Εκλογές στη Ρουμανία: Νίκη του ακροδεξιού Τζορτζ Σιμιόν στον πρώτο γύρο για την προεδρία

Ένας υπερεθνικιστής πολιτικός, που εναντιώνεται στη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία, έχει δυσφημίσει την ηγεσία της ΕΕ και αυτοχαρακτηρίζεται ως «φυσικός σύμμαχος» του Ντόναλντ Τραμπ, κέρδισε τον πρώτο γύρο των επαναληπτικών προεδρικών εκλογών της Ρουμανίας. 

Ο Τζορτζ Σιμιόν, από την πρώτη θέση πλέον, θα αναμετρηθεί με τον κεντρώο Νικουσόρ Νταν στον δεύτερο γύρο, καθώς η καταμέτρηση των ψήφων πλησιάζει στην ολοκλήρωσή της. Με το 99% των ψήφων καταμετρημένο το βράδυ της Κυριακής, ο Σιμιόν —επικεφαλής της ακροδεξιάς Συμμαχίας για την Ένωση των Ρουμάνων (AUR), που ξεκίνησε ως αντιεμβολιαστικό κίνημα κατά την πανδημία— προηγείται καθαρά, με ποσοστό 40,5%.

Στη δεύτερη θέση, με μεγάλη διαφορά, βρίσκεται ο δήμαρχος του Βουκουρεστίου, Νικουσόρ Νταν, με 20,89%, ενώ ακολουθεί τρίτος ο κοινός υποψήφιος του κυβερνητικού συνασπισμού, Κριν Αντονέσκου, με 20,34%. Ο Αντονέσκου παραδέχτηκε την ήττα του λίγο μετά τα μεσάνυχτα, δηλώνοντας πως πρόκειται για ένα «μη αναστρέψιμο αποτέλεσμα».

Τα επίσημα τελικά αποτελέσματα αναμένονται τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας.

Οι δύο πρώτοι υποψήφιοι αναμένεται να αναμετρηθούν στον δεύτερο γύρο της 18ης Μαΐου, σχεδόν έξι μήνες μετά την ακύρωση του αρχικού εκλογικού γύρου, εν μέσω ενδείξεων για φερόμενη «μαζική» ρωσική εκστρατεία επιρροής.

Μετά τη δημοσιοποίηση των exit polls, ο Σιμιόν δήλωσε: «Αυτή δεν είναι απλώς μια εκλογική νίκη, είναι μια νίκη της ρουμανικής αξιοπρέπειας. Είναι η νίκη εκείνων που δεν έχουν χάσει την ελπίδα, εκείνων που εξακολουθούν να πιστεύουν στη Ρουμανία, μια ελεύθερη, σεβαστή, κυρίαρχη χώρα».

Παρότι οι δημοσκοπήσεις δεν θεωρούνται ιδιαίτερα αξιόπιστες στη Ρουμανία, αρκετές υποδεικνύουν ότι ο Σιμιόν θα νικήσει τον Νταν στον δεύτερο γύρο. 

Ενδεχόμενη νίκη της ακροδεξιάς θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική μετατόπιση της Ρουμανίας —μιας χώρας-μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, με κοινά σύνορα με την Ουκρανία— από την τρέχουσα φιλοδυτική της πορεία, μετατρέποντάς την σε αποσταθεροποιητικό παράγοντα εντός του ευρωπαϊκού μπλοκ και της διατλαντικής συμμαχίας.

Εκλογές στη Ρουμανία: Η επαναληπτική διαδικασία

Μια τέτοια εξέλιξη θα γινόταν δεκτή με ικανοποίηση από εθνικιστικούς συντηρητικούς κύκλους στην Ευρώπη και αλλού, συμπεριλαμβανομένων υψηλόβαθμων στελεχών της κυβέρνησης Τραμπ, όπως ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, ο οποίος είχε καταγγείλει το Βουκουρέστι ότι «αρνείται τη δημοκρατία» μετά την ακύρωση της αρχικής εκλογικής διαδικασίας.

Τις περισσότερες ψήφους στις εκλογές εκείνες είχε συγκεντρώσει ο Călin Georgescu, ακροδεξιός, φιλορώσος ανεξάρτητος υποψήφιος, ο οποίος δήλωσε μηδενικές δαπάνες για την εκστρατεία του. Η υποψηφιότητά του ακυρώθηκε από το ανώτατο δικαστήριο, ύστερα από αποχαρακτηρισμένα έγγραφα των μυστικών υπηρεσιών που αποκάλυψαν φερόμενη ρωσική επιχείρηση επιρροής.

Τον Φεβρουάριο, ο Γκεοργκέσκου, ο οποίος αρνείται κάθε παράβαση, τέθηκε υπό έρευνα για κατηγορίες όπως ψευδής αναφορά προεκλογικών δαπανών, κατάχρηση ψηφιακής τεχνολογίας και προώθηση φασιστικών ομάδων. Τον Μάρτιο, του απαγορεύθηκε να είναι υποψήφιος στην επανάληψη των εκλογών.

Ο πρόεδρος της Ρουμανίας έχει ημι-εκτελεστικό ρόλο, αλλά κατέχει κρίσιμες αρμοδιότητες στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, της εθνικής ασφάλειας, των αμυντικών δαπανών και των δικαστικών διορισμών. Εκπροσωπεί επίσης τη χώρα διεθνώς και μπορεί να ασκεί βέτο σε σημαντικές αποφάσεις της ΕΕ.

Εκλογές στη Ρουμανία: Πάνω από το 30% κινδυνεύει από φτώχεια

Το αντικαθεστωτικό αίσθημα είναι έντονο στη Ρουμανία, όπου το μέσο εισόδημα των νοικοκυριών είναι μόλις το ένα τρίτο του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Πάνω από το 30% του πληθυσμού των 19 εκατομμυρίων κινδυνεύει από φτώχεια και κοινωνικό αποκλεισμό, ενώ σχεδόν το 20% του εργατικού δυναμικού εργάζεται στο εξωτερικό.

Ψηφίζοντας την Κυριακή στο Βουκουρέστι μαζί με τον Γκεοργκέσκου, ο 38χρονος Σιμιόν δήλωσε ότι έχουν «μόνο μία αποστολή: την επιστροφή στη συνταγματική τάξη, την επιστροφή στη δημοκρατία. Δεν έχω άλλο στόχο από την πρώτη θέση για τον ρουμανικό λαό».

Ο 63χρονος Γκεοργκέσκου χαρακτήρισε την επανάληψη των εκλογών «απάτη που ενορχηστρώθηκε από εκείνους που έχουν κάνει την εξαπάτηση τη μόνη κρατική πολιτική», προσθέτοντας όμως ότι ψήφισε για να «αναγνωρίσει τη δύναμη της δημοκρατίας, τη δύναμη της ψήφου που τρομάζει το σύστημα, που τρομοκρατεί το σύστημα».

Εκλογές στη Ρουμανία: Ποιος είναι ο Σιμιόν και ποιος ο Νταν

Ο Νικουσόρ Νταν, 55χρονος μαθηματικός και πρώην αντικαθεστωτικός ακτιβιστής κατά της διαφθοράς, ιδρυτής του κόμματος «Σώστε τη Ρουμανία» (USR), συμμετέχει με ανεξάρτητο, φιλοευρωπαϊκό ψηφοδέλτιο υπό την ονομασία «Ειλικρινής Ρουμανία». Δήλωσε ότι ψήφισε «για την ελπίδα και μια νέα αρχή» για τη χώρα.

Ο 65χρονος Αντονέσκου, που στηρίχθηκε από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD) και το κεντροδεξιό Εθνικό Φιλελεύθερο Κόμμα (PNL), δήλωσε πως ψήφισε «για μια ενωμένη Ρουμανία, για μια ισχυρή Ρουμανία, για μια αξιοπρεπή Ρουμανία».

Ο Σιμιόν, αν και αυτοπροσδιορίζεται ως «πιο μετριοπαθής» σε σχέση με τον Γκεοργκέσκου, έχει επανειλημμένα ζητήσει την πλήρη «κυριαρχία» της Ρουμανίας και την επαναχάραξη των προπολεμικών συνόρων της χώρας, περιλαμβάνοντας εδάφη της Μολδαβίας και της Ουκρανίας — δύο χώρες που του έχουν απαγορεύσει την είσοδο.

Σε αντίθεση με τον φιλορώσο Γκεοργκέσκου, ο Σιμιόν καταγγέλλει συχνά τη Μόσχα, ενώ στρέφεται κατά των Βρυξελλών και εκφράζει τον θαυμασμό του για τους Ρεπουμπλικάνους του Τραμπ. Έχει δηλώσει ότι επιθυμεί τη δημιουργία «μιας συμμαχίας χωρών εντός της ΕΕ στο πνεύμα του Μάγκα».

Την Κυριακή ο Σιμιόν ανακοίνωσε πως, εφόσον κερδίσει, σκοπεύει να εντάξει τον Γκεοργκέσκου στη μελλοντική του κυβέρνηση. «Υπάρχουν διάφοροι τρόποι με τους οποίους, εάν ο ρουμανικός λαός το επιθυμεί, ο κ. Γκεοργκέσκου μπορεί να βρεθεί στην ηγεσία της χώρας μας και θα τους αξιοποιήσουμε», δήλωσε. «Μπορούμε να σχηματίσουμε πλειοψηφία και να τον διορίσουμε πρωθυπουργό, να προχωρήσουμε σε πρόωρες εκλογές ή να ζητήσουμε δημοψήφισμα».

Στις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Δεκεμβρίου, η AUR του Σιμιόν και άλλες ακροδεξιές παρατάξεις εξασφάλισαν το 35% των εδρών του Κοινοβουλίου.

Πρόωρες εκλογές ενδέχεται να προκηρυχθούν αν απορριφθούν δύο διαδοχικές κυβερνητικές προτάσεις εντός 60 ημερών — κάτι που θεωρείται απίθανο, καθώς δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν και, προς το παρόν, ο κυβερνητικός κεντρώος συνασπισμός εμφανίζεται ενωμένος.

Σε περίπτωση εκλογής του, ο Σιμιόν έχει δεσμευτεί ότι θα αποκαλύψει «πόσο έχουμε συμβάλει στην πολεμική προσπάθεια στην Ουκρανία, εις βάρος των παιδιών της Ρουμανίας και των ηλικιωμένων μας».

Μέχρι σήμερα, η Ρουμανία έχει προσφέρει μία συστοιχία πυραυλικής άμυνας Patriot στην Ουκρανία, εκπαιδεύει Ουκρανούς πιλότους και έχει διευκολύνει τη διακίνηση 30 εκατομμυρίων τόνων ουκρανικών σιτηρών μέσω του λιμανιού της Κωνστάντζας στη Μαύρη Θάλασσα, από την αρχή της ρωσικής εισβολής.

Με πληροφορίες από Guardian