Πέθανε ο νομπελίστας φυσικός Μάρεϊ Γκελ - Μαν, ο «πατέρας» των κουάρκ

Πέθανε ο νομπελίστας φυσικός Μάρεϊ Γκελ - Μαν, ο «πατέρας» των κουάρκ Facebook Twitter
0

Πέθανε ηλικία 89 ετών ο Αμερικανός φυσικός Μάρεϊ Γκελ-Μαν, ο οποίος είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Φυσικής του 1969. Θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες του 20ου αιώνα για τη σημαντική συμβολή του στη θεωρία των στοιχειωδών σωματιδίων. Ήταν γνωστός ως ο «πατέρας» των σωματιδίων κουάρκ. 

Ο Γκελ- Μαν πέθανε στο σπίτι του στη Σάντα Φε του Νέου Μεξικού, όπου ήταν συνιδρυτής και διακεκριμένος καθηγητής του Ινστιτούτου της πόλης. Υπήρξε επίσης ομότιμος καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech) και είχε εργαστεί για αρκετά χρόνια στο CERN.

Ο Γκελ-Μαν ήταν αυτός που πρότεινε ότι τα πρωτόνια και τα νετρόνια δεν αποτελούν τους στοιχειώδεις δομικούς λίθους της ύλης, αλλά αποτελούνται από άλλα μικρότερα θεμελιώδη σωματίδια, τα οποία ονόμασε κουάρκ. Η ονομασία αυτή προέρχεται από την πρόταση «Three quarks for Muster Mark» στο μυθιστόρημα Finnegans Wake του Ιρλανδού Τζέιμς Τζόις. Αρκετά αργότερα αποδείχθηκε και πειραματικά η ύπαρξη των κουάρκ.

Ο Γκελ-Μαν μεταμόρφωσε σε καθοριστικό βαθμό τη σωματιδιακή φυσική των δεκαετιών του 1950 και 1960, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», με την εντυπωσιακή ικανότητα του να ανακαλύπτει απόκρυφα πρότυπα και σχέσεις ανάμεσα στα στοιχειώδη σωματίδια του σύμπαντος. Μεταξύ άλλων, επινόησε τον όρο κβαντική χρωματοδυναμική (QCD), προώθησε τη θεωρία των υπερχορδών και εμβάθυνε στη μελέτη της πολυπλοκότητας (ιδίως στο Sante Fe Institute). Έγραψε κι ένα εκλαϊκευτικό βιβλίο με τον χαρακτηριστικό τίτλο «The Quark and the Jaguar: Adventures in the Simple and the Complex» («Το κουάρκ και ο ιαγουάρος: Περιπέτειες στο απλό και στο πολύπλοκο»).

Ήταν πολύγλωσσος, κοσμοπολίτης και με πολλαπλά ενδιαφέροντα από την αρχαιολογία και τη γλωσσολογία ως την ορνιθολογία. Είχε γεννηθεί το 1929 στο Μανχάταν από μετανάστες Εβραίους γονείς της Ανατολικής Ευρώπης.

Σπούδασε με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο Γιέηλ, πήρε το διδακτορικό του από το ΜΙΤ το 1951 και ο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ («πατέρας» της ατομικής βόμβας) τον έφερε στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πανεπιστημίου Πρίνστον, από όπου αργότερα πήγε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και εργάσθηκε υπό την καθοδήγηση του διάσημου φυσικού Ενρίκο Φέρμι, προτού καταλήξει στο Caltech, όπου βρήκε το άλλο «ιερό τέρας» της Φυσικής, τον Ρίτσαρντ Φάινμαν. Είχε παντρευτεί δύο φορές, ενώ δήλωνε ανθρωπιστής και αγνωστικιστής.

Τech & Science
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η Apple αποκλείει τους Ευρωπαίους χρήστες από τη νέα λειτουργία ζωντανής μετάφρασης των AirPods Pro

Τech & Science / Η Apple αποκλείει τους Ευρωπαίους χρήστες από τη νέα λειτουργία ζωντανής μετάφρασης των AirPods Pro

H λειτουργία «Live Translation with AirPods», που αποτελεί μέρος του Apple Intelligence, δεν θα ενεργοποιείται εάν ο χρήστης βρίσκεται εντός ΕΕ και ο λογαριασμός Apple ανήκει σε περιοχή της ΕΕ
LIFO NEWSROOM
Πώς η Αιθιοπία γίνεται ένας απρόσμενος ηγέτης στην επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων

Τech & Science / Πώς η Αιθιοπία γίνεται ένας απρόσμενος ηγέτης στην επανάσταση των ηλεκτρικών οχημάτων

Σύμφωνα με το υπουργείο Μεταφορών, περίπου 115.000 ηλεκτρικά αυτοκίνητα κυκλοφορούν ήδη στην Αιθιοπία, από τα 1,5 εκατομμύρια συνολικά οχήματα στη χώρα, με στόχο να φτάσουν τα 500.000 μέχρι το 2030
LIFO NEWSROOM
Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει ολοκληρωτικά το διαδίκτυο: Ευκαιρίες, προκλήσεις και παγίδες

Τech & Science / Πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη αλλάζει ολοκληρωτικά το διαδίκτυο: Ευκαιρίες, προκλήσεις και παγίδες

Η σύγχρονη πρόκληση είναι να διασφαλίσουμε ότι όπου αλληλεπιδρούμε με την ΤΝ, θα γνωρίζουμε ότι «μιλάμε με ένα bot» — και ότι το bot αυτό είναι ειλικρινές και αυθεντικό όσο και ο ίδιος ο άνθρωπος
LIFO NEWSROOM
Σπάνια απολιθώματα στην Καισάρεια: Κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών σε άριστη κατάσταση

Τech & Science / Σπάνια απολιθώματα στην Καισάρεια: Κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών σε άριστη κατάσταση

Συγκλονιστική ανακάλυψη στην Καισάρεια: τρία κρανία ελεφάντων 7,7 εκατ. ετών βρέθηκαν άθικτα, μαζί με απολιθώματα ρινόκερων, σμιλόδοντα και τριδάκτυλων αλόγων - Η «ζώνη των ελεφάντων» αλλάζει την παλαιοντολογική ιστορία της περιοχής
LIFO NEWSROOM
Η εντυπωσιακή «φωταγώγηση» νευρώνων του εγκεφάλου ενώ λαμβάνεται μια απόφαση

Τech & Science / Η εντυπωσιακή «φωταγώγηση» νευρώνων του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια λήψης μιας απόφασης

Νευροεπιστήμονες έφτιαξαν τον πρώτο «χάρτη» στην ιστορία του κλάδου τους που παρέχει μια πλήρη εικόνα του τι συμβαίνει σε όλο τον εγκέφαλο τη στιγμή που λαμβάνεται μια απόφαση
LIFO NEWSROOM
H NASA αποκαλύπτει ενδείξεις ζωής σε βράχους του Άρη – Τι βρήκε το Perseverance

Τech & Science / H NASA αποκαλύπτει ενδείξεις ζωής σε βράχους του Άρη – Τι βρήκε το Perseverance

Το ρομπότ Perseverance της NASA εντόπισε βράχους στον Άρη με ασυνήθιστα χαρακτηριστικά που μπορεί να προέρχονται από αρχαία μικροβιακή ζωή. Οι επιστήμονες εξετάζουν αν αυτά τα ορυκτά αποτελούν τα πρώτα ίχνη ζωής στον κόκκινο πλανήτη
LIFO NEWSROOM
Ηνωμένο Βασίλειο: Ασθενείς θα υποβληθούν δοκιμαστικά σε εξέταση αίματος που θα μπορούσε να «αλλάξει ριζικά» τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ

Τech & Science / Νέα εξέταση αίματος θα μπορούσε να «αλλάξει ριζικά» τη διάγνωση του Αλτσχάιμερ

Στόχος είναι να διαπιστωθεί εάν η εξέταση αίματος, η οποία είναι ακριβής στον εντοπισμό πρωτεϊνών που συνδέονται με το Αλτσχάιμερ, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της διάγνωσης για ασθενείς που εμφανίζουν πρώιμα σημάδια της ασθένειας, που αποτελεί τη συνηθέστερη αιτία άνοιας
LIFO NEWSROOM
Το κλάμα των μωρών μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος των ανθρώπων σύμφωνα με έρευνα

Τech & Science / Το κλάμα των μωρών μπορεί να αυξήσει τη θερμοκρασία του σώματος των ανθρώπων, σύμφωνα με έρευνα

Με τη χρήση θερμικής κάμερας, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όταν εθελοντές άκουγαν ηχογραφήσεις μωρών να κλαίνε ανέβηκε αισθητά η θερμοκρασία του σώματος τους
LIFO NEWSROOM