Μια σπουδαία ανακάλυψη ήρθε στο φως στην Καισάρεια, στο κέντρο της Τουρκίας: τρία κρανία ελεφάντων, ηλικίας 7,7 εκατομμυρίων ετών, εντοπίστηκαν σε αρχαιολογικές ανασκαφές κοντά στο φράγμα Γιαμούλα.
Οι ανασκαφές ξεκίνησαν το 2018, έπειτα από αναφορά ενός τοπικού βοσκού το 2017, και συνεχίζονται υπό την επίβλεψη της Διεύθυνσης Μουσείου Καισαρείας με τη στήριξη του δήμου.
Η περιοχή Κοτζασινάν, δίπλα στον ποταμό Κιζίλρμακ, έχει αποδειχθεί θησαυροφυλάκιο απολιθωμάτων. Εκεί έχουν βρεθεί λείψανα από προϊστορικές καμηλοπαρδάλεις, μαμούθ, ρινόκερους, τριδάκτυλα άλογα (πριν εξελιχθεί η οπλή στη σημερινή μορφή της), αιγοπρόβατα χωρίς κέρατα, κατσίκες, αντιλόπες, χελώνες και αγριογούρουνα.
«Η χρονιά του ελέφαντα»
Ο αρχαιολόγος Ομέρ Νταγ δήλωσε στο πρακτορείο Anadolu: «Φέτος μπορούμε να μιλήσουμε για τη χρονιά του ελέφαντα. Από το 2018 έως σήμερα είχαμε εντοπίσει δύο κρανία, όμως μόνο φέτος βρήκαμε τρία. Μάλιστα, το ένα διασώθηκε με την κάτω γνάθο σχεδόν άθικτη».
Ραδιομετρικές αναλύσεις χρονολογούν την περιοχή στα 7,7 εκατομμύρια χρόνια, ενώ τα περισσότερα ευρήματα εντοπίζονται στη ζώνη Τσεβρίλ, που πλέον ονομάζεται χαρακτηριστικά «ζώνη των ελεφάντων». «Τα ευρήματα ήταν συγκεντρωμένα σε αποστάσεις μόλις 100 έως 300 μέτρων, κάτι που δείχνει την ιδιαίτερη γεωμορφολογία της περιοχής», πρόσθεσε ο Νταγ.
Παράθυρο στο προϊστορικό τοπίο
Η σημασία των ανασκαφών είναι τεράστια, τόσο λόγω του μεγέθους όσο και της άριστης διατήρησης των απολιθωμάτων. Ήδη η επιστημονική κοινότητα διεθνώς δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
«Η πυκνότητα των ευρημάτων σε συγκεκριμένα σημεία μας δίνει σημαντικές πληροφορίες για την παλαιογεωγραφία της περιοχής», εξήγησε ο Νταγ.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι διαφορετικά είδη ελεφάντων είχαν και διαφορετικές διατροφικές συνήθειες. Κάποια έσκαβαν σε βαλτώδεις περιοχές με τις κάτω γνάθους τους για να βρουν τροφή, ενώ άλλα έριχναν δέντρα για να φάνε τους βλαστούς. Αυτές οι συνήθειες αντικατοπτρίζονται στη γεωγραφική κατανομή των απολιθωμάτων.
Εκτός από τα κρανία ελεφάντων, φέτος ήρθαν στο φως και απολιθώματα από τριδάκτυλα άλογα, ρινόκερους και μια σπάνια περίπτωση: ενός σμιλόδοντα, του εμβληματικού «τίγρη με τα σπαθωτά δόντια».
Η «ζώνη των ελεφάντων» στην Καισάρεια αναδεικνύεται πλέον σε έναν από τους σημαντικότερους παλαιοντολογικούς χώρους της Ευρασίας, προσφέροντας πολύτιμες απαντήσεις για το πώς ήταν το τοπίο, η πανίδα και το κλίμα εκατομμύρια χρόνια πριν.