Οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι της Ουκρανίας έχουν κυριευθεί από μία συγκρατημένη αισιοδοξία ότι ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δεν θα εξαναγκάσει το Κίεβο σε πρόωρες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία.
Αυτή η πεποίθηση των Ευρωπαίων ως προς την Ουκρανία, έρχεται μετά από μια σειρά ιδιωτικών συνομιλιών με μέλη της ομάδας του Τραμπ, στις οποίες οι διατλαντικοί εταίροι υποστήριξαν ότι πρέπει να συνεχιστεί η υποστήριξη προς την Ουκρανία, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους με γνώση του θέματος, οι οποίοι αρνήθηκαν να κατονομαστούν επειδή οι συνομιλίες ήταν κεκλεισμένων των θυρών. Αυτά τα σχόλια εγείρουν την προοπτική ότι η επερχόμενη κυβέρνηση μπορεί να βοηθήσει την ταλαιπωρημένη από τον πόλεμο Ουκρανία να επιστρέψει σε μια θέση ισχύος πριν πραγματοποιηθούν οποιεσδήποτε συνομιλίες, είπαν.
Όμως, όσοι πραγματοποίησαν τις κατ' ιδίαν συζητήσεις προειδοποιούν ότι δεν γνωρίζουν τι θα κάνει ο επερχόμενος πρόεδρος, ο οποίος έχει ιστορικό στο να απορρίπτει συμβουλές ή να αλλάζει ταχύτητες την τελευταία στιγμή.
Οι αξιωματούχοι του Τραμπ φάνηκαν δεκτικοί σε δύο επιχειρήματα, είπαν οι Ευρωπαίοι: ότι ο νέος ηγέτης των ΗΠΑ θα διακινδύνευε ταπείνωση συγκρίσιμη με τη χαοτική απόσυρση του προέδρου Τζο Μπάιντεν από το Αφγανιστάν, αν τραβούσε την πρίζα από το Κίεβο - και ότι το να επιτραπεί στη Ρωσία να επιτύχει μια τέτοια νίκη θα ενθάρρυνε μόνο την Κίνα να εξετάσει πιο επιθετικές κινήσεις.
Μια εβδομάδα πριν ορκιστεί ως ο 47ος πρόεδρος, δεν είναι ακόμη σαφές πώς θα χειριστεί ο Τραμπ τον πόλεμο με τη Ρωσία, καθώς πλησιάζει η τριετία. Με τους σχεδιαστές της ομάδας του Τραμπ να επεξεργάζονται διάφορες ιδέες, δεν έχει ετοιμαστεί κάποιο σχέδιο για την Ουκρανία που να είναι έτοιμο να τεθεί σε ισχύ μετά την ορκωμοσία της 20ής Ιανουαρίου, δήλωσαν Ευρωπαίοι και Ουκρανοί αξιωματούχοι.
Αλλά οι συνομιλίες προκάλεσαν ένα αίσθημα επιφυλακτικής ανακούφισης στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, όπου οι αξιωματούχοι είχαν σχεδιάσει τα χειρότερα σενάρια σε περίπτωση που ο Τραμπ ακολουθούσε την υπόσχεσή του να τερματίσει τον πόλεμο γρήγορα - και ενδεχομένως να παραδώσει μια συμφωνία που θα παραγκωνίσει το Κίεβο και θα ενισχύσει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο εκπρόσωπος της ομάδας που διαχειρίζεται τη μετάβαση της κυβέρνησης για λογαριασμό του Τραμπ δεν απάντησε αμέσως σε ερωτήσεις που ζητούσαν σχόλια.
Συνάντηση στο Mar-a-Lago
Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, υποστηρίκτρια της Ουκρανίας, η οποία επίσης εδραίωσε τους δεσμούς της με τον Τραμπ με μια επίσκεψη αυτόν τον μήνα στην έπαυλή του στο Mar-a-Lago στη Φλόριντα, δήλωσε ότι δεν προβλέπει απεμπλοκή από την Ουκρανία - και υπογράμμισε τη λογική της ενίσχυσης του Κιέβου.
«Ο μόνος τρόπος για να αναγκάσουμε τη Ρωσία να καθίσει για συνομιλίες είναι να δημιουργήσουμε μια δύσκολη κατάσταση γι' αυτήν», δήλωσε η Μελόνι την περασμένη εβδομάδα μετά τη συνάντησή της με τον Τραμπ και τους συμμάχους του. «Ο Τραμπ έχει την ικανότητα να χρησιμοποιήσει τόσο τη διπλωματία όσο και την αποτροπή», πρόσθεσε, «και περιμένω ότι αυτό θα συμβεί και αυτή τη φορά». Τουλάχιστον, ο προεκλογικός κομπασμός του Τραμπ ότι θα τερματίσει τον πόλεμο του Πούτιν στην Ουκρανία μέχρι την ορκωμοσία του έχει φύγει από το τραπέζι. Ο υποψήφιός του για τη θέση του ειδικού απεσταλμένου για την Ουκρανία και τη Ρωσία, Κιθ Κέλογκ, δήλωσε στο Fox News την περασμένη εβδομάδα ότι θα ήθελε να βρεθεί μια λύση μέσα στις πρώτες 100 ημέρες της διακυβέρνησης.
Μια ταχεία επίλυση του πολέμου είναι «πλέον απίθανη - και ακούμε ότι στην πραγματικότητα το χρονοδιάγραμμα έχει μετακινηθεί κάπως προς το Πάσχα», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Ντέιβιντ Λάμι στο BBC Radio 4. Είπε ότι δεν βλέπει «καμία απόδειξη ότι ο Πούτιν θέλει να προσέλθει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Με τις ρωσικές δυνάμεις να πιέζουν προς τα εμπρός και να καταλαμβάνουν εδάφη στην ανατολική Ουκρανία, η Μόσχα δεν έχει κανένα κίνητρο να συμμετάσχει σε συνομιλίες καθώς παγιώνει τη θέση της. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ απέρριψε την έκκληση του Τραμπ για άμεση κατάπαυση του πυρός τον περασμένο μήνα ως έναν «δρόμο που δεν οδηγεί πουθενά».
Τι λένε οι πιο στενοί συνεργάτες του Τραμπ
Αξιωματούχοι από την ομάδα του Τραμπ παίρνουν θέση. Ο Μάικλ Γουόλτς, ένας κορυφαίος σύμβουλος που ο Τραμπ έχει επιλέξει ως σύμβουλο εθνικής ασφάλειας, σηματοδότησε την Κυριακή ότι θα ζητηθεί από την Ουκρανία να μειώσει την ηλικία επιστράτευσης για να ενισχύσει τη θέση της στο πεδίο της μάχης πριν από οποιαδήποτε διευθέτηση. Αλλά οι Ευρωπαίοι ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Γερμανού καγκελάριου Όλαφ Σολτς, εξέφρασαν ένα βαθμό έκπληξης μετά από συνομιλίες με τον Τραμπ σχετικά με το άνοιγμα του εκλεγμένου προέδρου σε μια λύση. Ο επανεκλεγείς πρώην πρόεδρος έχει κάνει έξυπνες ερωτήσεις για τον πόλεμο σε συναντήσεις και τηλεφωνήματα με Ευρωπαίους, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Ο Τραμπ εξέφρασε ενδιαφέρον να επιβλέψει μια αυτοαποκαλούμενη συμφωνία του αιώνα όσον αφορά την Ουκρανία, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν τις συζητήσεις. Έχει επίσης εκφράσει κριτική για τη συμπεριφορά του Πούτιν, είπαν, ακόμη και καθώς επιδιώκει να ανοίξει δίαυλο επικοινωνίας με τον Ρώσο ηγέτη. Ακόμα, ο εκλεγμένος πρόεδρος έδωσε την εντύπωση ότι δεν επενδύει έντονα στην τύχη της Ουκρανίας ή δεν αναγνωρίζει πως ο πόλεμος έχει στρατηγική σημασία για τα συμφέροντα των ΗΠΑ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Θέση ισχύος
Οι ηγέτες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι όλο και περισσότερο πεπεισμένοι ότι μια συμφωνία για τον τερματισμό του πολέμου θα προκύψει στο ορατό μέλλον. Η ελπίδα είναι ότι η αυστηροποίηση των κυρώσεων κατά της Μόσχας και η προώθηση της στρατιωτικής υποστήριξης του Κιέβου θα επιφέρει οικονομικό και στρατιωτικό κόστος στη Ρωσία και θα δημιουργήσει ένα άνοιγμα στις διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία. Την περασμένη εβδομάδα, οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλαν τις πιο επιθετικές κυρώσεις τους στη ρωσική πετρελαϊκή βιομηχανία, στοχεύοντας δύο εταιρείες που διαχειρίζονται περισσότερο από το ένα τέταρτο των θαλάσσιων εξαγωγών πετρελαίου της Ρωσίας. Παρά την προεκλογική ρητορική που κλίνει κατά της Ουκρανίας, η ομάδα Τραμπ έχει επίγνωση του τι θα μπορούσε να σημαίνει μια αποτυχία στον πόλεμο, ιδίως με το βλέμμα στην απόσυρση από το Αφγανιστάν, δήλωσαν αρκετοί αξιωματούχοι.
Όταν πρόκειται για την εξεύρεση λύσης, αναγνωρίζεται ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα πρέπει να περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας για το Κίεβο σε κάποια μορφή, είπαν. Αυτό θα οδηγούσε αναπόφευκτα σε μια έντονη συζήτηση σχετικά με το αν θα δεσμεύονταν αμερικανικά στρατεύματα εάν η Ουκρανία δεχόταν επίθεση μετά την κατάπαυση του πυρός, ένα σημαντικό στοιχείο για την εξασφάλιση της ευρωπαϊκής υποστήριξης, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν τις συζητήσεις. Ο Κέλογκ, ο οποίος στο παρελθόν ήταν σύμβουλος εθνικής ασφάλειας του πρώην αντιπροέδρου Μάικ Πένς, πρότεινε να διατηρηθεί ένα επίπεδο υποστήριξης για την Ουκρανία, ώστε να μπορεί να διαπραγματευτεί από θέση ισχύος. Έχει σκιαγραφήσει μια πιθανή συμφωνία που περιλαμβάνει το πάγωμα της σημερινής γραμμής του μετώπου και τη δημιουργία μιας αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης, αναβάλλοντας το θέμα της ένταξης της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ «για μια παρατεταμένη περίοδο». Η ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, η απόρριψη της οποίας είναι ένα από τα κύρια αιτήματα της Ρωσίας, είναι πολύ απίθανο να προχωρήσει με τον Τραμπ, σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους. Οι Ευρωπαίοι, ωστόσο, θέλουν να το κρατήσουν στο τραπέζι των όποιων διαπραγματεύσεων, είπαν.
Με πληροφορίες από Bloomberg
