Ο Αμαζόνιος σε σημείο καμπής: Το τροπικό δάσος κινδυνεύει να μετατραπεί σε σαβάνα

Ο Αμαζόνιος σε σημείο καμπής: Το τροπικό δάσος κινδυνεύει να μετατραπεί σε σαβάνα Facebook Twitter
GETTY IMAGES
0

Ένα μεγάλο μέρος του Αμαζονίου βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο καμπής, κινδυνεύοντας να μετατραπεί από τροπικό δάσος σε σαβάνα, χωρίς επιστροφή, σύμφωνα με νέα επιστημονική μελέτη. 

Ο «πνεύμονας» της Γης χάνει μέρος της πυκνότατης και πλούσιας βλάστησής του και οι ερευνητές προειδοποιούν ότι ενδέχεται να μετασχηματιστεί σε ανοικτή σαβάνα με δραματικά λιγότερα δέντρα. 

Τα τροπικά δάση είναι πολύ ευαίσθητα στις μεταβολές της βροχόπτωσης και των επιπέδων υγρασίας και οι φωτιές και οι παρατεταμένες ξηρασίες απειλούν να εξαφανίσουν τα δέντρα από ολόκληρες περιοχές, αφήνοντας πίσω τους πεδινές εκτάσεις με ποώδη και θαμνώδη βλάστηση, με διάσπαρτα μόνο δέντρα. 

Περιβαλλοντολόγοι προέβλεπαν από χρόνια την τάση αυτή, αλλά τοποθετούσαν τα σενάρια δεκαετίες αργότερα. Τώρα, η κλιματική αλλαγή φαίνεται πως επιταχύνει την διαδικασία με απροσδόκητο ρυθμό καθώς περίπου το 40% του τροπικού δάσους βρίσκεται στην «στροφή της σαβάνας», σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications.

Ακόμα και έτσι, η μετάβαση ίσως διαρκέσει δεκάδες χρόνια μέχρι να εγκαθιδρυθεί σε πλήρη κλίμακα, αλλά άπαξ και η διαδικασία ξεκινήσει είναι πολύ δύσκολο να αναστραφεί.

Τμήματα του δάσους δέχονται πλέον πολύ λιγότερη βροχή μπαίνοντας σταδιακά σε έναν φαύλο κύκλο, σύμφωνα με το Stockholm Resilience Centre που εισήγαγε τα δεδομένα σε μοντέλα προσομοίωσης πανίσχυρων υπολογιστών. 

Πέρυσι, ειδικοί είχαν προειδοποιήσει τον πρόεδρο Μπολσονάρο ότι η συνεχιζόμενη καταστροφή του Αμαζονίου από φωτιές και υλοτόμους θα μπορούσε να εξαφανίσει το τροπικό δάσος. Φέτος, οι φωτιές στον Αμαζόνιο ήταν οι χειρότερες της δεκαετίας, μετατρέποντας σε στάχτη 60% περισσότερες εκτάσεις από τις πυρκαγιές της περσινής σεζόν. 

Ο επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, Arie Staal, εξηγεί πως παρότι ένα τροπικό δάσος δημιουργεί «αυτόματα» τις κλιματικές προϋποθέσεις για την βροχή που χρειάζεται, κινδυνεύει με ξηρασία αν επικρατήσουν ακατάλληλες συνθήκες. 

«Τα δάση δημιουργούν την δική τους βροχή, επειδή τα φύλλα προσφέρουν υδρατμούς που επιστρέφουν με τη μορφή της βροχής, που μειώνει την πιθανότητα φωτιάς και δίνει ακόμα περισσότερο δάσος». Αν όμως μεγάλα τμήματα του δάσους χαθούνν, τα επίπεδα της βροχής μειώνονται αναλόγως, μαζί με τον απαραίτητο ρυθμό ατμοσφαιρικής ανακύκλωσης της υγρασίας. 

Οι πιο ξηρές συνθήκες μειώνουν την πιθανότητα ανάκαμψης του δάσους και από την στιγμή που θα ξεπεραστούν κάποια όρια, θεωρείται απίθανη η φυσική αναστροφή του «εκφυλισμού». Αν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου συνεχίσουν να αυξάνονται, τα χαμένα δέντρα θα πάρουν μαζί τους κάθε προοπτική ανάκαμψης. 

Ο Ingo Fetzer του ερευνητικού Κέντρου που συμμετείχε στη μελέτη, τονίζει πως σε όλες τις ηπείρους, τα τροπικά δάση είναι ιδιαίτερα ευαίσθητα στην αλλαγή και μπορούν να χάσουν πολύ εύκολα την δυνατότητα ήπιας προσαρμογής. Και μαζί με τα τροπικά δάση, κινδυνεύει να χαθεί και η πλειονότητα του ζωικού βασιλείου του πλανήτη που ζει κάτω από το πυκνό φύλλωμα τους. 

Με πληροφορίες από Guardian

Περιβάλλον
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το κλιματικό κόστος του πολέμου στη Γάζα υπερβαίνει τις εκπομπές αερίων 100 χωρών

Περιβάλλον / Το κλιματικό κόστος του πολέμου στη Γάζα υπερβαίνει τις εκπομπές αερίων 100 χωρών

Η καύση ορυκτών καυσίμων προκαλεί κλιματική αναστάτωση, με ολοένα και πιο θανατηφόρα και καταστροφικά ακραία καιρικά φαινόμενα να αναγκάζουν ρεκόρ ανθρώπων να μεταναστεύσουν
LIFO NEWSROOM
«Περισσότερους θανάτους από τον καύσωνα» προβλέπουν οι ειδικοί μετά την ανησυχητική έκθεση του WMO

Περιβάλλον / «Περισσότερους θανάτους από τον καύσωνα» προβλέπουν οι ειδικοί μετά την ανησυχητική έκθεση του WMO

Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός και το U.K. Meteorological Office προειδοποιούν ότι «έρχεται ρεκόρ ζέστης που θα ωθήσει τη Γη σε πιο θανατηφόρα και δυσάρεστα άκρα»
LIFO NEWSROOM
«SOS» για την υπερθέρμανση του πλανήτη: 80% πιθανότητες για νέο ετήσιο ρεκόρ θερμοκρασίας έως το 2029

Περιβάλλον / «SOS» για την υπερθέρμανση του πλανήτη: 80% πιθανότητες για νέο ετήσιο ρεκόρ θερμοκρασίας έως το 2029

Έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού προβλέπει 80% πιθανότητες για νέο ρεκόρ θερμοκρασίας τα επόμενα πέντε έτη και αυξημένο κίνδυνο από ξηρασίες, πλημμύρες και πυρκαγιές - Πλησιάζει το όριο των +2°C
LIFO NEWSROOM
Οι ωκεανοί σκοτεινιάζουν: Ανησυχητική μείωση φωτισμένων ζωνών απειλεί τη θαλάσσια ζωή

Περιβάλλον / Οι ωκεανοί σκοτεινιάζουν: Ανησυχητική μείωση φωτισμένων ζωνών απειλεί τη θαλάσσια ζωή

Νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει πως περισσότερο από το ένα πέμπτο των παγκόσμιων ωκεανών έχει σκοτεινιάσει από το 2003 έως το 2022, με ανησυχητικές επιπτώσεις στη θαλάσσια ζωή, την αλιεία και τον πλανητικό κύκλο του άνθρακα
LIFO NEWSROOM
Φλόριντα: Καπετάνιος πυροβολούσε και δηλητηρίαζε δελφίνια - Φυλάκιση ενός μηνός και πρόστιμο 51.000 δολαρίων

Διεθνή / Φλόριντα: Καπετάνιος πυροβολούσε και δηλητηρίαζε δελφίνια - Φυλάκιση ενός μηνός και πρόστιμο 51.000 δολαρίων

Σε τουλάχιστον μία περίπτωση, ο Barfield άνοιξε πυρ ενώ στο σκάφος επέβαιναν δύο παιδιά δημοτικού, και σε άλλη, παρουσία περισσότερων από δώδεκα πελατών.
LIFO NEWSROOM
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ Γαϊδούρια : Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;/ Ιπποειδή: Ζώα εργασίας ή σιωπηλά θύματα;

Ρεπορτάζ / Γαϊδούρια: Ζώα εργασίας ή θύματα κακοποίησης;

Είναι τα ιπποειδή στην Ελλάδα εργάτες χωρίς δικαιώματα; Ποιες είναι οι συνθήκες διαβίωσής τους, ποια μέριμνα υπάρχει για τη φροντίδα τους και γιατί η νομοθετική προστασία τους βρίσκεται σε μια γκρίζα ζώνη; Μιλούν στη LiFO εκπρόσωποι φιλοζωικών οργανώσεων και τοπικοί φορείς.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ