ΕΧΕΙ ΠΕΡΑΣΕΙ ένα 40ήμερο περίπου από τότε που ο Έλον Μασκ ανέλαβε τον έλεγχο του Twitter, εμφανιζόμενος στα κεντρικά γραφεία του κουβαλώντας έναν νιπτήρα.
Από τότε η πλατφόρμα έχει απολύσει τα δύο τρίτα του εργατικού δυναμικού της, έχει χάσει τους μισούς από τους εκατό κορυφαίους διαφημιστές της -συμπεριλαμβανομένων των Citigroup, Merck pharmaceuticals και Chevrolet- έχει γίνει μάρτυρας της βιαστικής εισαγωγής και της απότομης ακύρωσης ενός γελοίου συστήματος συνδρομητικής συμμετοχής, έχει αποκαταστήσει τον λογαριασμό ενός πρώην προέδρου που χρησιμοποίησε την πλατφόρμα για να προωθήσει μια βίαιη επίθεση στο Καπιτώλιο των Ηνωμένων Πολιτειών και έχει χάσει τουλάχιστον ένα εκατομμύριο χρήστες.
Την περασμένη εβδομάδα, μετά από δεκατέσσερα χρόνια στην πλατφόρμα, έγινα ένας από αυτούς.
Ο πυγμάχος Μάικ Τάισον είχε κάνει κάποτε μια εξαιρετική παρατήρηση: «Όλοι έχουν ένα σχέδιο μέχρι να φάνε μια μπουνιά στο στόμα»
Οι πρώην χρήστες του Twitter, ψηφιακά πια εκπατρισμένοι, έχουν εμφανιστεί σε νέες ακτές-πλατφόρμες όπως το Mastodon και το Post News- με την ελπίδα να ξαναδημιουργήσουν κάποιο ίχνος της προηγούμενης διαδικτυακής κοινότητάς τους, χωρίς την τοξικότητα που τους έστειλε στην εξορία.
Στις 20 Νοεμβρίου, ο χειριστής του Mastodon @LauraMartinez δημοσίευσε το μήνυμα: «Είμαι εδώ επειδή ο Elon χάλασε το Twitter», το οποίο ήταν περισσότερο μια περίληψη του τι αισθάνονταν πολλοί άνθρωποι για την παλιά πλατφόρμα, παρά μια ένθερμη υποστήριξη της νέας, συχνά προβληματικής και περίπλοκης πλατφόρμας.
Αυτό αποτελεί μια απώλεια, διότι, παρ' όλα τα ελαττώματα του Twitter, οι άνθρωποι έμειναν μαζί του για κάποιο λόγο. Πριν από μια δεκαετία, όταν ο Tony Wang, γενικός διευθυντής του Twitter στο Ηνωμένο Βασίλειο, περιέγραψε την πλατφόρμα ως την «πτέρυγα υπέρ της ελευθερίας του λόγου, του κόμματος της ελευθερίας του λόγου», υπερασπιζόταν χρήστες που είχαν παραβιάσει τη βρετανική νομοθεσία, κοινοποιώντας τα στοιχεία δημόσιων προσώπων που είχαν λάβει ασφαλιστικά μέτρα προστασίας της ιδιωτικής τους ζωής από βρετανικά δικαστήρια.
Ήταν εύκολο εκείνες τις πρώτες ημέρες, όταν η μεθυστική λάμψη της Αραβικής Άνοιξης έριχνε ακόμη το φως της στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, να θεωρήσουμε το Twitter απλώς ως το νέο ορίζοντα της ψηφιακής δημοκρατίας. Ακόμα και όταν έγιναν ευρύτερα γνωστές οι δυσάρεστες πρακτικές της πλατφόρμας, όπως η χρηματική εκμετάλλευση της προσοχής των χρηστών και η αλγοριθμική χειραγώγησή της, το Twitter εξακολουθούσε να προσφέρει αρκετά αντισταθμιστικά οφέλη για να μπορέσει ενδεχομένως να εξιλεωθεί.
Ας επιστρέψουμε όμως στις 26 Μαΐου του 2020. Την επομένη της ημέρας που το βασανιστικό βίντεο της δολοφονίας του Τζορτζ Φλόιντ έγινε viral στην πλατφόρμα. Αρχικά, ένα μεγάλο πλήθος συγκεντρώθηκε στους δρόμους της Μινεάπολης, στη συνέχεια στο Όκλαντ και στη συνέχεια στην Πενσακόλα, ακόμη και στο Φρίσκο του Τέξας και έξω από το Πολιτειακό Μέγαρο της Αϊόβα. Η διαδικτυακή οργή μεταφέρθηκε στους δρόμους.
Η ροή της πληροφορίας ήταν οριζόντια, όχι κάθετη. Οι άνθρωποι ενημέρωσαν τους συνομηλίκους τους για τη φύση των αποτυχιών της κυβέρνησής των ΗΠΑ. Αν δεν υπήρχαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο George Floyd -μαζί με τον Ahmaud Arbery και την Breonna Taylor- πιθανότατα θα είχε ενταχθεί στη μακρά σειρά των αόρατων νεκρών μαύρων ανθρώπων, πολιτών των οποίων θάνατοι τακτοποιήθηκαν γραφειοκρατικά και αγνοήθηκαν. Αυτό ήταν το διακύβευμα, αθόρυβο και ταυτόχρονα ηχηρό, όταν ο Μασκ απέκτησε το Twitter.
Η μοναδική αρετή του φιάσκου στο οποίο προήδρευσε ο Μασκ είναι η πιθανότητα ότι το αποτέλεσμα θα ανακόψει, τουλάχιστον προσωρινά, την αμερικανική ψευδαίσθηση της ταύτισης του πλούτου με τη νοημοσύνη. Η αποτίμηση της αγοράς δεν αποτελεί απόδειξη της ιδιοφυΐας.
Πριν από τη συμφωνία των σαράντα τεσσάρων δισεκατομμυρίων δολαρίων που έδωσε στον Μασκ τον ιδιωτικό έλεγχο του Twitter, είχε διακηρύξει ότι θα «ξεκλείδωνε» τις δυνατότητες του ιστότοπου αν του δινόταν η ευκαιρία. Οι θαυμαστές του υποδέχτηκαν πρόσχαροι το ενδιαφέρον του.
Ο Μασκ έχει λανσαριστεί στην αγορά ως ένα είδος πρότυπο του καταφερτζή, ένα μαγικό μείγμα σούπερ-ήρωα από τα κόμικς της Marvel και τα βιβλία της Ayn Rand, παρά τις επαναλαμβανόμενες αποδείξεις για το αντίθετο, όπως οι ισχυρισμοί για την καταχρηστική μεταχείριση των εργαζομένων της Tesla.
Ο πυγμάχος Μάικ Τάισον είχε κάνει κάποτε μια εξαιρετική παρατήρηση: «Όλοι έχουν ένα σχέδιο μέχρι να φάνε μια μπουνιά στο στόμα». Η επιπόλαιη ιδέα ήταν ότι ο Μασκ ήταν το μοναδικό πρόσωπο που θα μπορούσε να λύσει το πρόβλημα της μακροπρόθεσμης κερδοφορίας του Twitter.
Τέτοιοι έπαινοι άνοιξαν το δρόμο για την τρέχουσα κατάσταση, όπου πολλοί, συμπεριλαμβανομένου ακόμα και του ίδιου του Μασκ, πιστεύουν ότι μπορεί να επίκειται η κατάρρευση του Twitter.
Το όραμα του Μασκ για το Twitter -που ποτέ δεν ήταν άλλωστε ιδιαίτερα συγκροτημένο- διερράγη στην πρώτη επαφή του με την οικονομική πραγματικότητα. Η περιφρόνησή του για τη διαφήμιση σήμαινε ότι οι εταιρείες που αγόραζαν διαφημίσεις θα τον έβλεπαν με επιφυλακτικότητα.
Επιπλέον, η άρση των απαγορεύσεων που επέβαλε στους πιο εριστικούς χρήστες του Twitter ενέπνευσε τον κατανοητό φόβο των διαφημιστών, ότι τα προϊόντα τους θα εμφανίζονταν δίπλα σε ομοφοβικά, ρατσιστικά, σεξιστικά ή γενικά μισάνθρωπα tweets.
Η επιθυμία του Μασκ να αντικαταστήσει τα χαμένα έσοδα από διαφημίσεις με συνδρομές -ενώ ταυτόχρονα μείωνε την εποπτεία του περιεχομένου- έβγαζε ακόμη λιγότερο νόημα. Ουσιαστικά, ζήτησε από τους ανθρώπους να πληρώσουν για τη συμμετοχή τους σε μια κοινότητα όπου ήταν πλέον πιο πιθανό να τσακωθούν, ακόμα και να κακοποιηθούν ψυχολογικά.
Η συμμετοχή στο Twitter -με την παγκόσμια εμβέλειά του, τη δυνατότητά του να εκδημοκρατίσει ριζικά το διάλογό μας μαζί με τους ενάρετους όχλους και τα τρολ τους- απαιτούσε πάντα μια ανάλυση κόστους-οφέλους. Αυτή η ανάλυση άρχισε να αλλάζει αμέσως μετά την ανάληψη της εξουσίας από τον Μασκ.
Η επαναφορά του λογαριασμού του Ντόναλντ Τραμπ έκανε την παραμονή στην πλατφόρμα τελείως άλογη. Μετά από μια παράλογη δημοσκόπηση στο Twitter, σχετικά με το αν θα έπρεπε να επιτραπεί στον Τραμπ να επιστρέψει, ο Μασκ επανέφερε τον πρώην πρόεδρο.
Το υπονοούμενο ήταν σαφές: αν η προώθηση της εξέγερσης της 6ης Ιανουαρίου 2021 -η οποία άφησε τουλάχιστον επτά νεκρούς και περισσότερους από εκατό αστυνομικούς τραυματίες- δεν δικαιολογεί την αναστολή για τον Μασκ, τότε τίποτα άλλο στην πλατφόρμα πιθανότατα δεν θα μπορούσε να αναστείλει τη λειτουργία ενός λογαριασμού.
Η ιδιοκτησία του Μασκ διαφέρει αισθητά από εκείνη που προηγήθηκε. Έκανε την εταιρεία ιδιωτική και το Twitter δεν είναι πλέον μια ημι-δημόσια οντότητα, μια αγορά, με την αρχαία έννοια του όρου. Κατά μία έννοια, οι χρήστες των οποίων τα tweets διατηρούν ό,τι έχει απομείνει από τα συρρικνούμενα διαφημιστικά έσοδά του, είναι οι σημαντικότεροι υπάλληλοί του.
Οι αναμνήσεις μου για το τι ήταν το Twitter -ή θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει- διαλύθηκαν στην προοπτική να βάλω χρήματα στην τσέπη του πλουσιότερου ανθρώπου στον πλανήτη. Ωστόσο, η αποχώρησή μου απέφερε τις δικές της επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της λύσης των συνδέσεων με πηγές, συναδέλφους και περίπου τετρακόσιες χιλιάδες οπαδούς.
Οι εναλλακτικές λύσεις που έχουν αποκτήσει μεγαλύτερη προβολή τις τελευταίες εβδομάδες δεν προσφέρουν την ίδια εμβέλεια ή την κοινωνική και γεωγραφική ποικιλομορφία, που ήταν μερικές από τις καλύτερες πτυχές του Twitter. Όπως παρατήρησαν οι Times για τους δυσαρεστημένους συντηρητικούς, το να ορκιστείς να φύγεις από το Twitter είναι ευκολότερο από το να το κάνεις πραγματικά.
Ένα ενδιαφέρον επιχείρημα εναντίον της κίνησής μου, ήταν ότι η αποχώρηση προσέφερε μια παραχώρηση στα αντιδραστικά στοιχεία των οποίων η παρουσία έγινε όλο και πιο εμφανής από τότε που ανέλαβε ο Μασκ. Τέτοιου είδους επιχειρήματα είναι όμως όλο και πιο εύθραυστα. Αν όντως μαίνεται ένας πόλεμος πληροφοριών στο Twitter, ο Μασκ είναι ένας κυνικός κερδοσκόπος του.
Το Twitter είναι αυτό που ήταν πάντα: ένα εγχείρημα για την παραγωγή χρημάτων - απλά πιο ωμό. Και τώρα χρηματοδοτεί έναν δισεκατομμυριούχο που αντιλαμβάνεται την ελευθερία του λόγου ως συνώνυμο του δικαιώματος να κακοποιεί τους άλλους.
Ενώ ισχυρίζεται ότι υπερασπίζεται την ελευθερία του λόγου, ο Μασκ την έχει επιλεκτικά παραχωρήσει, αναστέλλοντας λογαριασμούς που τον επικρίνουν και απολύοντας υπαλλήλους που διαφωνούσαν με την άποψή του για το πώς πρέπει να διοικείται η εταιρεία.
Όποια πλευρά και αν επικρατήσει, ο πραγματικός νικητής σε κάθε πόλεμο είναι αυτός που πουλάει όπλα και στις δύο πλευρές. Φαίνεται πολύ πιθανό ότι αυτό το πείραμα θα ολοκληρωθεί με χρεοκοπία και το Twitter θα πέσει στα χέρια πιστωτών που θα έχουν τις δικές τους ιδέες για το τι πρέπει να είναι η πλατφόρμα και ποιον πρέπει να εξυπηρετεί.
Το τέχνασμα της τεχνολογικής βιομηχανίας για την κερδοφορία της προσοχής μας ήταν εκπληκτικά επιτυχημένο, ακόμη και αν το Twitter πάλευε διαρκώς για να μένει κερδοφόρο. Τελικά, η ηγεσία της εταιρείας υπό τον Μασκ φαίνεται να είναι μια κυνική μορφή τρολαρίσματος -δημιουργώντας ένα φιλόξενο περιβάλλον για μερικούς από τους χειρότερους παίκτες της πλατφόρμας, ενώ ταυτόχρονα χαιρετίζει τη νέα τάξη πραγμάτων που έχει εγκαθιδρύσει για τη «συμμετοχικότητά» της.
Στο βαθμό που οι άνθρωποι παραμένουν ενεργοί στο Twitter, διατηρούν την εύθραυστη βιωσιμότητα του τεχνάσματος του Μασκ. Η επίπλαστη αίσθηση της κοινότητας που εξακολουθεί να υπάρχει στην πλατφόρμα είναι ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του Μασκ.
Όποια πλευρά και αν επικρατήσει, ο πραγματικός νικητής σε κάθε πόλεμο είναι αυτός που πουλάει όπλα και στις δύο πλευρές. Φαίνεται πολύ πιθανό ότι αυτό το πείραμα θα ολοκληρωθεί με χρεοκοπία και το Twitter θα πέσει στα χέρια πιστωτών που θα έχουν τις δικές τους ιδέες για το τι πρέπει να είναι η πλατφόρμα και ποιον πρέπει να εξυπηρετεί.
Αλλά τουλάχιστον στο μεσοδιάστημα αξίζει να έχουμε κατά νου ότι κάποιες μάχες απλώς δεν αξίζει να δίνονται, κάποιες μάχες πρέπει να δίνονται, αλλά καμία δεν αξίζει να δίνεται με τους όρους που θέτουν εκείνοι που κερδίζουν με το να σέρνεται η σύγκρουση ατελείωτα.
σχόλια