Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε ότι ο Καναδάς θα χρειαστεί να καταβάλει 61 δισεκατομμύρια δολάρια για να συμμετάσχει στο φιλόδοξο αμερικανικό σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας «Χρυσός Θόλος» - εκτός αν εγκαταλείψει την κυριαρχία του και γίνει η 51η πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Είπα στον Καναδά, ο οποίος θέλει πολύ να ενταχθεί στο υπέροχο Σύστημα του Χρυσού Θόλου μας, ότι θα κοστίσει 61 δισεκατομμύρια δολάρια εάν παραμείνει ξεχωριστό, αλλά άνισο, έθνος, αλλά θα κοστίσει ΜΗΔΕΝ ΔΟΛΑΡΙΑ εάν γίνει η αγαπημένη μας 51η πολιτεία», έγραψε ο Τραμπ την Τρίτη στην πλατφόρμα Truth Social. «Εξετάζουν την προσφορά!».
Ο εκπρόσωπος του Καναδού πρωθυπουργού, Μαρκ Κάρνεϊ, απάντησε κατηγορηματικά: «Ο πρωθυπουργός ήταν σαφής σε κάθε ευκαιρία, συμπεριλαμβανομένων των συνομιλιών του με τον πρόεδρο Τραμπ, ότι ο Καναδάς είναι ένα ανεξάρτητο, κυρίαρχο έθνος και θα παραμείνει τέτοιο».
Ο Καναδάς και οι ΗΠΑ διατηρούν ήδη συνεργασία στον τομέα της αεροδιαστημικής και αντιπυραυλικής άμυνας μέσω της Βορειοαμερικανικής Διοίκησης Αεροδιαστημικής Άμυνας (Norad), η οποία επικεντρώνεται στην ανίχνευση και αναχαίτιση βαλλιστικών απειλών. Το ζήτημα της καναδικής συμμετοχής έχει επανέλθει στο προσκήνιο, καθώς ο Αρκτικός Κύκλος εξελίσσεται σε πεδίο γεωστρατηγικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία και την Κίνα.
Ο εκπρόσωπος του Κάρνεϊ διευκρίνισε ότι ο Καναδός πρωθυπουργός είχε «ευρείες και εποικοδομητικές συζητήσεις» με Αμερικανούς ομολόγους, οι οποίες «περιλάμβαναν την ενίσχυση του Norad και συναφών πρωτοβουλιών όπως ο Χρυσός Θόλος».
Ο ίδιος ο Κάρνεϊ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η συμμετοχή του Καναδά στον Χρυσό Θόλο «έχει συζητηθεί σε υψηλό επίπεδο», αλλά απέφυγε να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες για το πιθανό κόστος. «Δεν είμαι σίγουρος ότι κάποιος το διαπραγματεύεται», σημείωσε. «Έχουμε επίγνωση ότι έχουμε την ικανότητα, αν το επιλέξουμε, θα ολοκληρώσουμε το Χρυσό Θόλο με επενδύσεις και συνεργασία».
Γιατί οι ΗΠΑ θέλουν τον Καναδά στον «Χρυσό Θόλο»
Το γεωγραφικό σκέλος της άμυνας ενισχύει τη σημασία του Καναδά, καθώς ένας διηπειρωτικός βαλλιστικός πύραυλος που εκτοξεύεται από τη Ρωσία, στόχος του συστήματος, θα διέσχιζε τον βόρειο καναδικό εναέριο χώρο για να φτάσει στις ΗΠΑ.
Ο Richard Shimooka, ειδικός στην άμυνα και ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Macdonald-Laurier στην Οτάβα, χαρακτήρισε την πρόταση του Τραμπ «διαπραγματευτική τακτική». «Δεν υπάρχει περίπτωση ο Καναδάς να διαθέσει πάνω από 61 δισεκατομμύρια δολάρια», τόνισε. «Η ιδέα είναι εξαιρετικά τεχνικά επικίνδυνη, είναι επίσης ανακριβής στις λεπτομέρειες. Υπάρχουν τεράστιοι κίνδυνοι σε αυτό — το σύστημα είναι σαν ένα moonshot με πολύ ασταθή πολιτική και οικονομική υποστήριξη εντός των ΗΠΑ».
Ο Τραμπ δήλωσε την προηγούμενη εβδομάδα ότι το έργο του Χρυσού Θόλου θα κοστίσει συνολικά 175 δισεκατομμύρια δολάρια και δεσμεύτηκε να το καταστήσει «λειτουργικό» μέχρι το τέλος της προεδρικής του θητείας. Σύμφωνα με τα σχέδια, η ασπίδα θα χρησιμοποιεί διαστημικά αναχαιτιστικά για να προστατεύει τις ΗΠΑ από υπερηχητικούς πυραύλους, προηγμένα βλήματα κρουζ και διηπειρωτικούς πυραύλους από εχθρικά κράτη.
Ωστόσο, μεγάλο μέρος της απαιτούμενης τεχνολογίας για αυτό το σύστημα δεν υπάρχει ακόμα, γεγονός που καθιστά το έργο εξαιρετικά φιλόδοξο και επισφαλές. Το ανεξάρτητο Γραφείο Προϋπολογισμού του Κογκρέσου έχει εκτιμήσει ότι η ανάπτυξη και η εκτόξευση διαστημικών αναχαιτιστικών θα μπορούσε να φτάσει τα 542 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα στα επόμενα 20 χρόνια.
Ο Καναδάς και οι κινήσεις για τη θωράκισή του
Νωρίτερα την Τρίτη, ο Βασιλιάς Κάρολος άνοιξε τη νέα κοινοβουλευτική περίοδο στον Καναδά με ομιλία που στήριζε την «ελευθερία» της χώρας, σε μια χρονική συγκυρία όπου οι σχέσεις με την Ουάσιγκτον χαρακτηρίζονται από αυξημένη ένταση. Κατά τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του, ο Τραμπ έχει επανειλημμένα αφήσει υπονοούμενα ή δηλώσεις υπέρ της ιδέας ένταξης του Καναδά στις ΗΠΑ.
Η ομιλία του βασιλιά έκανε αναφορά στις αυξημένες αμυντικές δαπάνες του Καναδά, υπογραμμίζοντας ότι «ο κόσμος αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις, δημιουργώντας αβεβαιότητες σε όλες τις ηπείρους όσον αφορά την ειρήνη και τη σταθερότητα».
Τον Μάρτιο, ο Καναδάς υπέγραψε συμφωνία ύψους 6 δισ. καναδικών δολαρίων (περίπου 4,2 δισ. δολάρια ΗΠΑ) με την Αυστραλία για την ανάπτυξη υπερσύγχρονου ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης στην Αρκτική. Το σύστημα θα καλύπτει από τα σύνορα ΗΠΑ–Καναδά μέχρι τον Βόρειο Πόλο.
«Ένα βασικό στοιχείο του σχεδίου εκσυγχρονισμού του Norad του Καναδά, οι δυνατότητες επιτήρησης μεγάλης εμβέλειας και παρακολούθησης απειλών του συστήματος ραντάρ θα ανιχνεύουν και θα αποτρέπουν απειλές σε ολόκληρο τον Βορρά», δήλωσε ο Κάρνεϊ κατά την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Με πληροφορίες από Finacial Times