Επιστήμονες και πολιτικοί «πιθανότατα σκότωσαν εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους», βλάπτοντας τη φήμη του εμβολίου της AstraZeneca, σύμφωνα με μέλος της ομάδας του πανεπιστημίου της Οξφόρδης που ανέπτυξε το σκεύασμα.
«Έχουν βλάψει τη φήμη του εμβολίου με τρόπο που επαναλαμβάνεται στον υπόλοιπο κόσμο», δήλωσε ο καθηγητής Τζον Μπελ. «Πιστεύω ότι η κακή συμπεριφορά επιστημόνων και πολιτικών έχει πιθανότατα σκοτώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους. Και δεν μπορούν να είναι υπερήφανοι για αυτό», τόνισε, σε ντοκιμαντέρ του BBC.
Όταν το εμβόλιο που ανέπτυξε η Οξφόρδη με την AstraZeneca κυκλοφόρησε στη Βρετανία, σύμβουλοι της κυβέρνησης συνέστησαν να προσφέρεται εναλλακτική στους κάτω των 40 ετών, λόγω της σύνδεσης με πολύ σπάνιες θρομβώσεις. Αυτοί οι φόβοι οδήγησαν πολλές άλλες χώρες στη διακοπή της χρήσης του εμβολίου.
Επίσης, το εν λόγω εμβόλιο δεν έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο πρόγραμμα ενισχυτικών δόσεων. Μόνο 48.000, από τις πάνω από 37 εκατομμύρια ενισχυτικές δόσεις στη Βρετανία έχουν γίνει με το συγκεκριμένο σκεύασμα.
Αρχικά το εμβόλιο της AstraZeneca παρουσιάστηκε ως το success story και το «δώρο» της Βρετανίας στον υπόλοιπο κόσμο. Σχεδιάστηκε για να είναι φτηνό και οι επιστήμονες ήθελαν να είναι διαθέσιμο με χαμηλό κόστος. Σε αντίθεση με τα εμβόλια τεχνολογίας mRNA, μπορούσε να μεταφερθεί σε χαμηλό κόστος και να αποθηκευτεί σε θερμοκρασία ψυγείου. Σχεδόν ο μισός ενήλικος πληθυσμός της Βρετανίας έκανε δύο δόσεις του σκευάσματος.
Η έγκριση του AstraZeneca στη Βρετανία συνέπεσε με την αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ. «Δεν νομίζω ότι έκανε ευκολότερες τις σχέσεις με την Ευρώπη το γεγονός ότι προωθήθηκε ως το βρετανικό εμβόλιο», επεσήμανε ο Μπελ στο ντοκιμαντέρ, που θα προβληθεί στο BBC αύριο, Τρίτη.
Προτού πάρουν την απόφασή τους οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές, η Γερμανία έκρινε ότι το σκεύασμα δεν θα πρέπει να χορηγηθεί στους άνω των 65 ετών και ο Εμανουέλ Μακρόν το χαρακτήρισε «σχεδόν ακατάλληλο» για τους ανθρώπους άνω των 65 ετών. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε τη χορήγηση του εμβολίου σε όλες τις ηλικιακές κατηγορίες ενηλίκων. Τόσο η Γαλλία όσο και η Γερμανία αργότερα αναίρεσαν τη θέση τους, σημειώνεται στο ντοκιμαντέρ, αλλά η φήμη του εμβολίου ήδη είχε υποστεί ζημιά.
Επίσης, υπήρχαν σημαντικές διενέξεις για τη διανομή. Το εμβόλιο παρασκευαζόταν τόσο στη Βρετανία, όσο και στην ΕΕ. Όμως, επειδή το Λονδίνο είχε εξασφαλίσει προτεραιότητα στη συμφωνία που ειχε υπογραφεί με την υπόλοιπη Ευρώπη, η εταιρεία δεν μπορούσε να στείλει στην ΕΕ εμβόλια από τα βρετανικά εργοστάσια.
Ο συνολικός κίνδυνος για θρομβώσεις είναι πολύ χαμηλός- εκτιμάται σε μία περίπτωση ανά 65.000- αλλά ελαφρώς υψηλότερος στους νεότερους ενηλίκους. Όταν οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές κατέληξαν ότι τα οφέλη από το εμβόλιο υπερτερούν των κινδύνων, οι περισσότερες χώρες ήραν την αναστολή χρήση του, αλλά έβαλαν ηλικιακούς περιορισμούς στη χορήγηση του, επισημαίνει ακόμη το BBC.
Όταν ήρθε η ώρα να αποφασιστεί το πρόγραμμα των ενισχυτικών δόσεων στη Βρετανία, το ζήτημα των θρομβώσεων και το γεγονός ότι δεν υπήρχαν ηλικιακοί περιορισμοί για τα εμβόλια mRNA της Pfizer ή της Moderna, σφράγισαν τη μοίρα του σκευάσματος της AstraZeneca. Είναι καταχωρημένο ως εμβόλιο για booster δόση στη Βρετανία, αλλά αποδείχθηκε πιο απλό να χορηγηθεί στην πλειονότητα των πολιτών το Pfizer ή το Moderna, παρότι αυτή ήταν μια πιο ακριβή επιβολή. Από τότε, έχουν προκύψει αποδείξεις ότι ο συνδυασμός διαφορετικών τύπων εμβολίων μπορεί να προσφέρει καλύτερη προστασία, επισημαίνεται στο ντοκιμαντέρ.
Με πληροφορίες από Guardian
