Το μεγαλύτερο φιλοδημοκρατικό κόμμα του Χονγκ Κονγκ αποφάσισε την Κυριακή να διαλυθεί, βάζοντας τέλος σε περισσότερα από 30 χρόνια πολιτικής δράσης και σηματοδοτώντας, για πολλούς, το κλείσιμο ενός ιστορικού κύκλου για την άλλοτε πολυφωνική πολιτική ζωή της ημιαυτόνομης πόλης.
Ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Κόμματος, Λο Κιν-χέι, δήλωσε ότι το σημερινό πολιτικό περιβάλλον αποτέλεσε «έναν καθοριστικό παράγοντα» στην απόφαση, με περίπου το 97% των μελών που συμμετείχαν στην ψηφοφορία να τάσσονται υπέρ της διάλυσης. Όπως ανέφερε, η επιλογή αυτή κρίθηκε ως «η καλύτερη δυνατή διέξοδος» για τα μέλη του κόμματος.
«Καθώς οι εποχές έχουν αλλάξει, με βαθιά λύπη αναγκαζόμαστε να κλείσουμε αυτό το κεφάλαιο», δήλωσε χαρακτηριστικά. Βετεράνοι του κόμματος ανέφεραν νωρίτερα στο Associated Press ότι ορισμένα μέλη είχαν δεχθεί προειδοποιήσεις για συνέπειες σε περίπτωση που το κόμμα δεν προχωρούσε στη διάλυσή του.
Η απόφαση αντανακλά, σύμφωνα με αναλυτές, τη σταδιακή συρρίκνωση των πολιτικών ελευθεριών που είχαν υποσχεθεί στο Χονγκ Κονγκ κατά την επιστροφή του στην κινεζική κυριαρχία το 1997.
Καταστολή και συλλήψεις μετά το 2020
Η επιβολή του νόμου περί εθνικής ασφάλειας από το Πεκίνο τον Ιούνιο του 2020, μετά τις μαζικές αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2019, σηματοδότησε καμπή για το φιλοδημοκρατικό κίνημα. Στο πλαίσιο του νόμου, συνελήφθησαν κορυφαία στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος, μεταξύ των οποίων οι πρώην πρόεδροι Άλμπερτ Χο και Γου Τσι-γουάι, καθώς και άλλοι πρώην βουλευτές.
Παράλληλα, έκλεισαν ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, όπως η εφημερίδα Apple Daily, ενώ δεκάδες οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών ανέστειλαν τη λειτουργία τους. Ανάμεσά τους, το Civic Party, δεύτερο μεγαλύτερο φιλοδημοκρατικό κόμμα, καθώς και η ομάδα που διοργάνωνε τις ετήσιες αγρυπνίες για την επέτειο της καταστολής στην πλατεία Τιενανμέν.
Τον Ιούνιο, και η League of Social Democrats ανακοίνωσε τη διάλυσή της, επικαλούμενη έντονες πολιτικές πιέσεις.
Από μετριοπαθής αντιπολίτευση σε περιθωριοποίηση
Το Δημοκρατικό Κόμμα ιδρύθηκε το 1994 και υπήρξε επί δεκαετίες βασικός εκφραστής της μετριοπαθούς αντιπολίτευσης. Ανάμεσα στα ιστορικά του στελέχη συγκαταλέγονται ο Μάρτιν Λι, γνωστός ως «πατέρας της δημοκρατίας» στο Χονγκ Κονγκ, η δημοσιογράφος και ακτιβίστρια Έμιλι Λάου και ο Άλμπερτ Χο.
Το κόμμα είχε σημαντική κοινοβουλευτική παρουσία και δεκάδες εκλεγμένους συμβούλους σε τοπικό επίπεδο, ενώ ορισμένα πρώην μέλη του ανέλαβαν αργότερα κυβερνητικά αξιώματα. Η επιλογή του να διαπραγματεύεται με το Πεκίνο οδήγησε στην ένταξη πρότασής του στο πακέτο πολιτικών μεταρρυθμίσεων του 2010, κίνηση που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από πιο ριζοσπαστικές δυνάμεις.
Παρά την πρόσκαιρη επανεμφάνιση του κόμματος στο προσκήνιο κατά τις διαδηλώσεις του 2019, οι εκλογικές αλλαγές που επέβαλε το Πεκίνο στη συνέχεια άλλαξαν ριζικά το πολιτικό τοπίο. Με το νέο σύστημα, μόνο υποψήφιοι που δηλώνουν πλήρη πίστη στην κινεζική κυβέρνηση μπορούν να εκλεγούν, αποκλείοντας ουσιαστικά κάθε φιλοδημοκρατική φωνή από τα θεσμικά όργανα της πόλης.
Τα τελευταία χρόνια, το κόμμα λειτουργούσε περισσότερο ως ομάδα πίεσης, οργανώνοντας συνεντεύξεις Τύπου για κοινωνικά ζητήματα και καταθέτοντας προτάσεις ακόμη και για τη νομοθεσία περί εθνικής ασφάλειας που ψηφίστηκε τον Μάρτιο του 2024.
«Χαμηλό σημείο, όχι το τέλος»
Ο πρώην πρόεδρος του κόμματος, Γεούνγκ Σαμ, δήλωσε ότι η διάλυση σηματοδοτεί την οπισθοδρόμηση του Χονγκ Κονγκ από μια ανοιχτή και φιλελεύθερη κοινωνία. Υποστήριξε, ωστόσο, ότι η πορεία προς τη δημοκρατία μετά το 1997 δεν υπήρξε αποτυχία, αλλά έμεινε «στη μέση».
«Βρισκόμαστε σε ένα χαμηλό σημείο, αλλά δεν έχουμε χάσει κάθε ελπίδα», είπε, εκφράζοντας την πεποίθηση ότι μια μελλοντική επανεξέταση της αρχής «μία χώρα, δύο συστήματα» θα μπορούσε να ανοίξει ξανά τον δρόμο για μεγαλύτερη πολιτική ελευθερία.
Ο Λο Κιν-χέι τόνισε ότι η ύπαρξη ή όχι δημοκρατικού κινήματος στο Χονγκ Κονγκ εξαρτάται από τους ίδιους τους πολίτες, υπενθυμίζοντας ότι η καθολική ψηφοφορία προβλέπεται στο μίνι-Σύνταγμα της πόλης. «Αν οι κάτοικοι πιστεύουν στη δημοκρατία, θα συνεχίσουν να αγωνίζονται γι’ αυτήν», κατέληξε.
Με πληροφορίες από Associated Press
