Η κλιματική επίπτωση των πρώτων 15 μηνών του πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα υπερβαίνει τις ετήσιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου 100 χωρών, επιδεινώνοντας την παγκόσμια κλιματική κρίση και προσθέτοντας στο τεράστιο κόστος σε ανθρώπινες ζωές, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα The Guardian.
Μελέτη που κοινοποιήθηκε αποκλειστικά στην εφημερίδα The Guardian εκτιμά ότι το συνολικό κλιματικό κόστος της καταστροφής, εκκαθάρισης και ανοικοδόμησης της Γάζας μπορεί να ξεπεράσει τα 31 εκατομμύρια τόνους CO₂ ισοδύναμου (tCO₂e). Αυτό είναι περισσότερο από τις συνολικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που παράγουν ετησίως χώρες όπως η Κόστα Ρίκα και η Εσθονία. Ωστόσο, δεν υπάρχει υποχρέωση για τις χώρες να αναφέρουν τις στρατιωτικές εκπομπές στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΗΕ για το κλίμα.
Η έρευνα, που βρίσκεται υπό αξιολόγηση από το περιοδικό One Earth, αποκαλύπτει ότι πάνω από το 99% των εκπομπών που εκτιμάται ότι παράχθηκαν μεταξύ της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 και της προσωρινής εκεχειρίας τον Ιανουάριο του 2025 αποδίδονται στις αεροπορικές επιθέσεις και την χερσαία εισβολή του Ισραήλ στη Γάζα.
The Guardian
Η καύση ορυκτών καυσίμων προκαλεί κλιματική αναστάτωση, με ολοένα και πιο θανατηφόρα και καταστροφικά ακραία καιρικά φαινόμενα να αναγκάζουν ρεκόρ ανθρώπων να μεταναστεύσουν. Η περιοχή του Κόλπου είναι μεταξύ των πιο ευάλωτων σε ακραία καιρικά φαινόμενα και αργής κλιματικής καταστροφής, όπως ξηρασία, ερημοποίηση, ακραία ζέστη και ακανόνιστες βροχοπτώσεις, καθώς και περιβαλλοντική υποβάθμιση, επισιτιστική ανασφάλεια και έλλειψη νερού.
Πόλεμος στη Γάζα: Στατιστικά εκπομπών αερίων
Η ανοικοδόμηση της Γάζας θα έχει το μεγαλύτερο κλιματικό κόστος. Η εκτιμώμενη εκπομπή CO₂ από την απομάκρυνση των συντριμμιών και την ανοικοδόμηση 436.000 διαμερισμάτων, 700 σχολείων, τζαμιών, κλινικών, κυβερνητικών γραφείων και άλλων κτιρίων, καθώς και 5 χλμ δρόμων, θα παράγει περίπου 29,4 εκατομμύρια τόνους CO₂e. Αυτό είναι συγκρίσιμο με τις συνολικές εκπομπές του 2023 από το Αφγανιστάν.
- Περισσότερο από το 99% των εκπομπών CO₂e μεταξύ Οκτωβρίου 2023 και Ιανουαρίου 2025 αποδίδονται στις αεροπορικές επιθέσεις και την χερσαία εισβολή του Ισραήλ στη Γάζα.
- Σχεδόν το 30% των εκπομπών CO₂e προήλθαν από την αποστολή 50.000 τόνων όπλων και άλλων στρατιωτικών προμηθευμάτων από τις ΗΠΑ στο Ισραήλ.
- Περίπου το 20% των εκπομπών CO₂e αποδίδονται σε αποστολές αναγνώρισης και βομβαρδισμούς από ισραηλινά αεροσκάφη, τανκς και καύσιμα από άλλα στρατιωτικά οχήματα, καθώς και CO₂ που παράγεται από την κατασκευή και έκρηξη βομβών και πυροβολικού.
- Η ηλιακή ενέργεια παρήγαγε έως και το ένα τέταρτο της ηλεκτρικής ενέργειας της Γάζας, αντιπροσωπεύοντας ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στον κόσμο, αλλά οι περισσότερες πάνελ και το μοναδικό εργοστάσιο ενέργειας της περιοχής έχουν υποστεί ζημιές ή καταστραφεί. Η περιορισμένη πρόσβαση στη Γάζα σε ηλεκτρική ενέργεια εξαρτάται τώρα κυρίως από γεννήτριες που καταναλώνουν ντίζελ, οι οποίες εκπομπώνουν πάνω από 130.000 τόνους αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, ή το 7% των συνολικών εκπομπών της σύγκρουσης.
- Περισσότερο από το 40% των συνολικών εκπομπών CO₂e προήλθαν από τους εκτιμώμενους 70.000 φορτηγούς βοήθειας που το Ισραήλ επέτρεψε να εισέλθουν στη Λωρίδα της Γάζας – κάτι που ο ΟΗΕ έχει καταδικάσει ως εξαιρετικά ανεπαρκές για να καλύψει τις βασικές ανθρωπιστικές ανάγκες των 2,2 εκατομμυρίων εκτοπισμένων και λιμοκτονούντων Παλαιστινίων.
Η μελέτη βασίζεται σε μια εξελισσόμενη μεθοδολογία γνωστή ως πλαίσιο Scope 3+, το οποίο προσπαθεί να καταγράψει άμεσες και έμμεσες πολεμικές εκπομπές που σήμερα απουσιάζουν από τους διεθνείς κλιματικούς απολογισμούς. Περιλαμβάνει παράγοντες όπως:
- Υποβάθμιση του εδάφους
- Πυρκαγιές
- Καταστροφή υποδομών
- Μετακινήσεις πληθυσμών
- Ανθρωπιστική βοήθεια
- Ανακατεύθυνση εμπορικών πλοίων και πτήσεων
Οι ερευνητές βασίστηκαν σε ανοιχτές πηγές, δημοσιογραφικές αναφορές και δεδομένα από ανεξάρτητους οργανισμούς όπως υπηρεσίες του ΟΗΕ. Ωστόσο, το πραγματικό περιβαλλοντικό κόστος εκτιμάται ότι είναι πολύ μεγαλύτερο, λόγω της απαγόρευσης πρόσβασης των μέσων ενημέρωσης από το Ισραήλ.
«Οι πόλεμοι δεν σκοτώνουν μόνο ανθρώπους. Απελευθερώνουν τοξικά χημικά, καταστρέφουν υποδομές, ρυπαίνουν το έδαφος, τον αέρα και το νερό, και επιταχύνουν τις περιβαλλοντικές καταστροφές», δήλωσε η Hadeel Ikhmais, επικεφαλής του γραφείου για την κλιματική αλλαγή στην Παλαιστινιακή Αρχή.
Πόλεμος στη Γάζα: Γεωπολιτικό και Κλιματικό Ντόμινο
Η κλιματική επίπτωση του πολέμου της Γάζας έχει ήδη προκαλέσει ευρύτερες περιφερειακές εντάσεις και επιπλέον εκπομπές:
- Υεμένη – Ισραήλ: Οι Χούθι εκτόξευσαν περίπου 400 ρουκέτες (55 tCO₂e), ενώ η ισραηλινή απάντηση προκάλεσε σχεδόν 50 φορές περισσότερες εκπομπές.
- Ιράν – Ισραήλ: Δύο μεγάλες ανταλλαγές πυραύλων παρήγαγαν τουλάχιστον 5.000 tCO₂e, με 80% των εκπομπών να αποδίδονται στο Ισραήλ.
- Λίβανος – Ισραήλ: Από τις εκτιμώμενες 3.747 tCO₂e, το 90% προήλθε από ισραηλινές επιθέσεις, ενώ το κόστος ανοικοδόμησης 3.600 σπιτιών στη Νότια Λιβάνου πλησιάζει τις ετήσιες εκπομπές ολόκληρου του νησιού Αγία Λουκία.
Η στρατιωτική εκπομπή αυξάνεται με τις δαπάνες και τον εξοπλισμό. Το 2024:
- Ο στρατιωτικός προϋπολογισμός του Ισραήλ αυξήθηκε στα 46,5 δισ. δολάρια, η μεγαλύτερη αύξηση παγκοσμίως.
- Οι βασικές στρατιωτικές εκπομπές (εκτός πολέμου και ανοικοδόμησης) αυξήθηκαν σε 6,5 εκατομμύρια tCO₂e, περισσότερο από το συνολικό αποτύπωμα της Ερυθραίας.
Παρόλα αυτά, η αναφορά στρατιωτικών εκπομπών στον ΟΗΕ είναι εθελοντική και περιορίζεται μόνο στη χρήση καυσίμων. Οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις, όπως και οι περισσότεροι στρατοί παγκοσμίως, δεν έχουν υποβάλει ποτέ στοιχεία εκπομπών στον ΟΗΕ.
Με πληροφορίες από Guardian
