Είναι σαν ένα déjà vu του 2015. Εικόνες που στην Πολωνία ήταν γνωστές μόνο από άλλες χώρες, τώρα για πρώτη φορά διαδραματίζονται στα δικά της σύνορα. Μετανάστες που καταφτάνουν από τη Λευκορωσία. Απέναντί τους Πολωνοί αστυνομικοί με κράνη και προστατευτικές ασπίδες στο στήθος τους.
Οι πολωνικές αρχές ελέγχουν τις εικόνες που βλέπει ο κόσμος από την πολωνική πλευρά για όσα συμβαίνουν στα σύνορα με τη Λευκορωσία. Η συνοριακή λωρίδα πλάτους τριών χιλιομέτρων είναι απροσπέλαστη για τους δημοσιογράφους εδώ και εβδομάδες. Κανένας ρεπόρτερ δεν μπόρεσε να σχηματίσει δική του εικόνα για την κατάσταση επί τόπου από τον Σεπτέμβριο. Απαγορεύεται η κινηματογράφηση των συνοριακών εγκαταστάσεων. Αυτό που απομένει είναι οι επίσημες φωτογραφίες που πλέον δεν δείχνουν φιλήσυχες οικογένειες με παιδιά αλλά ένα αγριεμένο πλήθος.
Σύμφωνα με την πολωνική συνοριοφυλακή, χιλιάδες μετανάστες πλησιάζουν τα σύνορα από τις 8 Νοεμβρίου. Από την αρχή του έτους εκτιμάται πως περίπου 30 χιλιάδες άνθρωποι επιχείρησαν να περάσουν τα σύνορα Λευκορωσίας - Πολωνίας. Η Πολωνία έχει κηρύξει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης τις περιοχές που συνορεύουν με τη Λευκορωσία
Χιλιάδες μετανάστες είναι αντιμέτωποι με άθλιες συνθήκες, καθώς εξακολουθούν να βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής, ελπίζοντας να περάσουν σε έδαφος της ΕΕ. Αφού άφησαν πίσω τους το συνοριακό σημείο στο Grodno, μετανάστες - στην πλειονότητά τους από το Ιράκ - έφτασαν στα πολωνικά σύνορα το βράδυ της Τρίτης. Σχεδόν 2.000 άνθρωποι, μεταξύ των οποίων γυναίκες και παιδιά, διανυκτέρευσαν σε τέντες μπροστά από τον συνοριακό φράκτη.
Στο πολωνικό κοινοβούλιο πραγματοποιήθηκε ειδική συνεδρίαση το απόγευμα της Τρίτης λόγω της κλιμάκωσης της κρίσης στα σύνορα. Ο υπουργός Άμυνας της Πολωνίας Μάριους Μπλάστσακ υπενθύμισε ότι το εθνικιστικό κόμμα PiS είχε ήδη προειδοποιήσει το 2015 για το πού θα μπορούσε να οδηγήσει η ανεξέλεγκτη μετανάστευση. «Η πολιτική των ανοιχτών θυρών οδήγησε σε τρομοκρατικές επιθέσεις στη Δυτική Ευρώπη. Είμαι πολύ ικανοποιημένος που η ΕΕ παραδέχτηκε ότι είχαμε δίκιο», ισχυρίστηκε. Περιέγραψε τις τρέχουσες σκηνές βίας στα σύνορα με τη Λευκορωσία ως «πράξεις επιθετικότητας» που θα μπορούσαν να μεταφερθούν από τα σύνορα στις πολωνικές πόλεις.
Κατηγορίες για τη Λευκορωσία και εκ των έσω
Η κυβέρνηση προετοιμάζεται για προκλήσεις από την πλευρά του ηγέτη της Λευκορωσίας Λουκασένκο που μπορεί να διαρκέσουν μήνες ή χρόνια. «Στα ανατολικά σύνορα δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με την άμεση χρήση βίας κατά του κυρίαρχου πολωνικού κράτους, αλλά και με μια σκηνοθεσία που σκοπό έχει να παραβιάσει τα πολωνικά σύνορα και να προκαλέσει χάος», δήλωσε ο Πολωνός Πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι.
Κατηγορίες για το καθεστώς Λουκασένκο εγείρονται και εκ των έσω. Ο Λευκορώσος πρώην διπλωμάτης και υπουργός Πολιτισμού Πάβελ Λατούσκα δηλώνει στα πολωνικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης ότι οι μυστικές υπηρεσίες της Λευκορωσίας εκπαιδεύουν Αφγανούς και Ιρακινούς πρώην μαχητές για να προκαλέσουν βίαιες συγκρούσεις στα σύνορα με την Πολωνία.
Για το λόγο αυτό, η Πολωνία επιδιώκει πιο αυστηρές κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας και το πλήρες κλείσιμο του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου στις αεροπορικές εταιρείες που μεταφέρουν μετανάστες εκεί. Κυβερνητικός εκπρόσωπος την Τετάρτη δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Πολωνία να κλείσει πλήρως τα σύνορά της με τη Λευκορωσία για πρώτη φορά.
Μύδροι από τον Λουκασένκο
Εν τω μεταξύ, ύβρεις εναντίον της Δύσης εξαπέλυσε ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο. Σε συνέντευξή του στο ρωσικό περιοδικό για θέματα άμυνας «Natsionalnaya Oborona» ο Λουκασένκο διατείνεται πως οι δυτικές αξιώσεις πως η Λευκορωσία θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να σταματήσει τις μεταναστευτικές ροές «δεν έχουν καμία απολύτως λογική».
«Επιβάλατε κυρώσεις εναντίον μου, εναντίον των Λευκορώσων. Ξεκινήσατε έναν υβριδικό πόλεμο εναντίον της Λευκορωσίας (ΜΜΕ, οικονομία, πολιτική, τώρα στρατιωτικά). Και εσάς καθάρματα και τρελοί, θέλετε να σας προστατεύσω εγώ, ακόμη και από τους μετανάστες;» είπε ο Λευκορώσος πρόεδρος.
«Δεν εκφοβίζουμε […] επειδή γνωρίζουμε ότι εάν, Θεός φυλάξοι, κάνουμε κάποιο λάθος, αν υποχωρήσουμε, αυτό θα εμπλέξει αμέσως τη Ρωσία σε αυτή τη δίνη» πρόσθεσε μεταξύ άλλων ο Λευκορώσος πρόεδρος.
Η Μέρκελ κάλεσε τον Πούτιν. Χωρίς αποτέλεσμα
Να παρέμβει στην κρίση που βρίσκεται σε εξέλιξη στα σύνορα Λευκορωσίας-Πολωνίας ζήτησε από τον Βλαντίμιρ Πούτιν, η Ανγκελα Μέρκελ, την ώρα που η ΕΕ ετοιμάζει νέα σειρά κυρώσεων κατά του Μινσκ.
Σε τηλεφωνική επικοινωνία για την κρίση που έχει κλιμακωθεί δραματικά από τη Δευτέρα, όταν 1.000 άνθρωποι κυρίως από το ιρακινό Κουρδιστάν έφτασαν στα σύνορα, η Μέρκελ είπε στον Πούτιν ότι «η χρήση μεταναστών από το καθεστώς της Λευκορωσίας ήταν απάνθρωπη και απαράδεκτη και ζήτησε από τον Πούτιν να επηρεάσει το καθεστώς στο Μινσκ», δήλωσε ο εκπρόσωπος της καγκελαρίου, Στέφεν Ζάιμπερτ.
Η συνομιλία ήρθε λίγες ώρες αφότου ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ματέους Μοραβιέτσκι, κατηγόρησε τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν ότι ενορχηστρώνει την εκτυλισσόμενη ανθρωπιστική κρίση στα σύνορα.
Η Ρωσία αρνήθηκε οποιαδήποτε ανάμειξη και εξαπέλυσε τα πυρά της την Ευρώπη. Από την πλευρά του το Κρεμλίνο ανέφερε για την τηλεφωνική συνομιλία με τη Μέρκελ ότι ο Πούτιν «πρότεινε να ξεκινήσει μια συζήτηση για τα [τρέχοντα] προβλήματα στις άμεσες επαφές μεταξύ των εκπροσώπων των κρατών μελών της ΕΕ και του Μινσκ». Δεν υπήρξε αναφορά στο αίτημα της Μέρκελ να παρέμβει ο Πούτιν, ούτε υποσχέθηκε οποιαδήποτε ενέργεια από πλευράς Μόσχας για τον τερματισμό της κρίσης.
Η Πολωνία δεν θέλει ακόμη βοήθεια από την ΕΕ
Πρόσφατη δημοσκόπηση δείχνει ότι η μεγάλη πλειονότητα των Πολωνών θα ήθελε βοήθεια από την ΕΕ, αλλά η κυβέρνηση μέχρι στιγμής δεν συμφωνεί. «Έχουμε τους καλύτερους συνοριοφύλακες στην Ευρώπη», δήλωσε ο υπουργός Εσωτερικών Μαριούς Καμίνσκι στα τέλη Σεπτεμβρίου. Σύμφωνα με επίσημες πληροφορίες, επιπλέον 13.000 Πολωνοί στρατιώτες έχουν αναπτυχθεί αυτή τη στιγμή για να ενισχύσουν τους συνοριοφύλακες και την αστυνομία. Ανθρωπιστικές οργανώσεις όπως η Caritas ή η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες, από την άλλη, δεν επιτρέπεται να πλησιάσουν τα σύνορα.
«Δεν σκοπεύουμε να κλείσουμε τα σύνορα αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του PiS Ρίσαρντ Τερλέσκι σε δημοσιογράφους την Τρίτη. «Κυρώσεις που θα περιελάμβαναν το πλήρες κλείσιμο των συνόρων θα έπλητταν επίσης σοβαρά τις πολωνικές και ευρωπαϊκές μεταφορές εμπορευμάτων», δήλωσε.
Το συμπέρασμα μετά την έκτακτη συνεδρίαση του πολωνικού κοινοβουλίου είναι πως δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία λύση στην κλιμακούμενη μεταναστευτική κρίση στα σύνορα Λευκορωσίας - Πολωνίας και έτσι και η ΕΕ οδεύει προς έναν χειμώνα που μπορεί να είναι μοιραίος για πολλούς ανθρώπους. Στην Πολωνία το κρύο είναι βαρύ. Η κατάσταση μοιάζει πράγματι με ένα déjà vu της μεταναστευτικής κρίσης του 2015.
Με πληροφορίες από Deutsche Welle
