υπολογιστή ήταν κάτι καινούργιο και συναρπαστικό.
Ο Macintosh του 1984 δεν ήταν το πρώτο μηχάνημα που διέθετε ποντίκι, αλλά ήταν το πρώτο που διέδωσε αυτό το εργαλείο στους απλούς ανθρώπους. Η σωστή χρήση του ποντικιού δεν ήταν αυτονόητη. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονταν να κινούνται και να κάνουν κλικ ταυτόχρονα, και το «διπλό κλικ» ήταν μια δεξιότητα που έπρεπε να μάθει κανείς.
Παρόλα αυτά, ο καθένας μπορούσε να το μετακινήσει πάνω σε ένα τραπέζι και να δει τα αποτελέσματα στην οθόνη: Ένας μικρός δρομέας κινούνταν μαζί μας. «Το τοξάκι που δείχνει είναι μια μεταφορά που όλοι γνωρίζουμε», είχε δηλώσει ο Steve Jobs το 1985 στο Playboy. Το ποντίκι ήταν κεντρικό στοιχείο για το μέλλον του υπολογιστή, το οποίο δεν ήταν ακόμη εξασφαλισμένο εκείνη την εποχή.
Αλλά η «εποχή του ποντικιού» που ακολούθησε δεν κράτησε πολύ. Μέχρι τη δεκαετία του 2010, η συσκευή βρισκόταν σαφώς σε απότομη πτώση. Φυσικά, δεν εξαφανίστηκε ποτέ – ένας γίγαντας των αξεσουάρ υπολογιστών όπως η Logitech εξακολουθεί να κερδίζει περίπου 750 εκατομμύρια δολάρια σε ετήσιες πωλήσεις «συσκευών επισήμανσης».
Αλλά το ποντίκι έχει υποχωρήσει πλέον στη σκιά. Οι βασικές λειτουργίες που κάποτε εκτελούσε οδεύουν προς εξαφάνιση. Χειρίζεστε ένα smartphone με το δάχτυλό σας. Ο υπολογιστής σας είναι πιθανότατα ένας φορητός υπολογιστής με trackpad. Οι άνθρωποι εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το mouse, αλλά όχι ως αυτονόητη διαδικασία. Οι ένδοξες μέρες του ανήκουν στο παρελθόν.
Το ποντίκι είχε πάντα περισσότερο νόημα όταν αντιμετωπίζαμε την «επιφάνεια εργασίας» του υπολογιστή ως ακριβώς αυτό: έναν διακριτό, ορθογώνιο χώρο. Το mouse pad ήταν ένα υποκατάστατο της οθόνης και μοιραζόταν τα όριά της.
Στη δεκαετία του 1980, τα Mac ήταν σπάνια και οι πιο δημοφιλείς υπολογιστές της Apple, η σειρά Apple II, δεν χρησιμοποιούσαν ποντίκι. Η Microsoft διέθετε το δικό της ποντίκι από το 1983, αλλά παρέμενε προαιρετικό αξεσουάρ ακόμη και στην εποχή των πρώτων Windows.
Λίγα χρόνια αργότερα, όμως, το ποντίκι θα περνούσε στο mainstream. Τα Windows είχαν υιοθετηθεί ευρέως. Ο Παγκόσμιος Ιστός εξαπλωνόταν και το ποντίκι θα αποτελούσε το εργαλείο για το σερφάρισμα στους συνδέσμους. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αγόραζαν και χρησιμοποιούσαν υπολογιστές για όλο και περισσότερα πράγματα – εργασία, ψυχαγωγία, παιχνίδια, ψώνια, κρατήσεις για ταξίδια, πληρωμή λογαριασμών. Ο μικροσκοπικός κινητήρας αυτής της επανάστασης ήταν το ποντίκι.
Αλλά το ποντίκι είχε πάντα περισσότερο νόημα όταν αντιμετωπίζαμε την «επιφάνεια εργασίας» του υπολογιστή ως ακριβώς αυτό: έναν διακριτό, ορθογώνιο χώρο. Το mouse pad ήταν ένα υποκατάστατο της οθόνης και μοιραζόταν τα όριά της. Οι desktop υπολογιστές θα επέμεναν, αλλά πλέον η οθόνη γινόταν αντιληπτή ως μια μικροσκοπική πύλη σε έναν ευρύτερο κόσμο. Ένα ποντίκι ήταν πολύ ευαίσθητο για να ευδοκιμήσει μέσα σε μια τέτοια απεραντοσύνη.
Οι υπολογιστές εξαπλώθηκαν πέρα από τα όρια του γραφείου. Στο καφέ, στο τρένο, στο κρεβάτι, στο σαλόνι, στο Uber: ξαφνικά η συνδεσιμότητα ήταν παντού. Εκεί που κάποτε το ποντίκι υποδήλωνε συγκεκριμένη εργασία και ανάγκη για πλήρη ενασχόληση με τους υπολογιστές, η σημασία του σύντομα αντιστράφηκε. Μια επιφάνεια εργασίας με ένα ποντίκι σηματοδοτούσε πλέον εργασία χαμηλότερου κύρους.
Ένα ποντίκι μπορούσε κάποτε να μας κάνει να νιώθουμε σαν να ταξιδεύουμε μέσα στα κυκλώματα. Αλλά αυτός ο τρόπος σύνδεσης με τους υπολογιστές έχει εκλείψει. Η οθόνη είναι απλώς ένα παράθυρο πλέον, κι εμείς είμαστε απ’ έξω και χτυπάμε το τζάμι.
Με στοιχεία από The Atlantic
