Ο παγετώνας στο Mont Blanc λιώνει αποκαλύπτοντας τα «μυστικά» ενός αεροπορικού δυστυχήματος

Η κλιματική αλλαγή επιταχύνει το λιώσιμο των πάγων που εκτός από καταστροφικές συνέπειες, συνοδεύεται ορισμένες φορές και από εντυπωσιακά ευρήματα, θαμμένα κάτω από παγετώνες για δεκαετίες. 

Στον παγετώνα Bossons του Mont Blanc για παράδειγμα, το συσσωρευμένο χιόνι και ο πάγος που υποχωρεί, αποκαλύπτουν σημαντικά και ορισμένες φορές υπερπολύτιμα ευρήματα, από ένα αεροπορικό δυστύχημα της δεκαετίας του 1960.

Ήταν 24 Ιανουαρίου του 1966. Η πτήση 101 των αερογραμμών Air India πετούσε πάνω από το ψηλότερο βουνό της Ευρώπης, από την Βομβάη με τελικό προορισμό το Λονδίνο. Μία σειρά λάθος οδηγιών από τον ελεγκτή εναέριας κυκλοφορίας στο έδαφος, έκανε τους πιλότους να πιστέψουν ότι είχαν ήδη περάσει το βουνό και άρχισαν την κάθοδο νωρίτερα, με αποτέλεσμα να προσκρούσουν στον ορεινό όγκο, στέλνοντας στον θάνατο τους 177 επιβάτες και το πλήρωμα.

Ο Timothée Mottin, ιδιοκτήτης του καφέ-ρεστοράν La Cabane du Cerro, πάνω από το Chamonix, κάνει συχνά εξορμήσεις στον παγετώνα και πρόσφατα ανακάλυψε, σε υψόμετρο 1.350 μέτρων, τα αντίτυπα μιας εφημερίδας που διασώθηκε από την καταστροφή, από την εποχή που η Ίντιρα Γκάντι είχε μόλις γίνει η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της Ινδίας. 

«Στεγνώνουν για την ώρα αλλά είναι σε πολύ καλή κατάσταση», λέει ο 33χρονος Mottin για τα φύλλα της εφημερίδας. «Μπορείτε να τα διαβάσετε». «Δεν είναι ασυνήθιστο. Κάθε φορά που περπατάμε με φίλους στον παγετώνα, βρίσκουμε πράγματα από την πρόσκρουση», λέει στην εφημερίδα Le Daupiné Libéré. «Από εμπειρία, ξέρεις που βρίσκονται. Τα παρασέρνει ο παγετώνας ανάλογα με το μέγεθός τους». 

Η εφημερίδα φαντάζει σχεδόν ασήμαντη σε σύγκριση με άλλα ευρήματα: το 2012 είχε ανακαλυφθεί ένας διπλωματικός σάκος με αλληλογραφία του υπουργείου Εξωτερικών της Ινδίας και, έναν χρόνο αργότερα, ένας Γάλλος αλπινιστής βρήκε ένα μεταλλικό κουτί με το logo της Air India, που περιείχε σμαράγδια, ζαφείρια και ρουμπίνια αξίας 130.000 έως 246.000 δολαρίων. 

Κάποιες φορές όμως, ο παγετώνας επιφυλάσσει πιο δυσάρεστες εκπλήξεις, όπως το 2017 που βρέθηκαν ανθρώπινα μέλη, τα οποία πιστεύεται πως ανήκαν σε άτυχους επιβάτες της πτήσης 101 της Air India, ή του αεροσκάφους Malabar Princess, που είχε προσκρούσει στην ίδια περιοχή το 1950. 

Ειδικοί εκτιμούν πως ο παγετώνας έχει χάσει περίπου το ένα τέταρτο του όγκου του, επιστρέφοντας στα επίπεδα του προηγούμενου αιώνα. Εδώ όπως και σε όλον τον κόσμο, οι φυσικές «χρονοκάψουλες» του πάγου λιώνουν και φέρνουν στην επιφάνεια ιστορικά κειμήλια αλλά και σορούς αγνοούμενων.

Το 2017, ένα ζευγάρι Ελβετών που είχε χαθεί πριν 75 χρόνια, βρέθηκε νεκρό στον παγετώνα Tsanfleuron. Ο Marcelin και η Françine Dumoulin είχαν βγει για να αρμέξουν τις αγελάδες τους σε ένα λιβάδι πάνω από το Chandolin στις 15 Αυγούστου του 1942. Ήταν η τελευταία ημέρα που τους είδαν ζωντανούς. 

Στις Ιταλικές Άλπεις, ο πάγος που λιώνει αποκαλύπτει ακόμα και πτώματα στρατιωτών του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου, όταν μέλη του ιταλικού και του αυστρο-ουγγαρικού στρατού αλληλοσκοτώθηκαν σε ορεινά χαρακώματα, στον περίφημο «λευκό πόλεμο». 

Επιστροφή στο Mont Blanc. Το καφέ του Mottin βρίσκεται μόλις 45 λεπτά από τον παγετώνα Bossons. Αισθάνεται τυχερός που ανακάλυψε την εφημερίδα και πιστεύει πως ο πάγος που την κάλυπτε είχε μόλις λιώσει όταν τα μάτια του έπεσαν πάνω στο πρώτο φύλλο.

Το τελευταίο εύρημα θα προστεθεί στην συλλογή του από άλλα αντικείμενα του κατεστραμμένου αεροσκάφους που κοσμούν την καφετέριά του. Όπως λέει, προτιμά να μοιράζεται τις ανακαλύψεις του με τους πελάτες, από το να τις κρύψει στην σοφίτα για να τις πουλήσει κάποια στιγμή στο μέλλον.