Πέντε ασθένειες της βικτοριανής εποχής που επέστρεψαν και «απειλούν» τη Δύση

Πέντε ασθένειες της βικτοριανής εποχής που επέστρεψαν και απειλούν τη Δύση Facebook Twitter
Νοσοκόμες φροντίζουν ασθενείς σε στρατιωτικό νοσοκομείο του 19ου αιώνα. Από το "Our Own Magazine", τόμος XIV για το 1893 – Φωτ.: Getty Images
0

Παρά την πρόοδο της δυτικής ιατρικής, καταγράφονται ολοένα και περισσότερα περιστατικά ασθενειών που πιστευόταν ότι είχαν καταπολεμηθεί (ως προς τη σοβαρότητά τους).

Η πτώση των ποσοστών εμβολιασμού στην παιδική ηλικία, οι αλλαγές στις συμπεριφορές και τις διατροφικές συνήθειες και η κλιματική αλλαγή συνέβαλαν στο να επιστρέψουν ασθένειες σε χώρες που πιστευόταν ότι είχαν παταχθεί. 

Επιπλέον, τα βακτήρια γίνονται όλο και πιο ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, πράγμα που σημαίνει ότι απειλείται ένα από τα σημαντικότερα «όπλα» των τελευταίων 100 ετών. 

Ενώ τα πλούσια έθνη μπόρεσαν να εξαλείψουν πολλές από τις επιδημίες των προηγούμενων αιώνων μέσω συντονισμένων εκστρατειών εμβολιασμού, έξυπνων μηνυμάτων δημόσιας υγείας και της εξάπλωσης αποτελεσματικών σύγχρονων φαρμάκων, τον 21ο αιώνα η εικόνα αντιστράφηκε. Με την πανδημία του κορωνοϊού, και την «εποχή του παγκόσμιου βρασμού» να έχουν μπει στο μίγμα, τα συστήματα υγείας έχουν μείνει πίσω όσον αφορά στην αντιμετώπιση ορισμένων από τις παλαιότερες ασθένειες.

Ιλαρά

Η ιλαρά είναι μια από τις πιο μεταδοτικές ασθένειες. Επιδημίες της εμφανίζονταν κάθε δύο με τρία χρόνια, προκαλώντας περισσότερους από 2 εκατομμύρια θανάτους.

Όλα αυτά όμως άλλαξαν όταν ο λεγόμενος πατέρας των σύγχρονων εμβολίων, ο Τζον Φράνκλιν Έντερς, ανέπτυξε εμβόλιο για την ιλαρά.

Το πρώτο εμβόλιο έλαβε άδεια χρήσης το 1963 και ακολούθησε ευρεία χρήση του. Επειδή, όμως, η ασθένεια είναι τόσο μεταδοτική, η ανοσία στις κοινότητες πρέπει να φτάνει ακόμα και το 95% για να σταματήσει η εξάπλωσή της.

Σήμερα, αυτά τα ποσοστά δεν επιτυγχάνονται, με αποτέλεσμα να έχουν ξεσπάσει επιδημίες σε όλη την Ευρώπη. Τα τελευταία χρόνια, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελλάδα, η Τσεχική Δημοκρατία και η Αλβανία έχουν βγει από τη λίστα των χωρών - απαλλαγμένων από την ιλαρά. 

Μόλις δύο μήνες μετά την έναρξη του 2023, υπήρχαν ήδη 900 κρούσματα ιλαράς σε ευρωπαϊκό έδαφος - υπερβαίνοντας τον συνολικό αριθμό του 2022.

Η Ολλανδία έχει προειδοποιήσει ότι η μείωση της εμβολιαστικής κάλυψης θα οδηγήσει σε επανεμφάνιση της ασθένειας. Στο Λονδίνο, ο Οργανισμός Ασφαλείας Υγείας δήλωσε τον Ιούλιο ότι η πρωτεύουσα είναι έτοιμη για δεκάδες χιλιάδες κρούσματα καθώς -τα ήδη χαμηλά επίπεδα εμβολιασμού - μειώθηκαν σημαντικά τα επίπεδα εμβολιασμού κατά την πανδημία.

Τα στοιχεία από το Λονδίνο διαμορφώνουν «μια τρομακτική εικόνα», δήλωσε ο Andrew Pollard, διευθυντής της Ομάδας Εμβολίων της Οξφόρδης. »Δεν πρέπει να υποτιμήσουμε τη σοβαρότητα αυτού του μηνύματος» είχε προειδοποιήσει τότε.

Σύφιλη

Η σύφιλη είναι μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη βακτηριακή νόσος που μπορεί να αντιμετωπιστεί με πενικιλίνη, εάν εντοπιστεί έγκαιρα. Εάν όχι, εξελίσσεται σε στάδια, με το πρώτο να είναι μια ανώδυνη πληγή, το δεύτερο ένα εξάνθημα με μερικά ακόμα συμπτώματα, όπως πυρετός ή κόπωση, και το τρίτο -ένα λανθάνον στάδιο- όπου τα βακτήρια παραμένουν στο σώμα αλλά δεν προκαλούν προβλήματα. Σε τελικό στάδιο, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα όργανα και να οδηγήσει στον θάνατο.

Στα τέλη του 18ου αιώνα, υπολογίζεται ότι πάνω από 1/5 Λονδρέζους είχε σύφιλη, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας των 30. Τώρα, ο Οργανισμός Υγείας της χώρας ενημερώνει, και πάλι, για μαζικές εξάρσεις, με τον αριθμό των κρουσμάτων το 2022 - 8.692 - να είναι ο μεγαλύτερος ετήσιος αριθμός από το 1948.

Η πιο πρόσφατη ετήσια επιδημιολογική έρευνα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων δείχνει ότι τα κρούσματα σε ολόκληρη την ΕΕ βρίσκονται σε ανοδική πορεία. Το υψηλότερο ποσοστό το 2019 καταγράφηκε στη Μάλτα, ακολουθούμενη από την Ιρλανδία.

Ουρική αρθρίτιδα

Η ασθένεια των βασιλέων, όπως λέγεται η ουρική αρθρίδα, επέστρεψε και αυτή τη φορά δεν είναι μόνο οι «γαλαζοαίματοι» τα θύματα.

Η ουρική αρθρίτιδα είναι ένας επώδυνος τύπος αρθρίτιδας όπου σχηματίζονται μικροί κρύσταλλοι γύρω από τις αρθρώσεις - συχνά στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού. Τα κρούσματα αυξάνονται σε όλο τον κόσμο, με τις ΗΠΑ και τον Καναδά να έχουν τις μεγαλύτερες.

Οι κατηγορίες που κινδυνεύουν περισσότεροι είναι οι άνδρες, οι παχύσαρκοι, όσοι έχουν προβλήματα υγείας όπως υψηλή αρτηριακή πίεση και διαβήτη, όσοι καταναλώνουν τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη. Ρόλο παίζει και η κατανάλωση αλκόολ. 

Με τα ποσοστά της παχυσαρκίας στην ευρωπαϊκή περιοχή να μην δείχνουν σημάδια επιβράδυνσης, φαίνεται ότι η ασθένεια των βασιλιάδων μπορεί να μην εξαφανιστεί σύντομα.

Λέπρα

Αυτή η σοβαρή δερματική ασθένεια, που προκαλείται από ένα βακτήριο και οδηγεί σε νευρική βλάβη και απώλεια αισθήσεων στο δέρμα, τα μάτια και τη μύτη, είναι κάτι που λίγοι άνθρωποι που ζουν στις δυτικές χώρες θα έχουν δει ποτέ. Μέχρι τώρα.

Μια νέα αναφορά δείχνει ότι η λέπρα μπορεί να έχει γίνει ενδημική στη Φλόριντα. Ο αριθμός των αναφερόμενων κρουσμάτων έχει υπερδιπλασιαστεί την τελευταία δεκαετία στις νοτιοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ. Ενώ ο ανθυγιεινός τρόπος ζωής έχει κατηγορηθεί για την αύξηση, οι ερευνητές έχουν επίσης επισημάνει την κακή διαχείριση της πάθησης.

Ιστορικά, η πολιτική ήταν να στέλνουν τα άτομα με την ασθένεια σε απομακρυσμένα νησιά καραντίνας, γνωστά ως αποικίες λεπρών. Τώρα, μπορεί να θεραπευτεί με πολύμηνη θεραπεία με πολλαπλά φάρμακα και η έγκαιρη διάγνωση μπορεί να αποτρέψει την αναπηρία.

Ελονοσία

Η ελονοσία δεν ήταν πάντα μια ασθένεια που εμφανιζόταν μόνο στις τροπικές περιοχές της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Κρούσματα παρατηρήθηκαν στις ελώδεις περιοχές του Παρισιού και κατά μήκος του ποταμού Τάμεση του Λονδίνου, ενώ στην ιταλική Σαρδηνία παρατηρήθηκαν 300 θάνατοι ανά 100.000 κατοίκους στα τέλη του 1800. Όμως, η Ευρώπη κατάφερε να εξαλείψει την ελονοσία μέσω ενός τεράστιου μεταπολεμικού προγράμματος ψεκασμών με εντομοκτόνα, αποξήρανσης βάλτων και φαρμακευτικής θεραπείας.

Αν και η ελονοσία δεν έχει ακόμη επιστρέψει πλήρως στην περιοχή - εκτός από μερικά τοπικά μεταδιδόμενα κρούσματα - η άνοδος άλλων ασθενειών που μεταδίδονται από κουνούπια, όπως ο δάγκειος πυρετός και ο ιός του Δυτικού Νείλου, θα πρέπει να θεωρηθεί ως ένα προειδοποιητικό σήμα που αναβοσβήνει. Στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού, τον Ιούνιο τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ εξέδωσαν συναγερμό για αρκετά τοπικά κρούσματα ελονοσίας.

Όσον αφορά την τύχη της Ευρώπης, ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Ταμείου για την καταπολέμηση του AIDS, της φυματίωσης και της ελονοσίας Peter Sands δήλωσε ότι με την αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων στην περιοχή, η Ευρώπη «μπορεί κάλλιστα να δει την ελονοσία να επιστρέφει».

Με πληροφορίες από Politico

Τech & Science
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από το Πάρκινσον μέχρι την κατάθλιψη: Νέα συσκευή υπερήχων υπόσχεται θεραπείες χωρίς χειρουργείο

Τech & Science / Από το Πάρκινσον μέχρι την κατάθλιψη: Νέα συσκευή υπερήχων υπόσχεται θεραπείες χωρίς χειρουργείο

Xρησιμοποιεί υπερηχητικούς παλμούς που κατευθύνονται με ακρίβεια σε συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου, προσφέροντας εναλλακτική λύση στη χειρουργική εμφύτευση ηλεκτροδίων
LIFO NEWSROOM
Το ταξίδι στο Διάστημα μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση, σύμφωνα με μελέτη της NASA

Τech & Science / Το ταξίδι στο Διάστημα μπορεί να επιταχύνει τη γήρανση, σύμφωνα με μελέτη της NASA

Ανθρώπινα αιμοσφαίρια που στάλθηκαν στο Διάστημα άρχισαν να χάνουν την ικανότητά τους να παράγουν υγιή νέα κύτταρα, ένδειξη επιταχυνόμενης γήρανσης, σύμφωνα με τη μελέτη
LIFO NEWSROOM
Ερευνητές του Cambridge «παγώνουν» μόριο-κλειδί και δίνουν μεγάλη ελπίδα για την αντιμετώπιση του καρκίνου στον εγκέφαλο

Τech & Science / Ερευνητές του Cambridge «παγώνουν» μόριο-κλειδί και δίνουν μεγάλη ελπίδα για την αντιμετώπιση του καρκίνου στον εγκέφαλο

«Θα μπορούσε να είναι μια πραγματική ευκαιρία να επιβραδύνουμε την εξέλιξη του γλοιοβλαστώματος», υποστηρίζουν με συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς απαιτείται περαιτέρω δοκιμών
LIFO NEWSROOM
Αλτσχάιμερ: Εγκρίθηκε φάρμακο που χορηγείται αποκλειστικά στο σπίτι

Τech & Science / Αλτσχάιμερ: Εγκρίθηκε θεραπεία που μπορεί να χορηγηθεί στο σπίτι από τον ίδιο τον ασθενή

Η έκδοση για χρήση στο σπίτι εγκρίθηκε ως θεραπεία συντήρησης που οι ασθενείς μπορούν να χορηγούν στον εαυτό τους αφού ολοκληρώσουν τον κύκλο της ενδοφλέβιας θεραπείας
LIFO NEWSROOM
«Νέα γενιά εθισμένων»: Τι κινδύνους κρύβει το άτμισμα για τον εγκέφαλο των εφήβων

Τech & Science / «Νέα γενιά εθισμένων»: Τι κινδύνους κρύβει το άτμισμα για τον εγκέφαλο των εφήβων

Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δημιουργούν νέους εθισμούς στη νικοτίνη και προκαλούν σοβαρούς κινδύνους για την καρδιά, τους πνεύμονες και τον εγκέφαλο των παιδιών και των εφήβων
LIFO NEWSROOM
«Είναι κάπως σαν νίκη για τη Google»: Πώς κατάφερε να γλιτώσει από το να πουλήσει το Chrome

Τech & Science / «Είναι κάπως σαν νίκη για τη Google»: Πώς κατάφερε να γλιτώσει από το να πουλήσει το Chrome

Η απόφαση αυτή θεωρείται μια από τις σημαντικότερες των τελευταίων 20 ετών - Η Google διατηρεί πάντως κάποιες «ανησυχίες» για την υποχρέωσή της να μοιράζεται δεδομένα διαδικτυακών αναζητήσεων
LIFO NEWSROOM
Το James Webb εντόπισε «γυμνή» μαύρη τρύπα από την αυγή του σύμπαντος - «Μία πραγματική ια πρόκληση για τις θεωρίες μας»

Τech & Science / Το James Webb εντόπισε «γυμνή» μαύρη τρύπα από την αυγή του σύμπαντος - «Μία πραγματική πρόκληση για τις θεωρίες μας»

Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι ίσως ανήκει σε μία κατηγορία αντικειμένων που είχε θεωρητικά προβλέψει ο Στίβεν Χόκινγκ, αλλά που μέχρι σήμερα δεν είχε ποτέ εντοπιστεί
LIFO NEWSROOM
Τι είναι το Clanker και γιατί το χρησιμοποιούν οι χρήστες του διαδικτύου ως αντι-AI αργκό;

Τech & Science / Τι είναι το Clanker και γιατί το χρησιμοποιούν οι χρήστες του διαδικτύου ως αντι-AI αργκό;

Ο όρος διαδίδεται στα social media μεταξύ των ανθρώπων που δηλώνουν «κουρασμένοι» με την τεχνητή νοημοσύνη που «εφευρίσκει» πράγματα, ακούγεται υπερβολικά ανθρώπινη και απειλεί να εξαφανίσει θέσεις εργασίας
LIFO NEWSROOM
Από την Amy έως τον Wubbo: Πώς επιλέγουν οι μετεωρολόγοι τα ονόματα των καταιγίδων και γιατί είναι σημαντικά

Τech & Science / Από την Amy μέχρι τον Wubbo: Πώς επιλέγουν οι μετεωρολόγοι τα ονόματα των καταιγίδων και γιατί είναι σημαντικά

«Όταν μια καταιγίδα έχει όνομα, γίνεται πιο εύκολο για τα μέσα ενημέρωσης και το κοινό να μιλούν γι’ αυτήν, να μοιράζονται πληροφορίες και να προετοιμάζονται», εξηγεί η επικεφαλής μετεωρολόγος του Met Office, Rebekah Hicks
LIFO NEWSROOM
Στην Αρχαία Ολυμπία ξεκίνησαν οι πρώτοι «Ολυμπιακοί» των ρομπότ 

Τech & Science / Στην Αρχαία Ολυμπία ξεκίνησαν οι πρώτοι «Ολυμπιακοί» των ρομπότ

Στον ίδιο χώρο όπου πριν από χιλιάδες χρόνια συναθροίζονταν οι Έλληνες αθλητές, αυτή τη φορά συναντήθηκαν ομάδες μηχανικών από τέσσερις ηπείρους, μετατρέποντας την Ολυμπία σε παγκόσμιο εργαστήριο ρομποτικής
LIFO NEWSROOM